Надежда Никонорова

Пӑрачкав районӗнче пурӑнакан Надежда Андреевна авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Никонорова 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.

Надежда Никонорова Ряпино ялӗнче ҫуралнӑ. Унсӑр пуҫне ҫемьере виҫӗ аппӑшӗпе пиччӗшӗ пулнӑ. Хӗрарӑм пурнӑҫне ял хуҫалӑхне халалланӑ. Вӑл хӑйӗн ӑсталӑхӗпе палӑрса тӑнӑ. Надежда Андреевна хваттерҫӗсем валли апат хатӗрленӗ. Вӗсем ентешӗсене тыр-пул пухса кӗртмешкӗн пулӑшма килнӗ. Ҫавӑн пекех вӑл ял ҫыннисене туйра, ҫынна асӑннӑ чухне апат-ҫимӗҫ пӗҫерме пулӑшнӑ.

Надежда Андреевнӑн икӗ ывӑл тата пӗр хӗр пур. Мария Пятигорскра пурӑнать. Сӑмах май, Надежда Никоноровӑн йӑмӑкӗ те нумай ҫул пурӑнать, вӑл 92 ҫулта.

Шупашкарта 11 ҫулти ачана шкула илменни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ унччен ҫырнӑччӗ. Кӗскен илсен, ӗҫӗ-пуҫӗ ҫапларах пулса тухнӑччӗ: 37-мӗш шкула вырнаҫтарма кайсан шкул ертӳҫисем ачан прописки пирки тата ахаль шкулта та вӗренме пултарнине ҫирӗплетекен справка ыйтнӑ. Вӗсене хатӗрлесе ҫитерсен шкул директорӗ вырӑн юлман тесе йышӑнман имӗш. Ашшӗ-амӑшӗ ҫитнӗ кашни вӗренӳ учрежденийӗнче те вырӑн ҫук тесе хуравланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗнче ачан хӳттине кӗме тӑрӑшнӑ — ӑна 47-мӗш шкула ҫирӗплетнӗ. Анчах вырӑна ҫитсен тепӗр пӑтӑрмах сиксе тухнӑ — 11 ҫулхи Сашӑна тӳре-шара хӗрача ячӗпе ҫырса хунӑ иккен.

Ачана авӑн уйӑхӗн 6-мӗшӗнче хулари 17-мӗш шкула илнине Шупашкарти вӗренӳ управленийӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Пӑтӑрмах пирки вӗренӳ управленийӗ те, прокуратура та тӗрӗслев ирттерет.

Канаш хулинче пурӑнакан, пӗрремӗш класра вӗренекен Мария Хушкина Пӗрремӗш каналпа кӑтартакан «Лучше всех» телешоуна хутшӑннӑ.

Кастинга ача ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнчех хутшӑннӑ иккен. Анчах суйласа илнипе илменнине тӳрех пӗлтермен. Утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче ачан амӑшӗ патне шӑнкӑравласа кӑларӑма чӗннӗ. Телекӑларӑма ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче ӳкернӗ.

Мария 240 хула ятне, ҫав шутран Ы саспаллипе пуҫланаканнисене те, пӗлнине пӗлтернӗ. Хула ячӗсене вӗрениччен амӑшӗпе хӗрӗ ахаль сӑмахсемпе вылянӑ. Каярах географи ячӗсене шӗкӗлчеме тытӑннӑ. Кӑларӑма ӳкерӗнме чӗнсен Хушкинсем ҫине тӑрса хатӗрленнӗ — вӑл е ку хула ӑҫта вырнаҫнине те астуса юлма тӑрӑшнӑ.

Хула ячӗсемпе Канаш ачи Максим Галкин телеертӳҫӗпе вылянӑ.

Етӗрне районӗнчи прокуратура вӑл тӑрӑхра нумай хваттерлӗ ҫурт-йӗре епле тытса тӑнине тӗрӗсленӗ.

Ҫурт-йӗр пурӑнакансемшӗн хӑрушсӑр, меллӗ пулмалли каламасӑрах паллӑ тейӗн. Яваплисем пӗрех мӗнпур ҫак условие пӑхӑнса кайманни унта та кунта тӗл пулать. Етӗрне районӗнчи «Ядринжилремсервис» предприяти те тивӗҫе кирлӗ пек пурнӑҫласа ҫитерейменни палӑрнӑ. Сӑмахран, алӑксем ыррӑн хупӑнман, ытти кӑлтӑк та ҫиеле хухнӑ.

Нумай хваттерлӗ 92 ҫурта тытса тӑракан тулли мар яваплӑ обществӑна ӗҫлесе ҫитерейменшӗн прокуратура административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ. Хута вӑл Чӑваш Енӗн Ҫурт-йӗр инспекцине ярса панӑ. Унтисем прокуратурӑпа килӗшнӗ, предприятие 4 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Республика прокуратури общество кӑлтӑка пӗтернине те хыпарлать.

Чӑваш Енре ҫанталӑк тӑрук ӑшӑтать. Ыранах, аван уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, ҫанталӑк улшӑнать. Кун пирки ЧР Гидрометцентрӗ пӗлтерет.

Ыран сывлӑш температури 23 градус ӑшӑ пулӗ. Ытти кун вӑл тата хӑпарӗ, 25 градуса ҫитӗ. Каҫхине термометр 15 градус кӑтартӗ.

Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 25 градус ӑшӑ пулӗ, каҫхине – 15 градус. Ҫил ҫеккунтра 3 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Сывлӑшри нӳрӗк 89 процентпа танлашӗ. Авӑнӑн 14-мӗшӗнче те ҫанталӑк ҫавӑн пекех тӑрӗ. Сывлӑшри нӳрӗк 69 процента ҫитӗ. Ҫил ҫеккунтра 5 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ.

Федераци Канашӗн председателӗн пӗрремӗш ҫумӗ, Чӑваш республикин пӗрремӗш президенчӗ Николай Федоров Чӑваш Енре пулнӑ май Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Евгения Левановӑна илемлӗ гимнастика енӗпе иртнӗ тӗнче чемпионатӗнче ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗшӗн саламланӑ.

Палартса хӑварар: Евгения Леванова ахаль тренер патӗнче мар, тӳрех республикӑри художество гимнасчӗсен тӗп тренерӗ Ирина Штайнер патӗнче ӑсталӑха туптама пуҫланӑ. Халӗ вӑл Чулхулари Олимп резервӗн облаҫ училищинче 2-мӗш курса вӗренет. Ҫӗршывӑн пӗрлештернӗ командине Женя 2007 ҫултах кӗнӗ.

«Сирӗн ҫитӗнӗвӗрсем — Раҫҫейӗн чысӗпе мухтавӗ. Эпир пурте Пезарӑра иртнӗ тӗнче чемпионатне тимлӗ сӑнарӑмӑр. Хамӑр ҫӗршыв спортсменӗсен ҫӗнтерӗвӗсемшӗн савӑнтӑмӑр», — ҫӗнӗ ҫитӗнӳсем тума ырӑ сунса гимнасткӑна тав тунӑ Николай Васильевич.

Иртнӗ эрнекун РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ ҫӗршыври ҫак ведомствӑна йӗркеленӗренпе 10 ҫул ҫитнине халалласа савӑнӑҫлӑ пуху ирттернӗ. Уява тухтӑрсене те чӗннӗ. Анчах ӳпке-пӗвер, ал-ура тӗрӗслекенсене мар. Республикӑри психиатри пульницинче тӑрӑшакансем пухӑвӑн хаклӑ хӑнисенчен пӗрисем пулнӑ.

Следстви управленийӗнче ӗҫлекенсем пӗрлехи ӗҫшӗн тав тунӑ май вӗсен профессионализмне пысӑка хурса палӑртнӑ. Хальхи вӑхӑтри технологисемпе усӑ курнине те ырӑпа асӑнса хӑварнӑ.

Пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗнче управленипе пульница пурнӑҫри йывӑр лару-тӑрӑва лекнисене медицинӑпа психологи пулӑшӑвӗ парасси ҫинчен килӗшӳ алӑ пуснӑ. Преступление пула шар курнӑ 53 ачана пулӑшнӑ та иккен.

Тӗпчевҫӗсен Тав ҫырӑвне пульницӑн тӗп врачӗ Елена Калинина, патопсихологи лабораторийӗн заведующийӗ Оксана Рындина тата Елена Николаева медицина психологӗ тивӗҫнӗ.

Елчӗк районӗнче ретро-автомобиль службӑна тухӗ. Ӑна пушар чаҫӗн ӗҫченӗсем хӑйсен вӑйӗпе юсанӑ.

Паян пушар чаҫӗсенче унашкал машинӑсем ҫук ӗнтӗ. Вӗсен вырӑнне хальхи йышши «тимӗр урхамахсем» ӗҫлеҫҫӗ. Елчӗкри пушар чаҫӗн ӗҫченӗсем республикӑри пӗр районта ретро-машина тупнӑ та ӑна юсаса ҫӗнетме шухӑшланӑ.

Юсамашкӑн вӑхӑт сахал мар кирлӗ пулнӑ. Нумаях пулмасть, авӑн уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, ҫӗнелнӗ ретро-машина пушар чаҫӗн гаражӗнчен тухнӑ.

Палӑртса хӑварар: кунашкал машинӑсемпе иртнӗ ӗмӗрӗн 60-70-мӗш ҫулӗсенче усӑ курнӑ. Чӑтӑмлӑскерсем нумая пынӑ. Хӑш-пӗр машинӑна иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче те колхозсенче, совхозсенче, пысӑках мар предприятисенче курма май пулнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан ватӑ хӗрарӑмӑн Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин медалӗсемпе орденӗсене вӑрланӑ. Ӑна унӑн тӑванех йӑкӑртнӑ.

63 ҫулти хӗрарӑм медальсемпе орденсем ҫухалсан полицирен пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсене вӑл хваттерте упранӑ. Медальсемпе орденсем пирки пӗрле хваттерте пурӑнакан тӑванӗсем ҫеҫ пӗлнӗ.

Полици вӑрӑ йӗрӗ ҫине тӳрех ӳкнӗ. Хаклӑ япаласене тӑванӗн хӗрӗ ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче вӑрланӑ-мӗн. Хайхискер пӗр медальне Шупашкарти пӗр пасарта сутнӑ. Халӗ полицейскисем ҫав медале шыраҫҫӗ. Ыттисене хуҫине тавӑрса панӑ ӗнтӗ.

Ватӑ хӗрарӑмӑн тӑванӗн хӗрӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.

Раҫҫейӗн чукун ҫулӗ авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче хӑрушсӑрлӑх рейчӗ иртессине пӗлтерет. Мероприяти ирхи тӑххӑрта пуҫланмалла. Ӑна Шупашкар 9-мӗш километр — Шупашкар-2 тӗлӗнче йӗркелӗҫ. Пӗтӗм ҫӗршывӗпех пулакан «Внимание, переезд!» (чӑв. Асӑрханӑр, каҫмалли вырӑн) уйӑхлӑхпа ҫыхӑннӑ рейда Чӑваш Енӗн ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑх инспекторӗсем хутшӑнмалла.

Акцие ирттернри ахальтен мар. Водительсем ҫул-йӗр правилине пӑхӑнманнине кура чукун ҫулсем ҫинче инкексем сиксе тухаҫҫӗ.

Кӑҫал кӑна Чулхулари чукун ҫулӑн Хусанти регионӗнче 6 авари пулнӑ, вӗсенчен пӗри — Чӑваш Енре. Утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 10 сехет те 59 минутра Лапсар патӗнче Hyundai машина пуйӑспа ҫапӑннӑ. Машинист пуйӑса васкавлӑ чарсан та инкекрен пӑрӑнма май килмен.