Пӑтӑрмахсем
![]() Ҫӗнӗ Шупашкар хули тӗлӗнче, Атӑл юханшывӗн сулахай ҫыранӗнче, 66 ҫулти хӗрарӑм путса вилнӗ. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм шыва кӗме юраман вырӑнта шар курнӑ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, вӑл ӳсӗр пулнӑ. Хӗрарӑм виллине шывран Патшалӑхӑн пӗчӗк кимӗсен инспекцийӗн шыравпа ҫӑлав службин ӗҫченӗсем кӑларнӑ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа пирӗн республикӑри пӗвесемпе кӳлӗсенче тата юханшывсенче 22 инкек пулнӑ. Вӗсенче 21 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, ҫав шутран — 2 ачан. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗ шыва кӗнӗ чухне асӑрханма чӗнсе калать. Эрех ӗҫсен уйрӑмах тимлӗ пулмалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() svoboda.org сайтри сӑн Шупашкарта кашни кун тенӗ пекех ҫумӑр ҫӑвать. Метеостанци пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр тӑваткал метр ҫине 20 литр шыв ӳкнӗ. Утӑ уйӑхӗнче Канаш тӑрӑхӗнче 10 миллилитр ҫеҫ нӳрӗк ӳкнӗ. Патӑрьел районӗнче тата сахалрах - 4 миллилитр. Ку тӑрӑхсенче ҫӗр типсе кайнӑ. Шӑмӑршӑ, Комсомольски, Йӗреҫ, Канаш районӗсенче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн 4-мӗш класӗ сыхланса юлнӑ-ха. Ыран аслатиллӗ ҫумӑр ҫума пултарӗ, ҫавӑнпа асӑрхануллӑ пулма ыйтаҫҫӗ. Пӑр ҫума, ҫил ҫеккунтра 18 метр хӑвартлӑхпа вӗрме пултарӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() yandex.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри пульницӑсенче хальхи вӑхӑтра вырӑнпа выртакансем патне те кӗртмеҫҫӗ. Кун пирки Маргарита Красотина журналист Фейсбукра ҫырнӑ. «Паян кашни пульница-стационар, кашни!, крепость евӗр пулса тӑчӗ. Пульницӑра выртакан ҫывӑх ҫынни патне палатӑна кӗртмеҫҫӗ ҫеҫ мар, пульницӑн холне е коридорне те иртейместӗн. Пандеми правилисем стационарсене тата вырӑнпа выртакан чирлӗ ҫынсене пӑхакансемсӗр хӑварчӗ», — хыпарланӑ журналист. Чӑн та, вырӑнпа выртакансене пӑхакансем пульницӑсене ахаль те ҫукчӗ. Ун пекккисене, мӗн пытармалли, ҫывӑх ҫынсемсӗр йышӑнасшӑн та марччӗ маларах. Кун пеккине ҫак йӗркесен авторӗ хӑй те курнӑччӗ. Халӗ, ав, кӗрес-пӑхас тесен те ирӗк памаҫҫӗ иккен. Хуралҫӑ тытса чарать. Мӗн тӑвас, йӗрки ҫапла. Кӑшӑлвирус...
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Станислав Убасси журналист Фейсбукра кӑсӑклӑ пӗр темӑна хускатнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енри ача пахчисенче манкуртсене ӳстереҫҫӗ. «Ача-пӑча пахчисенче (садиксенче) чӑваш чӗлхи ҫук! Ҫавна пула чӑваш ачана пӗчӗкрен манкурт пулма вӗрентеҫҫӗ. Ирӗксӗрех ашшӗ-амӑшсем те хӑйсен ачӑрсене садиксене ярас умӗн вӗсемпе вырӑсла кӑна калаҫаҫӗ. Мӗншӗн? Мӗншӗн тесен анчах калаҫма пуҫланӑ ачана ҫав «вырӑс садике» кайма хатӗрлемелле-ҫке! Калаҫма-ӑнланма пӗлмен ача (паллӑ, вырӑсла ) садикре пулмалла мар! Вара ҫав ача чӑваш чӗлхине тӑван чӗлхе тесе йышӑнмасть!!!» — — пӗтӗмлетнӗ Станислав Убасси. Поста вӑл Чӑваш Енри профессионал ҫыравҫӑсен ушкӑнне икӗ чӗлхепе: вырӑсла тата чӑвашла — вырнаҫтарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Депутатсен пухӑвӗн ларӑвӗ. Утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗ. Cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри тата тепӗр районта пуҫлӑх шыраҫҫӗ. Паян, утӑ уйӑхӗн, республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республика шайӗнче конкурс комиссийӗ йӗркелесси ҫинчен хушу кӑларнӑ. Утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнче Депутатсен пухӑвӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта депутатсем муниципалитетӑн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ Андрей Васильевӑн заявленине пӑхса тухнӑ. Вӑл пуҫлӑх пуканне хӑйӗн кӑмӑлӗпе пушатма йышӑннӑ. Депутатсем заявление пӑхса тухса ырланӑ. Тилхепене урӑх ҫынна тыттариччен тивӗҫе район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ – йӗркелӳпе тӗрӗслев тата кадр ӗҫӗн пайӗн пуҫлӑхӗ Николай Павлов пурнӑҫлӗ. Ҫапла йышӑннӑ депутатсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Михаил Ноздряков «Чӑвашкредитпромбанка» укҫа хывнисене тупрана тавӑрса пама тытӑннӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑлакан Олег Николаев пӗлтернӗ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кредиторсен комитетне йӗркеленӗ. Унӑн тӗллевӗ — укҫа-тенке вӗсен хуҫисене тавӑрса пама пулӑшасси. Республикӑн финанс министрӗ Михаил Ноздряков каланӑ тӑрӑх, Вкладсене страхлакан агенство 11 пин ытла вкладчика 2,7 миллиард тенкӗ ытла тавӑрса панӑ. Паянхи кун реестра 240 кредитора кӗртнӗ. Вӗсене 2,6 миллиард тенкӗ памалла. Аса илтерер: «Чӑвашкредитпромбанк» 2019 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче лицензисӗр тӑрса юлчӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗ пулнӑ Николай Федоров 2015 ҫултанпа РФ Федераци Канашӗнче председателӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулса тӑрӑшать. Халӗ ун пирки «Новости» РИА ӗҫрен каять тесе хыпарланӑ. Николай Федоров МИХа ку хыпара ҫирӗплетсе каламан-мӗн-ха. Информагентствӑна Федераци Канашӗнчи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ имӗш. Федераци Канашӗнчи Чӑваш Ен сенаторӗ Николай Федоров тата Тутарстан сенаторӗ Олег Морозов асӑннӑ органти ӗҫ вырӑнӗсене авӑн уйӑхӗнче пӑрахмалла. Морозов ку хыпара тунман. Николай Федоров 1990–1993 ҫулсенче РФ юстици министрӗ, 1994-2010 ҫулсенче Чӑваш Ен Элтеперӗ, 2012–2015 ҫулсенче РФ ял хуҫалӑх министрӗ пулса тӑрӑшрӗ. Николай Федорова РФ Президенчӗн канашҫи пулма та шаннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Motocarrello.ru сайтри сӑн Шупашкарта пурӑнакан арҫын велосипед вӑрланӑ, ӑна сутма шутланӑ. Анчах ӗҫ-пуҫ шутланӑ пек пулса тухман. Нумаях пулмасть Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм полици уйрӑмне ҫитнӗ, ачи вылямалли лапамра велосипед пӑрахса хӑварни пирки пӗлтернӗ. «Транспорт» ҫав вырӑнтан ҫухалнӑ. Велосипед йӳнӗ йышши пулман, ӑна 20 пин тенкӗпе туяннӑ. Полицейскисем велосипеда вӑрланӑ ҫынна тупса палӑртнӑ. Вӑл – Шупашкарта пурӑнакан 47 ҫулти арҫын, судпа темиҫе хутчен айӑпланнӑ. Велосипеда вӑрланӑ чухне вӑл ӳсӗр пулнӑ. Хайхискер ӑна сутма шутланӑ, анчах ӗҫ тухман – вара велосипеда пӗр лавкка умӗнче тӑратса хӑварнӑ. Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хӗсмет
![]() POSREDI.RU сайтри сӑн Ҫӗршыв шайӗнче тухса тӑракан «Посреди России» (чӑв. Раҫҫей тӑрӑхӗнче) информаципе аналитика журналӗнче «Дембельские альбомы жителей Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен халӑхӗн дембель альбомӗсем) статья пичетленсе тухнӑ. Унта Ҫӗнӗ Шупашкарти Тӗкӗрҫӗ рашчин директорне Валерий Андреева сӑмах панӑ. Ӑна институт хыҫҫӑн салтака илнӗ пулнӑ. Сарӑту хулинче службӑра тӑнӑ чух увольнение кайсан тата арӑмӗ курма килсен вӑл уйрӑмах сӑнӳкерчӗк нумай тутарнӑ. Ҫав хулари Александр Иванов стрелок-радист пулса Ту-16 самолетпа вӗҫнӗ. Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнчен ӑна Вьетнама командировкӑна янӑ. Сарӑха пуҫланӑ фотоальбома алла илсен аса илмелли ун та сахал мар. Статьяра ҫавӑн пекех Дмитрий Стафик, Вячеслав Шувалов, Вячеслав Перов, Андрей Сергеев (пурте Ҫӗнӗ Шупашкартан) тата ыттисен асаилӗвӗсене тата сӑнӳкерчӗкӗсене илсе кӑтартнӑ. Салтак альбомӗсене ӗнерхи салтаксем типтерлӗ упраҫҫӗ, сӑнӳкерчӗксем ҫар пурнӑҫне асра упрама, пурнӑҫа туллин ӑнланма пулӑшаҫҫӗ. Асӑннӑ журналта маларах чӑвашсене мӑсӑльман тӗнне йышӑнтарни пирки ҫырнӑччӗ («Исламизация чуваш», 15.02.2020). Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Хамӑр ҫӗршывра канакан туристсене кӑҫал укҫан хавхалантарӗҫ. Программа ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчен тытӑнса ҫулталӑк тӑршшӗпех пырӗ. Тӗрӗсрех каласан, канма кайса тӑкакланнин пӗр пайне федераци хыснинчен саплаштарӗҫ. Кешбэк (бонус программине ҫавӑн пек калаҫҫӗ) лектӗр тесен туристсен 5 каҫран кая мар канмалла, турпутевка е ҫынсем хӑйсем тӗллӗн кайса тӑкакланнин хакӗ 25 пин тенкӗрен йӳнӗ пулмалла мар. Укҫана тавӑрас тесен «Мир» карттӑпа тӳлемелле. Хыснаран 5 пинрен пуҫласа 15 пин тенкӗ таран тавӑрса парӗҫ. Путевка хакӗ 25 пинрен пуҫласа 50 пин тенкӗ таран ларсан 5 пин лекӗ, 50 пинрен пуҫласа 75 пин тенкӗ таран тӑкакласан — 10 пин тенкӗ, 75 пинрен ытларах пулсан — 15 пин тенкӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (24.04.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кутузов Зиновий Михайлович — Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ агрономӗ ҫуралнӑ. | ||
| Мадуров Фёдор Иванович, паллӑ кӳлепеҫӗ ҫуралнӑ. | ||
| Денисов Петр Владимирович, истори ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, этнолог вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |