Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗн «Ровесник» культура ҫуртӗнче «Мистер Мороз-2020» (чӑв. 2020-мӗш ҫулхи пӗчӗк Хӗл Мучи) конкурс иртӗ.
Маларах асӑннӑ тытӑмра информаципе аналитика ӗҫӗ енӗпе ӗҫлекен Екатерина Осипова методист ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса пултарулла ачасене тупса палӑртас, Ҫӗнӗ ҫул ирттерессипе ҫыхӑннӑ халӑх йӑли-йӗркине упраса хӑварас, Ҫӗнӗ ҫул уявӗн тӗп сӑнарне анлӑ сарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ.
Ӑмӑртӑва 5-6 ҫулсенчи ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Вӗсен икӗ ӗҫе пурнӑҫлама тивӗ: пултарулӑха е юрласа, е ташласа, е сӑвӑ каласа кӑтартмалла. Иккӗмӗш конкурсра хитре тумтире кӑтартмалла. Урара хитре, асамлӑ ҫӑматӑ пулмалла. Конкурса хутшӑнгас кӑмӑллисен ҫакӑн пирки чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗччен пӗлтермелле.
Ыран Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитет. Ҫавна май Шупашкарти культура ҫурчӗсенчен хӑшӗсем ачасене Ҫеҫпӗл Мишшин пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштаракан мероприятисем ирттернӗ.
Шупашкар хулин тӗп клуб тытӑмӗн информаципе аналитика енӗпе ӗҫлекен методисчӗ Екатерина Осипова пӗлтернӗ тӑрӑх, «Кӑнтӑр» культура ҫуртӗнче Х. Степанов ячӗллӗ ача-пӑча вулавӑшӗпе пӗрле «Поэт земли чувашской» (чӑв. Чӑваш ҫӗрӗн поэчӗ) информаципе пӗлӳ программи йӗркеленӗ.
«Ровесник» культура ҫуртӗнче шкул ачисемпе ирттернӗ тӗлпулӑва Ҫеҫпӗл Мишши музейӗн ертӳҫи Антонина Андреева хутшӑннӑ.
Музейсенче те тӗрлӗ ӗҫ туса йӗркелеҫҫӗ. Шупашкарти Литература музейӗн ертӳҫи Ирина Оленкина пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫеҫпӗл Мишшине халалласа флешмоб ирттерме палӑртнӑ.
Шупашкарти шкулсенчен пӗринче вӗренекен хӗрача аслашшӗн ашшӗне (прадед тенӗ те вырӑсла, те аслашшӗн ашшӗ ӗнтӗ, те кукашшӗн) халалласа кашни кун усӑ курмалли «Живите и помните!» (чӑв. Пурӑнӑр тата асра тытӑр!) календарь хатӗрленӗ.
Ҫав ӗҫпе Полина, вӑл Шупашкарти 59-мӗш вӑтам шкулта вӗренет, Юлий Иконников ячӗллӗ пултарулӑх конкурсне хутшӑннӑ. Ҫӗршыв шайӗнче тӑваттӑмӗш хут йӗркеленӗ пултарулӑх ӑмӑртӑвӗнче Шупашкар ачин ӗҫне «Мои дороги как военные пути» (чӑв. Вӑрҫӑ ҫулӗсем евӗр маншӑн хаклӑ) номинацире пысӑка хурса хакланӑ. Хӗрачан ӗҫӗ пӗрремӗш вырӑна тухнӑ.
Пултарулӑх конкурсне Раҫсейӗ шырав юхӑмӗ ирттернӗ. Маларах асӑннӑ шкулта вӗренекен Виктор С. 2016 тата 2017 ҫулсенче ҫав конкурса хутшӑнса парнене тивӗҫнӗ.
Ҫамрӑк амӑшӗ ача ҫуратсан пепкине регистрацилеме ЗАГС пайне пынӑ. Хайхискер хӑйӗн хушаматне парасшӑн пулман. Администраци ӗҫченӗсем ҫак хӗрарӑмпа калаҫу ирттернӗ. Ара, саккунпа килӗшӳллӗн ачана ашшӗ-амӑшӗн хушаматне памалла. Ку хӗрарӑм вара ачине упӑшкасӑр ҫуратнӑ.
Амӑшӗ пепкине хӑйӗн хушаматне ниепле те парасшӑн пулман. Мӗншӗнне те ӑнлантарнӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл хӑйӗн хушаматне те улӑштарасшӑн имӗш.
Саккунпа килӗшӳллӗн ачана урӑх хушамат пама юраманнине кура хӗрарӑмӑн пепкене хӑйӗн ҫинех ҫыртарма тивнӗ.
Шупашкарти пульницӑна 6 ҫулти хӗрачана илсе килнӗ. Унӑн ӳт температури хӑпарнӑ. Ҫав вӑхӑтра вара амӑшӗ ӳсӗр пулнӑ. Ҫемьене ӑнӑҫсӑррисен йышне шута илнӗ.
Ача килте пулнӑ, унӑн ӳт температури хӑпарнӑ, амӑшӗ ӳсӗр пулнӑ. Полицин ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен пай инспекторӗ ӑна пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Амӑшӗ тӗлӗшпе административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн, ачине тивӗҫлипе пӑхманшӑн протокол ҫырнӑ. Ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен комисси ҫемьене шута тӑратма йышӑннӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 58 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна 11 ҫулти арҫын ачана самокатпа пенӗшӗн айӑпласшӑн.
Следстви версийӗ тӑрӑх, авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче ҫак арҫын килӗнчен, Мир проспектӗнчи пӗр ҫуртран, тухнӑ та подъезд умӗнче сӑлтавсӑрах арҫын ачана самокатпа пенӗ. Япала лешӗн пуҫӗнчен лекнӗ. Ача кӳршӗ подъездра пурӑнать.
Арҫын хӑйӗн ӗҫӗшӗн ӳкӗннӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ, судпа медицина экспертизи ирттернӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тишкереҫҫӗ.
Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ачасене наци чӗлхипе вӗрентесси пирки мӗн шухӑшланине каланӑ. Ҫакӑн пирки «Новости» Раҫҫейӗн информаци агентстви пӗлтернӗ.
Владимир Путин шухӑшланӑ тӑрӑх, ачасене наци чӗлхине вӗрентни вӗсене вырӑс чӗлхи пӗлмелле мар туса хӑвармалла мар. Вырӑс чӗлхи ачана ӳлӗмрен, сӑмахран, Раҫҫейӗн урӑх регионӗнче вӗреннӗ чухне кирлӗ пулӗ. Ҫак шухӑша ҫӗршыв ертӳҫи Вырӑс чӗлхи енӗпе ӗҫлекен канашӑн ларӑвӗнче каланӑ.
Кирлӗлӗх хушшинчи шайлашӑва тупмалла. Наци чӗлхине ачана вӗрентмеллех. Унсӑрӑн наци культури пулаймӗ. Ҫав вӑхӑтрах вырӑс чӗлхине те вӗрентмеллех.
Шкул ачи е студент пӗлӗве Раҫҫейӗн урӑх регионӗнче малалла тӑсас тесен, унта вара программа вырӑсла пулсан ҫыннӑн йывӑрлӑх сиксе тухма пултарать тесе шухӑшлать Владимир Путин.
Паян, чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре ача-пӑча скверне хӗрлӗ хӑю кассах уҫнӑ. Ҫав ятпа унта пысӑк пуҫлӑхсем таранах пухӑннӑ. Пӗчӗккисен лапамне «Комфортная городская среда» (чӑв. Хӑтлӑ хула тӑрӑхӗ) программӑпа килӗшӳллӗн тунӑ.
Скверта ачасем валли аттракционсем, вылямалли япаласем вырнаҫтарнӑ, тӗмсем лартнӑ. Шупашкар район администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗҫе «Дорстройсервис» общество пурнӑҫланӑ. Хамӑр енчен ҫакна палӑртар: сквера чылай вӑхӑт турӗҫ.
Сквера уҫнӑ ятпа хӗрлӗ хӑю касма Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫи Альбина Егорова, Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Димитриев, Кӳкеҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Владимир Вершинин хутшӑннӑ. Владимир Вершинин подрядчика ырласа сӑмах каланӑ, сквер поселокӑн мӑнаҫлӑхӗ пулӗ тесе палӑртнӑ, ыттисем патшалӑх тавралӑха хӑтлӑх кӳме укҫа-тенкӗ уйӑрнипе хӑпартланнӑ.
Шарль Перро, Гримм пиччӗшӗпе шӑллӗсен юмахӗсене ача чухне вулама кӑмӑлланӑ-и? Ҫапла, унта Золушка (чӑв. Кӗлчечек) сӑнарӗ пур. Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫемье ачине шӑпах ун ятне панӑ.
Хӑйне евӗр ят паракансем татах пур. Тӗслӗхрен, ачасене Эра-Мария, Агнесса тесе чӗнеҫҫӗ. Ҫак йыша кусене те кӗртме пулать: Белослав, Марсель, Демьян, Алмаз, Алия, Амелия, Марк, Есения, Рашит, Нихан, Радмила, Дана, Марьяна, Филипп, Яков, Игнат.
Чи анлӑ сарӑлнисен йышне вара ҫаксем лекнӗ: Михаил, Илья, Артем. Хӗрсене ытларах Виктория, Дарья, Анна ятсем хураҫҫӗ.
Ҫӗмӗрле районӗнчи Уйпуҫ Ялтӑра ялӗнче пурӑнакансем йытӑсенчен хӑраҫҫӗ. Лешсем сурӑхсене хӑвалаҫҫӗ, темиҫешне туртса ҫурнӑ. Ачасем вара шкула ҫӳреме шикленеҫҫӗ.
Йытӑсем ҫулларанпах хӑратаҫҫӗ. Вӗсем пӗр хӗрарӑм патӗнче пурӑнаҫҫӗ. Ял ҫыннисем хуҫине йыттисене сӑнчӑрлама темиҫе хутчен те ыйтнӑ, анчах кӑлӑхах.
«Пирӗн ачасем уй, вӑрман урлӑ ҫӳреҫҫӗ. Уй варринче пирӗн ачасене тапӑнаҫҫӗ. Пирӗн хӗр ӳсет, вӑл 10-мӗш класа ҫӳрет. Вӑл пысӑк ӗнтӗ, ҫапах йытӑсенчен хӑрать, ара, лешсем виҫҫӗн вӗт. Кашнинчех ман пата шӑнкӑравлать те кӗтсе илме ыйтать. Йытӑсем ӑна тапӑннӑ. Кӳршӗсен ачисем пӗчӗкрех, вӗсене те тапӑннӑ. Вӗсене те ашшӗ-амӑшӗ кӗтсе илет», - ҫапла каласа кӑтартнӑ Лилия журналистсене.
+2.3 °C