Чыслав вӑхӑтӗнче. Юрий Исаев вырнаҫтарнӑ сӑн

Паян эпир Петӗр Хусанкай ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалланӑ «Хастарлӑх ҫӑлкуҫӗ» видеосӑвӑсен конкурсӗнче мала тухнисене чысларӑмӑр. Ҫӗнтерӳҫӗсен умӗнче сӑмах калакансен йышӗнче вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев, Петӗр Хусанкай ывӑлӗ Атнер Хусанкай, «Сувар» хаҫат редакторӗ Константин Малышев, Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп администраторӗ Николай (Аҫтахар) Плотников, YouTube-ри «Шкул ТВ» канал йӗркелӳҫи Владимир Андреев, «Сувар ТВ» йӗркелӳҫи Ултиар Цыпленков тата ыттисем пулчӗҫ.

Маларах систернӗ пекех хӑшӗ миҫемӗш вырӑна тухнине эпир паянхи чыславра кӑна пӗлтертӗмӗр. Ҫавах та вырӑнсӑр юлнисене ахаль хӑвармарӑмӑр — вӗсене те пӗчӗк парне патӑмӑр. Чыслава пӗтӗмлетнӗ май пӗчӗк лотерея та ирттертӗмӗр — пылак ҫимӗҫ выляттартӑмӑр.

Ҫак хутшӑнакансем вырӑнсене тивӗҫрӗҫ (баллсем пирки: мӗн чухлӗ пӗчӗкрех ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах; балл — кашни хаклавҫӑ хутшӑнакана миҫемӗш вырӑна панин вӑтам виҫи; сӑмахран, Ершова Аннӑна пӗри 1-мӗш вырӑн панӑ, тепри — 5-мӗш; тепӗр иккӗшӗ — 2-мӗш, вӑтамран вара 2,5 пулать; ку хаклавҫӑ ӗҫе япӑхрах хак панӑ теесрен хӑшӗ мӗнле хакланине пӗлтерместпӗр):

Пӗчӗккисен ушкӑнӗ: Ершова Анна (Етӗрне районӗ; 2,5 балл) — 1-мӗш вырӑн; Фомина Эвелина (Елчӗк районӗ; 4 балл) тата Павлова Карина (Комсомольски районӗ; 4,25 балл) — 2-мӗш вырӑн; Демьянова Вероника (Елчӗк районӗ; 4,5 балл), Усанова Анна (Елчӗк районӗ; 4,5 балл) тата Алексеева Аэлита (Сӗнтӗрвӑрри районӗ; 5 балл) — 3-мӗш вырӑн.

Малалла...

Икӗ эрнери ҫанталӑк

Чӑваш Енре ҫывӑх вӑхӑтра самай сивӗтмелле — каҫхи температура 9 градус таран анмалла. Gismeteo портала ӗненес пулсан ҫанталӑк юнкун сивӗтӗ — кӑнтӑрла -2 – -3 пулӗ, ҫӗрле — -5 – -9. Ҫав вӑхӑтрах тунтикун, ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, ҫил кӑнтӑр енчен вӗрме пуҫласан, питӗ хӑвӑрт ӑшӑтса ямалла — кӑнтӑрлахи температура +8 градус таран ҫитмелле.

Гисметео портал пӗлтернӗ тӑрӑх пуш уйӑхӗ вӗҫленичченех юр ҫуса тӑрӗ. Сивӗ ҫанталӑка пула сывлӑшри нӳрӗк те чакӗ. Енчен те паян вӑл 81% пулсан, ҫитес эрнекун тӗлне 64% таран анса ларӗ. Ҫил кӑнтӑр енчен вӗрме пуҫласан сывлӑшри нӳрӗк 84–89% виҫене таврӑнӗ.

Василий Сильвестров профессор

Йӗпреҫ районӗнчи Чӑваш Тимеш ялӗнче ҫуралнӑ Василий Сильвестров пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче Испанире ҫухалнӑ. Физикӑпа математика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, Раҫҫейӗн нефтьпе газ университечӗн профессорӗ пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче Испанире канма кайнӑ. Малтан вӑл юлташӗпе чиперех ҫыхӑну тытнӑ. Кайран шӑнкӑравласан та хуравлама пӑрахнӑ, темиҫе кунтан телефонӗ ӗҫлеме пӑрахнӑ. Ҫакӑн хыҫҫӑн унӑн тӑванӗсем сисчӗвленнӗ.

Ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Мускава таврӑнмалла пулнӑран унта мар-ши, инкек пулман-ши тесе унӑн хваттер алӑккине ватса кӗрсе шыранӑ. Анчах профессор тупӑнман. Профессор Испанире тара илнӗ хваттерте вилнӗ иккен.

Вилнӗ ҫын Василий Сильвестров пулнине палӑртма унӑн тӑванӗн ДНК-анализӗ тутарма тивнӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн ҫеҫ Барселонӑри суд вилнӗ ҫын Раҫҫейри профессор пулнине ҫирӗплетекен йышӑну кӑларнӑ.

Профессорӑн тӑванӗсем Василий Сильвестрова тӑван ялта пытарасшӑн. Анчах кремацилеме тата илсе килме 5500 евро кирлӗ иккен. «Ҫыхӑнура» порталта профессорӑн тӑванӗн перекет кӗнекин номерне те кӑтартнӑ 4276 7500 1455 6301.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи пульница

Ӗнер Хӗрлӗ Чутайӗнчи район пульницинче ача вилнӗ. Ҫулталӑк та виҫӗ уйӑхрискер инфекци чирне пула куҫне хупнӑ тесе тӗшмӗртеҫҫӗ. Ку вӑл — малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх. Ун пирки республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ.

Пульницӑри инкек сӑлтавне тӗрӗслеме республикӑра ӗҫ комиссийӗ йӗркеленӗ. Планпа пӑхман тӗрӗслев вӑхӑтӗнче медицина пулӑшӑвӗн пахалӑхне хаклӗҫ.

ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасен хӳтӗлевҫи Елена Сапаркина тата специалистсем вырӑна ҫитсех тӗрӗслев ирттерӗҫ. Лару-тӑрӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑй сӑнаса тӑмалла.

Владимир Викторов министр вилӗм сӑлтавӗ пирки татса калама тӑхтанӑ, тӗрӗслев вӗҫленнӗ хыҫҫӑн татӑклӑн комментарилеме пулнӑ.

Чӑваш чӗлхи — тӑван чӗлхе.

Вӑт эпир паян чӑваш орфографийӗпе нушаланатпӑр. Пурте пӗлеҫҫӗ: ҫав нуша никӗсӗнче хисеплӗ Иван Андреевич Андреев еткерӗ тӑрать.

Ҫав вӑхӑтрах чылайӑшӗ чӑваш чӗлхине вӗрентессинчи хӑшпӗр урӑх инкеклӗ ыйтусем те ҫав мухтавлӑ ятпах ҫыхӑннине чухламаҫҫӗ те.

Чӑваш чӗлхине шкулсенче чӑнласах вӗрентес тетпӗр пулсан, ҫав ӗҫе грамматикӑна вӗрентесси ҫинче никӗслесе туса пымалла. Унран лайӑхрах, юрӑхлӑрах меслет халиччен никам та шыраса тупайман. Шыраса та тупаймӗҫ.

Хальхи вӑхӑтра чӑваш грамматики тӗлӗшпе пуринчен те нумайрах ҫыраканни Чӑваш гуманитари институтӗнче ӗҫлекен Эдуард Евгеньевич Лебедев пулас. Ку чӑнах та ҫапла иккенне ӗненес тесен, "Чувашский гуманитарный вестник" текен ӑслав журналне ҫеҫ уҫкаласа пӑхмалла.

Эп, Акапасар, шкулта чӑваш программипе вӗреннӗ ҫын. Пӗрремӗш класран вуннӑмӗш класа ҫитичченех ҫапла пулнӑ. ("Нулевой класс" текенни пулман ун чухне). Чӑваш чӗлхине яланах юратса, тӑрӑшса вӗреннӗ.

Малалла...

Информаци политикин министрӗ Александр Иванов

Чӑваш Республикинчи этем правине хӳтӗлекен уполномоченнӑй Юрий Кручинин должноҫрен вӑхӑтсӑр каясси пирки заявлени ҫырнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтерчӗ-ха. Аса илтерер, ку должноҫре Юрий Сергеевич 2012 ҫултанпа ӗҫлерӗ. Унччен вӑл Чӑваш Енӗн прокуратурин органӗсенче тӑрӑшнӑ. 2002–2012 ҫулсенче Чӑваш Енри Адвокатсен палатин президенчӗ пулнӑ. Хӑй вӑл Мари Республикинчи Чикмере 1958 ҫулта ҫуралнӑ.

Юрий Курчинин ыйтӑвне республика парламенчӗн патшалӑх строительствин, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӑн, регламент тата депутат этикин комитечӗн ларӑвӗнче пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче малтанласа пӑхса тухнӑ. Этем правине хӳтӗлекенӗн контракчӗ кӑҫалхи кӗркунне тухмалла. Юрий Сергеевич унччен тӑхтаман — ӗҫрен кӑларма ыйтса заявлени ҫырса панӑ. Омбудсмен ыйтӑвне Патшалӑх Канашӗн ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнчи сессийӗнче тишкермелле.

Чӑваш Енре этем правине хӳтӗлеме ЧР информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министрне Александр Иванова лартаҫҫӗ текен сӑмах тухнӑ.

Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енре фура ҫаврӑнса ӳкнӗ. Унта мӑйракаллӑ шултра выльӑх-чӗрлӗх пулнӑ. Кун пирки Чӑваш Енри ҪҪХПИн пресс-службинче пӗлтереҫҫӗ.

Ку пӑтӑрмах Ҫӗрпӳ районӗнче, М-7 федераци ҫулӗ ҫинче, пулнӑ. Йывӑр тиевлӗ машина водителӗ руле итлеттереймен. «Тимӗр урхамах» ҫул хӗррине тухса кайса ҫаврӑнса ӳкнӗ.

Фурӑра 26 ӗне пулнӑ. Шел те, пурте чӗрӗ юлайман. Темиҫе ӗне ҫавӑнтах вилнӗ. Телее, водителе нимӗн те пулман. Халӗ ҫул ҫинчи пӑтӑрмах мӗншӗн сиксе тухнине тӗпчеҫҫӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта троллейбуссем тӗлӗшпе йывӑрлӑхсем сиксе тухма пултараҫҫӗ. Кун пирки Чӑваш энергосбыт компанийӗн сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта троллейбус управленийӗн энергокомпани умӗнчи парӑмӗ темиҫе уйӑхра 3 хут ӳснӗ. Малашне энергокомпани транспорт предприятине кредитла усӑ куртараймасть.

Пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗ тӗлне предприяти парӑмӗ 6,1 миллион тенке ҫитнӗ. Парӑмҫа электроэнергипе усӑ курассине чикӗлесси пирки уведомлени янӑ. Ҫапла майпа пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен Ҫӗнӗ Шупашкарта троллейбуссем электроэнергипе чикӗлесе усӑ курӗҫ.

Шупашкарти Ф.Лукин ячӗллӗ 5-мӗш музыка шкулӗнче Чапаев хорӗ юрлама тытӑнӗ. Ушкӑнра арҫын ачасем пулӗҫ.

Хора РФ патшалӑх премийӗн лауреачӗ, РФ тава тивӗҫлӗ искусство ӗҫченӗ, РФ халӑх артисчӗ, Пӗтӗм Раҫҫейри хор обществин Президиумӗн пайташӗ Эдуард Маркин йӗркелеме шухӑшланӑ. Ҫапла майпа ача-пӑча хор ӳнерне анлӑ сарасшӑн, ӳсекен ӑрӑва республикӑн тата хулан наци паттӑрне асра тытма вӗрентесшӗн.

Тата ҫакна палӑртмалла: Эдуард Маркин арҫын ачасен Владимир капеллине йӗркеленӗ.

Чӑваш Енре «Земство тухтӑрӗ» патшалӑх программи ӑнӑҫлӑ пурнӑҫланса пырать. Вӑл пулӑшнипе ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене ӗҫлеме каяҫҫӗ. Куншӑн вӗсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.

Ҫак программӑна 2017 ҫул вӗҫӗччен тӑсма йышӑннӑ. Эппин, ҫамрӑк тухтӑрсем ялсене тата кайӗҫ.

Программа пурнӑҫланнӑранпа Чӑваш Енре 315 тухтӑр ялти пульницӑсене ӗҫлеме вырнаҫнӑ. Вӗсенчен 36-шӗ пӗлтӗр ӗҫ вырӑнӗллӗ пулнӑ. Ҫамрӑк тухтӑрсем яла килес енӗпе Канаш районӗ мухтанпа пултарать. Унта 49 медик килнӗ. Патӑрьел районне вара – 39 тухтӑр. Муркаш районне – 32, Шупашкар районне – 30, Комсомольски районне – 19, Красноармейски районне – 18, Хӗрлӗ Чутай районне 18 тухтӑр килнӗ.

Сӑмах май, кӑҫал тухтӑра 1 миллион тенкӗ парас вӑхӑт тӑсӑлать. Унччен календарьти 30 кунра панӑ пулсан халӗ – 30 ӗҫ кунӗнче.