Шупашкарта «Сӑваплӑ Александр Невский» Пӗтӗм Раҫҫейри фестиваль пуҫласа иртнӗ.

Шӑп та лӑп ҫулталӑк каялла ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин Александр Невский кнеҫ ҫуралнӑранпа 800 ҫул ҫитнине 2021 ҫулта уявласси пирки Хушу кӑларнӑччӗ. Руҫе ертсе пынӑ ҫак ҫын Нева тата Чудь кӳлли ҫинчи ҫапӑҫусенче ҫитӗнӳ кӳнӗ. Ӑна пултаруллӑ полк ертӳҫи, ӑслӑ политик тата дипломат тесе хаклаҫҫӗ.

Вырӑс кнеҫне халалланӑ Пӗтӗм Раҫҫейри фестиваль программине Президент хушӑвне пурнӑҫланӑ май хатӗрленӗ иккен. Унӑн авторӗ тата пурнӑҫа кӗртекенӗ — «Невский» продюсер центрӗ тата «Сӑваплӑ Александр Невский» фонд.

Фестиваль ӗнер республикӑн тӗп хулинче уҫӑлнӑ. Паянах Шупашкарта «АТТАКА» культ ушкӑнӗ, «Если» ушкӑнӑн хард-рок солисчӗ Стас Бертенев хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ. «Ангел Руҫӗн сасси» халӑх премийӗн лауреачӗ Владимир Нелюбин та унта хутшӑннӑ.

Паянпа ыран Шупашкарта тата Канаш районӗнче Республика кунне халалланӑ мероприятисем иртеҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Шупашкарти заливра юлашки ҫулсенче вӗҫӗмех йӗркелекен пиротехника шоувӗ. Ӑна кӑҫал та ирттерӗҫ. Вӑл паянпа ыран пулӗ. Фестиваль хальхи шучӗпе — саккӑрмӗш.

Паянхи те, ыранхи те 22 сехет те 30 минутра пуҫланӗ. Иккӗшне те Чӑваш наци телекуравӗ тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен www.cap.ru официаллӑ порталӗ те ӑна тӳрех пӑхма май туса парӗ.

Пиротехника шоувне хамӑр тата ют ҫӗршывсенчи 5 ушкӑн хутшӑнмалла. Вӗсен хушшинче хуласенчи уявсене кӑна мар, Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ тата Сочире иртнӗ Олимп вӑййи ячӗпе салют кӑтартнисем те пур иккен.

Шупашкарти фестивале хутшӑнакансем кӑҫалхи тӗп теми — Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитни.

Нумаях пулмасть Мускавра йӑлана кӗнӗ «Мускав халӑхӗсем» культура фестивалӗ иртнӗ. Ӑна «Каҫхи Мускав» хаҫат йӗркеленӗ. Фестивале Мускавра пурӑнакан халӑхсен культурисемпе паллаштарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ.

Унта тӗрлӗ халӑх ҫынни хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ. Тутарсен «Мирас» ансамблӗ, «Казачий дюк» ансамбль, Сербири «Коло» юрӑпа ташӑ ансамблӗ тата ыттисем пулнӑ. Чӑваш халӑхӗ те сцена ҫине тухса тӗлӗнтернӗ. Вӗсене халӑх ӑшшӑн йышӑннӑ.

Концертра Мускаври «Атӑл» халӑх хорӗ те пулнӑ. Вӗсем «Мачу-Пусси» тата «Савнӑ Шупашкарӑм» вальс юрланӑ. Хорӑн наци тумӗ пурне те илемӗпе илӗртнӗ.

Тепӗр кун «Каҫхи Мускав», 1 миллион та 300 экземплярпа тухаканскер, пӗрремӗш страницӑра фестивале ҫутатнӑ. Унта «Атӑл» хора палӑртнӑ.

Фестиваль сцени ҫине наци ушкӑнӗсем кӑна мар, республикӑсен официаллӑ элчисем, ертӳҫисем, диаспорӑсен элчисем тухнӑ. Юлашкинчен фестивале хутшӑннӑ мӗнпур ушкӑн тухнӑ. Вӗсем тӳпене Раҫҫей ялавӗ тӗслӗ сывлӑш хӑмписем вӗҫтернӗ.

Ҫӗртмен 17-мӗшӗнче «Шупашкар: 500 ҫул» паркра ачасен Акатуйӗ кӑҫалхипе иккӗмӗш хут иртнӗ. Пӗччӗккисем те ҫураки вӗҫленнине уявласа савӑннӑ.

Акатуя шкул ҫумӗнчи уйлӑхсене ҫӳрекен 700 яхӑн ача хутшӑннӑ. Вӗсемпе конкурссем ирттернӗ, вӑйӑ выляттарнӑ. Фестиваль Раҫҫей тата Чӑваш Ен гимнӗ янӑранӑ хыҫҫӑн уҫӑлнӑ.

«Чӑваш юрри тата ташши» номинацире «Веселые нотки» ансамбль 1-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Лайӑх ташланӑшӑн 35-мӗш шкулти Артем Семенова, Арина Семеновӑна 2-мӗш вырӑн панӑ. 14-мӗш шкулти «Асамат» ушкӑн 3-мӗш пулнӑ.

К.Ивановӑн поэминчи сыпӑка вуланӑшӑн Екатерина Петрушкина 1-мӗш вырӑна тухнӑ. 2-мӗш вырӑнта Галина Васильева пулнӑ, 3-мӗшӗнче — Павел Николаев.

Ҫавӑн пекех арҫын ачасем вӗрен туртмалла тупӑшнӑ. Унта ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртса чысланӑ.

Кӑҫал Акатуйра интерактивлӑ 4 лапам ӗҫленӗ: «Тискер кайӑк», «Ҫӗрӗ», «Йокс», «В лычки». Куравсем те ӗҫленӗ: «Ялти йӑла-йӗрке театрӗ» тата «Пуҫа тӑхӑнмалли наци хатӗрӗ».

Наркотикпе кӗрешмелли пӗтӗм тӗнчери кун, ӑна ҫӗртмен 26-мӗшӗнче палӑртаҫҫӗ, республикӑра наркотике хирӗҫ фестиваль иртет. Ӑна Наркотикӑн саккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе кӗрешекен федераци службин Чӑваш Енти управленийӗ йӗркелет. Мероприятие ирттерме Наркотика хирӗҫле ӗҫлекен республикӑри комисси те пулӑшать.

Фестиваль тӗллевӗ пирки каласа кайнӑ май маларах асӑннӑ Управленин пресс-служби наркомание сарассине хирӗҫ тӑрасси, ҫамрӑксен хушшинче ҫак усала хирӗҫ хыпар сарассине, кӑмӑл-сипет пахалӑхне ҫирӗплетессине асӑннӑ. Кунсӑр пуҫне йӗркелӳҫӗсем наркотикпа кӗрешекен ирӗклӗ юхӑма сарас тӗллев те лартаҫҫӗ иккен.

Фестивале ачасемпе студентсем, ҫамрӑксен пӗрлешӗвӗсем, нимеҫӗсем (волонтерсем) хутшӑнасса шанаҫҫӗ. Конкурс материалӗсемпе унта хутшӑнтарма ыйтса ҫырнине ҫӗртмен 20-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ — 23-01-86.

Нумаях пулмасть Пӑрачкав районӗнчи Сыреҫ ял тӑрӑхӗнче ачасен мӑкшӑ пултарулӑхӗн «Чипайне» фестивалӗ иртнӗ. Напольное, Рындинӑри, Пӑрачкаври 80 ытла шӑпӑрлан ҫак уява хутшӑннӑ.

«Чипайне» фестивале районта 2003 ҫултанпа ирттереҫҫӗ. Ӑна ачасене мӑкшӑ пултарулӑхӗпе паллаштарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ. Кӑҫал фестиваль вуниккӗмӗш хут иртнӗ.

Малтанах уяв ячӗпе Сыреҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Н.Н.Аверьянова саламланӑ. Фествиале хӑнасем те ҫитнӗ. Вӗсен шутӗнче Улатӑр епархийӗн Сергий дьякон пулнӑ.

Рындинӑри Юлия Кириллова, Мария Агафонова, Мария Федотова, Алена Глухова куракансене «Тантен он», «Ашо пельне», «Кенярксов эйкакшчи» мӑкшӑ юррисемпе савӑнтарнӑ.

Фестиваль ачасене тӑван чӗлхене юратма, несӗлӗсен йӑли-йӗркине хисеплеме вӗрентет.

Сӑнсем (79)

Чӑваш патшалӑх драма театрӗн пултарулӑх ушкӑнӗ Пӗтӗм тӗнчери тӗрӗк халӑхӗсен «Наврус» XII фествиальне хутшӑннӑ. Арсений Тарасовӑн «Мунча кунӗ» спектакльне чӑваш артисчӗсем Г.Камал ячӗллӗ Тутар патшалӑх академи драма театрӗн сцени ҫинче ҫӗртмен 3-мӗшӗнче лартнӑ.

Ун чухне чӑн-чӑн аншлаг пулнӑ. «Мунча кунне» курма зал лӑк тулли пухӑннӑ. Унта Казахстанран, Турцирен, Азербайджанран, Саха Республикинчен, Крымран фестивале килнисем те пынӑ.

Cпектакле Мускаври, Пушкӑртстари, Тутарстанри критиксем сӳтсе явнӑ, хӑйсен шухӑшӗсене пӗлтернӗ. Уйрӑмах РСФСР тата ЧР халӑх артисткине Нина Яковлевӑна, Евгений Урдюков артиста, ЧР тава тивӗҫлӗ артисткине Елизавета Хрисанфовӑна хакланӑ.

Чӑваш артисчӗсем Тутарстанран асӑнмалӑх сувенирпа таврӑннӑ.

Ҫу уйӑхӗн 22-30-мӗшӗсенче Турцири Стамбул хулинче тӗрӗк халӑхӗсен пӗтӗм тӗнчери Türk Dünyası ачасен фестивалӗ иртнӗ. Унта тӗнчери 30 ушкӑн хутшӑннӑ.

Чӑваш Енрен Турцие Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулти «Биляр» ташӑ ансамблӗ кайнӑ. Пирӗн республика делегацине ӑшпиллӗн кӗтсе илнӗ. Ачасем Турцири ҫемьесенче пурӑнса курнӑ. Вӗсем тантӑшӗсемпе хутшӑннӑ, меропритисене пӗрле хутшӑннӑ.

Шӑнкӑртам ачисем Стамбулта Чӑваш Ен ялавне йӑтса утнине нихӑҫан та манас ҫук. Ачасем концертсем курнӑ, экскурсисене ҫӳренӗ, паллӑ вырӑнсене ҫитсе курнӑ.

«Биляр» фестиваль уҫӑлнӑ ҫӗре ытти 8 ушкӑнпа хутшӑннӑ, «Чайхана» ташӑ ташланӑ. Вӗсене ҫитес фестивале те чӗннӗ.

Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулта 4-мӗш класра вӗренекен Гомер Халитов солист, вокалист фестиваль дипломанчӗ пулнӑ, 1 грамм ылтӑна тивӗҫнӗ.

Ӗренпурта Ачасене хӳтӗлемелли кун Чӑваш Енри ҫемьене чысланӑ. Ильинсем «Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи ӑнӑҫлӑ ҫемье» конкурс фестивальте «Ӗҫ династийӗ» номинацире ҫӗнтернӗ

Фестивале хутшӑннӑшӑн ҫемьене ятарлӑ парнепе чысланӑ. Кӑҫал фестиваль виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Унта Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи 14 регионтан 14 ҫемье хутшӑннӑ.

Ҫемье Етӗрне районӗнчи Алексеевка ялӗнчен. Вӗсем пултарулӑх енчен аталаннӑ: ял ҫамрӑкӗсен регионсен хушшинчи «Ӑраскал» конкурсӗнче, «Кӗмӗл сасӑра», «Шӑпчӑк сасси» конкурсра, «Асамат» фестивальте ҫӗнтернӗ.

Ильинсем пилӗк ача ӳстереҫҫӗ. Чи асли 17 ҫулта, кӗҫӗнни — 3-ре. Ҫемье пуҫӗ Владислав Ильин ялти культура ҫуртӗнче ӗҫлет. Унӑн мӑшӑрӗ Лариса Ильина килте ачасемпе ларать. Ильинсем пӗрле 18 ҫул пурӑнаҫҫӗ.

Ҫу уйӑхӗн 25–30-мӗшӗсенче Крым Республикинче пушарнӑйсемпе ҫӑлавҫӑсен «Чӗресен кӗвви» юрӑ-кӗвӗ пултарулӑхӗн конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Нумаях пулмасть гала-концерт иртнӗ, ҫӗнтерӳҫӗсене, фестивале хутшӑннӑ пушарнӑйсемпе ҫӑлавҫӑсене, ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Севастопольти Хура тинӗс флочӗн офицерсен ҫуртӗнче чысланӑ.

Ведомство пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса РФ МЧСӗн регионсенчи центрсен тата вӗренӳ заведенийӗсен пултарулӑх ушкӑнӗсем хутшӑннӑ.

Атӑлҫи тӑрӑхӗн чысне унта ПФ МЧСӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗн «Служу Отечеству» ансамблӗ хӳтӗленӗ. Вӗсем жюрие, куракансене тыткӑнлама пултарнӑ. Ансамбль иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.