Чӳкӗн 17-мӗшпе 21-мӗш хушшинче Мускавра «Раҫҫей Федерацийӗн чӗлхисем — халӑхпа патшалӑх пурлӑхӗ» пӗтӗм Раҫҫей канашлӑвӗ иртӗ. Ӑна иртерекенни — Раҫҫей вӗрентӳ ӑслӑлӑхӗн министерствин федераллӑ вӗрентӳ аталанӑвӗн институчӗ. Мероприятире тӑван чӗлхене вӗрентекен вӗрентӳҫӗсен пӗтӗм Раҫҫей шайӗнчи конкурсӑн иккӗмӗш (курӑмлӑ пайӗ) турӗ тата «Вӗрентӳ системинчи икчӗлхеллӗхпе культурӑсен калаҫӑвӗ — Раҫҫей халӑхне чӑмӑртаканнисем» ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртӗ. Тӑван чӗлхине вӗрентекенсен ӑмӑртӑвне пирӗн республикӑран Анисия Павловна Игнатьева кайӗ. Вӑл Шупашкарти 12 шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентет, республикӑри «Ҫулталӑк вӗрентевҫи — 2008» конкурс лауреачӗ, 2008 ҫулта чи лайӑх вӗрентӳҫӗсен хушшинчи ӑмӑртӑвӑн ҫӗнтерӳҫи ятне илнӗ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: Чӑваш Ен вӗрентӳ министерстви |
«Нарспи» кун-ҫути курнӑранпа ҫӗр ҫул ҫитрӗ. Ҫак хушӑра нумай япала пирӗн пурнӑҫран тухса ӳкрӗ. Вӑл вара ватӑлмасть, кивелмест, малтанхи пекех пирӗн чун-чӗрене хумхантарать: хурлантарать, савӑнтарать, тунсӑх кӳрет, кӑмӑла ҫӗклет. Ӑна халалласа ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ хайлавсем ҫуралаҫҫӗ, тарӑнрах та тарӑнрах тӗпчевсем ҫырӑнаҫҫӗ.
«Нарспи» 100 ҫулне халалласа кӑҫал Чӑваш патшалӑх университетӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ литература музейӗнче ӗҫлӗ уявсем иртрӗҫ. Юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче вара Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче «К.В.Ивановӑн «Нарспи» поэми – чӑваш литературин чаплӑ хайлавӗ» ятпа регионсем хушшинчи ӑслӑхпа ӗҫлӗх конференцийӗ иртрӗ. Малтанхи пӗрлехи ларура Ю.Артемьев, В.Родионов, Г.Федоров профессорсем тухса калаҫрӗҫ. Конференци ӗҫне культурӑпа вӗренӳ элчисем, ӑсчахсемпе студентсем, поэтсемпе вӗрентекенсем хутшӑнчӗҫ. |
Авӑн уйӑхӗнче Чӑваш кӗнеке издательстви ҫӗнӗ кӗнеке кӑларчӗ — «Ҫӑлаканӑмар ҫинчен» ятлине, авторӗ Зиновья Душкова. Зиновья Душкова хӑйен хайлавӗсене асамлӑ юмах евӗр ҫырать, хӑйӗн шухӑшне вӑл ырӑлӑх уҫлӑхне йӗркелесе ҫирӗплетет. Кӗнеке вулакана юрату туйӑмӗсене хисеплеме, чӑтӑмлӑха вӗрентет. Ҫыравҫӑ хайлавӗсенче пурнӑҫра сиксе тухма пултаракан тӗрлӗ йывӑрлӑха палӑртать, вӗсене ҫӗнмелли ҫулсене кӑтартать. Кӗнекене Шупашкарти кӗнеке лавккисенчем тупма пулать.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: Чӑваш Ен культура министерстви |
Иртнӗ вырсарникун, юпан 12-мӗшӗнче, Кӳкеҫри «Олимпийски» стадионӗнче «Тӑван ен» парнисемшӗн йӗркеленӗ ҫӑмӑл атлетика эстафети иртрӗ. Пурӗ 500 спортсмен хутшӑнчӗ унта! Чи малтан, чупакансене хавхалантарса Шупашкар районӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Князев, хаҫат тӗп редакторӗ Валерий Сорокин, Шупашкар районӗн прокурор ҫумӗ Анатолий Иванов тата ыттисем ӑшӑ сӑмах каларӗҫ.
Ӑмӑртӑва пӗтӗмлетне хыҫҫӑн пӗрремеш вырӑнсене ҫаксем тухрӗҫ: * ача пахчисен ушкӑнӗсен хушшинче: «Золушка» ача пахчи (Атлаш ял тӑрӑхӗ); * вӑтам шкул хушшинче: Атайкасси вӑтам шкулӗ; * пӗтӗмешле пӗлӳ паракан шкулсем хушшинче: МВУ «Ҫатра-Лапсар ПППШ»; * ветерансен хушшинче: Шупашкар районӗн тӗп пульници ӗҫченӗсем; Прокуратура ӗҫченӗсем, Атайкассипе Шемшер ял тӑрӑхӗнчи администрацинче ӗҫлекенсем те эстафетӑна хастаррӑн хутшӑнчӗҫ. Куҫакан кубок хальхинче Шупашкар район администрацийӗн УКСпа ЖКХ ушкӑнне лекрӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене саламлатпӑр!
|
Ӗнер, юпан 13-мӗшӗнче, Валерий Иовлев актёр тата режиссёр 50 ҫул тултарчӗ. Ҫак ятпа Трактор тӑвакансен культура керменӗнче уяв каҫӗ иртрӗ. В. Иовлев пултарулӑхӗ анлӑ та пулӑхлӑ. Вӑл театр сцени ҫинче вуншар роль калӑпланӑ, чӑваш телевиденийӗнче ҫӗршер кӑларӑм хатӗрленӗ. Ачасем валли «Ҫывӑр аптраман тавраш», «Ҫӑлтӑрчӑк», «Шевле» передачӑсене эфира кӑларни хӑех тем пек тава тивӗҫлӗ ӗҫ. Валерий Иовлева чӑннипех те ҫӗнӗ чӑваш киновӗн «ашшӗ» теме пулать пулӗ. Пултаруллӑ режиссер ӳкернӗ фильмсен шучӗ ҫирӗмрен те иртрӗ. Унӑн чи паха енӗ — хӑйӗн ӗҫне чунтан юратни. Апла юбиляра чӑваш кино ӗҫӗнче ҫӗнӗ ҫитӗнӳсем сунар! |
Ыран, юпан 14-мӗшӗнче, паллӑ чӑваш художникӗ Николай Овчинников ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитӗ.
Николай Овчинников Сӗнтӗрвӑрри районне кӗрекен Мӗшӗлте ҫуралнӑ. Ялти шкул сукмакне ҫичӗ ҫул таптанӑ хыҫҫӑн вӑл пӗлӗвне ӳстерес тесе Улатӑрти ӳнерпе гравюра училищине вӗренме кайнӑ. Кайран ун валли хӑй алӑкне Ленинградри ӳнер академийӗ уҫнӑ. Пӗр курс вӗреннӗ хыҫҫӑн вӑрҫӑ пуҫланнӑ пирки унӑн академине пӑрахса кайма тивнӗ. 1939-1945 ҫул хушшинче Николай Васильевичӑн салтак пурнӑҫӗпе пурӑнма тивнӗ. Ҫапах та вӑрҫӑ хыҫҫӑн вӑл хӑй ӗмӗтне пӑрахман, Ленинградри И.Е. Репин ячӗллӗ ӳнер институтне вӗренме кӗнӗ. Каярах вӑл аспирантурӑра пӗлӳ пухнӑ, А.М. Герасимов пултарулӑх мастерскойӗнче вӗреннӗ. Николай Ваисльевич — СССР художникӗсен пӗрлӗхӗн пайташӗ, ЧАССР тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, профессор, К.В. Иванов ячӗллӗ ЧАССР Патшалӑх премийӗн лауриачӗ, РСФСР тава тивӗҫлӗ художникӗ. Николай Овчинников ҫут тӗнчерен 2004 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче уйрӑлса кайнӑ. Ҫапах та ун пултарулӑхӗ пурӑнать — вӑл ӳкернӗ ӳкерчӗксем яланах пирӗн куҫ умӗнче. |
Юпан 11-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Лапсарта субботник иртрӗ. Урамра кӗр тӑрать — хӗл сиввисем пырса киличчен ҫанталӑк хӑйӗн илемне кӑтартса хӑварас тет. Ҫавӑнпа та пулӗ кӗр илемлӗ — йывӑҫсем сарӑ та хӗрлӗ тӗспе хупланнӑ. Шел, ку илем нумая тӑсӑлмасть — алӑкран хӗл шаккани кунран-кун вӑйлӑрах илтӗнет. Ак ҫак илем те ҫухала пуҫларӗ — илемлӗ ҫулҫӑсем ҫӗре тӑкӑна пуҫларӗҫ. Кӗрхи субботниксене тавралӑха тирпейме тата ытларах енӗпе ҫӗре ӳкекен ҫулҫӑсенчен тасатма усӑ кураҫҫӗ. Ак хальхинче те Ҫӗнӗ Лапсар ҫыннисем 100 ытла михӗ пухрӗҫ. Чи хастаррисем хушшинче посёлокри шкулсен вӗренекенӗсемпе вӗрентевҫисем (шкул директорӗ те вӗсенчен юлмарӗ), нумайх хваттерлӗ ҫурт коммитечӗн председателӗсем, Ҫӗнӗ Лапсар администрацийӗнче ӗҫлекен пур халӑх, «Акаци» КК ӗҫченӗсем тата ыттисем пулчӗҫ. Кашни тӑрӑшса ӗҫленине кура посёлок та илемленчӗ!
|
Паян Чӑваш Ене икӗ кунлӑха Федеративлӑ Намуби Республикин элчи Самуэль Кавето Мбамбо килсе ҫитнӗ. Паян вӑл Чӑваш Республикин ял хуҫалӑх тата физкультура, спорт тата туризм Министерствисене ҫитсе курма палӑртнӑ. Чӑваш ҫӗрне элчӗ Намубири пӗр хулапа Шупашкар хушшинчи тӑванлӑ хутшӑнусем ҫирӗплетме килнӗ. Ҫавӑн пекех суту-илӳпе, культура ҫыхӑнӑвӗсене те сӳтсе явма палӑртнӑ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: Чӑваш Енӗн экономикӑллӑ аталанӑвӗн Министерстви |
Вӑрнар районӗнчи Ҫавалкасси ялӗнче (Кульцав ял тӑрӑхӗ) ял кунӗ иртрӗ. Уява чылай халӑх пухӑнчӗ: ватти вӗтти те, ял ҫыннисем те, ку ялта ҫуралса ӳснисем те. Уяв яла кӗрекен ҫӗнӗ асфальт ҫулӑн пуҫламӑшӗнче пуҫланчӗ. Ӑна, паллах, Республикӑри автомашин ҫулӗсене аталантармашкӑн йышӑннӑ Хушу тӑрӑх сарнӑ. Вӑл Хушупа килӗшӳллӗн ҫавӑн пекех ялпа юнашар Кӗҫӗн Ҫавал урлӑ кӗпер хывнӑ. Ку вӑл ялта пурӑнакан 141 ҫыншӑн питӗ пысӑк парне пулса тӑчӗ. Ял уявне уҫнӑ май пуҫлӑхсем сӑмах каларӗҫ, ун историне аса илчӗҫ. Халӑх районти культура ҫурчӗ ҫӳмӗнчи пултаруллӑх ушкӑнне, чӑваш эстрадин ҫӑлтӑрне, Галина Скворцовӑна, алӑ ҫупсах итлерӗҫ.
Уяв тӗлне ял ҫннисем ҫичӗ витре кӗрекен хуранра шӳрпе пӗҫерсе хатӗрлерӗҫ — пурне те унпа хӑналарӗҫ.
|
Вӑхӑт майӗпен шӑвать... Ак авӑн уйӑхӗ иртсе кайрӗ, юпа ҫитрӗ. Ӑслӑлӑхпа фантастика, фэнтези произведенийӗсен конкурсне те ачасен хайлавӗсем киле пуҫларӗҫ. Чи пӗрремӗш хутшӑнакан шутӗнче Сергей Игнатьева асӑнас пулать. Вӑл Сӗнтӗрвӑрри хулинчи 1-мӗш гимназире вӗренет, 8а класа ҫӳрет. Клас ертӳҫи — чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекенӗ Борцова Татьяна Панфиловна.
Сергейӑн сӑввисене, тата конкурса ярса панӑ ытти ӗҫсене кунта тупма пулать. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.04.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 23 - 25 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Чӑваш автономи облаҫӗ вырӑнне Чӑваш Автономлӑ Социаллӑ Совет Республикине туса хунӑ. | ||
| Шупашкар Чӑваш АССРӑн тӗп хули пулса тӑнӑ. | ||
| Михайловский Михаил Алексеевич Патшалӑх Канашлӑвӗн председателӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чермаков Иван Григорьевич, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |