2009 ҫулта Раҫҫейри «Финанс» журнал ҫакӑн пек ятарлӑ сӑнав ирттернӗ иккен. Упӑте умне вӑтӑр акционерлӑ компани хаклӑ хутне хурса тухнӑ та лешӗ хӑшӗсене суйласа илессе кӗтнӗ. Упӑти вара хут купинчен саккӑрӑшне хӑй патне туртса илнӗ тет. Сӑнава йӗркелекенсем вара ҫак хутсене пӗрле пуҫтарса перекет банкне йӗркеленӗ пулнӑ. Ҫулталӑк вӗҫленсен унӑн тупӑшӗ ытти банксенчен иртсе 6-мӗш вырӑн йышӑннӑ имӗш.
Вӑт упӑте тӑк, упӑте! Паллах, кунта ӑнсӑртлӑх ту пулма пултарнӑ, ҫаванпа та укҫа-тенкӗ ӑстисем хӑйсен сӑнавне тепӗр хут ирттерме палӑртаҫҫӗ.
Раҫҫей тӗп банкӗ 2013 ҫулта шӑп та 25 пин тӑракан тимӗр укҫа ҫапса кӑларӗ — ӑна Хусанта иртекен универсиадӑна халалласа хатӗрлӗҫ. Укҫа ылтӑнран пулӗ. Нумай кӑлармӗҫ — 50 кӑна.
Ҫавӑн пекех банк 10 пин тӑракан укҫа та кӑларма хатӗрлет, ӑна вара Геннадий Невельский хатӗрленипе 1848-1849 тата 1850-1855 ҫулсенче Инҫет Хӗвелтухӑҫалла кайнӑ ҫулҫӳревсене халаллӗҫ. Ӑна та нумай мар, 100 штук кӑна ҫапма шутлаҫҫӗ. Тӗп банкӑн сайчӗ паян пӗлтернӗ асра юлма хатӗрлекен ытти тимӗр укҫасен хакӗ пысӑках мар — 1-100 тенкӗ кӑна.
2012 ҫулта мӗнле хаклӑ тимӗр укҫасем кӑларасси пирки маларах пӗлтернӗччӗ: 25 пинлине 1812 ҫулта Раҫҫей вӑрҫӑра ҫӗнтернӗ ятпа; 10 пинлисене Перекет банкӗ 170 ҫул талтарнӑ тата Раҫҫей патшалӑхӗн никӗсне хывнӑранпа 1150 ҫул ҫитнӗ ятпа.
Республикӑра ӗҫлекенсен вӑтам ӗҫ укҫийӗ кӑҫал 14 пине ҫитнӗ. Чӑвашстатран пӗлтернӑ тӑрӑх, ку вӑл пӗлтӗрхипе танлаштарсассӑн 12 тулли те 5 процент ытларах. Статистика кӑтартӑвӗ тӑрӑх ял хуҫалӑхӗнче тата пир-авӑр прмышленноҫӗнче ӗҫлекенсен шалӑвӗ чи пӗчӗкки. Финансистсемпе ӑслӑлӑх тӗпчевҫисен ӗҫ укҫийӗ вара вӑтам кӑтартуран 2 хут нумайрах.
Раҫҫей президенчӗн фондӗнчен Чӑваш Республикинчи вӗренӳ учрежденийӗсем валли 15 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрса панӑ. Ҫав укҫана Шупашкарти коррекциллӗ ача сачӗсен ҫурчӗсене тӗпрен юсама усӑ курма йышӑннӑ.
Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ пуҫламӑш шкула, чӗлхи уҫӑлайман ачасен садне, алли-ури йӗркеллӗ ӗҫлемен ачасен садне пулӑшас пирки тахҫанах шухӑшласа хунӑ.
1-мӗш номерлӗ пуҫламӑш шкулта тата шкул ҫулне ҫитмен ачасен садӗнче паянхи кун тӗлне 108 -ӑн. Кунта шкул ҫулне ҫитменнисен 6 ушкӑнӗ тата 4 пуҫламӑш класс. Кӑҫал тата психика аталанӑвӗ тӗлӗшӗнчен юлса пыракан ачасен тепӗр ушкӑнне йӗркеленӗ. Ача сачӗн ҫуртне иртнӗ ӗмӗрӗн 85-мӗш ҫулӗнче хапартнӑ, вӑл самаях кивелнӗ. Кунта юсамалли, ҫӗнетмелли темӗн чухлех. Ача сачӗн пуҫлӑхӗ Ирина Волкова пӗлтернӗ тӑрӑх чӳрече хашакӗсем ҫӗрсе кайнӑ. Канализаци пӑрӑхӗсен ӗмӗрӗ те иртнӗ, вӗсем тутӑхса кайнӑ, унта — кунта шӑтнипе шыв тумлать. Ҫурт тӑррине те улӑштармалла. Ҫуртра ытла нӳррипе урайне сарнӑ линолеум та кӑвакарнӑ.
Юсав ӗҫӗсене пуҫлама йӑлтах хатӗр. Аукцион ирттерсе подрядчик суйласси кӑна юлнӑ. Ҫитес ҫулхи ҫу уйӑхӗ тӗлне ҫурта юсаса пӗтерме палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталне республика Президенчӗпе унӑн ҫемйин, Правительство членӗсемпе вӗсен ҫывӑх ҫыннисен тупӑшпа, пурлӑхпа ҫыхӑннӑ кӑтартӑвӗсене вырнаҫтарнӑ. Вӗсене тишкерер-ха.
Сӑмах 2010 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа раштавӑн 31-мӗшӗчченхи тапхӑр пирки пырать. Ҫапла вара Михаил Игнатьев Президентӑн 2010 ҫулхи тупӑшӗ 2 416 050,96 тенкӗпе танлашнӑ. Унӑн мӑшӑрӗпе пӗрлехи харпӑрлӑхра 2000, 623 тата 5000 тӑваткал метрлӑ ҫӗр лаптӑкӗсем пур. Ҫийӗнчен республика пуҫлӑхӗ 50599 тӑваткал метрлӑ ҫӗр лаптӑкӗпе те усӑ курать. Унӑн ҫавӑн пекех 216,2 тата 95,4 тӑваткал метрлӑ пурӑнмалли икӗ ҫурт, 129,5 тӑваткал метрлӑ хваттерте 1/3 чухлӗ тӳпе пур. Мӑшӑрӗн пӗлтӗрхи тупӑшӗ 277 пин тенке яхӑн пулнӑ. Унӑн ҫавӑн пекех 25300 тӑваткал метрлӑ ҫӗр лаптӑкӗ, 88,4 тӑваткал метрлӑ хваттер, «Мерседес БенцВ 170» автомобиль тата 36,2 тӑваткал метрлӑ гараж боксӗ пур.
Правительство членӗсене илес тӗк Олег Макаров премьер-министр декларациленӗ тупӑш чи пысӑкки — 11 021 800,3 тенкӗ. Палӑртни вырӑнлӑ пуль: ку укҫа — Правительствӑра ӗҫлесе илнӗскер мар, Олег Витальевич Министрсен Кабинечӗн тилхепине кӑҫал ҫеҫ тытнӑ-ха.
Перекет банкӗн (Сбербанкӑн) Елчӗкри уйрӑмӗнче уйӑх ытла банкомат чӑвашла ӗҫлени пирки ман пӗлӗш Алексей Сарханов (пирӗн сайтра alexei ятпа паллӑ) пӗлтерчӗ — укҫа илнӗ чухне виҫӗ чӗлхе суйлама май пур: вырӑсла, акӑлчанла тата чӑвашла. Пӗрле ярса панӑ сӑнӳкерчӗксем те кӑна ҫирӗплетеҫҫӗ. Вӗсен пахалӑхӗ лайӑхах мар пулин те чӑвашла куҫарӑвӗсем курӑнаҫҫӗ.
Ку информаци тӗрӗс е тӗрӗс марри пирки Перекет банкӗн филиалне ятарласа шӑнкӑравласа пӑхрӑм. Ҫыхӑнасси хӑвӑрт пулмарӗ пулин те ҫур сехет тӑрмашнӑ хыҫҫӑн мана пресс-службӑпа ҫыхантарчӗҫ. Тӗрӗс иккен. Ирина Ивановна (манпа вырӑсла калаҫрӗ) каланӑ тӑрӑх, банкоматсене чӑвашла куҫарнине Чӑваш Республикин чӗлхесем пирки калакан саккуна шута илсе хатӗрленӗ. Хальлӗхе эксперимент пек ҫеҫ тунӑ — чӑвашла куҫарӑва халӑх епле йышӑннине тӗрӗслеҫҫӗ (хӑш-пӗр куҫарусене хӑнӑхма тивӗ). Уйӑх ытла иртнӗ вӑхӑтра (нарӑсӑн 21-мӗшӗнче пуҫланӑ) йӑнӑшсене тупса палӑртакансем чылай пулни пирки те пӗлтерчӗ Ирина Ивановна. Калаҫӑва вӗҫленӗ май вӑл чӑвашла пӗлекен банкоматсем ӑҫта вырнаҫни пирки асӑнчӗ — тӗрӗслеве пурӗ 10 банкомат хутшӑнать иккен.
Раҫҫейри экономика шкулӗ тата Ernst & Young хатӗрленӗ «Раҫҫей тӑрӑхӗсенче бизнес тумалли майсене виҫесси» (Измерение условий ведения бизнеса в российских регионах) докладпа килӗшӳллӗн чи хӑтлӑ тӑрӑх шутне Тутарстана кӗртнӗ. Ҫав вӑхӑтрах Мускава бизнес тума чи йывӑр регион шутне кӗртнӗ.
Тӗпчев ӗҫне Муставпа Питӗр хулисене, Тутарстана, Иркутск, Ростов, Тверь тата Воронеж облаҫӗсене, Томскпа Пермь Енсене кӗртнӗ. Ҫул-йӗре, электроэнергипе тивӗҫтерессине, вӑрӑ-хурахсем чӑрмантарнине, налук йывӑрӑшне, ҫӗрпе тивӗҫтерессине, ӗҫ ҫыннисен ӑсталӑхне ӳстерессине, укҫа-тенкӗ ҫителӗклӗ пулнине, ҫыхӑнусене ҫӑмӑл е йывӑр йӗркелессине, политика тӑрӑмне, сӗтев ыйтассине, таможня йӗркине, тӳре-шара системине, лицензипе ирӗклӗх илессине, ӗҫ законодательствине тата ыттине тӗпченӗ. Пур тӑрӑхра та тенӗ пекех усламҫӑсем налук йывӑр пулнине пӗлтернӗ.
Каласа хӑварас пулать, нумай пулмасть Тенче банкӗ ирттернӗ Doing Business тӗпчевре те Тутарстана ҫӳллӗ шайра хакланӑ.
Пӗлетӗр пулӗ, эпир пӗлтӗр «Урхамахсем тӑраҫ тапартатса...» литература ӑмӑртӑвне ирттернӗччӗ, унта ярса панӑ хайлавсене кӗнекен пичетлесе кӑларма шантарнӑччӗ. Вӑхӑт майӗпен шӑвать, хамӑр сӑмаха пурнӑҫлама та вӑхӑт ҫитрӗ.
Хальхи вӑхӑтра, корректор текстсене тӗрӗслесе тӳрлетнӗ хыҫҫӑн, кӗнекене калӑплатпӑр. Унсӑр пуҫне ӳнер ӑмӑртӑвӗ ирттерсе ачасен ӳкерчӗкӗсене йышӑнатпӑр («Лаша сӑнарӗ хут ҫинче» ятлӑ), вӑл пушӑн 25-мӗшӗччен пырать.
Кӗнеке калӑпӑшӗ 500 страница патнелле пулнӑран ӑна пичетлесе кӑларма хальхинче укҫа ытларах кирлӗ пулӗ. 300 экземплярпа кӑларма 40-50 пин кирлӗ, 500 экземплярпа — 53-65 пин. Паллах, пирӗн 500 экземплярпа, хытӑ хуплашкаллӑ каларассӑм килет — унашкал кӗнекене алӑра тытма та, вулама та меллӗ. 65 пин пухма ҫӑмӑл мар, ҫавӑнпа та эсир пулӑшасса шанас килет. Ку пирӗн пӗрремӗш кӗнеке мар, ҫавӑнпа та сирӗн пулӑшу сая каймасса шантарсах калатпӑр. //тата эп Шупашкара куҫнӑран кунта ун чухлӗ укҫа пухма йывӑртараххине шута илӗр...
Хальлӗхе пурӗ 13 469.83 (20.72%) тенкӗ пухӑннӑ. Кунта пӗлтӗрхи кӗнекене кӑларма ярса панӑ укҫан юлашки пайӗ, «Асамлӑх ҫулӗ» кӗнекене сутса тунӑ укҫа тата кӗнекене кӑларнӑранпа ярса панӑ укҫа кӗреҫҫӗ.
Укҫа куҫармалли счета кунта пӗлтернӗ. Альфа-банк счечӗ ҫине куҫарнӑ чухне те, электронлӑ укҫапа куҫарнӑ чухне те хӑвар ятӑра, хушаматӑра пӗлтерӗр, «Урхамах» сӑмах ҫырма ан манӑр (вӑл счетсене эп ытти ӗҫсенче усӑ куратӑп, ҫавӑнпа та апла палӑртни эсир куҫарнӑ укҫана тӗрӗс усӑ курма кирлӗ).
Чӑваш Ен минфинӗ журналистсене нӑрӑсан 8-мӗшӗнче иртекен Чӑваш Республикин финанс министрӗн ӗҫӗсене вӑхӑтлӑха туса пыракан Михаил Ноздряковӑн «Чӑваш Республикин патшалӑх парӑмӗ» темӑпа хатӗрленӗ пресса конференцине йыхравлать. Пуҫламӑшӗ 14 сехетре.
Мероприяти Президент бульварӗнчи 10-мӗш ҫуртӑн 5-мӗш хутӗнче вырнаҫнӑ Лару-тӑру пӳлӗмӗнче иртӗ.
АПШ финанс министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх патшалӑх парӑмӗ 14 триллин ҫитнӗ. Кашни американ ҫине пайласан ҫапла вара пӗр ҫынна 45 пин доллар лекет.
Пӗлтӗр нарӑс уйӑхӗнче АПШ парӑмӗ мӗн таран ӳсме пултарассине 14,3 триллона ҫити ӳстернӗччӗ (1,9 триллион пысӑклатнӑччӗ). Халӗ ӗнче Конгресӑн малалла мӗн тумалли пирки шутлама тивӗ — е вӑл виҫене (потолока) тата та ӳстермелле, е тӑкаксене чакармалла.
АПШ укҫа-тенкӗ министрӗ Тимоти Гейтнер маларах пӗлтернӗ шухӑшӗпе парӑм виҫи ҫак калӑпӑша 2011 ҫулхи пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче ҫеҫ ҫитмелле пулнӑ. Министр ун чухне парӑмӑн чи пысӑк виҫине ӳстерме ыйтнӑччӗ — унсӑрӑн ун шухӑшӗпе АПШ экономики йывӑр лару-тӑруна кӗрсе ӳкме пултарать. Конгресри республиканецсем тӑкаксене виҫеллӗ тусан ҫеҫ парӑм калӑпӑшне пысӑклатма хатӗр.
-8.7 °C