Паян ирхи 3 сехет те 44 минутра Атӑл леш енчи «Водник» кооперативра пушар тухни пирки пӗлтернӗ. Вӑл – Ҫӗнӗ Шупашкара хирӗҫ.
Пушара Чӑваш Енри тата Мари Элти ҫӑлавҫӑсем сӳнтернӗ. Ҫулӑм кирпӗч ҫурта тӗп тунӑ, кӳршӗсен пӳрчӗн фронтонӗ сиенленнӗ.
Пушара сӳнтерсен икӗ виле тупнӑ. Вӗсем – упӑшкипе арӑмӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар юсавсӑр электропралука пула тухнӑ. Халӗ терӗслев пырать.
Шупашкара теплоходсем килме пуҫланӑ. Черетлӗ туризм сезонӗ ака уйӑхӗн вӗҫӗнче пуҫланнӑ.
Ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Шупашкарти юханшыв портне «ВодоходЪ» туркомпанин икӗ теплохочӗ: «Кронштадт» тата «Мстислав Рострапович» — килсе чарӑннӑ.
Атӑл юханшывӗ тӑрӑх ҫулҫӳреве тухнӑ туристсене шурӑ Шупашкарӑмӑрти экскурсоводсем тата «Ҫавал» фольклорпа эстрада ансамблӗ юрӑ-ташӑпа ӑшшӑн кӗтсе илнӗ. Хӑнасем валли икӗ экскурси: ҫуран ҫӳресе, ҫавӑн пекех ҫуран тата автобуспа ҫӳресе паллашмалли экскурсисем йӗркеленӗ.
Туристсем Шупашкарпа ырӑ аса илӳсемпе сывпуллашнӑ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Атӑл леш енче, Шупашкар лесничествинче, пушар пулнӑ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра вӑрман пушарӗ пулманччӗ-ха. Ку- пӗрремӗш тӗслӗх.
Ҫулӑм Астраханка кӳлли ҫывӑхӗнче тухнӑ. Пушарнӑйсем вырӑна хӑвӑрт ҫитнӗ. Ятарлӑ техника та пулнӑ.
Пӗр сехетрен ҫулӑма сарӑлма чарнӑ. Кайран ӑна вуҫех сӳнтернӗ.
Пушар 0,12 гектар ҫӗр ҫинче алхаснӑ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Шупашкарта пурӑнакан арҫын, 1952 ҫулта ҫуралнӑскер, Атӑл урлӑ йӗлтӗрпе каҫма шутланӑ та чутах путса вилмен.
Республикӑри ҫӑлавпа шырав служби пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын йӗлтӗрпе пынӑ чухне ҫӳхе пӑр тӗлӗнче анса кайнӑ. Юрать-ха, йӗлтӗр патакӗсем пулӑшнипе тухайнӑ. Кун хыҫҫӑн вӑл леш енчи дачӑсем патне ҫитсе типӗ тум тӑхӑннӑ.
Арҫын шыва кӗрсе ӳкни пирки ҫӑлавҫӑсем патне те хыпар ҫитнӗ. Вӗсем ӑна дачӑсем патӗнче шыраса тупнӑ. Арҫын медпулӑшу илме хирӗҫленӗ.
Ҫак канмалли кунсенче Чӑваш Енре спортсменсем йытӑ кӳлсе чупӗҫ. Ӑмӑрту Атӑл леш енче «Нартаван» туризм базинче иртӗ.
Шӑматкун тупӑшу 11 сехет ҫурӑра пуҫланӗ, вырсарникун – 9 сехетре. 7500 метр тӑршшӗ трасса ҫине спортсменсем тӑватӑ ураллӑ тусӗсемпе тухӗҫ. Ҫӗнтерӳҫене тӑватӑ дисциплинӑра палӑртӗҫ: «Йӗлтӗр-спринт 1 йытӑ», «Нарта-спринт 2 йытӑ», «Нарта-спринт 4 йытӑ» тата «Нарта-спринт 6 йытӑ».
Иккӗмӗш кунхине эстафета тата ача-пӑча старчӗ пулӗҫ. Вӗсем 3 пин ҫухрӑма парӑнтарӗҫ. Ӑмӑртӑва 12-17 ҫулсенчи ачасем хутшӑнӗҫ.
Шупашкарта Атӑл хӗрринче "Вутӑшпи" пур. Ӑна Андрей Молоков скульптор пӑртан ӑсталанӑ.
"Вутӑшпи" хӗллехи ишевӗн "АкваАйСпорт" федераци ҫурчӗ ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ. Сӑмах май, Андрей Молоков пӑрпа кӑна мар, улӑмпа та, хӑйӑрпа та, утӑпа та ӗҫлет. Кӑҫал вӑл фестивальсенче пӑртан скульптура ӑсталаса икӗ ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Палӑртмалла: пултараллӑ скульптор И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУран вӗренсе тухнӑ.
Паяни ирхине Шупашкарта асамат кӗперӗ тухнине асӑрханӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫат порталӗнче пӗлтернӗ.
Сайтра хыпарланӑ тӑрӑх, ҫынсем асамат кӗперне ирхине 8 сехет те 10 минутра курнӑ. Вӑл Атӑл леш енче те курӑннӑ.
Ирхине хӑш-пӗр районта пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑ. Аса илтерер: паян республикӑра пӑрлӑ ҫумӑр пулассине ӗнер пӗлтернӗччӗ. Вӑл пирӗн пата Мускав енчен килнӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫухалнӑ пулӑҫа шырани пирки, икӗ кунран Атӑл ҫинче унӑн япалисене тупни ҫинчен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: 39 ҫулти арҫын кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхи 4 сехетре пулла тухса кайнӑ, анчах киле таврӑнман. Ҫав кун шартлама сивӗ ҫанталӑк тӑнӑ.
Ӑна нимеҫӗсем, ытти пулӑҫсем шырама пуҫланӑ. Малтан унӑн япалисене тупнӑ. Ӗнер, кӑрлачӑн 13-мӗшӗнче, шывран пулӑҫӑн виллине кӑларнӑ.
Атӑл пӑрӗ ҫинче пулӑҫсен сезонӗ пуҫланнӑ. Паян чутах 33 арҫын пӑр катӑкӗ ҫинче ларса кайман.
Пулӑҫсем Ҫӗнӗ Шупашкар ҫывӑхӗнче, ГЭС патӗнче, пулӑ тытса ларнӑ. Тӑрук пӑр катӑлнӑ та шыва май юхма пуҫланӑ. Ҫав пӑр катӑкӗн серепине 30 пулӑҫ лекнӗ.
Ҫалавҫӑсем патне 10 сехетре хыпар ҫитнӗ. Пулӑҫсене ҫӑлма Ҫӗнӗ Шупашкарти, Сӗнтӗрвӑрринчи тата Шупашкарти ҫӑлавҫӑсем ҫитнӗ.
11 сехетре 33 пулӑҫа ҫыран хӗррине кӑларнӑ.
Чӑваш Енри пӗтӗм районта «Вӑрмана упратпӑр» Пӗтӗм Раҫҫейри акци иртет. Унпа килӗшӳллӗн, Шупашкар лесничествинче те йывӑҫсем лартнӑ.
Иртнӗ вырсарникун Атӑл леш енче нимеҫӗсем, ахаль ҫынсем йывӑҫ хунавӗсем лартнӑ.
Акцие хутшӑннӑ 480 ҫын 15 пин хыр хунавӗ лартнӑ. Ку пӗтӗмпе 12 гектар ҫӗре йышӑннӑ. Иртнӗ вырсарникун ҫанталӑк та хӗвеллӗ тӑнӑ. Ҫавӑнпах-тӑр акцие хутшӑнакан нумай пулнӑ.
-1.7 °C