Паян, ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Красноярск тӑрӑхӗнчи чӑвашсен наци культура автономийӗн ертӳҫи Геннадий Храмовӑн ҫуралнӑ кунӗ.

Геннадий Храмов Комсомольски районӗнчи Асанкассинче ҫуралса ӳснӗ. Вӑл — экономика наукисен кандидачӗ, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.

Аяри ентешсем Геннадий Храмов ертсе пынипе тӗрлӗ мероприятие хастар хутшӑнаҫҫӗ, чӑваш халӑхӑн мӑнаҫлӑхӗпе вӑл тӑрӑхри ытта наци ҫыннисене тулли кӑмӑлпа паллаштараҫҫӗ.

Ҫуралнӑ кун ячӗпе Геннадий Храмова Енисей юханшывӗн ҫыранӗн хӗрринче вырнаҫнӑ чӑвашсем Фейсбукри хӑйсен страницинче саламласа тӑван халӑхӑн туслӑхӗшӗн малашне те тӑрӑшса ӗҫлеме ырлӑх-сывлӑх суннӑ.

gorod-che.ru сӑн ӳкерчӗкӗ

Раҫҫейри специалистсем шухӑшласа кӑларнӑ кӑшӑлвируса хирӗҫ вакцинӑна регистрациленӗ. Ку вӑл — тӗнчере халиччен пулман япала. Вакцина пирки паян ҫӗршыв ертӳҫи Владимир Путин ертсе пынипе ирттернӗ канашлура калаҫнӑ.

«Вакцина питӗ тухӑҫлӑ тата сиен кӳмест. Хӑйсен кӑмӑлӗпе ӑна тутарнисене сӑнанӑ тӑрӑх», — ӗнентернӗ ҫӗршывӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Михаил Мурашко.

Кӑшӑлвируса хирӗҫ вакцинӑна Гамалеи центрта тата «Биннофарм» предприятире туса кӑларӗҫ. Ҫывӑх вӑхӑтра вакцинаци ирттерме тытӑнӗҫ.

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Тӗлӗнмелле: хӑшпӗр чухне хальхи чӗлхере нимле ӑнланӑва пӗлтермен сӑмах пирки шухӑшласа каятӑн та... тем чухлӗ шыранӑ-чакаланнӑ хыҫҫӑн ун пӗлтерӗшӗн тымарӗ епле тери тарӑннине куратӑн.

Ҫӗтӗк-ҫатӑк, тетпӗр эпир халь тум тата ытти ӑпӑр-тапӑрӑн татӑлса-таткаланса пӗтнӗ юлашкине. Ҫӗтӗк сӑмах пирӗн чӗлхере хӑй пӗлтерӗшӗпе те ҫӳрет, пӗччен те ӑнланӑва пӗлтерет. Ҫатӑк сӑмахпа хӑйне пӗччен хальхи чӗлхере усӑ курмастпӑр.

Ҫапах та ҫатӑк тенин пӗлтерӗшӗ пур-ши?

Пур иккен. Ӗлӗк-авал хӑйне уйрӑм хуҫалӑх тытса пыман, ҫӗрсӗр ҫынна ҫапла ҫатӑк тенӗ. Казах, кӑркӑс, нухай чӗлхисенче ку сӑмах халь те авалхи пӗлтерӗшӗпех ҫӳрет: ҫатӑк (джатак) — ҫӗрсӗр-хуҫалӑхсӑр ҫын, ыйткалакан.

Ҫӗрсӗр, хуҫалӑхсӑр, юхӑнса кайнӑ ҫыннӑн ӗнтӗ ӗлӗк чӑнах та мӗнле пурӑнмалла пулнӑ? Ирӗксӗрех ыйткаласа ҫӳреме тивет.

Малалла...

infectlimited.rusinfoguard.ru сӑн ӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енре «шӑши сив чирӗпе» аптӑракансен йышӗ нумайланнӑ. Хальхи вӑхӑтра пирӗн тӑрӑхра пӳре синдромӗллӗ геморраги лихорадки (халӑхра ӑна «шӑши сив чирӗ» теҫҫӗ) анлӑ сарӑлнӑ. Ӑна тискер чӗр чунсем: хирти тата вӑрманти шӑшисем, килти йӗкехӳресем — ертеҫҫӗ. Ку чирпе ҫӗртме-юпа уйӑхсенче ытларах аптӑраҫҫӗ.

Ҫынна чир сывлӑш ҫулӗсем урлӑ, чирлӗ чӗрчуна тытсан, вӑл лекнӗ шыва ӗҫсен, апата ҫисен ерет.

Вирус вӑрманта, пахчара е дачӑра ӗҫленӗ чух лекме пултарать.

Кӑҫалхи кӑрлач-ҫӗртме уйӑхӗсенче асӑннӑ вирус 145 ҫынна ҫакланнӑ. 100 пин ҫын пуҫне чирлеслӗх кӑтартӑвӗ — 11,9 (пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ тапхӑрта 4,1 пулнӑ). 2019 ҫулхипе танлаштарсан чир сарӑласлӑх 2,9 хут пысӑкрах.

Ok.ru сайтри сӑн ӳкерчӗк

Ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Чӑваш Енре пурӑнакансем Мари Эл тӑрӑхне вӑрмана кӑмпана кайнӑ. Арӑмӗпе упӑшки Звенигово районӗнчи Липша ялӗ ҫывӑхӗнче чарӑннӑ та кӑмпа шырама тытӑннӑ.

Каҫ енне вӗсем ҫухалса кайнӑ. Ку хыпар ҫӑлавҫӑсем патне 18 сехет 7 минутра ҫитнӗ.

Арӑмӗпе упӑшки каялла кайма ҫул шыранӑ чухне вӗсен машини кӗрсе ларнӑ. Вӗсене пулӑшма Кокшайскри аварипе ҫӑлав ушкӑнӗ ҫитнӗ. Тӑванӗсем те, 3 ҫын, вӗсене шырас ӗҫе хутшӑннӑ.

Мӑшӑра ҫав каҫах, 22 сехетре, тупнӑ. Ҫӑлавҫӑсем вӗсене машинине кӑларма пулӑшнӑ, ҫул ҫине кӑларса янӑ.

ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республикӑра педагогсен хушшинче иртекен конкурс ҫӗнтерӳҫисене хавхаланарма хыснаран 400 пин тенкӗ уйӑрни пирки хушу алӑ пуснӑ.

Ҫӗрпӳри М.В.Силантьев ячӗллӗ 1-мӗш шкул психологӗ Надежда Павлова, Канаш районӗнчи Шӑхасанти шкулта ӗҫлекен Лариса Данилова, Патӑрьелти 1-мӗш шкул вӗрентекенӗ Алевтина Михайлова 50-шар пин тенке тивӗҫнӗ.

Шупашкарти 106-мӗш ача пахчин воспитателӗ Марина Васильева «Ҫулталӑкри воспитатель» ята тивӗҫнӗшӗн 100 пин тенкӗ илнӗ. Шупашкарти 45-мӗш шкулта истори вӗрентекен Александр Григорьев вара чи пысӑк парнене – 150 пин тенке – илнӗ. Вӑл – «Чӑваш Енри ҫулталӑкри вӗрентекен».

Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа Шупашкарта стела уҫӑлмалла тесе Чӑваш халӑх сайчӗ иртнӗ уйӑхра пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: унӑн эскиз проектне Шупашкарти хула тӑвакан канаш пӑхса тухмаллаччӗ. Обелиск 11 метр ҫӳллӗшӗ гранит юпа пулмаллаччӗ. Ун ҫине Чӑваш Республикин бронза гербне, ҫӳле икӗ метр тӑршшӗ икӗ пуҫлӑ ӑмӑрткайӑк вырнаҫтарма шухӑшланӑччӗ. Стелӑн пӗтӗмӗшле ҫӳллӗшӗ 13,85 метр пулмаллаччӗ. Стелӑна Республика лапамӗнче, унчченхи Правительство ҫурчӗ енче вырнаҫтарма шухӑшлаҫҫӗ.

Паян эпир стелӑна ырламаннине пӗлтӗмӗр. Архитекторсем шухӑшланӑ тӑрӑх, стела ытла ҫӳллӗ, ӑна Республика лапамӗнче вырнаҫтарни килӗшӳллӗ мар, ун тӑррине икӗ пуҫлӑ ӑмӑрткайӑк вырнаҫтарассине те хурланӑ.

Унӑн ӗҫӗсем Америкӑра, Италире, Испанире, Францире упранаҫҫӗ. Пултаруллӑ художник картинисемпе халӗ Шупашкарта паллашма май пур. Шупашкарта Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче Тутарстанри чӑваш художникӗн Валериан Киргизинӗн ӗҫӗсен куравӗ уҫӑлнӑ.

Валериян Киргизин хӑйӗн малтанхи ӳкерчӗкӗсене ӑҫта май килнӗ, ҫавӑнта ӳкернӗ. Ашшӗн хучӗсен тӳнтер енне, ал айне лекнӗ хут татӑкӗсем, хут курупкисем ҫине.

Валериян Николаевич Лениногорскри музыкӑпа художество педагогика колледжӗнче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче вӗреннӗ. Ун чухнехи Куйбышев хулинчи ӳнер шкулӗнче рисовани учителӗнче 30 ҫул ӗҫленӗ, Тутарстанри Спасскри отрасль технологийӗсен техникумӗнче вӗрентнӗ. Вӑл 1949 ҫулта Тутарстанра ҫуралнӑ.

cap.ru сайтри сӑн

Вӗсем 60 ҫул каялла пӗрлешнӗ. Ҫак таранччен вӗсем килӗштерсе, пӗр-пӗрне ӑнланса пурӑннӑ, каҫарма пӗлнӗ. Сӑмах – Канаш хулинче пурӑнакан Иванпа Надежда Поповсем пирки.

Поповсем ӗмӗрӗпех Канашра кун кунлаҫҫӗ. Кунтах вӗсем пӗрлешнӗ, ачисене ҫуратнӑ, халӗ мӑнукӗсемпе савӑнса пурӑнаҫҫӗ. Надеждӑпа Иванӑн – 3 мӑнук, вӗсен икӗ ачи пур Макар тата Таисия.

Канаш районӗн администрацийӗн ЗАГС пайӗ Поповсене кевер туйпа саламланӑ.

Наци апат-ҫимӗҫӗн «Гостеприимная Чувашия» (чӑв. Тарават Чӑваш Ен) пӗтӗм чӑвашсен регионсем хушшинчи фестивалӗ пуҫланнӑ.

Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивале Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ. Программӑра — фестивале савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫса хупни, Чӑваш Енре тавар туса илекенсен апат-ҫимӗҫӗпе паллаштаракан куравсем тата апат-ҫимӗҫе туянма май туса пани, чи лайӑх апат хатӗрлекенсен конкурсӗ, шӳрпе пӗҫерме вӗрентни тата ӑна тутанса пӑхма май туса пани.

Мероприятие гостеприимнаячувашиякухня.рф сайтра онлайн пӑхма пулать. Унта онлайн-трансляцисен программи те пур.