Чӑваш Енре «Пирӗн пӗр пек пулмасан та» ятпа ыттисенчен расна куракансен пӗтӗм тӗнчери театр фестиваль-форумӗ иртмелле. Вӑл ҫак ууйӑхӑн 22–24-мӗшӗсенче Шупашкарта иртӗ. Кун пек мероприятие кӑҫал иккӗмӗш хут йӗркелеҫҫӗ.
Хальхи фестивале ҫӗршывӑн 11 регионӗнчи тата Казахстанри, Литвари, Молдавинчи, Францинчи пукане театрӗсем килсе ҫитмелле.
Форум вӑхӑтӗнче пултарулӑх лабораторийӗсем, психологи тренингӗсем, семинар-практикумсем иртмелле. Ыркӑмӑллӑх спектаклӗсем лартассине те программӑна кӗртнӗ. Спектакльсем — сусӑр ачасем валли хатӗрленӗскерсем. Вӗсене сусӑр ачасем пурӑнакан хваттерте, е вӑл сипленекен учрежденире е реабилитаци пӳлӗмӗнче лартма май килтӗр тесе лартнӑ.
«Пирӗн пӗр пек пулмасан та» фестивале пуҫласа Шупашкарта иртнӗ ҫулхи кӗркунне йӗркеленӗччӗ. Ун чухне вӑл юпа уйӑхӗн 11–16-мӗшӗсенче иртнӗччӗ. Ун чух 13 пукане театрӗ килсе ҫитнӗччӗ. Вӗсенчен ҫурри — ют ҫӗршывран.
Атӑлҫи федераци округӗнче Театрсен пӗрремӗш фестивалӗ иртнӗ. Мероприятие ҫак уйӑхӑн 10-16-мӗшӗсенче пухнӑ.
Фестивале Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем те хутшӑннӑ. Вӗсем унта Арсений Тарасов драматург пьеси тӑрӑх лартнӑ «Мунча кунӗ» спектакльпе тухса кайнӑ.
Ӗренпур театрӗсенче вырӑс тата чӑваш спектаклӗсемсӗр пуҫне тутар, пушкӑрт, ирҫе, ҫармӑс, коми-пермяк чӗлхисемпе лартнӑ спектакльсене кӑтартнӑ.
Фестивалӗн хисеплӗ хӑни пулса Александр Калягин ертсе пыракан Мускаври ET CETERA театр хутшӑннӑ.
Чи лайӑх спектакле куракансен шухӑш-кӑмӑлне ыйтса пӗлсе тата сасӑлаттарса палӑртӗҫ.
Ӗнер Шупашкарта наци кухньин «Шупашкар — Чӑваш Енӗн хӑнасене хапӑл хули» хула фестивалӗн пӗрремӗш кунӗ иртнӗ. Заявкӑсене ҫӗртмен 12-мӗшӗнче йышӑнма тытӑннӑ. Чӑваш Енри общество апатланӑвӗн 30 предприятийӗ ҫӗнтерӳҫӗ ятне илессишӗн тупӑшать.
Фестивалӗн тӗп тӗллевӗ — чӑваш наци кухньине тата йӑлине аталантарасси, сыхласа хӑварассси. Вӑл ҫӗртмен 24-мӗшӗччен иртӗ.
Ҫӗртмен 16-мӗшӗнче конкурс комиссийӗ 6 предприятие ҫитнӗ: «Телей» кафе, «Шале» хупах, «Панорама» кафе, «Уралочка» ҫыртмӑш, Коопераци институчӗн апатланӑшӗ.
Апат-ҫимӗҫе тӗрлӗ номинацире хӑтлӗҫ: «Чи лайӑх пӗрремӗш наци апачӗ», «Аш-какайран хатӗрленӗ чи лайӑх наци апачӗ», «Пулӑран хатӗрленӗчи лайӑх наци апачӗ», «Чи лайӑх наци кукӑлӗ», «Чи лайӑх наци десерчӗ», «Наци кулинари инновацийӗ», «Наци ноу-хау!»
Пӗрремӗш кун жюрисене тӗлӗнтернӗ. Поварсем чӑваш наци апатне вӑйлӑ илемлетнӗ. Унтах наци кӗввисем, юррисем, такмакӗсем, истори калавӗсем янӑранӑ.
Шупашкарта «Шупашкар – Чӑваш Енӗн хӑнасене хапӑл тӗп хули» ятпа наци кухнин фестивалӗ иртет.
Ӑна йӗркелекенни — Шупашкар хула администрацийӗн потребитель пасарне тата усламҫӑлӑха аталантарас енӗпе ӗҫлекен управленийӗ. Ӑна Кулинарсен ассоциацийӗ те (ҫапла, ун пекки те пур-мӗн) ырласа йышӑннӑ-мӗн.
Фестивалӗн тӗллевӗн шутӗнче чӑваш наци апат-ҫимӗҫне чӗртсе тӑратасси, упраса хӑварасси, аталантарасси тенӗ. Кунсӑр пуҫне наци тӗпелӗллӗ обществӑлла апатлану предприятийӗсене пулӑшасси, вӗсене ятне сарасси тата ҫавсене аталанма май туса парасси те иккен.
Номинацисем хушшинче ҫакӑн йышшисем пур: чи лайӑх яшка, иккӗмӗш блюдо, пулӑран хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫ, чи лайӑх наци кукӑлӗ, чи лайӑх десерт, наци кулинарийӗнчи инноваци, наци ноу-хаувӗ.
Конкурса хутшӑнас тесен заявкӑсене ҫӗртмен 10-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ. Фестивалӗ ҫак уйӑхӑн 12-мӗшӗнче, ун чух Раҫҫей кунне уявлатпӑр, иртӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсене Республика кунӗнче чыслӗҫ.
Ҫак кунсенче Мускаври «Манеж» тӗп курав залӗнче Пӗтӗм тӗнчери «Интермузей-2014» фестиваль иртет. Фестивале Чӑваш наци музейӗн ертӳҫи Ирина Меньшикова хутшӑннӑ.
1999 ҫултанпа йӗркелекен фестивале Раҫҫейре кӑҫал иртекен Культура ҫулталӑкӗнчи пӗлтерӗшлӗ мероприятисенчен пӗри тесе хаклать республкиӑн Культура министерстви.
Фестивале ҫӗршывӑн премьер-министрӗ Дмитрий Медведев та пысӑка хурса хакланӑ-мӗн. Унта музейри технологисен ҫитӗнӗвӗ пирки калаҫма пулать тенӗ Медведев. Ҫӗршывӑн премьер-министрӗ фестивале уҫма хутшӑннӑ.
Чӑваш наци музейӗ фестивале хӑйӗн тата хӑйӗн филиалӗсем, вӗсен экспозицийӗсем пирки каласа кӑтартакан стенд илсе кайнӑ. Ҫав шутра Шупашкарӑн ӗлӗкхи урамӗсемпе «курса ҫӳреме» май туса панӑ. Анчах чӑннипех мар — 3D форматлӑ фильм кӑтартса.
Сӑнсем (4)
Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Чӑваш Республикин делегацийӗ Кирова ҫемьесен «Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи лайӑх ҫемье» конкурс фестивале хутшӑнма тухса кайнӑ.
Чӑваш Ен чысне унта икӗ ҫемье хӳтӗлӗ. Пӗри Елчӗк районӗнчи — Адюковсем (вӗсем республика шайӗнче иртнӗ «Ҫулталӑкри ҫемье — 2013» конкурсра ҫӗнтернӗ). Ҫемьере 5 ҫын: Александр (ҫемье пуҫӗ), Любовь (унӑн мӑшӑрӗ) тата ачисем — Екатерина, Юлия, Мария. Адюковсем пӗрле 19 ҫул пурӑнаҫҫӗ.
Фунтиковсем Шупашкарта пурӑнаҫҫӗ. Андрейпа Ирина виҫӗ ача ӳстернӗ: Екатерина, Людмила, Михаил. Ҫемье куравсене, концертсене ҫӳреме кӑмӑллать. Фунтиковсем 17 ҫул пӗрле пурӑнаҫҫӗ.
Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Элӗкре чӑваш эстрада юррин регионсем хушшинчи XIX фестивалӗ иртмелле. Кӑҫал унта Пушкӑртстанри, Чӗмпӗр тата Сарӑту облаҫӗсенчи, Красноярск енӗнчи тата хамӑр тӑрӑхри (Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Етӗрне, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсенчи) юрӑҫсем хутшӑнмалла. Йӗркелӳҫӗсем пурӗ 27 заявка ҫитнине хыпарлаҫҫӗ. Фестивале 16 ҫултан пуҫласа 35 ҫул таранхисене пухма шутланӑ иккен.
Конкурса пынисен чӑвашла икӗ юрӑ шӑрантармалла. Жанрӗ тӗрлӗрен пулма пултарать: хальхи вӑхӑтри эстрада юрри те, автор юрри те, аранжировкӑпа поп, рок, хип-хоп, джаз евӗр илемлетнӗ чӑваш халӑх юрри те.
Юрӑҫсен ӑсталӑхне «Гран-при», «Чи лайӑх вокалист», «Хӗрарӑмсен чи лайӑх вокал ансамблӗ», «Арҫынсен чи лайӑх вокла ансамблӗ», «Чи лайӑх вокалпа инструмент ансамблӗ» номинацисемпе хаклӗҫ.
Нумаях пулмасть Шупашкар районӗнчи Пархикассинчи информаципе культура центрӗнче хуткупӑспа калакансен тата такмак ӑстисен районти фестиваль-конкурсӗн суйлав тапхӑрӗ иртнӗ. «Янӑра, чӑваш хуткупӑсӗ» ят панӑскере Леонид Ефремов хуткупӑс ӑстине халалланӑ.
Ӑна кӑҫал пуҫласа ирттермеҫҫӗ-ха. Фестивале ӑстан мӑнукӗ, Шӗнерпуҫӗнчи «Шинер» фольклор коллективне ертсе пыракан Дмитрий Ефремов аслашшӗн ятне асра тытса пуҫарнӑ.
Суйлав турне районӗпех пухӑннӑ. Тӳресене чи пултаруллисене суйлама ҫӑмӑл пулман теҫҫӗ. Финала Сарапакассинчи Юрий Андреев тата «Савнӑ ен» коллектив, Ҫӗньял-Покровкинчи Виссарион Андреев, Владислав Степанов, Эдуард Попов тата Мария Иванова, Янӑш ял тӑрӑхӗнчи Сергей Григорьев тата Альбина Александрова, Вӑрман Ҫӗктерти «Шурӑмпуҫ» фольклор ансамблӗ, Шемшер ял тӑрӑхӗнчи Александр Ильин тухнӑ. Вӗсен концерчӗ эрнекун районти культура ҫуртӗнче 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Ҫу уйахӗн 24-мӗшӗнче «Салют» культура керменӗнче «Шупашкар юрлать!» Пӗтӗм Раҫҫей фестивалӗ уҫӑлӗ. Унта Чӑваш Ен ушкӑнӗсем хутшӑннисӗр пуҫне Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи хуласенчен те килӗҫ: Йошкар-Оларан, Хусантан, Чӗмпӗртен.
Кӑҫалхи фестивальте пысӑк парне кӗтет. Унта паллӑ ушкӑн — Улатимӗрти (Владимирти) камера хорӗ — хутшӑнӗ. Ертӳҫи — РФ халӑх артисчӗ, РФ тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, пӗтӗм тӗнче конкурсӗсен лауреачӗ Эдуард Маркин профессор.
Ҫав кунхинех, 17:30 сехетре Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче Шупашкарти «Классика» юрӑ каппеллин тата Улатимӗрти камера хорӗн пӗрлехи концерчӗ пулӗ. Вӑл «Хула юрласан — халӑх юрлать!» программӑпа килӗшӳллӗн иртӗ.
Ҫу уйахӗн 24-мӗшӗнче вара Шупашкар ҫыннисене тата хӑнисене пысӑк парне кӗтет. Славян ҫырулӑхӗн тата культурин кунне уявланӑ май «Шупашкар юрлать!» Пӗтӗм Раҫҫей хор фестивалӗн финалӗ пулӗ. Уҫӑ лапамра, Анне монуменчӗ умӗнче, пӗрлехи хор юрлӗ. Унта 700 ытла ҫын хутшӑнӗ: Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли, Шупашкарти «Классика» юрӑ каппелли, ачасен 9 хорӗ, ветерансен тата вӗренекенсен 6 хорӗ. Вӗсем 17 юра шӑрантарӗҫ. Ҫав вӑхӑтрах Шупашкарти пултарулӑх ушкӑнӗсем хореографи композицийӗсемпе илемлетӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Культурӑпа халӑх пултарулӑхӗн керменӗнче Чӑваш Енри ача-пӑча фольклор ушкӑнӗсен ӗртӳҫисемпе семинар канашлу иртнӗ. Пӗтӗмпе унта 13 районти тата Шупашкарти 24 ертӳҫӗ хутшӑннӑ.
Семинара регионсем хушшинче иртнӗ «Пӗчӗк ҫеҫ путене» фестивале халалланӑ. Аса илтерер: Вӑл кӑҫал пуш-ака уйӑхӗсенче иртнӗ. Семинарта коллективсен концерт программине йӗркелес ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Уйрӑмах вырӑнти тумтирпе усӑ курасси, наци орнаменчӗ ҫинче чарӑнса тӑнӑ.
«Пӗчӗк ҫеҫ путене» фестивале 1990 ҫултанпа кашни 3 ҫулта пӗр хут ирттереҫҫӗ. Малтан ача-пӑча ушкӑнӗсен ертӳҫисем семинар практикумсем йӗркелеҫҫӗ, пӗр ушкӑн пултарулӑхне пӑхса сӳтсе яваҫҫӗ. Унтан кашни районта конкурс иртет, кайран чи пултаруллисем смотр-конкурса хутшӑнаҫҫӗ. Ун витӗр тухнисем фестивалӗн пӗтӗмлетӳ мероприятийӗсене хутшӑнаҫҫӗ.
Ҫу уйахӗн 30-мӗшӗнче Трактор тӑвакан культура керменӗнче «Пӗчӗк ҫеҫ путене» фестивалӗн пӗтӗмлетӳллӗ суйлав конкурсӗ иртӗ. Жюри председателӗ искуствоведени докторӗ М.Г.Кондратьев пулӗ.
+13.3 °C