Ҫак кунсенче Шупашкар районӗнчи Толик Хураски ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ юсанмалли 6-мӗш колонире «Шанӑҫ» информаципе консультаци кунӗ иртнӗ. Ӑна колонирен ҫывӑх вӑхӑтра ирӗке тухакансем валли йӗркеленӗ.

Тӗрлӗ сӑлтава пула кирпӗч шутлама шӑпа тивнисене ирӗке тухсан ӗҫе вырнаҫма пулӑшас тӗллевӗллӗ ҫакӑн евӗр мероприятие Шупашкар районӗнчи ӗҫлӗх центрӗнче ятарлӑ планпах ирттернине пӗлтереҫҫӗ унтисем.

Черетлӗ «Шанӑҫ» кунне 15 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсене ирӗке тухсан ӗҫе ӑҫта вырнаҫма май пурри, ӗҫ тупассипе камран пулӑшу ыйтмалли ҫинчен тӗплӗн ӑнлантарса панӑ. Професси пӗлӗвӗ ҫук пулсан е пуррипе ӗҫ тупма йывӑр чухне урӑх специальность илме май пуррине тата ҫавӑн йӗркине те тӗрмерисене уҫӑмлатса панӑ.

Пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Элӗк районӗнче юрласа та ташласа, хаваслӑ ытти мероприяти йӗркелесе хӗл ӑсатӗҫ. Сӑмаварти чей те пулӗ, тутлӑ ӗҫме-ҫиме те.

Хӗл ӑсатӑвне курма район центрӗнчи Культура ҫурчӗ умӗнчи лапама 11 сехете пуҫтарӑнмалла.

Мероприяти вӑхатӗнче театрализациленӗ самантсем те пулӗҫ. Ял тӑрӑхӗсене те хастар хутшӑнтиарасшӑн: вӗсен хушма хуҫалӑха кӑтартса паракан лапамсем йӗркелемелле.

«Ҫӑварнири чи хитре кӳлнӗ лаша» конкурс та иртӗ. Ун ҫумне кӑҫал тата тепӗр тупӑшу кӗртнӗ. «Ҫӑварнири чи хитре техника» ятлине прицеплӑ мотоблоксене йыхравлаҫҫӗ.

Пултарулӑх ушкӑнӗсем тӑпӑртаттса ташласа та, тавралӑха янратмалла юрласа та кӑтартӗҫ, такмакне те калӗҫ вӗсем, шӳт-кулӑпа та савӑк кӑмӑл кӳрӗҫ.

Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче ҫамрӑк пушарнӑйсем присяга тытнӑ. «Пушар хӑрушсӑрлӑхӗ» специальноҫа кунта пӗлтӗр ҫеҫ вӗрентме тытӑннӑ. Пӗрремӗш курсра ку енӗпе ӑс пухакансем чуна парса ӗҫлессине ҫирӗплетсе тупа тунӑ.

Ҫамрӑксем ку самантра хумханнине пытарман. Ара, присяга тытсан яваплӑхӗ ӳсет-ҫке-ха. Савӑнӑҫлӑ лару-тӑрӑва РФ ИӖМӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗ Станислав Антонов та хутшӑннӑ. Вӑл присяга тытакан ҫыннӑн малашне ҫӑлавҫӑ пулмалла маррине палӑртнӑ. Вӗсем урӑх ҫулпа та кайма пултараҫҫӗ. Чи кирли — вӗсем йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ ҫынна пулӑшчӑр.

Колледжра ку специальноҫ — ҫӗнӗлӗх. Малтанах унта 25 ҫамрӑка вӗрентме палӑртнӑ. Анчах унта 62 ҫын килме кӑмӑл тунӑ. Колледжра кирлӗ хатӗр-хӗтӗр хальлӗхе ҫук. Ку енӗпе РФ ИӖМӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗ пулӑшать.

Паян Чӑваш Ене Дмитрий Медведев премьер-министр тата тӗрлӗ тӳре-шара ҫитнӗ. Правительство ҫуртӗнче Дмитрий Анатольевичпа Михаил Игнатьев ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ.

Тӗлпулура республикӑра тӗрлӗ программа мӗнле пурнӑҫланни пирки калаҫнӑ. Дмитрий Медведев чи пӗлтерӗшлӗ виҫӗ программа пулнине палӑртнӑ. Чӑваш Республикинче кивӗ, авариллӗ ҫуртсенчен ҫӗннине куҫарас ӗҫ мӗнле пырать? Шкул умӗнхи учрежденисене пырса тивекен программа мӗнле пурнӑҫланать? Ҫаксем канӑҫсӑрлантарнӑ премьер-министра.

Михаил Игнатьев ыйтӑва хуравланӑ май пӗлтӗр авариллӗ, кивӗ ҫуртран куҫарасси, нумай ачаллӑ ҫемьесене, тӑлӑхсене ҫурт-йӗр парасси пурнӑҫланса пынине палӑртнӑ. Авариллӗ ҫуртра пурӑнакансен 50 процентне ҫӗннипе тивӗҫтернӗ.

Ҫавӑн пекех Михаил Игнатьев 5 е ытларах ачаллӑ ҫемьесене ҫурт-йӗре лайӑхлатмашкӑн субсиди панине каланӑ. Ача пахчисем тӑвас енӗпе плана тултарнӑ. Халӗ шкулсем ҫине куҫмалла. Ҫитес вӑхӑтра 30 ытла шкула ҫӗнетме, 11 ҫӗнӗ шкул хута яма палӑртнине каланӑ вӑл.

Варринчи — кӗнеке авторӗ Татьяна Ильина, сылтӑмри — Елена Бадаева

Вилӗмсӗр классикӑмӑр Митта Ваҫлейӗ «Мухтав та пехил ӗмӗр-ӗмӗрне тарпа тӑварланнӑ ыраш ҫӑкӑрне» тенӗ пулсан, Татьяна Ильина журналист ҫӑкӑр пӗҫерекене сума суса кӗнеке кӑларнӑ. «Служение Хлебу: две судьбы. 1934-2014 годы» (чӑв. Ҫӑкӑра сума суни: икӗ шӑпа. 1934–2014 ҫулсем) ятлӑскере вӑл ҫур ӗмӗр ытла Шупашкарти 1-мӗш ҫӑкӑр савутӗнче тӑрӑшакан, 1985 ҫултанпа савута ертсе пыракан Елена Бадаевӑна халалланӑ.

Ҫӑкӑр пӗҫерес ӗҫре ҫур ӗмӗр ытла тӑрӑшнӑ вӑхӑтра Елена Игнатьевна хисеплӗ ятсене те пайтах тивӗҫнӗ. Вӑл — Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ апат-ҫимӗс индустрийӗн ӗҫченӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ промышленность ӗҫченӗ, Раҫҫейӗн хисеплӗ пекарӗ. Темиҫе созывра та ӑна республикӑн парламентне депутата суйланӑ.

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче иртнӗ кӗнеке хӑтлавне кӑларӑм авторӗ тата унти тӗп герой кӑна май, республикӑн информаци политикин министрӗ Александр Иванов, ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Константин Никитин, чӑваш парламенчӗн депутачӗ Олег Князькин пуҫтарӑннӑ, кӗнекене тата Елена Бадаевана ырласа ӑшӑ сӑмах каланӑ.

И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн машиностроени факультечӗ ҫумӗнче робототехника енӗпе ӑмӑрту иртнӗ. Унта 200 яхӑн ача хутшӑннӑ.

Ҫамрӑк конструкторсем робота икӗ сехетре пуҫтарса программӑланӑ. Инструкципе усӑ курма чарнӑ. Ачасем икӗ ушкӑнра ӑмӑртнӑ: 12 ҫула ҫитменнисем тата аслӑраххисем.

Ҫапла 106 команда вӑй виҫнӗ. Вӗсен йышӗнче хӗрачасем нумай пулнине палӑртмалла. Кунашкал ӑмӑртӑва Чӑваш Енре виҫҫӗмӗш хут ирттереҫҫӗ. Ӑна ачасенче кӑсӑклӑх ҫуратас, вӗсен тавракурӑмне аталантарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ.

Ӑмӑртӑва Чӑваш Енри ачасем кӑна мар, кӳршӗ республикӑрисем те хутшӑннӑ. Вӗсене пулӑшма ашшӗ-амӑшӗ те пӗрле ҫитнӗ.

Пӗрремӗш вырӑнсене тивӗҫнӗ ачасем Мускавра иртекен тупӑшӑва хутшӑнӗҫ. Вӗсене 200 пин тенкӗ грант тата «Орленок» е «Артек» уйлӑхра канмашкӑн путевка парӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн хула хуҫалӑхӗн управленийӗ ҫӑпкаланчӑк йытӑсене тытма хатӗрленет. Кӑҫал ку тӗллевпе 300 000 тенке яхӑн уйӑрма палӑртнӑ.

Укҫана хула тата республика хыснисенчен парӗҫ. Хальлӗхе ҫапкаланчӑк 179 чӗрчуна тытма палӑртнӑ. Подрядчик вӗсене тытать кӑна мар, вӑхӑтлӑх усрӗ те. Бригадӑсем заявка парсан вырӑна ҫитеҫҫӗ. Ҫынсене тапӑнакан, чирлӗ чӗрчунсене заявка панӑ хыҫҫӑн пӗр талӑкра тытмалла.

Чӗрчунсене ачасен умӗнче тытма юрамасть. Ятарлӑ бригадӑн йытӑсене хваттере, картише кӗрсе те илсе тухмалла мар.

Михаил Игнатьев Элтепер Ольга Голодеца аэропортра кӗтсе илнӗ самант

Паян, пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, пирӗн республикӑна РФ Правительствин председателӗ Дмитрий Медведев килсе ҫитмелли пирки Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.

Аса илтеретпӗр, унта эпир премьер-министра кӗтсе илме хатӗрленсе Шупашкарти ӗҫпе тивӗҫтерекен центрта ҫине тӑрсах саксем сӑрлани, ҫурт йӗри-тавра юр тасатни, сӗтел-пукан улӑштарни пирки асӑнса хӑварнӑччӗ. Тата хула ҫыннисем Правительство ҫурчӗн кивӗ ҫуртне (унта хальхи вӑхӑтра юсав пырать) ӳкерчӗкпе карса хунине асӑрханине те ҫырнӑччӗ.

Чӑваш Ене Дмитрий Медведевпа ӗҫпе социаллӑ хӳтӗлев министрӗпе Максим Топилин кӑна мар (маларах эпир ҫавӑн пек пӗлтернӗччӗ), РФ Правительствин пуҫлӑхӗн ҫумӗпе Ольга Голодецпа вӗренӳ министрӗпе Дмитрий Ливанов тата ыттисем килсе ҫитнӗ. Шупашкарта Дмитрий Медведев ӗҫлӗхпе ҫыхӑннӑ темӑпа канашлу ирттермелле.

Шупашкарти ӗҫпе тивӗҫтерекен центра ҫине тӑрсах ҫӗнетни ахальтен пулман — программӑпа килӗшӳллӗн РФ премьер-министрӗ унта тата Шупашкарти электромеханика колледжӗнче пулнӑ.

Ҫуркунне юр кӑна мар, асфальт ҫул та ирӗлме тытӑнать. Республикӑри ҫул-йӗр шӑтӑк-путӑкланни кӑҫал уйрӑмах паллӑ. Ку ыйтӑва Шупашкар хула администрацийӗнче те сӳтсе явнӑ.

Ҫул-йӗр мӗншӗн ҫав тери япӑхланнӑ? Ҫакна малтанах сывлӑш температури тӑрук улшӑннипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Ҫавӑн пекех шыв юхмалли хатӗрсем ҫукки те кун патне илсе ҫитернӗ.

Тепӗр сӑлтав – ҫул ҫинче йывӑр тиевлӗ урапасем ҫӳрени. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков вӗсен виҫене пӑхӑнмаллине палӑртса каланӑ. Урапасем вара 20, 30 тонна илсе ҫӳреҫҫӗ. Паллах, асфальт вӗсене чӑтаймасть.

Шӑтӑк-путӑк нумаях пулмасть юсанӑ ҫулсем ҫинче нумайраххи паллӑ. Вӗсен гаранти пур, ҫавӑнпа подрядчиксен ӑна хӑйсен укҫи-тенкипе юсама тивет.

Улатӑрта чиркӗве ҫаратнӑ ҫынна тупса палӑртнӑ. Ӑна килсӗр-ҫуртсӑр ҫапкаланчӑк ҫын тунӑ-мӗн.

Ҫакскер храм ҫывӑхӗнче тӑтӑшах укҫа ыйтса ларнӑ. Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче храм пупӗ полицирен пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пакунлисене ылтӑн тата кӗмӗл эрешсем ҫухалнине пӗлтернӗ. Вӗсене килен-ҫӳрен илсе килнӗ пулнӑ.

Полици ӗҫченӗсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ. Вӑрӑ хӑйӗн хыҫҫӑн йӗр хӑварни тӳрех курӑннӑ. Преступник чиркӗве чӳречене пуртӑпа ҫӗмӗрсе кӗнӗ. Анчах вӑл асӑрханмасӑр хӑйне кастарнӑ.

Полицейскисен йытти йӗре шӑршласа карта патне илсе ҫитернӗ. Унтах пуртӑ тупнӑ. Ҫапла йӗрке хуралҫисем 39-ти арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл вӑрланӑ япаласене ломбарда пама ӗлкӗрнӗ. Палӑртмалла: арҫын унччен те судпа айӑпланнӑ.