Эрнекун, авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, каҫ кӳлӗм 17 сехет те 15 минутра эсир ӑҫта пулатӑр, мӗн тӑватӑр? Сирӗн ҫывӑхра телевизор, компьютер е смартфон пулсан телекурӑмӑн «Культура» каналне тупмашкӑн тӑрашсах сӗнетӗп. Шӑп ҫав вӑхӑтра унта «Письма из провинции» ярӑмри черетлӗ кӑларӑм, документлӑ фильм пуҫланать. Ку ярӑм «Культура» каналпа 20 ҫул хушши пырать ӗнтӗ. Пӗринче унта Хусан пек пысӑк хулапа паллаштараҫҫӗ, тепринче – районпа‑округпа, виҫҫӗмӗшӗнче – тинӗсри утравпа е пӗчӗкҫӗ ялпа. Ку хутӗнче ӳкерӳ ушкӑнӗ Тверь облаҫӗн Бологой районӗнчи Денисова Горка (Тенис Сӑрчӗ) ялне ҫитсе килнӗ.

Ҫак ял пирӗншӗн мӗнпе кӑсӑклӑ-ха? Чӑвашсен паллӑ ҫыравҫи, Библин чӑвашла куҫарӑвӗн тӗп редакторӗ Ева Николаевна Лисина ҫу уйӑхӗсене (вӑтӑр ҫул ӗнтӗ) ҫак ялта ирттерет. Кӑшт ӗлӗкрех Ева Лисина пиччӗшӗн Геннадий Айхи поэтӑн ҫуллахи «резиденцийӗ» те ҫак касрах пулнӑччӗ. Вӗсен чӑваш, вырӑс тата тӗнче литературине илем кӳрекен чылай хайлавӗ шӑпах ҫавӑнта ҫуралнӑ е тӗвӗленнӗ.

Эпир сирӗнпе курма тӑрӑшакан фильмӑн сӑнарӗсем: Тенис Сӑртлӑхӗ, Ева Лисина тата унӑн кӳршисем Евгения Гребеневӑпа Лев Иванов.

Малалла...

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче Уильям Шекспир трагедийӗ тӑрӑх лартнӑ «Король Лир» спектакле ҫамрӑксемпе аслисем те курма пыраҫҫӗ. Кун пирки культура учрежденийӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Иртнӗ канмалли кунсенче вара театрта Мускаври театр критикӗсем: Художествӑсен Раҫҫейри академийӗн хисеплӗ членӗ, Раҫҫейри театр ӗҫченӗсен союзӗн членӗ Дмитрий Родионов тата Александр Вислов театровед, драматург, «Ылтӑн маска» эксперт канашӗн председателӗ пулнӑ.

«Питӗ тивӗҫлӗ, тарӑннӑн», — хакланӑ ӗҫе Александр Вислов.

«Король Лир» спектакле Пукане театрӗнче 2023 ҫулта лартнӑ. Рольсене чӑваш халӑх артистки Елена Хорькова, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Алина Каликова, Юрий Филиппов тата Эльвира Соколова, Николай Соколов артистсем калӑплаҫҫӗ.

Спектаклӗн режиссёр-постановщикӗ — Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев. Художникӗ-сценографӗ – Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ, «Ылтӑн маска» театр премийӗн лауреачӗ Эмиль Капелюш. Пуканесен художникӗ — Юрий Сучков. Юлашкинчен асӑннӑ икӗ ӑста — Питӗр хулинчен.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ куракансене ҫӗнетсе хатӗрленӗ «Поллианна» мелодрамӑна курма авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче чӗнет. Элинор Портер романӗ тӑрӑх хатӗрленӗ ӗҫе Дмитрий Михайлов режиссёр ҫӗнетнӗ. Театрӑн тӗп художникӗ Лариса Комиссарова тумсемпе декорацисене хатӗрленӗ.

Асӑннӑ спектакле театрта 2011 ҫулта пуҫласа кӑтартнӑ. Унтанпа декорацисемпе тумсем кивелнӗ.

Спектакльте вылякан артистсен йышне те ҫӗнетнӗ. Тӗп сӑнара Надежда Полячихина тата Оксана Кашаева калӑплӗҫ. Миссис Сноу ролӗнче — Алевтина Семенова. Мария Благушина тата Никита Бондаренко ҫамрӑк артистсем Милли тата Джимми сӑнарӗсенче вылӗҫ. Спектакльте ҫавӑн пекех — чӑваш халӑх артисчӗ Александр Степанов, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Венера Пайгильдина, Ирина Архипова, Виталий Сергеев, Светлана Дмитриева тата Татьяна Зайцева-Ильина, ҫавӑн пекех Дмитрий Петров.

Чӑваш ӳнерӗнче Олег Иванович Прокопьев (1968 ҫ.ҫ.) тахҫанах палӑрнӑ. Вӑл паллӑ журналист, пултаруллӑ поэт. Унӑн сӑввисем 2008 ҫулта «Шыв ҫинчи сар хӗвел ҫутипе» кӗнекинче тата 2013 ҫулта «Чӑваш поэзийӗн антологийӗнче» пичетленнӗ, интернетра тухнӑ.

Олег Прокопьевӑн пичете хатӗрленӗ «Чӑвашӑм, пурӑн» кӗнеки «Кая хӑварнӑ сӑвӑсем» ятлӑ пӗтӗмлетсе хаклакан хайлавпа уҫӑлать. Сӑвӑ кая юлать-и? Лайӑх сӑвӑ ӗмӗрсем пурӑнать. Сӑввисем ҫынна «ҫунат хушса вӑй панине» кунтах каланӑ-ҫке! Апла-тӑк, пӗртте кая юлман.

Сӑвӑсене ултӑ ушкӑна уйӑрса панӑ. Вӗсем пӗлтерӗшлӗ, мӗн ҫинчен ҫырнине пай ячӗсенченех пӗлме пулать: «Ялти ӳкерчӗксем»; «Юрату тата ырату»; «Тӗрӗслӗх шыравӗ»; «Тивӗҫ»; «Юратупа эс килтӗн тӗнчене» (кил-йышри ҫывӑх ҫыннисене халалланисем); «Витӗркуру».

Юрӑ хывма ӑсталанӑ сӑвӑсене уйрӑм кӗртнӗ. Жанр тӑрӑх йӗркелес пулсан, «Сӑвӑсем» (шурӑ сӑвӑ, ирӗклӗ сӑвӑ, эреш сӑвӑ, акросӑвӑ, ода тата ыт.), «Уйланӑшсем» (баллада); «Юрӑсем» (романс, гимн, марш, такмак...) темеллеччӗ. Тема (мӗнтел) тӑрӑх йӗркеленӗ пайсенче маларах ҫырнисем пур пулсан та, XXI ӗмӗрте ҫырнӑ хайлавсем нумаййине кура Олег Прокопьева ҫак ӗмӗр поэчӗ тетӗп.

Малалла...

drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш академи драма театрӗнче Иван Тургенев пьесипе лартнӑ «Пӗр уйӑх ҫеҫ пӗрле» премьерӑна йыхравлаҫҫӗ. Вӑл ӗҫе куракансем авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче хаклайӗҫ.

Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, ку — Раҫҫейри театр ӳнерӗн институтне (ГИТИС) пӗтернӗ Дмитрий Миронов ҫамрӑк режиссерӑн асӑннӑ учрежденири пӗрремӗш ӗҫӗ.

«Спектакль лартма пьеса шыранӑ чухне Тургеневӑн хайлавӗ чӑваш халӑхӗшӗн ҫывӑх пек туйӑнчӗ. Камит пек ҫырнӑ пьесӑна спектакле калӑпланӑ май тата та тарӑнлатрӑмӑр, тӗп геройсен хуйхи-суйхине, шухӑшлавне анлӑрах уҫса пама тӗллев лартрӑмӑр», — каласа кӑтартнӑ режиссер.

«Пӗр уйӑх ҫеҫ пӗрле» спектакле Светлана Зверева ӳнерҫӗ илемлетнӗ. Декорацисене ытларах тимӗрпе кантӑкран ӑсталанӑ», — хыпарланӑ театрта.

drama21.ruсӑнӳкерчӗкӗ

Кӑҫал пирӗн республикӑра Вера Кузьмина ячӗллӗ «Чӗкеҫ» пӗрремӗш фестивалӗ иртӗ. Ӑна СССР халӑх артисчӗ Вера Кузьмина ҫуралнӑранпа чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.

Фестиваль чӳк уйӑхӗн 17-22-мӗшӗсенче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш академи драма театрӗнче иртӗ. Мероприятие тӗрлӗ регионти наци театрӗсем хутшӑнӗҫ. Профессиллӗ теаптрсемпе пӗрлех халӑх театрӗсене те хапӑл тӑвӗҫ. Вӗсем хӑйсен чӗлхипе лартнӑ чи лайӑх спектаклӗсене илсе килӗҫ.

Чӑваш академи драма театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивале хутшӑнма Мари Республикинчи наци драма театрӗ, Тутар Республикинчи Галиасгар Камал ячӗллӗ академи театрӗ, Хакасс драма театрӗ тата Пушкӑртстанри «Нур» театр ыйтса ҫырса заявкӑсем янӑ та ӗнтӗ.

«Ҫак фестивале хаклама эпир Мускаври театр ӳнер институчӗн (ГИТИС) критикӗсене, уйрӑмах паллӑ театроведа, театр критикне Екатерина Морозӑвӑна кӗтетпӗр. «Чӗкеҫ» фестиваль иртнӗ кунсенче Шупашкар хули Раҫҫейри наци театрӗсен коллективӗсене пуҫтаракан чи анлӑ лапамӗ пулса тӑрӗ», – тенӗ Чӑваш академи драма театрӗн директорӗ Елена Николаева.

Чӑваш академи драма театрӗ фестивале Фёдор Павлов пьеси тӑрӑх СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев режиссер лартнӑ «Ялта» спектакльпе хутшӑнӗ.

Малалла...

Алиса Лукина страницинчен илнӗ скриншот

Ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 4-6-мӗшӗсенче Шупашкарта хорегорафи ӑсталӑхӗн «ВОЛГА – 2024» (чӑв. Атӑл — 2024) пӗтӗм тӗнчери телевидени фестиваль-конкурсӗ иртӗ. Конкурсӑн администраторӗ пулма «Сарпике» ташӑ ушкӑнӗн ертӳҫине Алиса Лукинана шаннӑ.

Жюрире педагог тата хореограф, «Art House», и «House of Art» ташӑ ушкӑнӗсене йӗркелекенӗ тата хореограф, «Лёд и пламень», «Танцуй», «Dance Революция», «Танцы на ТНТ», «Ты Супер. Танцы», «Маска», «Маска. Танцы» проектсен хорографӗ Алексей Арапов тата ытти сумлӑ ҫын пулӗ.

Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ Наци коллективӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри форумне хутшӑннӑ. Вӑл Ставрополь хулинче иртнӗ. Ларӑва Ю.М. Лермонтов ячӗллӗ Ставропольти академи театрӗнче пуҫтарӑннӑ.

Форум кӑҫалхипе виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Чӑваш Енрен кӑҫалхине юрӑпа ташӑ ансамблӗн гастрольпе концерт ӗҫӗ-хӗлӗ енӗпе иртекен менеджерӗ Леонид Антонов хутшӑннӑ.

Сӑмах май каласан, пултарулӑх коллективӗ «Мы – Россия» (чӑв. Эпир — Раҫҫей) проекта хутшӑннӑ. «Хамӑр тӑван ҫӗршывӑмӑрпа мӑнаҫланатпӑр» концерт программипе ушкӑн Ижевск, Ҫыранҫи Чаллӑ, Киров тата Чистополь хулисен сценисем ҫине тухнӑ.

t.me/chuv_kray каналтан илнӗ сӑнӳкерчӗк

Шупашкарти Ӳнер музейӗнче Исаак Левитанӑн оригинал-ӗҫӗсемпе паллашма май килӗ.

Вӗсене пирӗн патӑмӑрта юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен пуҫласа раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗччен кайса курма май килӗ.

Тӗнче шедеврӗн оригиналӗсем Третьяков галерейинче упранаҫҫӗ. Шупашкара мӗнле ӗҫсене илсе килесси хальлӗхе паллӑ мар. Анчах вӗсем пӗр темӑпа — Атӑл юханшывӗпе — ҫыхӑннӑ.

Курав Шупашкарти Консантин Иванов урамӗнчи 4-мӗш ҫуртра ирхи 10 сехетрен пуҫласа 20 сехетчен ӗҫлӗ.

www.mustaqil.az сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Чӑваш Енри хальхи вӑхӑтри паллӑ сӑвӑҫ Марина Карягина сӑввисем азербайджан чӗлхипе пичетленсе тухнӑ. Сӑвӑсене Расмия Сабир куҫарнӑ.

Марина Карягина — чӑваш сӑвӑҫи, драматургӗ, журналисчӗ, сценарисчӗ. Ҫак списока, тӗрӗссипе, тата малалла тӑсса кайма пулать.

Марина Карягина Патӑрьел районӗнчи Кивӗ Ахпӳрт ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш Республикин ҫамрӑксен патшалӑх, Митта Ваҫлейӗн, Ҫемен Элкер премийӗсен лауреачӗ.

Вӑл тӑван халӑхӗн пуян культурине чунтан юратса тата унпа хавхаланса хӑпартланнипех ҫырлахмасть, журналист пулнӑ май вӑл ҫавӑн ҫинчен ыттисене те каласа кӑтартать. Ӑна, чӑваш халӑхӗн пултаруллӑ хӗрне, ытти регионта та пӗлеҫҫӗ.