Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче ыран, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, 18 сехетре кӑсӑклӑ мероприяти иртмелле.
Чӑваш кӗнеке издательствин сайтӗнчи анонсра ку мероприяти пирки ҫапла хыпарланӑ:
«Ку – урӑх улах… Кунта художниксем юптараҫҫӗ, ҫыравҫӑсем ӳкереҫҫӗ, вулавӑшҫӑсем юрлаҫҫӗ, вулакансем ҫыраҫҫӗ…
Ку – урӑх улах… Чӑрсӑр шухӑшсене, ҫӗнӗ пуҫарусене пурнӑҫа кӗртмелли хӑйне евӗрлӗ хутлӑх. Кунта Ирӗк тата хавхалану сывлӑшӗ хуҫаланать, пултарулӑх ҫӑлкуҫӗ иксӗлми вӑйпа тапса тӑрать.
Мӗн пулса тухассине хамӑр та пӗлместпӗр!
Пурне те хапӑл туса кӗтетпӗр!»
Чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Ухсай Яккӑвӗн кӗнекисене тишкерӗҫ.
Кӗнеке тата чӑваш литературине юратакансем чӑваш классикӗн «Ҫырнисен пуххи /Собрание сочинений. Т. 8. Тӗрлӗрен» тата «Чӑваш дивизийӗ ҫинчен каласа паракан поэма / Поэма о чувашской дивизии» кӗнекисене хак парӗҫ. Аса илтерер: Ухсай Якккӑвӗ — чӑваш халӑх поэчӗ.
Кӗнеке хӑтлавӗ 14 сехетре пуҫланӗ.
Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Надежда Кириллован «Чун ыратӑвӗ» кӗнекине хаклама пуҫтарӑнӗҫ.
Надежда Мефодьевна – Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артистки, педагог, публицист, драматург тата республикӑн театр ӳнерӗн тӗпчевҫи. Чӑваш академи драма театрӗнче вӑл 30 ҫул ӗҫленӗ. Спектакльсенче вылянипе пӗрлех хӑйӗн пултарулӑхне сценарист тата режиссёр пулса та кӑтартнӑ.
Надежда Кириллован ҫӗнӗ кӗнеки XX ӗмӗрти культурӑпа ӳнерти ӗҫченсемпе паллаштарать, ҫав шутра – Ираида Петрова-Нарс тата Геннадий Айхи писательсемпе, Виталий Соломин, Вера Кузьмина тата Владимир Бурмистров артистсемпе, Геннадий Волков этнопедагогпа, Иосиф Дмитриев режиссёрпа, Станислав Кошкин художникпа тата ыттисемпе.
Ҫак кунсенче Шупашкарта вулакансем тахҫанах кӗтнӗ ҫӗнӗ кӗнеке кун ҫути курнӑ. Ку вӑл — асаилӳсен «Асран кайми Хусанкай» ятлӑ пуххи. Ӑна, 2027 ҫулхи кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче аслӑ поэтӑмӑр ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине асра тытса, поэзие юратакансене Чӑваш Республикинчи Ҫеҫпӗл Мишши фончӗ парнеленӗ.
Калас пулать, 1987 ҫулта, Петӗр Хусанкай ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа, Чӑваш кӗнеке издательствинче филологи ӑслӑлӑхӗн кандидачӗ Николай Иванов пухса хатӗрленӗ «Манӑҫми Хусанкай» кӗнеке пичетленнӗ пулнӑ. Унтанпа 40 ҫула яхӑн ҫиҫсе иртрӗ, ҫав кӗнекене тупса вулама та паян питӗ хӗн.
«Асран кайми Хусанкай. Асаилӳсем» кӗнекере (ӑна пичет валли Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай хатӗрленӗ) пурӗ 25 ҫыннӑн хайлавӗсем пичетленнӗ. Вӗсен шутӗнче — Михаил Сироткин, Влас Паймен, Алексей Талвир, Илпек Микулайӗ, Юрий Збанацкий, Петӗр Чичканов, Ренат Харис т. ыт.те.
Ҫӗнӗ кӗнеке Валери Туркайӑн «Вӑрлӑх юлнӑ пурпӗрех!» ятлӑ умсӑмахӗпе уҫӑлать.
«Асран кайми Хусанкай. Асаилӳсем» кӗнекене аслӑ сӑвӑҫа чунтан юратакансем чӑвашсен авалхи йӑлипе ниме туса вулакан патне ҫитернӗ.
Чӑваш Республикин Наци библиотекинче «Варкӑш» вулама сӗнет» ятпа кӗнеке куравӗ ӗҫлесе кайнӑ. Кун пирки литература клубӗ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн пабликӗнче пӗлтернӗ.
Унта хыпарланӑ тӑрӑх, курав клуб ларӑвӗсенче пӑхса тухнӑ кӑларӑмсемпе тата хастар варкӑшҫӑсемпе паллаштарать.
Нумаях пулмасть Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Александр Ильинӑн кӗнекине хаклама пуҫтарӑннӑ.
«Судьба солдата = Салтак шӑпи» кӗнеке авторӗ – чӑваш поэчӗ, публицист, краевед, Ҫӗрпӳ районӗн хисеплӗ ҫынни. Кӗнекене авторӑн чӑвашла тата вырӑсла ҫырнӑ сӑввисем, поэмисем кӗнӗ. Кӗнекене ҫар ҫыннисене тата Аслӑ Ҫӗнтерӗве 80 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Кӗнекене хаклама журналистсем, культура ҫыннисем тата ыттисем хутшӑннӑ. Сӑмахран, истори наукисен докторӗ, профессор Валерий Андреев; Чӑваш патшалӑх аграри университетечӗн профессорӗ Николай Евдокимов; Ҫӗрпӳ районӗнчи тӳре-шара, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ учителӗ Геронтий Никифоров; Светлана Асамат, Николай Максимов, Галина Матвеева, Владимир Степанов, Лидия Ковалюк, Василий Кервен, Лидия Сарине поэтсем пулнӑ.
Паян Чӑваш кӗнеке издательстви 105 ҫул тултарать. Юбилей тӗлне «С книгой по жизни. Кӗнекепе пурӑнатпӑр: Чувашскому книжному издательству — 105 лет» кӗнеке кун ҫути курнӑ. Ӑна Ольга Федорова тата Ольга Иванова хатӗрленӗ. Ӳнерҫи – Наталия Орлова, макет оригиналӗ – Екатерина Васильевӑн.
Чӑваш кӗнеке издательстви 1920 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче йӗркеленнӗ. Ҫав кун Шупашкарта чӑвашсен хушшинчи II Пӗтӗм Раҫҫейри канашсен съезчӗ уҫӑлнӑ. Унта пӗлтерӗшлӗ ыйтӑва пӑхса тухнӑ – Чӑваш патшалӑх издательствине уҫма йышӑннӑ. Унӑн пӗрремӗш ертӳҫи Александр Иванов (Ванюшке, 1897-1942) пулнӑ.
Галина Матвеева ҫыравҫӑ Чӑваш кӗнеке издательствинче Шупашкарти 9-мӗш вӑтам шкулти 2 «А» класра вӗренекенсемпе тӗл пулнӑ. Унта авторӑн «Тилӗпе Улатакка. Лиса и Дятел» сӑвӑлла юмахне сӳтсе явнӑ.
Галина Матвеева 1957 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Аҫӑм Ҫырми ялӗнче ҫуралнӑ. Журналист ӗҫӗнче чылай ҫул тӑрӑшнӑ, тӗрлӗ премие тивӗҫнӗ, ҫав шутра Ҫемен Элкер премине, Иван Ивник премине.
Галина Алексеевна А.М. Горький ячӗллӗ Уралти патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ. 1980-1999 ҫулсенче хальхи «Хыпар» (ун чухне — «Коммунизм ялавӗ») хаҫатра корреспондентра, аслӑ корреспондентра, пай заведующийӗнче тӑрӑшнӑ. 1999-2003 ҫулсенче «Хресчен сасси» хаҫатӑн тӗп редакторӗн ҫумӗ пулнӑ. 2003-2006 ҫулсенче «Советская Чувашия» хаҫатра аслӑ корреспондентра, тишкерӳҫӗре тӑрӑшнӑ. 2006 ҫултанпа Чӑваш кӗнеке издательствинче вӑй хурать.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче ӗҫлекен «Варкӑш» литература клубӗнче Валентин Константиновӑн «Ют ҫын ачи» кӗнекине тишкернӗ.
Валентин Константинов (сӑнӳкерчӗкре — малти ретре, сулахайран иккӗмӗшӗ) 1958 ҫулта Вӑрнар районӗнчи Туҫи Ҫармӑс ялӗнче ҫуралнӑ. Улатӑрти чугун ҫул транспорчӗн техникумӗнчен вӗренсе тухса пуйӑс машинисчӗ пулма ӗмӗтленекен яша аслисем аслӑ пӗлӳ илме сӗннӗ. Вӑл вӗсен сӑмахӗнчен иртмен — И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче тата М.В. Ломоносов ячӗллӗ Мускаври патшалӑх университетӗнче пӗлӳ илнӗ.
Пӗр вӑхӑт учитель пулса тӑрӑшнӑ, анчах 1982 ҫултанпа хӑйӗн кун-ҫулне хаҫат ӗҫӗпе ҫыхӑнтарас тенӗ, Куславкка районӗн хаҫатӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. Тепӗр тӑватӑ ҫултан, 1986 ҫулта, ӑна тӗп редактор пулма шаннӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Тимӗр Алюш Валин «Нарпике ӑраскалӗ» романӗ 1 пин экземпляр тиражпа пичетленсе тухнӑ. Кӗнекери ӗҫсем 1900–2023 ҫулсенче пулса иртеҫҫӗ.
Издательствӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, Тимӗр Алюш Вали — Валентина Кириллова. 2023 ҫулта Чӑваш кӗнеке издательствинче унӑн «Сас пачӗ ывӑлӑм» кӑларӑмӗ кун ҫути курнӑ.
Валентина Алексеевна 1963 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ ялӗнче ҫуралнӑ. 1982 ҫулта тӑван районӗнчи хаҫатра ӗҫлеме пуҫланӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе филологи факультетӗнче вӗреннӗ. Кайран Елчӗк район хаҫатӗнче тивӗҫлӗ канӑва тухичченех тӑрӑшнӑ.
-8.7 °C