Борис Марков

Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне хальхи вӑхӑтра Борис Марков пурнӑҫлать. Ӑна, муниципалитетӑн сити-менеджерне ял хуҫалӑх енӗпе ҫум пулса пулӑшнӑскере, Андрей Павлов экс-пуҫлӑх вырӑнне шаннӑ. Хӗрӗхе ҫывхаракан Павлов тӗлӗшпе иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче суд приговор вуланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхне палӑртмалли конкурс комиссине ҫирӗплетнӗ. Йыша республика шайӗнчи тӳре-шара тата чӑваш парламенчӗн икӗ депутачӗ кӗнӗ.

Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, ыран Ҫӗрпӳре районти Депутатсен пухӑвӗн XXXV черетсӗр ларӑвӗ иртмелле. Хӑшӗсем каланӑ тӑрӑх, ҫавӑнта сити-менеджера ҫирӗплетмелле. Эпир асӑрханӑ тӑрӑх, малтанласа палӑртнӑ кун йӗркинче ун пек ыйту ҫукчӗ.

moygorod-online.ru архивӗнчи сӑн

Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунӗнче, ҫурла уйӑхӗнче, чи пирвайхи троллейбус ҫула тухӗ. 55 ҫул каялла туса кӑларнӑ ЗиУ-5 ретро-троллейбус хӑйӗн маршручӗпе кайӗ: Чукун ҫул вокзалӗнчен пуҫласа Хӗрлӗ лапама ҫитӗ.

Халӗ троллейбуса уява кӑларма хатӗрлеҫҫӗ, реставрацилеҫҫӗ. Ӑна юсанӑ чухне транспортӑн унчченхи сӑн-сӑпатне упраса хӑварӗҫ: тимӗр корпус, алӑксем, фарӑсем, ларкӑчсем, салон, касса тата табличка 55 ҫул каяллахи пекех пулӗҫ. Водителе те ССР вӑхӑтӗнчи униформӑна тӑхӑнтартӗҫ.

Ку кӑна мар, троллейбус Совет Союзӗнчи пекех контролерсӑр ҫӳрӗ. Ҫул укҫи тӳлеме тимӗр укҫа ярса билет татса илмелле.

«АвтоВАС» компани пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта хуласен хушшинчи маршрутсемпе ҫӳремелли билетсене онлайн-мелпе туянма пулать. Нумаях пулмасть электронлӑ суту ӗҫлеме пуҫланӑ.

Билета онлайн-мелпе туянас тесен автовокзалӑн сайтӗнче харпӑр пӳлӗм уҫмалла. Билетшӑн банк карточкипе тӳлеме пулать. Билетсене рейс кайиччен 10 кун маларах сутма пуҫлаҫҫӗ.

Электронлӑ квитанци билетшӑн тӳлесен харпӑр пӳлӗмре упранать. Электрнонлӑ билета пичетлемесен те юрать, рейс кайнӑ вӑхӑта ҫитмелле те контролера паспорт кӑна кӑтартмалла.

Электронлӑ билета тавӑрса пама та пулать. Ҫакна та харпӑр пӳлӗмре тумалла.

2018 ҫулхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Шупашкарти Ленин Комсомолӗн урамӗнче «Яндекс. Такси» водителӗ 13 ҫулти хӗрачана, «зебра» патӗнче ҫул урлӑ каҫаканскере, вилмеллех таптаса кайнӑ. Водитель тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫак арҫынна халӗ суд тунӑ.

Таксиста колони поселени колонине 2 ҫул та 1 ҫуллӑха ӑсатнӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн 2,5 ҫул руль умне ларма юрамасть. Суд вилнӗ хӗрачан тӑванӗсене 1,6 миллион тенкӗ памалла тунӑ.

Ҫав каҫ, юпан 8-мӗшӗнче, такси рулӗ умӗнче 22 ҫулти каччӑ ларнӑ. Авари вӑхӑтӗнче вӑл урӑ пулнӑ. Арҫын айӑпне йышӑннӑ, суд пуличчен хӗрачан тӑванӗсене 40 пин тенкӗ панӑ.

Суд водитель унччен те айӑпланнине, япӑх характеристикӑна, хӗрачан тӑванӗсене укҫа парса пулӑшнине тата авари хыҫҫӑн ачана медпулӑшу пама хӑтланнине шута илнӗ.

Шупашкарти суту-илӳ тӑвакан вырӑнсенче тӗрӗслевсем ирттереҫҫӗ. Ҫав рейдсем вӑхӑтӗнче тӗрлӗ специалистран йӗркеленӗ комисси аптекӑсенче, ларёксемпе киосксенче фанфурик сутнипе сутманнине сӑнать. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрах, тӗрӗслевҫӗсем нарӑс уйӑхӗнче кӑна «Продукты» ятлӑ тӑватӑ ларёка, «Чӑваш пичечӗ», «Калач» киосксене тата вунӑ аптекӑна кӗнӗ. Вӗсен хушшинче — «Озерки», «Фармация», «Максавит», «Магия», «Ригла», «Будь здоров», «Аптечный склад» тата «Здоровый век» аптекӑсем. Ку аптека пукчӗсем пурте Ленин проспектӗнче вырнаҫнӑ. Ҫак рейдсенче «Магия» тата «Будь здоров» аптекӑсенче фанфурик сутнине палӑртнӑ. Ларексемпе киосксенче вара спирт хутӑшӗ сутлӑхра пулман.

Ҫавӑн пекех каласа хӑвармалла, аптекӑсенче эмел сутмалли мӗн пур документ пулнӑ.

Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен пуҫласа Чӑваш Енре нумай ачаллӑ ҫемьесене удостоверени пама пуҫлӗҫ. Паян правтительство ҫуртӗнче иртнӗ ларура ӑна памалли йӗркене пӑхса тухнӑ.

Ку удостоверение 18 ҫул тултарман виҫӗ е ытларах ачана воспитани паракан ҫемьесем тивӗҫеҫҫӗ. Ку шута усрава илнӗ шӑпӑрлансем те кӗреҫҫӗ.

Документа пушӑн 5-мӗшӗнче Социаллӑ пулӑшу паракан центрта социаллӑ хӳтлӗх уйрӑмӗнче пама пуҫлӗҫ.

Мӗн парӗ-ха ҫак удостоверени? Ҫемьесем культура тата спорт учрежденийӗсене тӳлевсӗрех ҫӳреме пултарӗҫ. Ӑна тивӗҫнӗ ҫемьесене республикӑри нумай ачаллӑ ҫемьесен регистрне кӗртеҫҫӗ.

Хӗрлӗ спрайтсем

Ҫутҫанталӑкӑн тӗлӗнтермӗшӗсем чылай. Вӗсенчен пӗри вӑл — ҫиҫӗмӗн сайра тӗл пулакан тӗсӗ, хӗрлӗ спрайтсем. Унашкал япала пуррине те ӑсчахсем нумай пулмасть кӑна ҫирӗплетме пултарнӑччӗ-ха, пӗр 30 ҫул каялла ҫеҫ.

Шӑп та ҫакнашкал пулӑма нумай пулмасть Австралин анӑҫ енче вырнаҫнӑ Кунунарра патӗнче ӳкерме пултарнӑ. Умра — симӗс йывӑҫсем (асаилтеретпӗр, унта халь ҫулла вӑхӑчӗ), ҫӗр хӗрринче тусем курӑнаҫҫӗ, вӗсем ҫийӗн — хура пӗлӗтсем. Ҫӑлтӑрлӑ тӳпере вара хӗрлӗ спрайтсен вылявӗ. Куҫа вӗсем питӗ кӗске вӑхӑта ҫеҫ курӑнаҫҫӗ — ҫеккунтран та кӗске самантлӑха. Шӑп ҫав саманта фотограф ҫапма ӗлкӗрнӗ те.

Сӑмах май, ӑсчахсем нумай пулмасть ҫакна палӑртнӑ: вӑйлӑ ҫиҫем хыҫҫӑн хӗрлӗ спрайтсем ионланнӑ сывлӑш пек калӑпланаҫҫӗ, вӗсен калӑпӑшӗ 100 метрлӑ шар таран пулать. Ҫиҫӗм хыҫҫӑн вӗсем 80 ҫухрӑм ҫӳллӗшрен аяла анаҫҫӗ. Хӑвӑртлӑхӗ ҫутӑ пайӑркин хӑвӑртлӑхӗн вунӑ проценчӗпе танлашать. Вӗсене хирӗҫ вара ионланнӑ шарсен варкӑшӗ хӑпарать.

Ҫуркунне ҫитессине, ахӑртнех, нумайӑшӗ чӑтӑмсӑррӑн кӗтет. Ав хӗллен юлашки кунӗсем иртеҫҫӗ. Ҫуркуннен пирвайхи уйӑхӗ мӗнле ҫанталӑкпа савӑнтарӗ-ха?

Метеорологсен шухӑшӗпе, пуш – хӗллен пиллӗкмӗш уйӑхӗ. Климат хӗлӗ пирӗн респубикӑра чӳкӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа акан 1-мӗшӗччен пырать. 2007-2009 тата 2014-2017 ҫулсенче пуш нормӑран ӑшӑрах пулнӑ. Кӑҫал вара пире епле ҫанталӑк кӗтет?

Пуш юр ҫунинчен, тӑман вӗҫтернинчен тата сивӗтнинчен (15-20 градус таранах) пуҫланать пулсан та ҫуркунне ирех килессине пӗлтереҫҫӗ. Сивӗтнӗ хыҫҫӑн самаях ӑшӑтма пуҫлӗ. Пушӑн 6-мӗшӗнчен пуҫласа сывлӑш температури ӑшӑнма тытӑнӗ. Хӗвел хӗртсе пӑхнӑран, ҫумӑр ӳккеленӗрен тем ҫӳллӗш кӗртсем чакма пуҫлӗҫ.

Паллӑ ӗнтӗ: хӗл ҫуркуннепе ҫапӑҫмасӑрах парӑнмасть. Уйӑх варринче каллех юр ҫӑвӗ. Ҫуркунне те хӗле хуравпа нумай кӗттермест: виҫҫӗмӗш декада пуҫламӑшӗнче ҫӗнӗ рекорд пулӗ, ҫанталӑк ӑшӑтӗ. Ҫуркуннехи каникулта вара каллех юр ҫӑвӗ, ҫанталӑк «минус» таран сивӗтӗ.

Пӗтӗмӗшле илсен, синоптиксем пуш уйӑхӗ нормӑран 1-2 градус ӑшӑрах пуласса пӗлтереҫҫӗ.

Шупашкар районӗнчи Карачура ҫывӑхӗнче пулна авари тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Аса илтерер: авари 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пулнӑ. Самосвал Канашран Мускава кайма тухнӑ микроавтобус ҫине пырса кӗнӗ. Инкекре 11 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Тепри пульницӑра сывлама пӑрахнӑ. Самосвал водителӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, ӑна ун чухне 2 уйӑхлӑха арестленӗ.

Ҫак кунсенче водитель арестне тӑсас ыйтӑва суд ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче постановлени кӑларнӑ: арҫыннӑн аресчӗ тепӗр 2 уйӑхлӑха тӑсӑлать. Хӑй водитель ӑнлантарнӑ тӑрӑх, вӑл умӗнчи машина тӑрук чарӑннӑран тормоз ҫине пуснӑ, ҫавна май йывӑр машина транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайса микроавтобуспа ҫапӑннӑ.

ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, аварире шар курнӑ ҫынсенчен, кӳнтеленсенчен ыйтса пӗлнӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти йӗрке хуралҫисем ҫын сумккине тытнӑ хӗрарӑма шыраҫҫӗ. Ӑна вӗсем ют пурлӑха вӑрланӑ тесе каласшӑн.

Пӑтӑрмахӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти Винокуров урамӗнчи лавккара пулса иртнӗ. Пӗри, пуҫӗ тем пирки шухӑшланӑ ӗнтӗ хайхин е ҫынна ытла шаннӑ-ши, хай сумккине лавккара лартса хӑварнӑ. Никамсӑр-мӗнсӗр. Хуҫасӑр япалана магазина пынӑ хӗрарӑм асӑрханӑ та хӑйӗн тума васканӑ. 35-40 ҫулсенчискер ачапа пулнӑ. Ҫын япалине ярса илнӗскере видеокамера ӳкерсе илнӗ.

Йӗрке хуралҫисем халӗ ҫын сумккине тытнӑ хӗрарӑма шыраҫҫӗ. Унӑн сӑнӳкерчӗкне вӗсем Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин сайтне вырнаҫтарнӑ. Хӗрарӑм симӗс куртка, шурӑ калпак тӑхӑннӑскер пулнӑ.

Ҫухалнӑ сумкӑри пурлӑха унӑн хуҫи 16 пине яхӑн тесе хакланӑ.