Кӑрлачӑн 16-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «В.П. Станьял: учёный, педагог, поэт и общественный деятель» (чӑв. В.П. Станьял: ӑсчах, педагог, поэт тата общество ӗҫченӗ) пултарулӑх каҫӗ иртӗ.
Аса илтерер: В. Станьял кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнче сакӑр теҫетке ҫул тултарчӗ. Вӑл Шупашкар районӗнчи Станьял ялӗнче ҫуралнӑ. Унпа паллаштаракан кӗнеке те пичетленнине эпир маларах пӗлтернӗччӗ.
Вулавӑшра иртекен пултарулӑх каҫне ӑсчахсем, халӑх академикӗсем, таврапӗлӳҫӗсем, литераторсем, учительсем, общество ӗҫченӗсем, юбилярӑн вӗренекенӗсем пухӑнӗҫ. Унта Виталий Станьялӑн нумай енлӗ пултарулӑхӗпе туллин паллаштарӗҫ.
Мероприяти кӑрлачӑн 16-мӗшӗнче 14 сехетре акт залӗнче пуҫланӗ.
Чӑваш автономине йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа хатӗрленӗ юбилей медальне тивӗҫ ҫынсене халӑхпа суйлассине Чӑваш халӑх сайчӗ сасӑлав пуҫлансанах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Медаль парас текенсен списокне «Народный контроль» (чӑв. Халӑх тӗрӗслевӗ) порталта пичетленӗ.
Юбилей медальне журналистсене те парӗҫ. Ҫапла чыса тивӗҫ тесе 14 ҫынна суйласа илнӗ. Ҫавсен йышӗнче — Йӗпреҫ районӗнчи «Ҫӗнтерӳшӗн» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Константин Алимасов, «Чӑваш Ен» НТРКн программӑсен директорӗ Маргарита Гартфельдер, И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУн «Ульяновец» хаҫат редакцийӗн ертӳҫи Олеся Герасимова, И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУн журналистика кафедрин профессорӗ, истори ӑслӑлӑхсен докторӗ Андрей Данилов, «Чӑваш Ен» ПТРКн радиовещанин программисен ертӳҫи Маргарита Кабетова, Пӑрачкав районӗнчи «Порецкие вести» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Геннадий Карпов, Куславкка районӗнчи «Ялав» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Валентин Константинов, «Чӑваш Ен» ПТРКн радиовещанин кореспонденчӗ Николай Мулянов, Вӑрнар районӗнчи «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Вячеслав Николаев, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Грани» издательство ҫурчӗн хыпарсен пайӗн редакторӗ Ираида Павлова тата унти пай редакторӗ Андрей Сергеев, «Хыпар» хаҫатӑн социаллӑ пурнӑҫ, культура тата спорт пайӗн редакторӗ Надежда Смирнова, Муркаш районӗнчи «Ҫӗнтерӳ ялавӗ» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Анатолий Тихонов, «Советская Чувашия» хаҫат тишкерӳҫи Алена Ткач.
Чӑваш Ен хӑйӗн пӗр ӗмӗрхине сумлӑн уявлама хатӗрленет. Ҫавна май юбилей медальне те хатӗрленӗ ӗнтӗ. Медале тивӗҫҫисене палӑртас тесе халӑх сасӑлавне ирттереҫҫӗ. Медаль парас текенсен списокне «Народный контроль» (чӑв. Халӑх тӗрӗслевӗ) порталта пичетленӗ. Пултаруллӑ та медале тивӗҫ тесе шухӑшлакансене министерствӑсемпе ведомствӑсен шайӗнче тишкерсе ырланӑ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерствинче пӗлтернӗ.
Списокра, ҫак йӗркесен авторӗ тишкернӗ тӑрӑх, тӗрлӗ отрасльти ҫынсем пур. Ҫавсен хушшинче — комбайнерсемпе журналистсем таранах. Пурӗ 70 номинаци унта.
Сасӑлав паян, раштавӑн 23-мӗшӗнче, пуҫланнӑ. Вӑл 2020-мӗш ҫулхи кӑрлачӑн 15-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Чӑваш Енри ачасем Чӑваш автономине туса хунӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа ирттерекен конкурса хутшӑнаҫҫӗ. Ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен конкурсне хутшӑннисен юбилей логотипӗн эскизне те хатӗрлемелле пулнӑ. Ӗҫӗн хӑйне евӗрлӗхпе уйрӑлса тӑнипе пӗрлех регионӑн ҫутҫанталӑк, истори, культура тайӑнне палӑртмалла.
Конкурсӑн пӗрремӗш тапхӑрне темиҫе ҫӗр ӗҫ ҫитнӗ. Вӗсен авторӗсем — 3 ҫултан пуҫласа 17 ҫулчченхисем. Конкурс комиссийӗ 20 ӗлкене суйласа илнӗ. Халӗ Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче сасӑлав пырать. Вӑл раштавӑн 26-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Чи лайӑх ӗҫӗн авторӗ хаклӑ парнене тивӗҫӗ, унӑн логотипӗпе Чӑваш автономийӗн 100 ҫулхине уявланӑ чух халӑх элемӗ евӗр усӑ курӗҫ.
Ӗнер, раштавӑн 19-мӗшӗнче, Шупашкар хулинчи Депутатсен пухӑвӗ чӗрӗк ӗмӗрхине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уявларӗ. Ҫав ятпа ирттернӗ пухӑва Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн хӑтлӑ залне пуҫтарӑнчӗҫ.
Тухса калаҫакансем тӗрлӗ созывра депутат пулнисем вӑл е ку енӗпе тунӑ ӗҫсене палӑртрӗҫ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та, Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн Председателӗ Альбина Егорова та, РФ Паташлӑх Думин депутачӗ Леонид Черкесов та, Шупашкар хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков та депутатсене ырларӗҫ.
Кирек епле уяври пекех наградӑсем те пулчӗҫ. Шупашкар хула пуҫлӑхне — Депутатсен пухӑвӗн председательне Евгений Кадышева Михаил Игнатьев орден медалӗпех чысларӗ. Республика ертӳҫи ӗнер алӑ пуснӑ хушупа килӗшӳллӗн Евгений Кадышев «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медальне тивӗҫнӗ.
Ыран, раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, ҫӗршывӑн тӗп хулинче чӑваш поэзийӗн ҫутӑ ҫалтӑрӗсенчен пӗрне, Ҫеҫпӗл Мишшине, халалласа литература каҫӗ ирттерме хатӗрленеҫҫӗ. Кун пирки Мускав хулинчи Чӑваш культурин обществи Фейсбукра паян хыпарланӑ.
Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа (кӑвар чӗреллӗ поэт 1899 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Касаккасси Шӗкӗр (халӗ Ҫеҫпӗл) ялӗнче ҫут тӗнчене килнӗ) 120 ҫул ҫитнине халалланӑ мероприяти Мускаври Ҫӗнӗ Басман урамӗнчи 4-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш ҫуртӗнче вырнаҫнӑ Мускаври национальноҫсен ҫуртӗнчи 6-мӗш залра иртӗ. Литература каҫӗ 18 сехетре пуҫланӗ. Ӑна Мускав хулин Правительстви, Мускав хулин наци политикин тата регионсем хушшинчи ҫыхӑнӑвӗн департаменчӗ тата Мускаври национальноҫсен ҫурчӗ пӗрле йӗркелӗҫ. Ҫапла ӑнланма пулать литература каҫӗ пирки йӗркеленӗ анонса тишкерсен.
Валерий Туркай ыйтнипе 2003 ҫулта тухнӑ Петӗр Ялкирӑн статйине вырнаҫтаратпӑр. Вӑл «Писательсен пӗрлешӗвӗ — 80-ра» ятлӑ. Статья вырнаҫтарма Валерий Туркая, ахӑртнех, пирӗн сайтра пӗлтернӗ «Чӑваш ҫыравҫисем союз юбилейне пухӑнӗҫ» хыпар хистенӗ. Чӑваш ҫыравҫисен пӗрлӗхӗ миҫе ҫулхи юбилейне тата хӑҫан палӑртмаллине ҫак статьяпа паллашнӑ хыҫҫӑн татса пама пулать тесе шутлатпӑр.
«Чӑваш халӑх сайчӗн» тӗп редакторӗ Николай (Аҫтахар) Плотников.
Чӑваш ҫыравҫисене пӗр ушкӑна пӗрлештерес шухӑша Ҫеҫпӗл Мишши 1921 ҫулхи пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Вӑрнар техникумӗнче вӗренекен Н. Ваҫанкка поэт патне ҫырнӑ ҫырӑвӗнче палӑртнӑ. 1923 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче «Канаш» хаҫат редакцийӗнче тата кӗнеке издательствинче ӗҫлекен ҫыравҫӑсем хӑйсен пухӑвӗнче Чӑваш писателӗсемпе журналисчӗсен «Канаш» союзне туса хума йышӑнаҫҫӗ. Унӑн бюровне Николай Золотова, Николай Шупуҫҫыннине, Хумма Ҫеменне, Степан Лашмана, Николай Патмана, Лява Платунне, Ананий Элтивана суйлаҫҫӗ.
Канаш ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ паллӑ ҫынсенчен иккӗшне ҫак кунсенче юбилей медалӗпе чысланӑ.
Раштавӑн 14-мӗшӗнче «Канашсем» ентешлӗх 25 ҫулхи юбилейне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уявланӑ. Мероприятие Шупашкарта, Яков Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче, ирттернӗ. Унта тӗрлӗ тӳре-шара, хаклӑ ытти хӑна пуҫтарӑннӑ. Уява ҫитнисен йышӗнче Шупашкарти депутатсен пухӑвӗн депутачӗ В.А. Радин та пулнӑ. Унта вӑл Шупашкар 550 ҫул тултарнине халанланӑ медальсемпе ҫитнӗ. Юбилей медальне Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен союзӗн правленийӗн ертӳҫи, сӑвӑҫ, публицист, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, «Тӑван Атӑл» журнал редакторӗ Лидия Филиппова тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ, пултарулӑхӗшӗн теприсем ӑна Кӗлпук мучипе танлаштараҫҫӗ, Виталий Сергеев тивӗҫнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Зинаида Клопова ҫак кунсенче 100 ҫул тултарнӑ. Вӑл 1919 ҫулта Муркаш районӗнчи Ҫулав ялӗнче ҫуралнӑ.
Зинаида шкул пӗтерсен ҫыхӑну уйрӑмӗнче телефонисткӑра ӗҫленӗ. 23 ҫулта чухне вӑл пулас мӑшӑрне Гордей Клопова тӗл пулнӑ. Арҫын вӑрҫӑра аманнӑ пулнӑ. Ҫамрӑксем пӗрлешсен Уйкаса пурӑнма куҫнӑ. Унта Зинаида икӗ вырӑнта ӗҫленӗ. Каярахпа вӑл почтӑра тӑрӑшнӑ, унтанах тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ.
Зинаида Клопова халӗ виҫӗ ачипе, сакӑр мӑнукӗпе, мӑнукӗсен 10 ачипе тата кӗҫӗн мӑнукӗсен пӗр ачипе савӑнса пурӑнать.
Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗ союзӑн 85 ҫулхине уявлама хатӗрленет. Ҫакӑн пирки пӗрлешӗвӗн правленийӗн председателӗ Лидия Филиппова асӑннӑ союзӑн мессенджерсенчен пӗринчи ушкӑнӗнче пӗлтернӗ. Мероприяти вӑхӑтӗнче профессионал ҫыравҫӑсем кӑҫалхи ҫулталӑка та тишкерӗҫ. Мӗн туса ирттернине аса илӗҫ, мӗншӗн хавхаланса-савӑннине е хурланса пӑшӑрахннине каласа кӑтартӗҫ.
Мероприяти раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче иртӗ. Юбилее халалланӑ савӑнӑҫлӑ пухӑва Шупашкарти Наци вулавӑшне (Ленин проспекчӗ, 15-мӗш ҫурт, 4-мӗш хут) 13 сехете пухӑнмалла. Регистраци 12 сехетре пуҫланӗ.
Уява республикӑри тата унӑн тулашӗнчи ҫыравҫӑсемпе поэтсене, «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Тӑван Атӑл» литературӑпа художество журналӗн авторӗсене, ҫамрӑк литераторсене йыхравлаҫҫӗ. Пурне те хапӑл тӑвӗҫ.
-3.7 °C