Чӑваш Енре авӑн уйӑхӗн 24—27-мӗшӗсенче тӗлӗнмелле пуйӑс пулӗ. Раҫҫейӗ чукун ҫулӗн куҫса ҫӳрекен лекципе курав комплексӗ Канашра тата Шупашкарта чарӑнӗ.

Экскурси пуйӑсӗ РОСНАНО компанин тата Раҫҫейри, ҫавӑн пекех ют ҫӗршыври малта пыракан предприятисен опычӗпе паллаштарӗ.

Ӗҫлекенсем валли 3 вакунтан, курав валли йӗркеленӗ 9 вакунтан тӑракан пуйӑсра экскурси йӗркелекен ятарлӑ ҫынсем те пулӗҫ.

Авӑн уйӑхӗн 24—25-мӗшӗсенче пуйӑс Шупашкарта, чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи 2-мӗш ҫул ҫинче чарӑнӗ. Авӑн уйӑхӗн 26—27-мӗшӗсенче вӑл Канашри чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи виҫҫӗмӗш ҫул ҫинче тӑрӗ. Экскурси 10 сехетрен 19 сехетчен иртӗ. Кӑнтӑрлахи апат вӑхӑчӗ — 13.00 сехетрен 14.00-чен.

Билет хакӗ – 70 тенкӗ. Шкул ачисене, кӑнтӑрлахи уйрӑмра вӗренекен студентсене, пенсионерсене, сусӑрсене куравпа тӳлевсӗрех паллаштарӗҫ.

Таллин кӑҫалхи кӗркунне уйӑхсерен чӑвашла калаҫӗ. Кун пирки «Хыпар» издательство ҫуртне Эстонире пурӑнакан Ираида Захарова чӑваш пӗлтернӗ.

Ираида Захарова «Хыпар» издательство ҫуртне пӗлтернӗ тӑрӑх, 2010 ҫулта Эстони радиопӗрлешӗвӗ тӗрлӗ халӑхпа ӗҫлессине ҫӗнӗ шая кӑларать. Ҫавна пула 2010-мӗш ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа унта «Ӑраскал» радиокӑларӑм тухма тытӑннӑ.

Чӑвашла передачӑсене Ираида Захарова йӗркелесе ертсе пырать. 2010 ҫултанпа эфира кӑларӑм 71 хут тухнӑ, вӑл шутран 52-шӗ — чӑвашла, ыттисем — вырӑсла.

Эстонири радио 4 каналпа ӗнер паллӑ ентешӗмӗрпе, Шупашкар районӗнчи Типнер ялӗнче ҫуралнӑ китай чӗлхин тӗпчевҫипе Иакинф Бичуринпа паллаштарни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пӗлтернӗччӗ.

Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш Енре пурӑнакан тӑхӑр ҫынна ҫӗнӗ машина уҫҫине тыттарнӑ. Вӗсем пурте – производствӑра йывӑр аманнисем.

Ҫӗнӗ машинӑсене Социаллӑ страхлав фончӗ парнеленӗ. Фонд пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак парнене Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Улатӑр хулисенче, Йӗпреҫ, Хӗрлӗ Чутай, Куславкка тата Елчӗк районӗсенче пурӑнакан ҫынсем тивӗҫнӗ.

Ҫак тӑхӑр ҫын тӗрлӗ ҫулта производствӑра аманнӑ. Хӑшӗ-пӗрин ури суранланнӑ, ҫавна май кашни автомобиле ҫын мӗнле суранланнине шута илсе туса кӑларнӑ тата хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтернӗ. Ҫапла майпа суранланнӑ ҫынсене унпа усӑ курма меллӗ пулӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкартан ҫак кунсенче 15,5 тонна ҫӳп-ҫап илсе тухнӑ. Ун чухлӗ ӑпӑр-тапӑр ӑҫтан пухӑннӑ-ха? Хуларан ҫӳп-ҫапа икӗ эрне илсе тухман-мӗн.

Айӑпӗ — «ЖКХ» управляющи компанийӗнче. Вӑл пысӑк парӑмсене пула авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчен ҫӳп-ҫап илсе тухма пӑрахнӑ. Икӗ эрнере ҫав управляющи компанийӗ пӑхса тӑракан картишсем свалкӑна ҫаврӑнма пуҫланӑ.

Ҫӳп-ҫапа КамАЗпа тата трактор урапипе турттараҫҫӗ. Ӑпар-тапӑра 20 коммуналлӑ службӑн ҫирӗм ытла ӗҫченӗ тиеҫҫӗ. Хулара пухӑннӑ ҫӳп-ҫапа полигона илсе тухнӑ. Ҫӳп-ҫапа тиесе тухас ӗҫ малалла пырать-ха.

Шупашкарти икӗ пульницӑна пӗрлештересшӗн. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ку икӗ ача-пӑча пульницине пырса тивет.

Кун пирки авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов, унӑн ҫумӗ Алексей Кизилов тата ытти тӳре-шара калаҫнӑ. Вӗсем Хулари 1-мӗш ача-пӑча пульници ҫумне ҫирӗплетнӗ пульницӑсенче халӑха пахалӑхлӑ медицина пулӑшӑве кӳрес ыйтӑва сӳтсе явнӑ.

Хулара ачасем валли лайӑх клиника пульници тӑвасшӑн. Унччен вӗсем кашни уйрӑм ӗҫленӗ. Халӗ вӗсене пӗрлештересшӗн. Ку поликлиникӑсем хупӑнассине пӗлтермест. Кашни хӑйӗн вырӑнӗнче юлӗ.

Пульницӑсене ансӑр специалистсем тата педиатрсем ҫитменрен пӗрлештереҫҫӗ.

Чӑваш Енре чи лайӑх участковӑя суйлаҫҫӗ. Конкурсӑн пӗрремӗш тапхӑрӗ старт илнӗ. Сасӑлава авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗччен пырӗ.

Пӗрремӗш тапхӑра республикӑри хуласенче, районсенче, ялсенче ӗҫлекен полици уполномоченнӑйӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Иккӗмӗш тапхӑр регион шайӗнче юпа уйӑхӗн 7-16-мӗшӗсенче иртӗ. Ун чухне килӗшнӗ участковӑйшӑн ҫак ссылкӑпа сасӑлама пулать: https://21.мвд.рф/народный-участковы-2017/1-этап-конкурса-народный-участковый-2017.

Ҫӗнтерӳҫӗсене Участковӑйсен кунӗнче саламлӗҫ. Ҫак конкурса ЧР ШӖМӗ ирттерет.

Олег Николаев депутат

Социаллӑ экономика тата политика тӗпчевӗсен институчӗн фончӗ ҫӗршыври сумлӑ депутатсен списокне хатӗрленӗ. Чи пултаруллӑ 50 депутат шутне Чӑваш Енрен суйланнӑ виҫӗ «халӑх тарҫи» лекнӗ.

Ҫакна та палӑртар, Топ-50 танлаштарӑма ҫурхи сесси вӑхӑтӗнчи ӗҫе тишкерсе хатӗрленӗ. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин пайташӗ Анатолий Аксаков ку списокра ҫӳлтен иккӗмӗш йӗркере тӑрать. Асӑннӑ партин тепӗр пайташӗ, Олег Николаев, — тӑххӑрмӗш йӗркере.

Олег Николаевӑн ят-сумӗ пысӑк пулнине сӑнавҫӑсем вӑл Анатолий Аксаковпа пӗрле финанс енӗпе ҫыхӑннӑ темиҫе саккун проектне хатӗрленипе сӑлтавлаҫҫӗ. Унсӑр пуҫне вӑл интернет-хӑрушсӑрлӑхпа тата онлайн-мессенджерсенчи уйрӑм ҫын кӑтартӑвӗсене хӳтӗлессипе саккун проекчӗсем сӳтсе явнӑ чух та вӑл хастар пулнӑ, хӑйӗн шухӑшне витӗмлӗн палӑртнӑ.

Алена Аршинова депутат та танлаштарӑма лекнӗ. Леонид Черкесов, Валентин Шурчанов тата Николай Малов топ-50-на кӗреймен.

Хӗрлӗ Чутай салинче «Я люблю Красные Четаи» (чӑв. Эпӗ Хӗрлӗ Чутая юрататӑп) паллӑ вырнаҫтарнӑ. Ӑна Хӗрлӗ Чутай районӗ пуҫланса кайнӑранпа 90 ҫул, Хӗрлӗ Чутай салине йӗркеленӗренпе 435 ҫул ҫитнине халалланӑ.

«Я люблю Красные Четаи» тени чӑвашла куҫарсан «Эпӗ Хӗрлӗ Чутая юрататӑп» тенине пӗлтерет ӗнтӗ. Элеме вырнаҫтарнипе паллаштаракан хыпара тата сӑнӳкерчӗке район администрацийӗн сайтӗнче лартни тӑрӑх хакласан, хӗрлӗ чутайсем те вырӑсла калаҫма кӑмӑллани сисӗнет. Элӗкрех, акӑ, астӑвасса, ҫав палла икӗ чӗлхепе вырнаҫтарнӑччӗ. Пӗр енчен пӑхсан, вырӑслаччӗ, тепӗр енчен — чӑвашла.

Икӗ чӗлхепе элем хатӗрлеттерес тесен ытларах тӑкакланма тивнине тавҫӑрма йывӑр мар-ха. Хӗрлӗ чутайсем укҫа перекетлес тенӗ-ши, тен? Анчах вырӑсла ҫырассипе мар, чӑвашлипе...

Швеци усламҫисем ҫитес вӑхӑтрах Чӑваш Енре сӗт юр-варӗ, сыр туса илесшӗн тата хӑмла ӳстересшӗн, хӑма ҫуракан предприяти уҫасшӑн. Кун пирки вӗсем Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗпе Сергей Артамоновпа авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче тӗл пулсан пӗлтернӗ.

Ҫак пайтаҫӑсем Чӑваш Еншӗн ют ҫынсем мар, вӗсем Ҫӗмӗрле районӗнче виҫҫӗмӗш ҫул ӗнтӗ 1,5 пин гектар ҫӗр ҫинче техника культури (рапс), тӗш тырӑпа пӑрҫа йышши культурӑсем туса илеҫҫӗ. Тӗрӗссипе, ҫав лаптӑка та вӗсем самай пысӑклатасшӑн: 4,5 гектара ҫитересшӗн.

Палӑртса хӑварар: Швеци бизнесменӗсем Раҫҫей сӗт тата сӗт юр-варӗ сутассипе тӗнче шайӗнче лидер пулма пултарнине каланӑ, хӑйсем те ҫак тытӑма инвестици хывма хатӗррине асӑннӑ.

«Эпӗ Раҫҫее нумай шведа илсе килнӗ. Вӗсем кунта пулнӑ хыҫҫӑн пурте Раҫҫей пирки шухӑша тӗпрен улӑштараҫҫӗ. Вӗсем кунти халӑха килӗштереҫҫӗ, ҫӗршывпа киленеҫҫӗ», — каласа кӑтартнӑ Хульт Кеннет.

Авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен Шупашкарти хӑш-пӗр троллейбусра тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеме пуҫланӑ. Вӑл 81 троллейбусра ӗҫлет.

Троллейбусра тӗнче тетелне хута янӑранпа унпа 3,5 пине яхӑн ҫын усӑ курнӑ. Хальлӗхе тӳлевсӗр Wi-Fi 1-мӗш, 4-мӗш, 20-мӗш тата 21-мӗш троллейбуссенче ӗҫлет. Ҫитес вӑхӑтра общество транспортӗнче видеокамерӑсем те вырнаҫтарасшӑн.

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков хушнипе тӳлевсӗр тӗнче тетелне кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнчех хута яма тытӑннӑ. Палӑртса хӑвармалла: тӳлевсӗр Wi-Fi Николаев паркӗнче, Лакрей вӑрманӗнче те ӗҫлет. Унта тӗнче тетелӗпе пӗр харӑс 350 ҫын усӑ курма пултарать.