sovch.chuvashia.com сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш кӗнеке издательствинче Николай Исмуковӑн «Кӗл айӗнчи кӑвар» кӗнеки пичетленнӗ. Унта ҫыравҫӑ юлашки ҫулсенче калӑпланӑ повеҫсемпе калавсем кӗнӗ. Вӗсенче кун-ҫулӗ 20-мӗш ӗмӗр витӗр тухнӑ чӑваш халӑхӗн пурнӑҫӗ сӑнланнӑ.

Кӑларӑм Филипповсен ҫемйипе паллаштарнипе уҫӑлать. Пулӑхлӑ пурӑннӑ ҫемьен арман та пулнӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 30-мӗш ҫулӗсенче тӗп сӑнар тӗрмене лекет, мӑшӑрӗ вилет. Ҫемьен пурлӑхне туртса илсен ачасен мунчара хӗсӗнкелесе пурӑнма тивет. Калавсенче те ҫыравҫӑ пурнӑҫри пулӑмсене ҫырса кӑтартнӑ. Шухӑшламасӑр тунӑ утӑмсем тепӗр чух инкекпе вӗҫленме пултараҫҫӗ.

Кӗнеке редакторӗ – Ольга Федорова, художникӗ – Светлана Бритвина.

Маттур чӑваш арӗ, Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрте пурӑнакан Юрий Туринке хӑй унччен лартнӑ йывӑҫсен йышне тата пуянлатнӑ. Фейсбукра вӑл ҫырнӑ тӑрӑх, юлашки икӗ ҫулта тата тепӗр 75 хунав лартнӑ. Ытларах — хырсем.

«Чӑн-чӑваш Ҫуттӗнчепе пӗрле пурӑнать, сывлать...», — ырланӑ Юрий Туринкен пархатарлӑ ӗҫӗ пирки вуласа пӗлнӗ хыҫҫӑн Чӗмпӗр чӑвашӗ Микулай Павловский.

Кӑҫал, сӑмах май, пирӗн ҫӗршывра «Астӑвӑм пахчи» акци пуҫарчӗҫ. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ. Вӑл пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пуҫланчӗ, ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ 27 миллион салтака асӑнса ҫавӑн чухлӗ йывӑҫ лартма палӑртнӑ. Ӑҫта миҫе хунав лартнине садпамяти2020.рф сайта пӗлтерме май туса пачӗҫ.

Маларах асӑннӑ Юрий Туринке хунавсене акцие хутшӑнас тӗллевпе мар, чун ыйтнипе лартнӑ.

cap.ru сайтри сӑн

ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министертви ӳпкене сывлаттармалли аппаратсем тунянни пирки пӗлтернӗччӗ. Росздравнадзор вӗсемпе усӑ курма чарнӑ. Ҫакӑ Мускаври та Питӗрти пульницӑсенче пушар тухнипе ҫыхӑннӑ.

«Концерн Радиоэлектронные технологии» АО туса кӑларнӑ «АВЕНТА-М» аппаратсемпе усӑ курма юраманни пирки управлени ертӳҫи Алла Самойлова хушу алӑ пуснӑ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсемпе Мускаври тата Питӗрти пульницӑсенче кӑшӑлвируспа чирлисене сипленӗ. Аппаратсене пула унта пушар тухнӑ. Инкекре 6 ҫын вилнӗ.

Унашкал 10 аппарата Чӑваш Ене те илсе килнӗ, Васкавлӑ медпулӑшу пульницинче вырнаҫтарнӑ. Ҫӗртме уйӑхӗнче тепӗр 20 аппарат илсе килмеле пулнӑ.

sm-news.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗршывра эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ кӑткӑсси шкул ачисене экзамен тыттарассине те пырса тивнӗ. Чӑваш Ен вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министрӗ Сергей Яковлев каланӑ тӑрӑх, Раҫҫей Вӗренӳ министерстви 9-мӗш класс пӗтерекенсене вырӑс чӗлхипе математикӑпа экзамен тыттарас мар, отметкӑна ача ҫулталӑк хушшинче епле ӗлкӗрсе пынине тӗпе хурса лартас тесе йышӑннӑ.

Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тыттармалли вӑхӑта ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнчен куҫарӗҫ. Хӑҫан экзамен тытассине каярах пӗлтерме шантараҫҫӗ. ППЭ ирттермелли йӗркене те ылмаштарма палӑртнӑ. Вырӑс чӗлхипе тата математикӑпа экзаменсене аслӑ шкула вӗренме кӗрес ӗмӗтлӗ ачасем ҫеҫ тыттарӗҫ.

1-8-мӗш классенче вӗренекенсене ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫуллахи каникула ярӗҫ, ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗччен.

fb.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Патӑрьел районӗнчи пӗр ялта сутуҫӑра ӗҫленӗ хӗрарӑм лавккари укҫана тата унти пурлӑха вӑрланӑ. Пӗр кунтах мар. Пӗчӗкшерӗн. Темиҫе уйӑх хушшинче.

44 ҫулти хӗрарӑм лавккари пурлӑхшӑн яваплӑ пулнӑ. 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа 2019 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗччен вӑл лавккана 289 пин тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ. Тата тӗрӗсрех каласан, лавкка хуҫине — райпона. Ҫакӑн пек шутлаҫҫӗ тӗпчевҫӗсем.

Чӑваш Ен прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм хӑй айӑпне йышӑннӑ. Тӑкакӑн пӗр пайне вӑл саплаштарнӑ.

Сутуҫӑ тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. «Ку статьяпа айӑплакансене 6 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать», — пӗлтереҫҫӗ прокуратурӑн пресс-службинче.

ria56.ru сайтри сӑн

Транспорт полицийӗн ӗҫченӗсем Сӑр юханшывӗнче рак тытакан браконьера тытса чарнӑ. Арҫын саккуна пӑсни паллӑ.

57 ҫулти арҫын Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнать. Хайхискер Сӑр юханшывӗ хӗрринче саккуна пӑсса рак тытнӑ. Транспорт полицийӗ ӑна тытса чарсан 575 рак туртса илнӗ. Унӑн ҫак чӗрчуна тытмалли хатӗр те пулнӑ. Ӑна тата тытса илнӗ.

Ҫӗмӗрле ҫынни 575 рак тытса шыв биологи ресурсӗсене 132 пин те 250 тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ. Раксене каялла шыва янӑ. Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна 2 ҫул таран ирӗксӗр хӑварма пултараҫҫӗ.

Сӑмах май, раксене кӑҫалхи кӑрлачран пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен тытма юрамасть.

cap.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлисен хисепӗ паян татах ӳснӗ. Рекорд теме те пулать: пӗр талӑкра 78 ҫыннӑн ку вирус пуррине палӑртнӑ. Халӗ пӗтемпе - 1360 ҫын. Сӑмах май, унччен пӗр талӑкра чи нумаййи 76 ҫынна тупса палӑртнӑ.

Ҫак талӑкра пульницӑран 32 ҫынна кӑларнӑ, вӗсем сывалнӑ. Ҫапла майпа республикӑра пӗтӗмпе 334 ҫын кӑшӑлвируса парӑнтарнӑ. Вилнисен йышӗ улшӑнман – 8 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ.

Раҫҫейре ҫак талӑкра 10028 ҫыннӑн инфекци пуррине тупнӑ. Ку кӑтарту кӑштах чакнӑ теме те пулать: унччен талӑкра 11 пин яхӑн ҫын кӑшӑлвиурспа чирленине пӗлтеретчӗҫ.

Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ мероприятисене тӗрмесемпе следстви изоляторӗсенче те паллӑ тунӑ.

Федерацин айӑплава пурнӑҫа кӗртес енӗпе ӗҫлекен службин Чӑваш Енри управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ тытӑмри учрежденисенче палӑк та уҫнӑ, пултарулӑх конкурсӗ те ирттернӗ.

Юсанмалли 3-мӗш колонире (вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарта вырнаҫнӑ) савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура монумент уҫӑлнӑ. Унта учрежденин ертӳҫисемпе ӗҫченӗсем хутшӑннӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ салатксене асӑнса лартнӑ палӑк умне чечек хунӑ. Учреждени пуҫлӑхӗ Олег Федоров патриотизмпа ҫыхӑннӑ мероприятисене малашне палӑк умӗнче йркелессине палӑртнӑ.

Ҫӗрпӳри 2-мӗш следстви изоляторӗнче пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ. Изолятора лекнисем ҫар тематикипе ҫыхӑннӑ япаласем ӑсталанӑ.

Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗн ректорӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Юрий Исаев «Виҫ кӗтеслӗ ҫырусем — Письма с фронта» кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ.

Кӗнекене фронтран янӑ ҫырусем тата сӑнӳкерчӗксем кӗнӗ. Документлӑ ӗҫе Петр Димитриевич Фомин ефрейторӑн, Василий Иванович Иванов лейтенантӑн тата Иван Федорович Чекушкинӑн виҫ кӗтеслӗ ҫырӑвӗсем кӗнӗ. Вӗсем пурте — Патӑрьел районӗнчи Нӑрваш Шӑхаль ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫинчен пӗри те таврӑнайман.

Кӗнеке валли материалсене хатӗрлессипе автор ҫулталӑк хушши тӗплӗн ӗҫленӗ. Сарӑхнӑ хут ҫинчи паха ҫырусене Юрий Исаев пӗр ҫӗре пухнӑ.

«Кашни ҫырура — ҫынсем чуна уҫни, вӗсен телейӗ, юратӑвӗ, ҫепӗҫлӗхӗ, килте юлнисемшӗн пӑшӑрханни, ҫӗнтерӗве шанни», — тенӗ Юрий Исаев.

Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн пирӗн ҫӗршывра тӗрлӗ акци пуҫарчӗҫ. «День Победы» юрра чӑвашлатни хӑех мӗнле паха! Аса илтерер: Владимир Харитонов сӑввипе Давид Тухманов кӗвӗленӗ ҫав юрӑ пирӗн ҫӗршывра ҫӗнтерӳ маршӗ евӗр янӑрать. Ӑна темиҫе хут илтсен те, пӑхмасӑр пӗлсен те вӑл кашнинчех чуна хумхантарать.

Паллӑ юрра наци чӗлхисем ҫине куҫарса ӑна марафон евӗр янӑратассине кӑҫал пуҫласа йӗркелерӗҫ. Юрӑ йӗркисене чӑвашла чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер куҫарнӑччӗ.

«День Победы» юрра Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев та чӑвашла юрланӑ. Пӗрремӗш куплета тата хушса юрламаллине. Ҫавна Олег Николаев Инстаграмри хӑйӗн странцинче вырнаҫтарнӑ.