Культура
www.opera21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ 62-мӗш сезона хупнӑ. Культура учрежденийӗнче Дмитрий Шостаковичӑн хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ «Москва, Черемушки!» юрӑ-кӗвӗллӗ камите кӑтартнӑ. Ӑна лартассипе Мускаври Дмитрий Отяковский режиссёр-постановщик тата Питӗрти Оганес Айрапетян ӳнерҫӗ тӑрӑшнӑ. Куракансем спектакле кӑмӑлласа йышӑннӑ, артистсене тӑвӑллӑн алӑ ҫупса тав тунӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
cap.ru порталтан илнӗ сӑнӳкерчӗк Чӑваш кӗнеке издательствинче Людмила Смолинан «Шӑпӑрлан. Постреленок» кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Республикӑн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, чӑвашла ҫырнӑ сӑвӑсене Анатолий Смолин вырӑсла куҫарнӑ. Илемлӗ кӗнекене Екатерина Васильева художник ӳкерчӗкӗсемпе хитрелетнӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑм редакторӗ – Ольга Федорова. Пӗчӗк вулакансем хӑйсен тантӑшсен тыткаларӑшне хаклайӗҫ, ҫутҫанталӑкӑн тӗрлӗ вӑхӑчӗ ҫинчен те вуласа пӗлейӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
сеспель.рф сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Екатеринбургра иртекен Хальхи вӑхӑтри драматургин «Коляда-Plays» пӗтӗм тӗнчери XV театр фестивальне хутшӑннӑ. Унта коллектив Василий Сигарев пьеси тӑрӑх лартнӑ «Метель» спектакльпе (режиссерӗ — Байрас Ибрагимов) тухса кайнӑ. Чӑваш Енри ӗҫе Ҫӗпӗр тӑрӑхӗнчи куракансем ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, курнӑ. Спектакльпе чӑваш артисчӗсем Екатеринбургри Камера театрӗн сцени ҫине тухнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри театрсем Раҫҫейри наци театрӗсен пӗрремӗш конгресне хутшӑннӑ. Ку хыпара эпир Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен тетарӗнче хыпарлани тӑрӑх пӗлтӗмӗр. Сӑнӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, конгресс ӗҫне Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ те (сӑнӳкерчӗкре Юрий Владимиров директора асӑрхарӑмӑр) ҫитнӗ. Конгресс Якут Республикинче ҫӗртме уйӑхӗн 22-26-мӗшӗсенче иртнӗ. Конгреса ҫӗршыври 27 театр хутшӑннӑ. Пухӑннисем валли тӗрлӗ сесси, режиссёр ӗҫӗсен питчингӗсене ирттернӗ. Отрасльти ҫивӗч ыйтусене те сӳтсе явнӑ май нумай нациллӗ сценӑна аталантарасси пирки калаҫнӑ. Тепӗр ыйту — кадрсем ҫитменни. Ҫӗршывӑн пысӑк хулисенче наци драматургӗсем хатӗрлесси тавра калаҫнӑ. Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Иосиф Дмитриев (Трер) ячӗллӗ «Атӑлҫи юмахӗ» ятпа наци театрӗсен фестивальне ирттернӗ май Ачасемпе ҫамрӑксен наци драматургийӗн лабораторине ӗҫлеттерет-ха. Конгресра наци чӗлхисене упраса хӑварасси тата сарасси пирки те сӑах хускатнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Марина Карягина архивӗнчи сӑнӳкерчӗк Республика кунӗ умӗн пирӗн, тӑван чӗлхепе литературӑна юратакан чӑвашсемшӗн, паха кӗнеке кун ҫути курнӑ. «Вӑхӑт тараси» кӑларӑма Марина Карягина поэтӑн 2010-2022 ҫулсенче ҫырнӑ хайлавӗсем кӗнӗ. Кӗнеке аннотацийӗнче калашле, «поэт самана сулнӑкӗнчи этемӗн пурнӑҫри хура-шурне ҫынлӑхпа чыса, тивӗҫе тӗрӗслекен вӑхӑт тараси ҫине хурса виҫет тейӗн». Кӗнекене тӗрлӗ формӑпа ҫырнӑ сӑвӑсем: тавтограмма, рубаи, икйӗркелӗх, терцет, сонет кӑшӑлӗ, панторим, палиндром, монопалиндром, амфистроф — хальхи чӑваш поэзине хӑйне евӗр курӑмпа пуянлатаҫҫӗ. Кӗнекене Станислав Юхтар художник ӳкерчӗкӗсемпе илемлетнӗ. Кӑларӑм «Ҫӗнӗ вӑхӑт» типографире пичетленсе тухнӑ. |
Культура
vk.com/kugesionline сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкар районӗнчи Станьял ялӗ ҫывӑхӗнче Хравути пуххи иртнӗ. Асӑннӑ тӑрӑхри чӑваш хастарӗсем авалхи ҫав пухха паян та йӗркелеҫҫӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче, пирӗн аттесемпе аннесем ҫамрӑк чухне, унта тавралли ялсенчи ҫамрӑксем кам лашапа, кам ҫуран пуҫтарӑннӑ. Ҫавна сакӑр теҫетке урлӑ каҫнӑ ватӑсем ӗнерхи пек паян та ӑшӑ кӑмӑлпа аса илеҫҫӗ. Хӗрсемпе каччӑсем унта чунтан савӑннӑ. Паян ҫав уява тӗрлӗ ҫулхисем ҫеҫ мар, политиксем те пухӑнаҫҫӗ. Кӑҫалхи Хравутинче, сӑмахран, Шупашкар районӗнчи ҫамрӑк коммунистсем пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Владимир Андреев. www.chuvbook.ru сӑнӳкерчӗкӗ «Ура утать – ҫул юлать». Ҫӗмӗрле чӑвашӗн Владимир Андреевӑн пӗрремӗш кӗнеки ҫапла ятпа пичетленсе тухнӑ. Чӑваш кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ҫитӗннисем валли те, ачасем валли те кӑмӑла каймалли хитре сӑвӑсем шӑрҫалать. «Сӑвӑҫӑн поэзи чӗлхийӗ ансат, ҫав хушӑрах сӑнарлӑ», – ырланӑ поэтӑн пултарулӑхне издательство ӗҫченӗ Ольга Австрийская. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, Владимир Андреев 1963 ҫулта Ҫӗмӗрле районӗнчи Хутар ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчен вӗренсе тухнӑ, Ҫӗмӗрле, Хӗрлӗ Чутай, Ҫӗрпӳ район хаҫачӗсенче ӗҫленӗ. 1992 ҫултанпа шкулта ачасене чӑваш чӗлхи тата информатика предмечӗсене вӗрентет, шкул директорӗ. Чӑвашла электрон пособисем, компьютер вӑййисем хатӗрлет, интернетра вӗрентекенсем валли «Шкулта» журнал кӑларса тӑрать. Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ ҫутӗҫ ӗҫченӗ. 1985 ҫултанпа сӑвӑсем ҫырать, вӗсем район хаҫачӗсенче тата «Тӑван Атӑл» журналта пичетленнӗ. «Ура утать – ҫул юлать» кӗнекене авторӑн юлашки ҫулсенче ҫырнӑ хайлавӗсем кӗнӗ. Кӑларӑм редакторӗ – Валерий Алексеев, ӳнерҫи – Наталия Андреева. Тиражӗ – 500 экземпляр. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
www.chuvbook.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш кӗнеке издательствинче ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ кӗнекесем пичетленсех тӑраҫҫӗ. Вӗсене аслисем валли те, кӗҫӗн ҫулхисем валли те пичетлеҫҫӗ. Хальхинче кун ҫути курнӑ кӑларӑм – шӑпӑрлансем валли. Пӗчӗк вулакансем валли «Ула курак тӗнче курма кайни. Как Ворона хотела мир повидать» ятлӑ юмахсен кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Унта чӑвашла юмахсем кӗнипе пӗрлех вӗсене вырӑсла куҫарса пичетленӗ. Кӑларӑма Ольга Федорова пухса хатӗрленӗ, юмахсене вырӑсла Ольга Васильева куҫарнӑ, художникӗ – Наталия Андреева. Ҫӗнӗ кӑларӑмри юмахсем урлӑ ачасем тӗнчене ӑнланма вӗренӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
rustur.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ставропольти хӗрарӑма Шупашкар килӗшнӗ. Вӑл — Шупашкарта иртекен Пӗтӗм Раҫҫейри «Руҫ ӑстисем» конкурса хутшӑнакан Наталья Данилец. Кӑҫалхипе 20-мӗш хут иртекен курава К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫумӗнчи скверта йӗркеленӗ. «Пире кунта питӗ лайӑх кӗтсе илчӗҫ. Хула тӗлӗнмелле хитре, тирпейлӗ. Унта пурӑнаканӗсем питӗ-питӗ тарават», — тенӗ Надежда Смирнова журналиста Ставрополь казакӗсен тӗрӗ эрешӗсемпе Чӑваш Енри халӑха паллаштарма килсе ҫитнӗ хӗрарӑм. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
www.chgign.ru сӑнӳкерчӗкӗ Михаил Скворцовӑн «Чӑвашла-вырӑсла словарӗн» 2-мӗш томӗ пичетленсе тухнӑ. Икӗ томлӑ словаре хатӗрлессишӗн М.И. Скворцов (1933—2016) лексикограф, филологи наукисен докторӗ нумай ӗҫленӗ. Кӑларӑма кун ҫути кӑтартассишӗн унӑн вӗренекенӗсемпе ӗҫтешӗсем тӑрӑшнӑ. Лексика материалне хатӗрленӗ чухне юлашки ҫулсенче ҫӗршыв тата тӗнче лексиографийӗнче пулса иртнӗ улшӑнусене шута илнӗ. Чӑвашла-вырӑсла словарӗн реестрне информаципе коммуникаци технологийӗнчи, ӑслӑлӑхри тата чиркӳпе религи лексикинчи терминсене кӗртнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.01.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 0 - 2 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Димитриев Василий Димитриевич, паллӑ чӑваш историкӗ ҫуларнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |