Ку хыпара эпир самай кая юлса пӗлтӗмӗр пулин те хыпарласах килчӗ. Иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Валентин Урташ (Валентин Андреевич Яковлев) ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ. Ҫавна асра тытса маттур чӑвашсем унӑн вил тӑпри ҫине чечек хунӑ. Ку хыпара эпир Лидия Филиппова журналист, публицист, поэт халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче хыпарланӑ тӑрӑх пӗлтӗмӗр.
Валентин Урташ ӗмӗрлӗх канӑҫне Шупашкарти 2-мӗш масар ҫинче тупнӑ. Валентин Урдаш — поэт, унӑн сӑввисемпе сумлӑ композиторсем юрӑсем кӗвӗленӗ. Унсӑр пуҫне вӑл тӑлмачӑ, прозаик пулнӑ.
Раштав уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Чӑваш Ен делегацийӗ поэтӑн тӑван тӑрӑхӗнче, Тутарстанра, пулнӑ.
Раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Ревель Фёдоров. Эпоха великой духовности» (чӑв. Ревель Фёдоров. Аслӑ ӑс-хакӑл тапхӑрӗ) астӑвӑм каҫӗ иртнӗ. Ӑна РСФСР халӑх художникӗ, Раҫҫей ӳнер академийӗн академикӗ, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Республикин литературӑпа ӳнер премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫынни Ревель Фёдоров (1929-2022) ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Ревель Фёдорович Раҫҫейри ӳнер академийӗн ылтӑн медальне, «Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» II степеньлӗ орден медальне, «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» ордена тивӗҫнӗ.
Художника аса илме унӑн пултарулӑхне хаклакансем тата унӑн ывӑлӗ Александр Фёдоров хутшӑннӑ. Вӑл — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче регионсен шайӗнче ирттернӗ «Чӗре йыхравӗ. Ҫеҫпӗл Мишшине сума суса» марафон ӗҫӗсене пӗтӗмлетнӗ.
Асӑннӑ вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, мероприятие пынӑ чӑваш халӑх поэчӗсем Юрий Сементер тата Светлана Смирнова-Азамат, Сергей Павлов чӑваш халӑх присателӗ, Виталий Родионов тата Юлия Дмитриева профессорсем, Элли Юрьев мӑшӑрӗ Галина Юрьева, Марина Карягина поэт тата драматург, Надежда Кириллова актриса тата педагог, библиографсем Ҫеҫпӗл Мишшин пурнӑҫӗпе пултарулӑхне тивӗҫлипе хакланӑ.
Раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Голос сердца. Посвящение Михаилу Сеспелю» (чӑв. Чӗре сасси. Ҫеҫпӗл Мишшине халалласа) регионсем хушшинчи марафона пӗтӗмлетме пуҫтарӑнӗҫ.
Астӑвӑм-презентацие культура тата ӳнер, вӗрентӳпе ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем, общество хастарӗсем, вулакансем хутшӑнӗҫ.
Марафона Шупашкарта, Мускавра тата Хусанта ирттернӗ.
Элӗк тӑрӑхӗнчи Чӑваш Сурӑм шкулӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине «Кӑвар чӗреллӗ сӑвӑҫ» литература каҫӗ ирттернӗ. Кун пирки Алина Петрова вӗрентекен халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Ҫеҫпӗл пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе тӗплӗнрех паллашас тӗллевлӗ уяв каҫӗнче ачасем кӑвар чӗреллӗ Ҫеҫпӗлӗн ҫулӑмлӑ сӑввисене тӑрӑшса вуланӑ. Унӑн пурнӑҫӗн хӑш-пӗр тапхӑрӗсене тӗпе хурса инсценировка та лартса панӑ.
«Ҫамрӑк ӑру – пирӗн пуласлӑх. Ҫамрӑксен ӑс-тӑнӗнче сӑмах ӳнерӗ пулӑшнипе ырӑлӑх, сӑпайлӑх, ҫынлӑх туйӑмӗсене ҫирӗплетесси – пирӗн тивӗҫ», — ҫапларах пӗтӗмлетет литература каҫне йӗркеленӗ вӗрентекен.
Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши музейне поэзие юратакансене «Чун сасси» музыкӑпа поэзи каҫне йыхравлаҫҫӗ. Кун пирки учреждени ертӳҫи Антонина Андреева халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Музыкӑпа поэзи каҫӗ чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 14:00 сехетре пуҫланӗ. Музей Шупашкарти Ҫеҫпӗл урамӗ, 8-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ.
Юпа 31-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче паллӑ актер, РСФСР халӑх артисчӗ, Чӑваш АССР халӑх артисчӗ, К.С. Станиславский ячӗллӗ патшалӑх премийӗн лауреачӗ Виктор Родионов ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ аст каҫӗ иртнӗ.
Чаплӑ мероприятие актерӑн асӑну хӑми патне чечек хунинчен пуҫланнӑ, унта театр актерӗсем, журналистсем, тӑванӗсем театрта пухӑннӑ. Виктор Родионовӑн пултарулӑх биографийӗ Чӑваш драматрӗпе уйрӑлми ҫыхӑннӑ. Вӑл республикӑри театр искусствин историйӗнче тарӑн йӗр хӑварнӑ.
Аса илӳ каҫне тӳре-шараран Чӑваш Енӗн культура, национальноҫсен тата архив ӗҫӗсен министрӗн ҫумӗ Георгий Богуславский хутшӑннӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Сергей Павлов ҫыравҫӑн «Кам-ши вӑл, Ҫеҫпӗл? Кто он, Сеспель?» кӗнеки пичетленсе тухнӑ.
«Ҫак кӗнеке куҫ умӗнче ҫуралчӗ тесен те йӑнӑш мар. Сергей Павлов чӑваш халӑх ҫыравҫипе Ольга Федорова редактор алҫырӑва самай чутларӗҫ-якатрӗҫ, ҫӗнӗлӗх кӗртрӗҫ. Кӑларӑм кӗҫӗн ҫулсенчи вулакансемшӗн ӑнланмалла, ҫав хушӑрах интереслӗ пултӑр тесе чылай тӑрӑшрӗҫ. Екатерина Васильевӑпа пӗрле ятарлӑ сӑнӳкерчӗксем тума Ҫеҫпӗлпе ҫыхӑннӑ вырӑнсене ҫитсе килчӗҫ. Юлия Лутошкина иллюстратор чаплӑ ӳкерчӗксем калӑпларӗ», — хыпарланӑ ҫӗнӗ кӑларӑма епле хатӗрлени пирки Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ Ольга Иванова халах тетелӗнчи хӑйӗн страницинче.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, чӑваш Улӑпӗ И.Я.Яковлев ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ кун, Шупашкарта патриархӑмӑр палӑкӗ умне чечек хунӑ.
Кун пирки Лидия Филиппова журналист халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Ӗнер Шупашкара тепӗр чӑваш Улӑпӗ Иван Казанков килсе ҫитрӗ.
Тӗрлӗ ыйтӑва сӳтсе явнипе пӗрлех ЮТВ телеканал валли «Ҫынсем. Ҫулсем. Еткерлӗх» — «Люди. Годы. Наследие» кӑларӑм ӳкертӗмӗр, И.Я.Яковлев палӑкӗ умне пуҫ тайса чечек хутӑмӑр… Наци радиовӗнче вара хӑйнеевӗрлӗ марафон иртрӗ – 2 сехете яхӑн тӳрӗ эфирта Иван Казанков ентешӗмӗр-мухтавӑмӑр пулчӗ…», — хыпарланӑ Лидия Филиппова.
Юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче РСФСР халӑх артисчӗ Виктор Родионов ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа астӑвӑм каҫӗ иртӗ.
Театрта палӑртнӑ тӑрах, Виктор Иосифович – ят ҫеҫ мар, легенда. Сцена ҫинче 40 ҫул вылянӑ хушӑра вӑл 350 ытла роль калӑпланӑ. Вӑл театрта ӗҫленипе пӗрлех музыкант тата диктор пулнӑ. Чӑваш радиона итлекенсем ӑна «чӑваш Левитанӗ» те тенӗ.
Виктор Родионов «Хумсем ҫырана ҫапаҫҫӗ» спектакльти Иван Яковлев сӑнарӗшӗн К.С. Станиславский ячӗллӗ патшалӑх премине тивӗҫнӗ.
+13.3 °C