Акан 7-мӗшӗнче Шупашкар район тӗп вулавӑшӗнче чӑваш наци культурин "Туслӑх хӗлхемӗ-2016" фестивалӗ иртнӗ. Унта 17 шкул ачи хӑйӗн тавракурӑмне, юрра-ташша ӑста пулнине кӑтартма пуҫтарӑннӑ, хӑй ҫырнӑ сӑввисене вуласа панӑ тесе пӗлтернӗ асӑннӑ район администрацийӗн сайтӗнче.

Фестивале Шупашкар районӗнчи чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенесен методика пӗрлешӗвӗн ертуҫисем Е.А. Майковпа А.В. Ишова уҫнӑ.

Фестиваль йӗркипе килӗшӳллӗн ачасен ӳкерес ӑсталӑхне аталантарас тӗллевпе "Шевле" конкурс та ҫак фестиваль программинех кӗрет. 15 ытла ӗҫ тӑратнӑ, тематика пӗрре - чӑваш литературинчи хайлавсем тӑрӑх тунӑ ӳкерчӗксем, вӗсем пурте "Ӗҫ ҫынни ҫулталӑкне" халалланисем. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗньял-Покровскинчи вӑтам шкулти Иван Кириллов В. Элпин "Аппапа пӗрле" калавӗ тӑрӑх тунӑ ӳкерчӗкпе йышӑннӑ.

Ман кунта ялти халӑхпа тата вырӑнти ял поселенипе хирӗҫӳ тухрӗ. Питӗ чуна ыраттараканскер.

Ҫавӑнпа та енчен те манӑн ӗҫ пач та никама та кирлӗ мар пулсан — эп ку пӗтӗм япаласене илетӗп те хупатӑп.

Енчен те чӑваш халӑх сайтне тытса тӑма камӑн та пулин кӑмӑл пур пулсан эп ӑна тӗппипех парса яма пултаратӑп. Укҫа тӑкакласа ним усси курман япалана тытса тӑма ман кӑмӑл ҫук.

Чӑваш халӑхӗ вара пӗтӗс тет пулсан — пӗттӗрех. Хальхи пурнӑҫра хӑйсемшӗн кӑна ӗҫлекенсем хисепре пулсан — чӑвашсем пӗтчӗрех. Ман вӗсемшӗн хамӑн вӑхӑта пӗтерсе пӗр пархатарсӑр ӗҫлессӗм килмест. Кирлӗ пулсан — чӑвашла сайтсем хӑвӑрах тӑвӑр. Кирлӗ пулсан — чӑваш чӗлхине интернета хӑвӑрах кӗртрӗр. Анчах ку никама та кирлӗ мар! Паян Чӑваш халӑх сайтне хупсан никам та кӑравул тесе кӑшкӑрса лармӗ.

В общем, малалла ӗҫлес ман пӗтӗм кӑмӑла ял халӑхӗ хуҫрӗ! Пӗр укҫашӑн кӑна хыпӑнакансене пӑхса ларса тӳлевсӗр чӑваш халӑхӗшӗн ӗҫлесе йӑлӑхтарчӗ.

Мана тытса тӑракан арӑм ҫук, ачи-пӑчи ҫук. Чӑваш халӑх сайтне хупса тӗнче тӑрӑх тухса кайӑп.

Шупашкарта пӗр йытӑ ҫынсене тапӑнни пирки калаҫма тытӑннӑ. Тӑватӑ ураллӑскер урамра намордниксӑр, ошейниксӑр ҫӳренӗ.

Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Шупашкарти полицин 3-мӗш уйрӑмне Трактор тӑвакансен проспектӗнче хура тӗслӗ йытӑ ҫынсене тапӑннине пӗлтернӗ. Вырӑна полици нарячӗ ҫитнӗ.

Пакунлисем ҫынна тапӑнакан йытта ҫуртсен картишӗнче асӑрханӑ. Вӑл ҫынсен умне хӑрушлӑх кӑларса тӑратнине шута илсе, саккунра кӑтартнине пӑсмасӑр полицейскисем ӑна персе вӗлернӗ.

Ҫак йытӑ 8 ҫулти арҫын ачана тата 13 ҫулти хӗрачана шар кӑтартнӑ, ҫыртнӑ. Вӗсем шкултан таврӑннӑ чухне ун тӗлне пулнӑ. Ачасене пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Чӑваш Енре деклараци кампанийӗ малалла пырать. Ӑна тишкерсен ҫакӑ паллӑ: республикӑра укҫа-тенкӗ енчен катӑк пурӑнман ҫын самай.

Налук служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри 15 ҫын декларацире 10-100 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнине палӑртнӑ. 987 ҫыннӑн вара тупӑшӗ 1-10 миллион тенкӗпе танлашнӑ.

Кӑрлач-нарӑс уйӑхӗсенче 109 пин деклараци тӑратнӑ. Кампани ҫу уйӑхӗн 4-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Ака уйӑхӗн 15 тата 16-мӗшӗсенче налук службин инспекцийӗсенче уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ку ҫынсене канӑҫсӑрлантаракан ыйтусене уҫӑмлатма май парӗ.

Чӑваш Енре культура учрежденийӗсене юсаса ҫӗнетесшӗн. Нумай функциллӗ культура ҫурчӗсем кӑҫал Вӑрмарта, Ҫӗрпӳре, Елчӗкре хута каймалла. Канаш, Улатӑр, Ҫӗмӗрле хулисенче культура керменӗсене модернизацилесе ҫӗнӗ хальхи пурнӑҫпа килӗшсе тӑракан техникӑсемпе тивӗҫтерме палӑртнӑ. Ҫак тата ытти самант пирки Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн паянхи сессийӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев палӑртса хӑварнӑ.

Республика Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, юлашки 5 ҫул хушшинче республикӑра 150 культура ҫуртне модернизациленӗ.

Кунӑср пуҫне туризма аталантарассипе те ӗҫлени пирки каланӑ. "Пӗлтӗр Чӑваш Енре туризм ыйтӑвӗсемпе те анлӑ ӗҫленӗ. Палӑртма кӑмӑллӑ, пирӗн региона килнӗ 240 пин ҫынна тӗрлӗ пулӑшусемпе тивӗҫтернӗ", - тесе ҫырать маларах асӑннӑ пресс-служба.

Питӗр хулинче Чӑваш Енри 20 ҫулхи каччӑ шар курнӑ. Вӑл виҫҫӗмӗш хутри чӳречене ҫума хӑпарса кайнӑ. Анчах тем сӑлтава пула йӑтӑнса аннӑ.

Ҫулне кура унти аслӑ шкулсенчен пӗринче ӑс пухакан студент мар-ши теме те пулать пек, анчах тӗрлӗ интернет-ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑ вӑл хулана ӗҫлеме тухса кайнӑ. Унти стройкӑра тӑрӑшнӑ.

Дунай проспектӗнчи 7/7-мӗш ҫуртри виҫҫӗмӗш хутра чӳрече ҫунӑ чух ӳкнӗ каччӑна рабочисем ҫывӑхри вакуна илсе кайнӑ та васкавлӑ пулӑшу машинине шӑнкӑравланӑ.

20-ри ҫамрӑка тухтӑрсем Васкавлӑ пулӑшӑвӑн наукӑпа тӗпчев институчӗн пульницине вырттарнӑ. Пӗҫҫине хуҫнӑскере, катасуран (шурӑ халатлисем ҫапла диагноз лартнӑ) илнӗскере реанимаци уйрӑмне хунӑ.

Вӗренӳ управленийӗ ҫулталӑк пуҫланнӑранпа халӑхран сӗнӳсем йышӑннӑ. Халӗ 10 ятран пӗрне суйлаҫҫӗ, ун ятне ҫитес вӑхӑтра шкула парӗҫ.

Пирӗн республикӑра паллӑ ҫын нумай. Вӗсене ҫамрӑксен, ӳсекен ӑрун пӗлмелле. Шкула камӑн ятне памаллине ҫынсене суйлаттараҫҫӗ. Сасӑлав пырать халӗ.

Василий Чапаев, Алексей Крылов, Михаил Афанасьев тата ыттисем – Шупашкарти шкулсем ҫаксен ячӗсене тивӗҫме пултараҫҫӗ.

Унччен хулари 38-мӗш шкул Леонид Константинов летчикӑн ятне тивӗҫнӗ. Вӑл Чечня вӑрҫинче пуҫ хунӑ. К.Иванов урамӗнчи кадет шкулӗ Александр Кочетов ячӗпе хисепленет. 10-мӗш шкула вара Андриян Григорьев ятне панӑ.

РФ Президенчӗ Владимир Путин ҫуркуннесерен халӑхӑн ыйтӑвӗсене хуравласси йӑлана кӗнӗ.

Кӑҫал та Раҫҫей ҫыннисем Владимир Владимировича «Ҫыхӑнура» халӑх тетелӗнче ыйтусем пама пултараҫҫӗ. Ытти ҫулхи пекех, вӗсене moskva-putinu.ru тата москва-путину.рф сайтсем урлӑ йышӑнаҫҫӗ.

Студире кӑларӑм хӑнисене чӗнӗҫ. Владимир Путин онлайн мелпе шӑнкӑравлакансен, СМС-ҫыру ҫыракансен, видео яракансен ыйтӑвӗсене хуравлӗ.

Кӑҫал видеошӑнкӑравсем те йышӑнӗҫ. Ыйтусене ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче тишкерме тытӑннӑ. Унта кирек мӗнле регионтан та ҫак номерпе шӑнкӑравласа ҫитме май пур: 8–800–200–40–40.

Ӗнер, ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, ирхи 8 сехет тӗлне дежурнӑй диспетчер службине шӑнкӑрав килнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкар ҫывӑхӗнче Атӑлта виҫӗ пулӑҫ пӑр ҫине кӗнӗ, анчах вӑл катӑлса юхма тытӑннӑ.

Ку Шупашкарти ГЭС тӗлӗнче пулнӑ. Арҫынсене иртен-ҫӳрен курнӑ. Ҫӑлавҫӑсен патруль служби вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ.

Пулӑҫсене пӑр катӑкӗ ҫыранран 300 метр аякка илсе кайнӑ. Пӗрне, шӑнса кайнӑскере, ҫыран хӗррине эвакуациленӗ. Иккӗшӗ пулӑшу кирлӗ маррине пӗлтернӗ. Вӗсен хӑйсен резина кимӗ пулнӑ-мӗн. Анчах хӑйсен ҫӑлав жилечӗ пулман.

Телее, лару-тӑру лайӑххипе вӗҫленнӗ. Экстремалсем ҫыран хӗррине 8 сехет те 50 минутра тухнӑ.

Кӑҫал пирӗн республикӑра 100 пине яхӑн ача уйлӑхра канӗ.

Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӗнче ачасене ҫулла канма яма путевкӑсем валли заявленисем йышӑнма тытӑннӑ.

Путевкӑн хакне тӗрлӗрен тӳлемелле. Камӑн мӗн чухлӗ кӑларса хурасси ҫемьери тупӑшран килет. Асӑннӑ центр урлӑ илекенсемшӗн вӑл йӳнӗ ларӗ: вӗсен хакӑн 5 процентне кӑна саплаштармалла. Кун пек путевка пирки ӗмӗтленекенсен социаллӑ хӳтлӗх пайӗнчен сахал тупӑшлине ӗнентерекен справка илсе пымалла.

Пилӗк е ытларах ачаллӑ ҫемьерисене, сусӑрсене, тӑлӑхсене пачах та тӳлеттермеҫҫӗ.

Пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, аса илтеретпӗр, ачасен ҫуллахи канӑвне пырса тивекен ыйтӑва ЧР Правительствинче сӳтсе явнӑччӗ.