«Снежная королева» юмаха ача чухне чылайӑшӗ вуланӑ, телевизорпа та курнӑ. Унти тӗп сӑнар, хӗрача, Герда ятлӑ. Халӗ унашкал ятлӑ хӗрача Шупашкарта та пур.
Нумаях пулмасть тӗп хулара ашшӗ-амӑшӗ тин ҫуралнӑ пепкине Герда тесе ҫыртарнӑ. Хула администрацийӗн ЗАГС пайӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, унашкал ят тахҫантанпах пулман.
Палӑртмалла: ку ят пирӗн пата Скандинави ҫӗршывӗсенчен килнӗ. Куҫарсан вӑл «хӑватлӑ копье» тенине пӗлтерет.
Ҫӗрпӳ хулинче ача пахчи тӑвассипе ӗҫсем малалла пыраҫҫӗ. Хула сарӑлса пынӑ май шӑпӑрлансем валли ку учреждени кирлине ӑноанма пулать. Строительсем епле тӑрӑшнипе паллашма Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин паян вырӑна тухса кайнӑ.
Ҫӗрпӳри ҫӗнӗ ача пахчи 240 вырӑнлӑх пулӗ. Халӗ объектра 60-а яхӑн ҫын тӑрӑшать тесе пӗлтернӗ Ҫӗрпӳ район администрацийӗнче. Вӗсем пӗрремӗш хутри ӗҫсене вӗҫлесе пыраҫҫӗ. Плитка хума пуҫӑннӑ. Вентиляци тытӑмне вырнаҫтарассипе ӗҫ пырать. Урамра та тимлесех тар тӑкаҫҫӗ. Ӑшӑ пӑрӑхӗсене хураҫҫӗ, ҫутӑ кӗртессипе ҫине тӑраҫҫӗ. Ача пахчине шыв кӗртес, канализаци пӑрӑхӗсене хурас енӗпе те ӗҫлеҫҫӗ.
240 вырӑнлӑх ача пахчин строительствине раштавӑн 25-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме шантарнӑ.
Паян ир-ирех, ҫур ҫӗр иртни 3 сехет те 40 минутра, Шупашкарти Чапаев урамӗнчи 5-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнчи пӗр хваттерте пушар тухнӑ. Ҫулӑм залра алхасма тытӑннӑ, сӗтел-пукана ярса илнӗ.
Ҫав самантра килте хваттере тара илнӗ хӗрарӑм, унӑн 3-ри ачи тата иккӗмӗш сыпакри йӑмӑкӗ пулнӑ. Ҫулӑм тухнине курсан вӗсем ӑна хӑйсем тӗллӗн сӳнтереймен, урама тухсан пушарнӑйсене чӗннӗ.
Пушара сӳнтернӗ чухне подъездран 5 ҫынна урама кӑларнӑ. Тӑваттӑмӗш хутра пурӑнакан 1 ҫулти ачана тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑскере пульницӑна илсе кайнӑ.
Пушар розеткӑран тухнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Унта тӳрех темиҫе прибора чикнӗ-мӗн, ҫав шутра – гирлянда та.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан пӗр хӗрарӑма суд тӗрмене хупмасӑр 3 ҫул та 6 уйӑхлӑха айӑпланӑ. Вӑл 18 ҫул тултарман ывӑлне шар кӑтартнӑшӑн суд сакки ҫине ларнӑ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, амӑшӗ пӗр кунхине ывӑлне ҫӳп-ҫап контейнерӗ патне йӑтса пынӑ та унта перессипе хӑратнӑ. Тепӗр кунхине хӗрарӑм ачине пӑвма хӑтланнӑ.
Халӗ ача социаллӑ учрежденире пурӑнать. Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, приговор саккунлӑ вӑя кӗмен. Кун хыҫҫӑн ӑна амӑшӗн прависӗр хӑварма пултараҫҫӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа ноябрь уйӑхӗн 16-мӗшӗнче 120 ҫул ҫитрӗ. Ҫав ятпа Пушкӑртстанри Ҫтерлӗри 6-мӗш вулавӑшра чӑвашсен аслӑ поэтне асра тытса литературӑпа музыка каҫӗ иртнӗ. Ҫакӑн пирки «Урал сасси» хаҫатра Лариса Коротаева пӗлтернӗ.
Уявра Пушкӑрт патшалӑх университечӗн Ҫтерлӗри филиалӗн пушкӑрт тата тӗрӗк филологи факультечӗн 1-мӗш курс студенчӗсем кӑвар чӗреллӗ поэтӑмӑра асӑнса унӑн кун-ҫулӗнчи ӗҫӗ-хӗлӗсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ, вилӗмсӗр сӑввисене вуланӑ. Аслӑ шкулта вӑй хуракан Л.А. Афанасьевапа Л.В. Коротаева доцентсем Ҫеҫпӗл Мишшин пархатарлӑ ӗҫӗсене, вӑл чӑн-чӑн патриот пулнине асӑнса хӑварнӑ. Геннадий Челпир сӑвӑҫ поэтӑн халӑхшӑн тунӑ манӑҫми ӗҫӗсене, А.П. Червякова поэтшӑн чун юрри пулнине палӑртса хӑварнӑ, хӑй ҫырнӑ сӑвви-юррисемпе паллаштарнӑ.
Уявра ЧНКА представителӗсем, ҫыравҫӑсем пулчэнӑ. «Савни» ансамбль (ертӳҫи – О.А. Иванова) программӑна илемлӗ юрӑсемпе пуянлатнӑ. «Сеспель» кинокартинӑн пӗр сыпӑкне курнӑ. Литературӑпа музыка каҫӗнче пултарулӑх ӑмӑртӑвӗсем иртнӗ.
Шупашкарта ҫак кунсенче Пӗтӗм чӑвашсен 4-мӗш «Асам» кинофествалӗ иртнине Чӑваш халӑх сайчӗн вулаканӗсем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ. Фестиваль программинчи тӗрлӗ фильм хушшинче — Юрий Скворцов хайлавӗ тӑрӑх ӳкернӗ «Амаҫури» фильм та пур. Ӑна Шупашкар районӗнчи Л.В. Пучков ячӗллӗ Чӑрӑшкасси шкулӗнчи 5 класс ачисем тӗнче тетелӗнче пӑхнӑ. Асӑннӑ шкулта чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекен Алина Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, фильма ачасем шкулти программӑпа килӗшӳллӗн Юрий Скворцовӑн «Амаҫури анне» хайлавне вуланӑ хыҫҫӑн курса тӗлӗннӗ.
«Юрий Илларионовичӑн психологилле хайлавӗсем ҫыннӑн чун-чӗринчи пӑшӑрханӑвне, кулянӑвне, вӑл мӗн шухӑшланине тарӑннӑн кӑтартаҫҫӗ. Ҫакна курса ӗненчӗҫ те ӗнтӗ ачасем. Хайлав тӑрӑх ӳкернӗ фильма курсан 5 класс ачисем Митьӑшӑн ҫав тери пӑшӑрханчӗҫ, ӑна хӗрхенчӗҫ», — тет Алина Николаева вӗрентекен.
Фильм режиссерӗ Н.Семенов, А. Ефремов оператор, В.Карсаков сценарист, О. Изванова, А. Бельская тата ыттисем те асӑннӑ фильм пысӑк пахалӑхлӑ пултӑр тесе нумай тӑрӑшнине те палӑртнӑ ачасем.
Алькешри Болгарстрой урамӗнчи канализаци ҫӑлне ача кӗрсе ӳкнишӗн «Водоканал» ӗҫченне штрафланӑ.
Аса илтерер: пӑтӑрмах кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пулнӑччӗ. Ҫулталӑк та 10 уйӑхри ача урама амӑшӗпе тухнӑ. Асли хыҫҫӑн утса пыраканскер канализаци ҫӑлне, 3 метр тарӑнӑшне, персе аннӑ. Ача хытах суранланман-ха. Пульницӑра тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ӑна киле янӑ.
Пӑтӑрмах хыҫҫӑн тӗпчевҫӗсем яваплине шырама пикеннӗ. Канализаци ҫӑлне хупманшӑн «Водоканал» предприятин ӗҫченӗ айӑплине палӑртнӑ.
Уҫӑ ҫӑла ҫын ӳкесрен карта тытса хупламалла пулнӑ тесе арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл унччен судпа айӑпланманнине, йӑнӑша йышӑннине, ачана сӑтӑр кӳнине саплаштарнине шута илсе суд ӑна 7 пин тенкӗ штрафланипе ҫырлахнӑ, пуҫиле ӗҫе чарса лартнӑ.
Упӑшки 11 ҫулти хӗрне хӗнени пирки амӑшӗ полицие пӗлтернӗ. Ку ӗҫ Следстви комитетне кӑсӑклантарнӑ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ арҫын ҫемьерен уйрӑм пурӑнать, тӳрӗ ҫул ҫине тӑма тӑрӑшать.
Сӑмах – Улатӑрта пурӑнакан 33 ҫулти арҫын пирки. Вӑл ҫур ҫулта 11 ҫулти хӗрне виҫӗ хутчен хӗненӗ. Малтан ача кавир ҫине сӗткен тӑкса янӑ, тепрехинче килти йытта кӑра арҫынран хӳтӗлеме тӑнӑ, виҫҫӗмӗшӗнче хӗрача ашшӗне эрехрен писме ыйтнӑ. Ҫакӑншӑн пӗчӗкскере пӗҫерккӗ лекнӗ.
Амӑшӗ чӑтайман – кун пирки полицие пӗлтернӗ. Йӗрке хуралҫисем ытти тӗслӗхе те тӑрӑ шыв ҫине кӑларнӑ. Арҫын хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Халӗ ҫемьерен уйрӑм пурӑнакан арҫын эрех ӗҫме пӑрахнӑ-мӗн. Пуҫиле ӗҫе Улатӑр районӗн судне ярса панӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакан Артем Порфирьев «Зенит» команда футболла вылянине курма юратать, мӗншӗн тесен унта унӑн юратнӑ футболисчӗ Артем Дзюба пур. 11 ҫулти арҫын ача унпа куҫа-куҫӑн тӗл пулма ӗмӗтленнӗ. Пӗтӗм Раҫҫейри «Манпа пӗрле ӗмӗтлен» ыркӑмӑллӑх проекчӗ ӑна пурнӑҫа кӗртме пулӑшнӑ.
Артем ашшӗ-амӑшӗпе пӗрле Хусана «Зенит» футбол клубӗн матчне курма килнӗ. Матчра «Зенит» ҫӗнтернӗ, юлашки гола Артем Дзюба тапса кӗртнӗ. Кун хыҫҫӑн Артем Порфирьев хӑйӗн кумирӗпе тӗл пулнӑ, унпа пӗрле сӑн ӳкерӗннӗ, автограф илнӗ.
Сӑмах май, Артем Дзюбӑн амӑшӗ Светлана Александровна Ҫӗрпӳре ҫуралнӑ, Артем ҫак хулара кукамӑшӗ патӗнче ҫуллахи каникула ирттернӗ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем паян ирпе ирех Самар тӑрӑхне тухса кайнӑ.
Виҫӗ кунлӑх гастролӗн малтанхи кунӗнче артистсене асӑннӑ тӑрӑхри Димитровград хулинче кӗтеҫҫӗ. Унти А. Островский ячӗллӗ драма театрӗн сцени ҫине чӑваш артисчӗсем «Ялта пулман пӑтӑрмах» спектакльпе тухнӑ. Ӑна А. Попов пьеси тӑрӑх лартнӑ.
Ыран Тольятти хулинчи 93-мӗш вӑтам шкула ҫитме шухӑшлаҫҫӗ. Самар тӑрӑхӗнчи ачасене чӑваш сценин ӑстисем «Космический спецназ и волшебная сила» вырӑсла юмах (ӑна В. Соболев пьеси тӑрӑх лартнӑ) кӑтартӗҫ.
Эрнекун, чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, чӑваш академи драма театрӗн артисчӗсем Шӑмӑршӑра чарӑнӗҫ. Унти культура ҫуртӗнче вӗсем «Ялта пулман пӑтӑрмах» спектакль кӑтартма палӑртнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.01.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 1 - 3 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Фёдоров Моисей Фёдорович, литература критикӗ ҫуралнӑ. | ||
| Скворцов Михаил Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Игнатьев Михаил Васильевич, Чӑваш Енӗн иккӗмӗш президенчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ефейкин Аким Кузьмич, биологи ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор вилнӗ. | ||
| Димитриев Василий Димитриевич, паллӑ чӑваш историкӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |