Паян Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре хысна тытӑмӗнче ӗҫлекенсем ирхи зарядкӑна йышпа пуҫтарӑнса тухнӑ иккен. «Взгляд» информаци агентстви хысна тытӑмӗнче ӗҫлекенсемшӗн ку мероприяти тӑкаклине ӗнентерет.
Спортпа массӑллӑ мероприятие хутшӑнакансене спорт символикиллӗ калпакпа шарф туянма хушнӑ пулать. Унӑн хакӗ — 400 тенкӗ имӗш. Ун пирки ҫӳлерех асӑннӑ агентствӑна Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринче ӗҫлекенсем систернӗ имӗш.
Ҫыхнӑ тавара хулари пӗр компанисенчен пӗринче хатӗрленӗ тесе ӗнентереҫҫӗ.
«Раҫҫей Федерацийӗнчи халӑх ӗҫлӗхӗ ҫинчен» саккунпа килӗшӳллӗн усламҫӑсем ӗҫлӗ ҫынсем шутланаҫҫӗ. Ҫапла пулмалла та ӗнтӗ. Усламҫӑ ӗҫӗ ик алла усса ларнипе пулмасть.
Ӗҫсӗр юлнисене вырӑн тупса парас тесе ӗҫлӗх центрӗсем харпӑр хӑй ӗҫне пуҫарма май пурри ҫинчен каласа кӑтартаҫҫӗ. Шикленменнисем ҫӗнӗ утӑма хӑюллӑнах тӑваҫҫӗ. Ҫитменнине патшалӑх хыснинчен вӗсем валли укҫа уйӑрса та пулӑшаҫҫӗ. Кам парикмахерски уҫать, кам пӗчӗк кӑна суту-илӳ точки... Урӑх енпе тӑрӑшакансем те пур.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Шупашкарта кӑна ӗҫсӗрсене хӑйсен ӗҫне уҫмаллине ӑнлантарса 5 семинар ирттернӗ. Унта 104-ӑн хутшӑннӑ. Пиллӗк ҫынна кирлӗ хутсене хатӗрлесе пулӑшнӑ, 16 ҫынна ӗҫ пуҫарма укҫа уйӑрса панӑ. Кашнине — 58 пин те 800 тенкӗшер.
Чӗмпӗр облаҫӗ бетон ҫулсем тума тытӑнасшӑн. Кун пирки Мускаври стройматериалсене хатӗрлекен холдинг элчисемпе тӗл пулнӑ чухне Сергей Морозов кӗпӗрнаттӑр каланӑ. Бетон ҫула Чӗмпӗртен Дмитровграда тата Самара ҫите тума палӑртнӑ.
Ҫитес вӑхӑтра ку ыйтӑва ятарлӑ комисси пӑхса тухӗ. Тӗрӗссипе, регион хӑй тӗллӗн ҫул тума пултараймасть. Бетон ҫула федераци проекчӗпе килӗшӳллӗн ҫеҫ хута яма пулать иккен.
Асфальтпа танлаштарсан, бетон ҫул 80% хаклӑрах ларӗ. Икӗ енлӗ 1 ҫухрӑм ҫул 40 миллиона яхӑн кайса ларӗ. Анчах вӑл ҫирӗп пулӗ-мӗн, 50 ҫула яхӑн юхӑнмӗ. Кунашкал ҫулсем АПШра (60%) тата Германире (40%) пур. Раҫҫейре — 3 процент ҫеҫ.
Хальлӗхе Чӗмпӗрте ҫулсене юсамашкӑн укҫа шыраҫҫӗ. Акӑ депутатсен ларӑвӗнче транспорт налукне хаклатма сӗннӗ. Ӑна 2008 ҫултанпа хӑпартман-мӗн. Халӗ Чӗмпӗрте 1 лаша вӑйӗшӗн 10 тенкӗ тӳлеҫҫӗ. Депутатсем вара 12 тенкӗ таран хаклатма сӗннӗ. Ку сӗнӗве пӗрремӗш вулавра йышӑннӑ.
Шупашкарти Петров урамӗнчи тӑк тӑнӑ ҫӗрте ишӗлме тытӑннӑ ҫурт пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Эрнекунтан унӑн пӗр пайне сӳтме тытӑннӑ. Епле ӗҫсем тӑвасси тата мӗн чухлӗ вӑхӑтра вӗҫлесси пирки калама хула влаҫӗсем тӑхтаса тӑраҫҫӗ иккен, мӗншӗн тесен ҫурт тӑрӑмӗ пирки татса калама хӗн. Анчах хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, пӗрремӗш подъезда юпан 10-мӗшӗ тӗлне сӳтсе пӗтерешӗн.
Тӳре-шара пӗлтернӗ тӑрӑх, унта пурӑннисен ҫурт-йӗр ыйтӑвӗ пӗр ҫулсӑр татӑлса пӗтеймӗ. Ҫынсене епле ҫурт-йӗр парасси пирки юлнӑ икӗ подъезда тепӗр хутчен экспертиза тунӑ хыҫҫӑн кӑна татса памалла иккен. Ҫынсен ҫапла вара сахалтан та ҫур ҫул кӗтме тивӗ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш подъездсене тӗкӗнес мар тесен юсаса ҫӗнетме хӑтланса пӗрех вӑхӑт иртӗ. Кунсӑр пуҫне укҫана ӑҫтан тупассине хальлӗхе татса парайман иккен-ха.
Укҫа-тенкӗ пирки каласан, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Раҫҫей Правительствин Пуҫлӑхӗнчен Дмитрий Медведевран инкеклӗ лару-тӑрура уйӑракан ҫурт-йӗр сертификачӗ валли укҫа ыйтнӑ-ха. Анчах Мускавран хальлӗхе хурав килмен. Хальлӗхе ҫынсен тӑвансем патӗнче е вӑхӑтлӑх пурӑнмалли ятарлӑ пунктра тӗпленме тивет.
Нумаях пулмасть халӑхра воспитательсен шалӑвӗ пӗчӗкленни пирки сас-хура тухнӑччӗ. Воспитательсем пӑшӑрханса ӳкнӗ, ҫавна май влаҫа ку лару-тӑрӑва ӑлантарма ыйтнӑ.
ЧР Вӗренӳ министерстви ҫак ӗҫре тӑрӑшакансен шалӑвӗн мониторингне тунӑ. Кӑҫалхи ҫур ҫулти кӑтарту 21213 тенкӗпе танлашнӑ-мӗн. Вӗрентекенсен вара вӑтамран 22083 тенкӗ илнӗ.
Малашне воспитательсене мӗн кӗтӗ-ха? РФ Президенчӗн Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн, воспитательсен ӗҫ укҫине вӗрентекенсен шалӑвӗ чухлӗ ҫитермелле. Вӗсен вара ӗҫ укҫи регионти вӑтам шалупа танлашмалла.
Чӑваш Енре вӑтам ӗҫ укҫи 21450 тенкӗпе танлашнӑ. ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ача пахчинче ӗҫлекенсен те шалӑвӗ ҫакнашкал пулӗ.
Канашри 3-мӗш шкулта ачасем апатланмӑшра ӗлӗкхи пек черетре тӑмаҫҫӗ, ашшӗ-амӑшӗ парса янӑ укҫана кӗсьерен кӑлармаҫҫӗ. Вӗренекенсем апатшӑн укҫа тӳлемеҫҫӗ — терминала пуҫ пӳрнипе перӗнеҫҫӗ ҫеҫ.
Кунашкал идентификаци тытӑмӗпе республикӑри виҫӗ шкул усӑ курать. Кашни ачан апатланмашкӑн хӑйӗн счечӗ пур. Унта мӗн чухлӗ укҫа юлни ашшӗ-амӑшӗн телефонӗ ҫине кунсерен килет. Укҫа счет ҫинчен пуҫ пӳрнипе перӗнсен илӗнет. Апат ҫиес тесен ачан терминал патне кӑна пымалла.
Ыттисем ачан счечӗпе усӑ кураймаҫҫӗ, мӗншӗн тесен пӳрнен йӗрӗсем шкулӑн даннӑйсен базинче упранаҫҫӗ. Терминал панӑ чекпа ача апат валеҫекен ҫӗре пырать.
Елена Алексеева вӗренекен каланӑ тӑрӑх, вӗсене терминал урлӑ вӑл е ку апата суйлама питӗ килӗшет. Ку интереслӗ-мӗн. Укҫана вара ҫумра йӑтса ҫӳремелле мар.
2015 ҫулта Чӑваш Енре тивӗҫлӗ канури ҫынсен пурӑнмалли укҫан чи пӗчӗк виҫи 5771 тенкӗпе танлашӗ. Ку хисепе авӑнӑн 24-мӗшӗнче правительство ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Тивӗҫлӗ канури ҫынсен пурӑнмалли укҫан чи пӗчӗк виҫине пенси фондне ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: кӑҫалхи 1-мӗш кварталти ку виҫе 5291 тенкӗпе танлашнӑ. Пенси фончӗн Чӑваш Енри управленийӗ 353 пин пенсионера, федераци ҫӑмӑллӑхӗпе усӑ куракан 108 пин ҫынна пӑхать.
Ыран Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Ҫамрӑксен театрӗнче черетлӗ сезон уҫӑлать. Халӑха театр репертуарӗнчи ҫӗнӗ спектакльсенчен пӗрне, «Пирӗн атте авланать» ятлине, йыхравлаҫҫӗ. Ӑна Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Валерий Иовлев пьеси тӑрӑх Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Вячеслав Оринов режиссер лартнӑ.
Каҫхине куракана камитпе савӑнтарӗҫ, анчах кӑнтӑрла та театр хӑйӗн асамлӑхӗпе киленме йыхравлать. Кӑнтӑрла иртни икӗ сехетре унта Чӑваш Республикин тата Казахстан Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗн Иосиф Трерӑн пысӑк ӗҫне — «Чӗрӗ сӑмах» музыкӑпа сӑвӑ ревюне — куракан патне ҫитерӗҫ. Ӑна 20 ӗмӗрти хӑватлӑ поэтсен поэзине халалланӑ. Ҫав шутра Геннадий Айхи те пур. Спектакль валли билет сутса пухнӑ «кӗмӗле» Геннадий Айхи ячӗллӗ фонда куҫарӗҫ.
Текстильщиксен урамӗнчи 13-мӗш «а» ҫурта ӑшӑтнӑшӑн тӳлеве 2013 ҫулшӑн ҫӗнӗрен шутланӑ. Ҫавна май хисеп икӗ хут ӳснӗ. Ҫынсем «Про город» (чӑв. «Хула ҫинчен») редакцине шӑнкӑравланӑ.
Фаина Гарагуля пӗлтернӗ тӑрӑх, тӳлеве, пенси укҫинчен те пысӑкрахскере, вӗсем татаймаҫҫӗ. Ун патне 8 пинлӗх квитанци килнӗ. Вӑл вара 9 пин тенкӗ пенси илет. Унӑн кӳрши вара хисепе курсан васкавлӑ медулӑшу чӗннӗ.
Унччен ҫак ҫуртра пурӑнакансем ӑшӑшӑн 3 пин тенкӗрен ытла тӳлемен. Управляющи команийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна ҫӗнӗ постановлени вӑя кӗнӗрен тунӑ. Хисеп пысӑк тухнӑ, анчах ӑна тӳрех тӳлемесен те-мӗн. Ӑна 3 уйӑхра татма пулать. Ҫапла майпа ҫурла уйӑхӗшӗн вӗсем пачах тӳлемӗҫ.
Апла пулсан та ҫынсем ӑшӑшӑн ҫакӑн чухлӗ тӳлесшӗн мар. Вӗсем прокуратурӑна заявлени ҫырнӑ.
Килес ҫул социаллӑ хутаҫпа е ун вырӑнне укҫ илессине федерации ҫӑмӑллӑҫисен ҫак уйӑхра татса памалла. Кунта сӑмах килес ҫул мӗн илсе тӑрасси пирки пырать.
Федераци ҫӑмӑллӑхҫисенчен чылайӑшӗ — сусӑрсем. Кунсӑр пуҫне Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисем, тӗрлӗ хирӗҫ-тӑрура пулнисем, тӑлӑх салтак арӑмӗсем тата ытти хӑш-пӗр категори кӗрет.
Енчен те федераци ҫӑмӑллӑхҫи кӑҫал социаллӑ хутаҫ илсе тӑнӑ, ҫитес ҫул укҫа ҫине куҫас тет пулсан унӑн Пенси фончӗн районсенчи управленине кайса заявлени ҫырмалла. Е тата ҫапла та пулаять: халӗ укҫа илсе тӑнӑ тейӗпӗр, килес ҫул социаллӑ хутаҫ ҫине куҫасшӑн. Кун пек чух та ҫыннӑн Пенси фончӗн управленине ҫитсе заявлени ҫырмалла. Енчен те ҫӑмӑллӑхҫӑ нимӗн те ылмаштарас темесен унӑн ниҫта та кайса ҫӳремелле мар.
Пенси фончӗн Чӑваш Енти уйрӑмӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри федераци ҫӑмӑллӑхҫисенчен чылайӑшӗ укҫан илме кӑмӑл тӑвать. Хальхи вӑхӑтра кун пек категори 92 процент иккен. Социаллӑ пакет кирлӗ мар тесе заявленипе тухакансен йышӗ ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 3,5 пинпе танлашнӑӗ Хӑшӗсем социаллӑ хутаҫа пачах илесшӗн мар, теприсем унӑн пӗр-пӗр пайӗ кирлӗ мар теҫҫӗ-мӗн.
-5.7 °C