|
Пӑтӑрмахсем
 Ҫy yйӑxӗн 5-мӗшӗнче каҫxи 6 сехет те 40 минутрa Ҫӗнӗ Шупашкарти Тӗкӗрҫ катинчи ҫырмара ача виллине тупнӑ. Кун пирки «Про Город» (чӑв. «Хула пирки») кӑлаpӑм хыпарлать. Пӗчӗк ача виллине иртен-ҫӳpeн асӑpxaнӑ. Ӑна курнисем пӗлтернӗ тӑpӑx, пепке виллине ҫырмаран илсе хӑпартнӑ. Paҫҫeй следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ кун пек пӑтӑрмах чӑнах та пулнине ҫирӗплетнӗ. «Вилӗ aчана тупнӑ вырӑнта халӗ следовательсем ӗҫлеҫҫӗ. Ку ача чӗpӗ ҫypалнӑ-и е амӑшӗн варӗнчех вилнӗ-и — ҫaкна судпа медицина тӗпчевӗ yҫӑмлатӗ», — теҫҫӗ управленин пресс-службинче. Асӑнса хӑвармалла, Раҫҫee пӑлхатнӑ кун йышши пӑтӑрмах Шупашкарта кӑҫaлхи наpӑc yйӑxӗн 2-мӗшӗнче пулнӑччӗ. Ун чухне ҫамрӑк xӗpapӑм хӑйӗн тин ҫypaлнӑ ачине ҫӳп-ҫaп контейнерне тухса пӑpaxнӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 Сар.ru сӑнӗ Шупашкарти ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче тӗрлӗ йышши чечек калчине саккуна пӑсса сутнине тупса палӑртнӑ. Суту-илӗве йӗркеленӗ ҫын административлӑ йӗркене пӑснине шута илсе тӗрӗслевҫӗсем протокол ҫырнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал пӗлтерет. Хулари Калинин район администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, Эгер бульварӗнчи 32-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче саккуна пӑсса чечек калчи сутнине ӗнер, ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, асӑрханӑ. Ҫавна май сутуҫа ку ӗҫрен пӑрӑнмалли ҫинчен асӑрхаттарнӑ. Каласа хӑвармалла, протокола Шупашкар хула администрацийӗ ҫумӗнчи ятарлӑ комисси пӑхса тухӗ. Саккунпа килӗшӳллӗн ку ӗҫ-пуҫшӑн ахаль ҫынна — 1-2 пин тенкӗлӗх, должноҫри ҫынна — 3-7 пин тенкӗлӗх, юридици сӑпачӗсене 30-50 пин тенкӗлӗх штрафлама пултараҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 Канаш район администрацийӗн финанс пайӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе уголовлӑ пилӗк ӗҫ пуҫарнӑ. Следовательсен шухӑшӗпе, вӑл ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса пысӑк укҫа йӑкӑртнӑ. Раҫҫей следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, ӗҫ-пуҫ акӑ епле пулнӑ: 2011 ҫултан пуҫласа 2016-мӗшӗччен хайхи пуҫлӑх райадминистраци ертӳҫи ирӗк памасӑрах, саккуна пӑсса 10 хушу кӑларнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ — хӑйне преми парассипе, тепӗр ҫиччӗшӗ материаллӑ пулӑшу кӳрессипе ҫыхӑннӑ. Ҫак хушусене пурнӑҫласа бухгалтери ӗҫченӗсем хыснари 97 пин тенке ӑна куҫарса панӑ. Палӑртса хӑвармалла, пай пуҫлӑхӗ саккуна пӑснине следстви комитечӗн тата Шалти ӗҫсен министерствин экономика хӑрушсӑрлӑхӗн тата коррупципе кӗрешекен пайӗн ӗҫченӗсем пӗрле ҫыхӑнса ӗҫленӗрен тупса палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Статистика
 ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев кӗпӗрнаттӑрсен наци танлаштарӑмӗнче ҫӳлерех хӑпарнӑ. Кӑҫалхи пуш-ака уйӑхӗсенче вӑл 34-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Аса илтерер: икӗ уйӑх каялла 41-мӗш вырӑнта пулнӑ. Экспертсем Михаил Игнатьевӑн ҫитӗнӗвӗсен шутне республикӑра Президент суйлавӗ лайӑх иртнине кӗртнӗ. Ҫынсем суйлава кайнин, Владимир Путиншӑн сасӑланин кӑтартӑвӗсем Раҫҫейринчен иртнӗ. Экспертсене пӗлтӗр республикӑра тулаш суту-илӳ ӳсни те савӑнтарнӑ. Кун пирки Михаил Игнатьев Ялтӑра иртнӗ пӗтӗм тӗнчери экономика канашлӑвӗнче каланӑччӗ. Сӑр урлӑ хывнӑ кӗпер патне эстакада тӑвасси те, Шупашкар аэропортне реконструкцилеме пуҫласси те Элтеперӗн сумне ӳстернӗ. Экспертсен критика та пулнӑ: вӗсен шухӑшӗпе, «Трактор савучӗсем» концерн панкрута тухсан вырӑнти влаҫ тухӑҫлӑ ӗҫлемен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Тӗнчере
 Модель агентствин сӑнӳкерчӗкӗ Турцире Пӗтӗм тӗнчери «Miss Apollon 2018» илемӗх конкурсӗ иртет. Унта Чӑваш Енри чиперуксем те хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем ытти ҫӗршыв пикисемпе ҫак ята тата коронӑна тивӗҫессишӗн тупӑшӗҫ. Тӗнче шайӗнчи конкурс кастингӗ витӗр Чӑваш Енри темиҫе пике тухнӑ. Финал Турцири Дидим хулинче ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче иртӗ. Пирӗн модельсем унта ҫитсе отеле вырнаҫнӑ ӗнтӗ, финала хӗрсех хатӗрленеҫҫӗ. Палӑртмалла: Турцие Александра Николаева, Евгения Матвеева, Ванесса Васильева тата Марина Панова кайнӑ. Вӗсем Шупашкарти «Волга Моделис» модель агентствинче ӑсталӑхне туптаҫҫӗ. Пикесем Турцие хӑйсем тӗллӗн кӑна кайман, педагогӗсем те пӗрле пынӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Раҫҫейре
 Калининград облаҫӗнче Балти флочӗн матросӗпе пӗлӗшӗ судра явап тытнӑ. Вӗсем «Ҫӗнӗ Шупашкар» ҫар карапӗ ҫинчен ҫур тонна ытла топливо вӑрлама тӑнӑшӑн суд сакки ҫине ларнӑ. Ҫак хура ӗҫе пурнӑҫлама матроса пӗлӗшӗ пулӑшнӑ. Анчах иккӗшӗн те, Иван Пуховский аслӑ матросӑн тата унӑн пӗлӗшӗн Валентин Шкалевӑн, суд сакки ҫине ларма тивнӗ. Вӗсене преступлени вырӑнӗнче полицейскисем тытса чарнӑ. Следстви тата суд ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, 2017 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ҫак ҫамрӑк арҫынсем «Ҫӗнӗ Шупашкар» тральщик базинчен 590 килограмм топливо вӑрлама тӑнӑ. Пӗтӗмпе – 17 пин те 760 тенкӗлӗх. Балти гарнизон ҫар сучӗ Пуховские – 30 пин тенкӗлӗх, Шкалева 27 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Сӑмах май, БТ-212 тральщике «Ҫӗнӗ Шупашкар» ята пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Вӗренӳ
 Ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче республикӑра «Ҫулталӑкри вӗрентекене» тата «Ҫулталӑкри воспитателе» суйланӑ. Ҫак ятсене кӑҫал кам тивӗҫнӗ-ха? Шупашкарти 12-мӗш шкулта ачасене математика вӗрентекен Татьяна Андреева чи маттурри пулнӑ. Ҫак ята тивӗҫессишӗн пӗтӗмпе Чӑваш Енри 123 педагог тупӑшнӑ. Татьяна Андреева Раҫҫей шайӗнчи конкурса хутшӑнӗ, Чӑваш Ен чысне хӳтӗлӗ. Чи лайӑх воспитатель вара Ҫӗмӗрлере пурӑнать. Елена Михайлова хулари «Родничок» ача пахчинче вӑй хурать. Кӑҫал вӑл «Ҫулталӑкри чи лайӑх воспитатель» ята тивӗҫнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 Паян Ҫӗрпӳ хулин ҫыннисен шывсӑр ларма тивет-ши вара? Паян унта сивӗ шыв пӑрӑхӗ ҫинче (вӑл 500 миллиметр диаметрлӑ) авари пулни пирки пӗлтереҫҫӗ. Аварие пула Ҫӗрпӳ хулинче шыв пама пӑрахнӑ. «Ҫыхӑнура» канашлу пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ авари вырӑнӗнче специалистсем ӗҫлеҫҫӗ, пӑрӑха йӗркене кӗртеҫҫӗ. Аварие пула Ҫӗрпӳ хулинче 14 пин те 718 ҫын шывсӑр тӑрса юлнӑ. Кун пирки ЧР Строительство министерстви хыпарлать. Сӑмах май, ҫулла ҫитнӗ май Шупашкар хулинче те вӑхӑтлӑха вӗри шыв пама пӑрахаҫҫӗ. Ҫак хушӑра специалистсем юсав ӗҫӗсем ирттереҫҫӗ. Малтан ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ тата кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнчисем вӗри шывсӑр юлӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Харпӑр шухӑш
Чӑваш чӗлхи
Базиль Кириллов
Ҫук ҫӑкалӑх ҫумӗнчи Касман Турта Пуҫӗнчи Арӑ-пирӗш тӑмпӑшал Тунӑ пулать тӑм пӑшал.
Паллах, ҫук-ха тӑм писмен, Анчах пӗтмен тӑмписмен.
Ҫукпа пӗрех ҫын ҫиен, Анчах нумай ҫынҫиен. Ҫынҫиен вӑл, хӑямат, Сӑмахпа ялан кӑшлать.
«Хӗр ача ҫуратнӑ тет...» Уҫӑмсӑрлӑх пӗтерет: Ах анчах та ах анчах, Кам ҫинчен пырать сӑмах.
Хамӑр ялти пуш хирте Манӑн чунӑм пушхирте.
Хирте ӳсет хуртути, Кӗмест унран хур тути.
Хумханать ҫирӗк тӑрри, Сиккелет ҫирӗктӑрри. Ӑнланмалла мар темле, Кайӑкне пӗрлех ҫырар.
Тулӑх пулнипе ҫӗр-шыв Килӗшет Тӑван Ҫӗршыв.
Виҫсӗмӗр те пӗртӑван. Килмерӗ-ха пӗр тӑван.
Ҫинӗшӗнех хыт кукар Пулмӑп-тӑмӑп хыткукар.
«Эс килетӗн тӗк курма Савӑнатӑп-ха, кумма», — Тесе ӑшшӑн ҫырнине Хурав илтӗм ирхине.
«Тӗк курмашкӑн» ҫӳреме Ӗҫсӗр мар эп, шеремет. Килетӗн-тӗк ман пата Ҫийӗн лайӑх апата, Савӑнатпӑр, тупата. |
|
Республикӑра
 Роспотребнадзор республикӑри шкулсемпе ача пахчисенче мӗнле апат ҫитернине тӗрӗсленӗ. Кун хыҫҫӑн республикӑри виҫӗ учреждение вӑхӑтлӑха хупнӑ. Сӑмах май, 2017-2018 ҫулсенче тӗрӗслев вӑхӑтӗнче ачасене вӗри апат ҫитернӗ чухне йӗркене пӑснӑшӑн пӗтӗмпе 1,1 миллион ытла тенкӗлӗх штрафланӑ. Кӑҫал 108 ача пахчипе 54 шкула тӗрӗслев ҫитнӗ. Пӗтӗмпе 250 протокол ҫырнӑ. Вӗсенчен 90-шӗ – апатлану йӗркеленӗ чухне саккуна пӑснӑшӑн. Тӗрӗслев хыҫҫӑн Елчӗк районӗнчи Кушкӑ шкулне, Патӑрьел районӗнчи Тӗреньелти шкул-ача пахчине, Етӗрне районӗнчи Советски шкулне вӑхӑтлӑха хупнӑ. Йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсенчен 23 проценчӗ производство хатӗр-хӗтӗрӗ мӗнле ӗҫленипе ҫыхӑннӑ. Иккӗмӗш вырӑнта – меню хатӗрленӗ чухне йӗркене пӑсни. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+21.3 °C
