«Чӑвашавтотранс» предприятин пуҫлӑх тупӑннӑ. Унӑн пуканне йышӑнассишӗн конкурс иртнӗ. Вӑл ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче иртнӗ. ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ хыпарланӑ тӑрӑх, ку должноҫа ҫирӗплетнӗ.

Конкурсра Сергей Фомичев ҫӗнтернӗ. Вӑл 2006 ҫулта Мускаври патшалӑх уҫӑ университетне пӗтернӗ, унта вӑл организаци менеджменчӗ енӗпе ӑс пухнӑ. 2002-2016 ҫулсенче Сергей Фомичев Ханты-Манси автономи округӗнчи «Березовнефтпродукт» предприятире вӑй хунӑ. Унта вӑл механикран генеральнӑй директор таран ҫитнӗ.

Аса илтерер: унччен «Чӑвашавтотранса» Михаил Арзамасов ертсе пынӑ. Предприяти йывӑр лару-тӑрура пулнине, ку РФ транспорт министрне те кӑсӑклантарнине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.

Ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти лапамра Пӗтӗм вырӑссен диктанчӗ иртнӗ. Кӑҫалхине шутласан, пирӗн республика ку акцие пиллӗкмӗш хут хутшӑннӑ.

Кӑҫал вырӑс чӗлхипе диктант ҫырмашкӑн 600 ытла ҫын килнӗ. Халӗ филологсен команди мӗнпур ӗҫе тӗрӗслет. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, пӗтӗмлетӳ ака уйӑхӗн 12-мӗшӗ хыҫҫӑн паллӑ пулӗ. Унпа Пӗтӗм вырӑссен диктанчӗн официаллӑ сайтӗнче паллашма пулать.

Диктантра миҫе паллӑ илнине И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУна пырса та пӗлме май пур. 434-мӗш аудиторие кӗмелле.

Аса илтерер: Пӗтӗм чӑвашсен диктанчӗ ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртӗ.

Чӑваш Енри сусӑрсене ӗҫе вырнаҫтарас енӗпе ҫанӑ тавӑрса ӗҫлесшӗн. ЧР Ӗҫлев министерствин халӑха ӗҫпе тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ Наталия Егорова каланӑ тӑрӑх, халӗ кашни сусӑрпа уйрӑммӑн ӗҫлеҫҫӗ, кашнин патне ҫитеҫҫӗ, резюме ҫырма пулӑшаҫҫӗ.

Чӑваш Енре 86 пин сусӑр пурӑнать. Вӗсенчен 27 пинӗшӗ — ӗҫлеме пултаракан ӳсӗмре. Анчах кашни 5-мӗш ҫын ҫеҫ ӗҫлет. ЧР Ӗҫлев министерстви ку лару-тӑрӑва лайӑх енне улӑштарасшӑн. Ҫулталӑк вӗҫнелле кашни 3-мӗш сусӑр валли ӗҫ тупасшӑн. 2020 ҫул тӗлне вара кашни 2-мӗш сусӑра ӗҫе вырнаҫтарасшӑн.

Сӑмах май, Чӑваш Ен сусӑрсене ӗҫе вырнаҫтарас енӗпе, Раҫҫейри ытти регионпа танлаштарсан, 5-мӗш вырӑнта тӑрать.

Бувайсар Сайтиев Олимп чемпионӗ

Ака уйӑхӗн 8–9-мӗшӗнче пирӗн республикӑра Бувайсар Сайтиев олимп чемпионӗ пулнӑ. Ирӗклӗ мелпе кӗрешессипе ҫак титула ҫӗнсе илнӗскер хальхи вӑхӑтра вӑл — Раҫҫей Патшалӑх Думин депутачӗ.

Спортсмен тата депутат В.И. Чапаева сума суса виҫӗм кунпа ӗнер Шупашкарта иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри турнира хисеплӗ хӑна пулса хутшӑннӑ.

Ӗнер ӑна республика ертӳҫи Михаил Игнатьев Правительство ҫуртӗнче йышӑннӑ. Тӗлпулура ҫавӑн пекех Сергей Шелтуков спорт министрӗ тата Чӑваш Енри спорт кӗрешӗвӗн федерацийӗн президенчӗ Алексей Лапшин пулнӑ.

Чӑваш Енре те ирӗклӗ кӗрешӗве самай аталантараҫҫӗ. Ирӗклӗ майпа кӗрешекенсен Тӗнчери кубокне (вӑл чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗ–раштавӑн 2-мӗшӗсенче иртмелле) Шупашкарта пухӑнас шанчӑк та пур.

И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра студентсене вӗрентнӗ Андрей П. ЧР Аслӑ судне тӗрӗслӗхе тӑрӑ шыв ҫине кӑларма ҫитнӗ. Анчах Аслӑ суд та ун майлӑ пулман.

ЧР прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче экс-преподавателе — 2,7 миллион тенкӗлӗх, унӑн шӑллӗне 1,7 миллион тенкӗлӗх штрафланӑ. Мӗншӗн? 2016 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче вӗрентекенӗн шӑллӗ медицина факультетӗнче ӑс пухакан студентсенчен 43,5 пин тенкӗ илнӗ. Куншӑн асли зачет лартса пама шантарнӑ.

Анчах ку укҫа та вӗсемшӗн сахал пек туйӑннӑ. Вӗсем студентсенчен тепӗр 25,5 пин тенкӗ ыйтнӑ. Пӗртӑвансем хӑйсен айӑпне йышӑннӑ, анчах штраф виҫипе килӗшмен. Ҫавӑнпа вӗсем ЧР Аслӑ судне ҫитнӗ те.

Ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Шупашкарти Республика тӳремӗнче терроризма хирӗҫ акци иртнӗ. Унта 7 пин ҫын хутшӑннӑ.

Аса илтерер: ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Питӗрте метро сирпӗннӗ. Унта 13 ҫын вилнӗ, 60 ытла суранланнӑ. Ҫавна май Раҫҫейре терроризма хирӗҫ акци ирттерме палӑртнӑ. Унта Шупашкар та хутшӑннӑ.

Митингра влаҫ ҫыннисем, политика партийӗсен, общество организацийӗсен элчисем сцена ҫине тухса калаҫнӑ. Унтан шӑплӑх минучӗ иртнӗ.

Митинга килнӗ ҫынсенчен чылайӑшӗ терроризм пур халӑх инкекӗ пулнине палӑртнӑ. Нумай ҫын Питӗрпе ҫыхӑннӑ: пӗрисен тӑванӗсем унта пурӑнаҫҫӗ, теприсем унта ҫуралнӑ.

Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче пирӗн сайт ҫак хыпарсемпе паллаштарчӗ (малтанхи пекех чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):

• Альбина Юратуна министерство мӗнле хурав панине каласа патӑмӑр;

• Чӑваш Енри журналистсем хӑйсене ирӗклӗ е ирӗксӗр туйнине пӗлтертӗмӗр;

• Ачасене воспитани паракан хӗрарӑм митинга тухсан мӗн ҫухатма пултарни ҫинчен систертӗмӗр;

• «ЮТВ» телеканала «Роскомнадзор»-тан мӗншӗн сӑмах лекнине уҫса патӑмӑр;

• Дмитрий Медведев чӑваш тӑрахне мӑн валли укҫа уйӑрманни ҫинчен каласа патӑмӑр;

• Федераци театрӗсем пирӗн тӑрӑха мӗнле сӑлтава пула айккинчен иртсе кайнине пӗлме пултартӑр;

• Тӗмен облаҫӗнче мӗнле семинар чӑвашла иртни пирки пӗлейрӗр;

• Константин Яковлев министр мӗнле ҫӗнӗ картина туянни пирки хыпарларӑмӑр;

• «Раҫҫей мисӗ» конкурса миҫе чӑваш хӗрӗ каясси пирки каласа патӑмӑр;

• Улатимӗр облаҫӗнчи Камешково районӗнче пирӗн тӑрӑхри автобус мӗне пула кювета чӑмнине пӗлме пултартӑр.

Малалла...

ҪҪХПИ ӗҫченӗсем Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче нелегалсене ӑнсӑртран чарнӑ. Саккуна пӑсса пирӗн ҫӗршыва килнӗ ҫынсене тытса чарнӑ.

ҪҪХПИ ӗҫченӗсем автобуса Шӑхасан тӗлӗнче тӗрӗслес тесе чарнӑ. Унта вара — нелегалсем: сакӑр арҫын тата икӗ хӗрарӑм. Вӗсене документсене тӗрӗслес тесе чарнӑ.

Вуннӑшӗнчен иккӗшӗн докуменчӗсем йӗркеллӗ пулман. Вӗсен тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ. Йӗрке хуралҫисем кунашкал профилактикӑна малашне те ирттерӗҫ. Ку Раҫҫейре саккуна пӑсса пурӑнакан ют ҫӗршыв ҫыннисене тупса палӑртма пулӑшать.

Тӑвай район администрацийӗн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, паян райадминистраци пуҫлӑхӗ Владимир Ванерке чиркӳ ҫыннисемпе «актуаллӑ ыйтусене сӳтсе явнӑ».

Муниципалитетӑн пӗчӗк залне чиркӳ ҫыннисемпе пӗрлех район администрацийӗн пай пуҫлӑхӗсем пуҫтарӑннӑ.

Кӗске те ытлашши уҫӑмлах хыпарпа паллашсан чиркӳ ҫыннисемпе тӳре-шара хайхисене ҫӗр парас тата религи тӗллевӗллӗ пурлӑха вӗсене куҫарас ыйтусене хускатнине ӑнланма пулать. Ку ыйтупа экономика тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ Любовь Берилло тухса калаҫнӑ.

Объектсене регистрациленишӗн мӗн чухлӗ тӳлемеллине те уҫӑмлатнӑ. Ку ыйтупа нумай ӗҫ тӑвакан центр пуҫлӑхӗ Николай Перцев сӑмах илнӗ.

Тӗлпулура прихутсемпе вӗренӳ учрежденийӗсем килӗштерсе ӗҫлес ыйтӑва та хускатнӑ.

ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев 2017 ҫул вӗҫленнӗ тӗле Чӑваш Енре 2800 яхӑн ӗҫ вырӑнӗ йӗркелесси пирки пӗлтернӗ. Кун пирки вӑл ЧР Патшалӑх Канашӗн ларӑвӗнче хыпарланӑ.

Ӗҫ вырӑнӗсене мӗнле йӗркелӗҫ? Предприятисенче ҫӗнӗ производство хута кайсан. Сӑмахран, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпром» кальци гипохлоричӗ кӑларма тытӑнать. Унашкал аналогсем Раҫҫейре ҫук. Ҫавӑн пекех «Акконд», «Хӗвел», «Букет Чувашии» предприятисем хӑйсен производствине ҫӗнетӗҫ.

ЧР Элтеперӗн администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 2018 ҫул вӗҫнелле Чӑваш Енри монохуласенче 6 пин ытла ӗҫ вырӑнӗ пулӗ. Вӗсенчен 1,5-ше – Канаш хулинче.