Чӑваш Енре «Чи нумай вулакан ҫемье» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Ӑна республикӑн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ирттернӗ. Конкурса республикӑри 13 районпа 5 хуларан 59 ӗҫ тӑратнӑ. Вӗсене виҫӗ номинаципе хакланӑ: «Илемлӗ литература хайлавӗ тӑрӑх хатӗрленӗ чи лайӑх плейкаст», «Вулавӑшри чи лайӑх виртуаллӑ ҫул ҫӳрев», «Чи лайӑх вулав дневникӗ».

Чи лайӑх плейксеат хатӗрлесе малти виҫӗ вырӑна ҫаксем йышӑннӑ: Муркаш районӗнчи Любимовсем, Комсомольски районӗнчи Владимировсем, Канаш районӗнчи Андреевсем. Виртуаллӑ ҫул ҫӳревре — Шупашкарти Савельевсем, Комсомольски районӗнчи Можаевсем, Муркаш районӗнчи Терехинсем. Чи лайӑх дневник авторӗсем — Канаш районӗнчи Назаровсем, Канаш хулинчи Александровсем, Элӗк районӗнчи Михайловсем.

Ҫӗнтерӳҫӗсене ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче чыслӗҫ.

Ял хуҫалӑх специалисчӗсем лайӑхах мар хыпар пӗлтереҫҫӗ: Чӑваш Енри акса хӑварнӑ тӗш тырӑ калчи хӑрушлӑхра. Уйсене фитосанитари тӗрӗслевӗ тунӑ хыҫҫӑн уй пӑрҫи ӗрчени палӑрнӑ.

Пӗр тӑваткал метр лаптӑк ҫинче 30-40 штук пулни хӑрушах мар-ха, анчах уйсенче сӑтӑрҫӑсем нормӑран ытларах-мӗн. Кунашкал лару-тӑру пур районта та тенӗ пекех хуҫаланать. Специалистсем палӑртнӑ тӑрӑх, халӗ уй пӑрҫисен ӗрчемелли тапхӑр пуҫланнӑ, ҫавна май мерӑсем йышӑнмалла.

Уй пӑрҫи пӗрре ерсен уйӗпех сӑтӑр тӑвать. Вӗсем сиенлӗ сӑтӑрҫӑсем шутланаҫҫӗ.

Олег Долгов Шӑмӑршӑ районӗнчи Шамкай ялӗнче 1976 ҫулта ҫуралнӑ. Каярахпа унӑн ҫемйи Самар облаҫне куҫса кайнӑ, Олега ҫавӑнтанах ҫара илнӗ. Служба вӗҫленсен вӑл ҫартах юлма шутланӑ. Шел те, пирӗн ентешӗн пурнӑҫӗ кӗске пулнӑ – вӑл 20 ҫултах вилнӗ.

1996 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче Кизлярта тыткӑна илнӗ ҫынсене ирӗке кӑларас енӗпе операци иртнӗ. Олег та унта хутшӑннӑ. Ҫавӑн чухне унӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ – ӑна снайпер пульли лекнӗ. Ҫав ҫулах Долгова РФ Паттӑрӗн ятне пама йышӑннӑ.

Ҫак кунсенче Шӑмӑршӑра унӑн палӑкне уҫнӑ. Палӑка пӗлтӗрех тума тытӑннӑ. Унӑн авторӗ – Владислав Немцев скульптор. Палӑка нимелле лартнӑ – халӑх ҫур миллион ытла тенкӗ пухнӑ.

Вӑрнар районӗнчи тӗп пульницӑна кӳмери сусӑрсене кӗрсе тухма май ҫук. Ҫакна асӑннӑ тӑрӑхри прокуратура тӗрӗслев вӑхӑтӗнче асӑрханӑ.

Сиплев учрежденийӗ пандуссене вырнаҫтарма вырнаҫтарнӑ-ха, анчах ытла чӑнкине кура унта урапаллӑ ҫынна хӑпарса анма чӗр нуша иккен. Поликлиникӑна кӗнӗ ҫӗрте вырнаҫтарнӑ пандуспа юнашар алӑпа тытӑнмалли те пулман.

Асӑннӑ учреждени кӑлтӑка пӗтерме тивӗҫлӗ мера йышӑнманнине кура прокуратура тӗп врач тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫавна май надзор органӗ суда тавӑҫпах тухнӑ. Тавӑҫа сусӑрсен правине хӳтӗлесе ҫырнӑ. Пульницӑна саккун ыйтнине пӑхӑнма хистеме ыйтнӑ.

Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑлтӑка пӗтернине прокуратура тӗрӗслесе тӑрӗ.

Лайӑх хыпар: Шупашкарти 7-мӗш ача пахчин шӑпӑрланӗсем («Созвездие») Пӗтӗм Раҫҫейри вокал конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ хыпарлать.

Ача пахчинчи вокал ушкӑнӗ «Домисолька» ятлӑ. Вӗсем «Раҫҫей таланачӗсем» форматпа иртекен Раҫҫей шайӗнчи конкурса хутшӑннӑ. Ачасем «Да будет мир» (чӑв. «Мир пултӑр») юрра шӑрантарнӑ. Вӗсем ӑна хӑйсен ача пахчинчи сасӑ ҫыртармалли студире ҫыртарнӑ. Паллах, ку ӗҫре шӑпӑрлансене педагогсем те пулӑшнӑ.

Шупашкар ачисем «Вокал пултарулӑхӗ» номинацире пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ.

проект

Шупашкарти кӳлмеке тата Хӗрлӗ лапама «Чӑваш Ен – Атӑл чӗри» кластерпа килӗшӳллӗн ҫӗнетме палӑртнӑ май аукцион ирттереҫҫӗ. Аукцион унччен те, ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, пулнӑ-ха, анчах унта хутшӑнакан тупӑнман.

Хальхинче заявкӑсене ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ, аукцион ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче иртӗ. Малтанах палӑртнӑ хак – 1 259 030 490 тенкӗ. Пӗрремӗш аукционра хак пӗчӗкрех пулнӑ: 1 146 118 950 тенкӗ.

Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке ҫӗнетмешкӗн укҫа-тенке федераци, республика тата муниципалитет хыснисенчен уйӑрӗҫ. Аукцион хыҫҫӑн килӗшӳ алӑ пуссан ӗҫсене 2021 улхи чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗччен вӗҫлемелле.

Палӑртмалла: Хӗрлӗ лапам тата кӳлмек реконструкцийӗн проектне «Чӑвашгражданпроект» хатӗрленӗ.

Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Муркаш районӗнчи Шатракасси ялӗнче харпӑр ял хуҫалӑх предприятийӗн склачӗ ҫуннӑ. Пушар пӗр тонна утта тӗп тунӑ, склад самаях сиенленнӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм хуҫи айӑпӗпе тухнӑ. Вӑл сварка ӗҫӗсем тунӑ вӑхӑтра болгаркӑпа усӑ курнӑ. Ҫак инструментпа ӗҫленӗ чухне ҫулӑм пайӑркисем утӑ ҫине лекнӗ.

Ял хӑҫалӑх предприятийӗн хуҫи ҫулӑма хӑй тӗллӗн сӳнтерме хӑтланнӑ, анчах кӑлӑхах. Хӑй вара аманнӑ: унӑн пичӗ, мӑйӗ, хулпуҫҫи пиҫсе кайнӑ. Пушарнӑйсем вырӑна ҫитсен ҫулӑма ҫур сехетрен сӳнтернӗ.

Ҫав кунах Шупашкарти «Солнечный» микрорайонта хута каякан ҫуртӑн 16-мӗш хутӗнче пушар тухнӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн икӗ ҫумӗпе ӗнерхи планеркӑра Алексей Ладыков сити-менеджер паллаштарнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Ӗнерех муниципалитетӑн икӗ учрежденийӗн (Туянассине йӗркелекен центрӑн тата Ҫӗр управленийӗн) ертӳҫисемпе те паллаштарнӑ.

«На связи» (чӑв. Ҫыхӑнура) порталта пӗлтернӗ тӑрӑх, Туянассине йӗркелекен центрӑн пуҫлӑхӗ пулма Сергей Егорова шаннӑ. Вӑл хула администрацийӗнче 2017 ҫултанпа ӗҫлет. «Ҫӗр управленийӗ» муниципалитет учрежденине Мари Элти Козьмодемьянск мэрийӗнче ӗҫленӗ 40 ҫулти Александр Башков ертсе пыма тытӑннӑ.

Козьмодемьянск администрацийӗнче вӑл 2002 ҫултанпа тӑрӑшнӑ. 2017 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче ӑна хула администрацийӗн пуҫлӑхне, аппарат ертӳҫине лартнӑ. Ҫав ҫулхи чӳк уйӑхӗнче Александр Башков машина рулӗ умӗнче ӳсӗрле ҫакланнӑ. Уншӑн ӑна 30 пин тенкӗлӗх штраф хурса панӑ, ҫулталӑк ҫурӑлӑха водитель правине туртса илнӗ.

Вӑрнар районӗнчи Чӑрӑшкас Хирлеп ялӗнче пӗрисем пӗлтӗрхи кӗрхи каҫ ик арҫынна мунчана хупса хунӑ.

24-ри каччӑпа хӗр 2018 сӳлхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче асӑннӑ яла пикен аппӑшӗ патне кайнӑ. Унта вӗсем ӗҫсе-ҫинӗ. Ҫавӑнта хӑналаннӑ тепӗр арҫынпа каччӑ кӗҫех хирӗҫсе кайнӑ. Ҫамрӑкки алла мӑлатук ярса илнӗ те аслӑраххине питӗнчен икӗ хутчен туртса ҫапнӑ. Лешӗ персе аннӑ хыҫҫӑн ӑна икӗ хутчен тапать. Кайран каччӑпа хӗр арҫынна мунчана илсе кайса хупса хураҫҫӗ.РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна вӗсем шар курни право хуралҫисене ан пӗлтертӗр тесе тӑваҫҫӗ. Мунчара, сӑмах май, кил хуҫин тӑванӗ те пулнӑ. Вӑл унта, ӳсӗрскер, ҫывӑрма кӗрсе выртнӑ. Ҫапла вара ик арҫын хупӑ мунчара ҫӗр каҫаҫҫӗ. Ир енне алӑка аран уҫса тухаҫҫӗ.

24-ри каччӑпа хӗре суд хупса хумасӑр айӑплама йышӑннӑ. Каччӑна — 3,5 ҫуллӑха, хӗре — 3 ҫуллӑха.

Тӑххӑрмӗш тата вун пӗрмӗш класра вӗренекенсемшӗн ҫак кунсем питех те хумхануллӑ. Вӗсен экзаменсем ҫывхараҫҫӗ-ҫке. Тепӗр учительсемпе ашшӗ-амӑшӗ те вӗсене аптӑратни вӑрттӑнлӑх мар.

Ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, 18 сехетре, Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерстви ашшӗ-амӑшӗн онлайн-пухӑвне ирттерӗ. Ун вӑхӑтӗнче 9-мӗшсемпе 11-мӗшсен патшалӑхӑн (пӗтӗмлетӳллӗ) аттестацине ирттерес ыйтӑва ҫеҫ мар, ачасемпе ҫамрӑксен ҫуллахи канӑвӗпе ҫыхӑннӑ самантсене те тишкерӗҫ. Ачасене суранланасран епле асӑрхамалли пирки те калаҫма палӑртнӑ.

Онлайн-пухӑва хутшӑнас тесен https://conf.cit.cap.ru каҫӑпа иртмелле (вӑл — Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствин пӳлӗмӗ. Пухӑва пӑхаканӑн паролӗ – 227733). Асӑннӑ пӳлӗмпе 17 сехет те 30 минутран пуҫласа ҫыхӑнма май килӗ.