Юсанмалли колонирен тарма хӑтланнӑ икӗ арҫын суд умӗнче явап тытнӑ. 1994 ҫулта ҫуралнӑ арҫынна - ҫирӗп режимлӑ колоние 3 ҫул та 2 уйӑхлӑха, 2000 ҫулта ҫуралнӑскере пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 2 ҫул та 8 уйӑхлӑха ӑсатма йышӑннӑ.

Следстви тата суд ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, кӑҫал нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫак икӗ арҫын, 8-мӗш колони-поселенире ларнӑскерсем, йӗплӗ карта урлӑ каҫса Мӑкшӑ Республики еннелле утнӑ. Анчах ун чухне ҫанталӑк лайӑх мар пулнӑ, вӗсем инҫех каяйман – колони ӗҫсенӗсем хӑваласа ҫитнӗ.

Тепӗр хутчен судпа айӑпланнӑ арҫынсем приговора ЧР Аслӑ судне пӑхса тухма панӑ. Хӑйсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, вӗсем тарма шухӑшламан-мӗн, лавккана эре-сӑра патне ҫеҫ кайнӑ имӗш. Анчах суд приговора ҫаплипех хӑварнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкар админстрацийӗн пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен управленийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ ҫын суд сакки ҫине ларӗ. Вӑл должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе шутлаҫҫӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, 2012 ҫулхи раштавран пуҫласа 2014 ҫулхи юпа уйӑхӗччен хӑйне преми парасси пирки тӑватӑ хутчен хушу кӑларнӑ. Пӗтӗмпе – 60 ытла пин тенкӗлӗх. Анчах хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ кунашкал распоряжени паман та.

Ҫак ҫын хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суда пӑхса тухма ярса панӑ.

Етӗрне районӗнче пурӑнакан 39 ҫулти хӗрарӑмпа 51 ҫулти арҫын пӗр этеме тӑн кӗртес тенӗ. Тӑн кӑна мар-ха, тавӑрас шухӑшлӑскерсем ӑна леш тӗнченех ӑсатнӑ.

Пӑтӑрмахӗ нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Етӗрнере пулса иртнӗ. Арҫынпа хӗрарӑм хулара пурӑнакан 38 ҫулти арҫын хваттерне пырса кӗнӗ. Хайхискерне ҫавсем «УАЗ» машинӑна лартса хуларан илсе тухнӑ. Ҫын ҫӳремен вырӑнта ӑна вӗсем ҫавӑнта тупнӑ пӑралукпа пӑвса вӗлернӗ. Лешӗ сывлама пӑрахсан вырӑнтан хускалса кайнӑ. Ҫакӑ вӑл тавӑру пулнӑ. Шар курнӑ арҫын хӗрарӑма маларах пусмӑрланӑ-мӗн.

Вӑйпитти ҫухални пирки тӑванӗсем йӗрке хуралҫисене пуш уйӑхӗнче пӗлтернӗ. Арҫын виллине ака уйӑхӗнче, юр ирӗлсен, тупнӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑма пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 13 ҫуллӑха, арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 14 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Вӗсем тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе присяжнӑй заседательсем пӑхса тухнӑ. Суд приговорӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ. Кӗҫех икӗ ача амӑшӗн (шел те, шӑпӑрлансем сарӑмсӑр вилнӗ) суд умӗнче явап тытма тивӗ.

Следстви тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, кӑҫал ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр хваттерте пушар тухнӑ. Унта 4-ри хӗрача тата 1 ҫул та 7 уйӑхри арҫын ача сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Вӗсем ҫав вӑхӑтра килте пӗчченех пулнӑ.

38 ҫулти амӑшӗ вара алӑка тултан питӗрсе пӗлӗшӗсемпе саунӑна кайнӑ. Вӗсем унта 2,5 сехет ларнӑ, эрех ӗҫнӗ. Ачасем ҫав вӑхӑтра килте зажигалкӑпа вылянӑ, ҫавӑнпа пушар тухнӑ.

Хӗрарӑма тытса чарнӑ. Кӗҫех пуҫиле ӗҫе Ҫӗнӗ Шупашкар хула сучӗ пӑхса тухӗ.

Шупашкар хула пуҫлӑхӗ пулнӑ Ирина Клементьевӑна суд хупса хума йышӑннӑ.

Ӗҫе эрнекун, ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Шупашкарти Ленин район судӗнче пӑхса тухнӑ. Ирина Клементьевӑна «Чувашия-Мед» (чӑв. Чӑваш Ен-Мед) страхлакан компани пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ чухне организацин укҫи-тенкине тӑкакланӑшӑн тата ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн айӑпланӑ. Ҫавӑншӑн ӑна пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 5 ҫуллӑха хупма йышӑннӑ.

Суд хӗрарӑма РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 4-мӗш пайӗпе 2 эпизодшӑн, 160-мӗш статьян 3-мӗш пайӗпе тата 201-мӗш статйипе 2 эпизодшӑн явап тыттарма йышӑннӑ. Вӑл 20 миллион тенкӗ ытлалӑх тӑкак кӳнине палӑртнӑ_. Ирина Клементьевӑна суд залӗнчен хуралпа илсе тухса кайнӑ.

Суд приговорӗ саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.

Прокуратура тӗрӗслевӗ хыҫҫӑн Шупашкарти «Хулари таксомоторлӑ парка» штрафланӑ. Перевозчикӑн административлӑ штраф тӳлеме тивӗ. Сахалах мар – 50 пин тенкӗ.

Тӗрӗслев хыҫҫӑн ҫакӑ палӑрнӑ: перевозчик 35-мӗш маршруткӑпа ытлашши нумай ҫын илсе ҫӳренӗ. Пӗр сӑмахпа каласан, салона ҫынсем нумаййӑн чышӑннӑ.

Ҫакӑншӑн перевозчик тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Миравай судья куншӑн штраф тӳлеттермелле тесе постановлени кӑларнӑ. Хальлӗхе суд йышӑнӑвӗ саккунлӑ вӑя кӗмен-ха.

Вӑрнар поселокӗнче пурӑнакан 66 ҫулти хӗрарӑм судри хутсене ҫунтарнӑ. Ҫавӑншӑн ӑна Йӗпреҫ район сучӗ 50 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.

Тивӗҫлӗ канури хӗрарӑма РФ Пуҫиле кодексӗн 292-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑпланӑ. Ку статьяпа суд ӗҫне чӑрмав кӳрекенсене явап тыттараҫҫӗ.

Хӗрарӑм Вӑрнар район судӗнче урай ҫуса пурӑннӑ. Хӑйӗнпе пӗрле пурӑнакан арҫын та унта тӑрӑшнӑ. Анчах ӑна ӗҫрен кӑларнӑ. Ҫавӑншӑн хӗрарӑм суд ӗҫченӗсене тарӑхнӑ, тавӑрма шутланӑ.

Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче вӑл суд ларӑвӗн ҫыруҫин пӳлӗмӗнчи пуҫиле ӗҫ материалӗсене кирлӗ мар хутсемпе йӑтса тухса кайнӑ. Пуҫиле ӗҫ материалӗсене хӗрарӑм урамра ҫунтарнӑ. Ҫапла майпа вӑл суд ертӳҫисене сиен кӳрес, вӗсен ырӑ ятне ярас тенӗ.

Патӑрьел районӗнчи ача пахисенчен пӗрин ертӳҫи хуран сутса ята кӗнӗ.

Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ача пахчин ертӳҫине ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе РФ Пуҫиле кодексӗн 292-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑпласшӑн. Пуҫиле ӗҫе тӗпчесе пӗтернӗ ӗнтӗ, ӑна Патӑрьел район судне ярса панӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 2017 ҫулхи юпа уйӑхӗнче тата 2019 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче хӗрарӑм-ертӳҫӗ инвентаризаци хутне тата техника тӑрӑмне пӑхнин актне суйса хатӗрленӗ. Ача пахчинчи ӑшӑ хуранӗсем юрӑхсӑр тесе кӑтартнӑ. Вӗсене 2017 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче вырӑнти пӗр ҫынна 4 пинпе сутнӑ. Ӑшӑ хуранӗсен хакӗ ҫав вӑхӑтрах 56 пин тенкӗ ытларах тӑнӑ.

Чӑваш Енре пурӑнакан ватӑ хӗрарӑм 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗнче пӗртен-пӗр ывӑлне ҫухатнӑ. Канашра кун кунлакан 34 ҫулти арҫын «Пӑва- Йӗпреҫ» чукун ҫул ҫинче тӑнӑ, хӑлхине наушник чикнӗ. Вӑл ҫывхаракан пуйӑс сассине илтмен. Инкекрен пӑрӑнма май килмен – пуйӑс ӑна лекнӗ. Арҫын йывӑр суранӗсене пула пульницӑра вилнӗ.

Чӑваш транспорт прокурорӗ амӑшӗн прависене хӳтӗлесе тесе суда тавӑҫ тӑратнӑ. Прокурор пӗртен-пӗр ывӑлне ӗмӗрлӗхе ҫухатнӑ хӗрарӑма кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен сиен кӳнӗшӗн укҫа тӳлеме ыйтнӑ.

Суд пулнӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, Раҫҫей чукун ҫулӗн хӗрарӑма 50 пин тенкӗ тӳлемелле. Кунсӑр пуҫне ывӑлне пытарнӑ чухнехи тӑкака саплаштармалла.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр полицейски урампа иртсе пыракан ҫынна тапса-ҫапса пӗтернӗ. 44-ри арҫын вӑй питтиех пулнӑ курӑнать ҫав. Шупашкар хулинчи патрульпе пост тытӑмӗн уйрӑм батальонӗнче ӗҫлекенскер хӑйӗн ҫиллес кӑмӑлӗ тӗлне лекнӗ этемӗн ури хуҫӑлмаллах хӗненӗ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑтӑрмах кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Полицире ӗҫлекен арҫын ӳсӗр пулнӑ. Урамра тӗл пулнӑ 51 ҫулти палламан арҫынна полицейски хӗнеме тапранса кайнӑ. Патак шушкӑ мар ҫав. Ҫамрӑкки аслӑраххине хытах «юсанӑ». Шар курнӑ арҫыннӑн сывлӑхне вӑтам сиен кӳмеллех. Ҫакна каярах тухтӑрсем палӑртнӑ.

Ҫынна хӗнекен полицейские кӗҫех ӗҫрен кӑларса янӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе халӗ суда ярса панӑ.