Елчӗк районӗн пуҫлӑх пуканне чӑваш чӗлхин вӗрентекенӗ Ираида Васильева йышӑннӑ. Унччен ку тивӗҫе пурнӑҫланӑ Петр Скворцов ӗҫрен хӑйӗн ирӗкӗпе кайма заявлени ҫырнӑ. Вӑл ку должноҫре пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен ӗҫленӗ.

Ираида Васильевӑна Елчӗк районӗнчи депутатсен пухӑвӗнче суйланӑ. Вӑл паян иртнӗ. 18 депутатран чылайӑшӗ Ираида Васильевӑшӑн сасӑланӑ. Хӑшӗ-пӗри каланӑ тӑрӑх, хӗрарӑм ҫакна курсан йӗрсе янӑ, ҫӗнӗ должноҫа йышӑнма хирӗҫҫине те палӑртнӑ.

Ираида Васльева унччен Шӑмалакри шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентнӗ. Палӑртмалла: вӑл Пушкӑрт Республикинче ҫуралнӑ.

Шупашкарти ача пахчи Раҫҫейри чи лайӑххисен йышне кӗни чӑннипех те пысӑк ҫитӗнӳ. Вӑл ҫак списока лекнине ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

«Пуласлӑх шкулӗ» Пӗтӗм Раҫҫейри V вӗренӳ канашлӑвӗ Питӗрте чӳк уйӑхӗн 15-27-мӗшӗсенче иртнӗ. Шӑпах ҫавӑнта «Раҫҫейри чи лайӑх 100 шкул» тата «Раҫҫейри чи лайӑх 100 ача пахчи» конкурссен лауреачӗсене чысланӑ.

«Раҫҫейри чи лайӑх 100 ача пахчи» список йышне Шупашкарти 19-мӗш ача пахчи лекнӗ. Ку – пысӑк хисеп.

Унччен ун вырӑнӗнче кивӗ ҫурт пулнӑ. Вӑрмар районӗнчи Энӗшпуҫ ялӗнче культура ҫурчӗ тума тытӑннӑ.

Ҫӗнӗ ҫурт 150 ҫынна йышӑнмалӑх пулӗ. Халӗ унта ӗҫ хӗрсех пырать. Проект пӗтӗмпе 27 миллион тенкӗлӗх кайса ларӗ. Культура ҫуртне ҫитес ҫулхи ҫулла туса пӗтерме палӑртнӑ.

Ҫӗнӗ клуб хальхи требованисемпе килӗшсе тӑрӗ. Халӗ унта шыв тата газ пӑрӑхӗсене кӗртнӗ ӗнтӗ. Пушар сӳнтермелли тытӑма та лартнӑ.

Культура ҫуртӗнче мероприятисем, концертсем, спектакльсем иртӗҫ. Кунсӑр пуҫне унта фильм курма май пулӗ. Креслӑсем пуҫтарӑнӗҫ, ҫавӑнпа клубра волейболла, баскетболла та выляма май пулӗ.

Унчченхи клуба революцичченех хута янӑ. Хальлӗхе, ҫӗнӗ культура ҫуртне туса пӗтериччен, ҫынсем вулавӑша пухӑнаҫҫӗ.

Куславкка районӗнче ҫемье шар курнӑ. Ку вырӑнти судьян килӗнче пулнӑ.

Куславкка хулинче пурӑнакан ҫемье, ултӑ ҫынран тӑраканскер, сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑ. Ҫак кунсенче сивӗ ҫанталӑк тӑчӗ. Ҫемье ҫавна май газа пысӑклатнӑ. Сӗрӗм вара пӳрте тухнӑ.

Тухтӑрсене вӗсем хӑйсемех чӗннӗ. Тӑватӑ аслӑ ҫынна тата икӗ ачана пульницӑна илсе кайнӑ. Ачасем 2000 тата 2008 ҫулсенче ҫуралнӑскерсем. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пӳртри газ хатӗр-хӗтӗрӗ йӗркеллех ӗҫлет. Вентиляци мӗнле ӗҫлени пирки нимӗн те каламан.

Ҫурт-йӗр условине лайӑхлатмалли черетре тӑракансем Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр фондӗнче кӗтес тупаҫҫӗ. Фонда Чӑваш Енре 2008 ҫулта йӗркеленӗччӗ.

Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр фондӗнчи хваттерсем хысна тытӑмӗнче ӗҫлекенсене, хваттер илме черетре тӑракансене, ҫурт-йӗр илме ҫӑмӑллӑх пуррисене, ҫамрӑк ҫемьесене, ҫамрӑк специалистсене лекеҫҫӗ, инкеклӗ лару-тӑрӑва пула шар курнисене те фонд кӗтеспе тивӗҫтерет.

2013 ҫулхи раштавра хваттерте пурӑнакансене хӑйсем патшалӑхран тара илсе пурӑнакан ҫав кӗтесе туянма ирӗк паракан саккун йышӑннӑ. Анчах малтан унта ҫулталӑк пурӑнмалла. Саккунта пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх, татӑлса пӗтме 10 ҫул параҫҫӗ. 2008 ҫулхи раштавран пуҫласа 2014 ҫулхи раштавччен республикӑра 1986 хваттер (106,2 пин тӑваткал метр) тунӑ. Кӑҫалхи раштавӑн 2-мӗшӗ тӗлне 30 пине яхӑн тӑваткал метрне туяннӑ. Ишӗлекен ҫурт-йӗрте пурӑнакансене те ҫак фондри хваттере валеҫеҫҫӗ.

Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр фондӗнчи хваттерте найм мелӗпе пурӑннӑшӑн 1 тӑваткал метр лаптӑкшӑн кӑҫал шупашкарсем 55,20 тенкӗ тӳлесе тӑнӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 54,24 тенкӗ, Ҫӗмӗрлере – 41,59 тенкӗ, Ҫӗрпӳ рйаонӗнчи Опытный поселокра – 38,84 тенкӗ.

Малалла...

Республикӑн ял хуҫалӑх отраслӗнче витӗмлӗ вырӑн йышӑннӑ предприятисенчен пӗри, Шупашкар районӗнчи «Чувашский бройлер» (чӑв. Чӑваш бройлерӗ) ҫаплипех ҫул юппинче тӑрать.

Иртнӗ уйӑхӑн 23-мӗшӗнче хапрӑкӑн патшалӑх аллинчи 49 процент акцине сутмалли черетлӗ аукцион иртмеллеччӗ, анчах ун чухне та ӑна туянакан тупӑнман.

Пушанса юлнӑ инкубаторсене чӑх-чӗпе малтан чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ҫӑмарта хурасси пирки хыпарларӗҫ, каярах раштав уйӑхӗн ҫурринче тесе каларӗҫ. Ҫав вӑхӑтрах сӑнавҫӑсем ку сӑмах чӑна тухассӑн туйӑнмасть теҫҫӗ. Раштавӑн 6-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Арбитраж судӗнче хапрӑка панкрута кӑларма ыйтса ҫырнӑ РФ Перекет банкӗн тата Чулхулари «Корма и концентраты» обществӑн тавӑҫӗсене пӑхса тухнӑ тав ку ыйту патне таврӑнассине ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 17 тата 17-мӗшӗсене куҫарнӑ. Авӑн уйӑхӗнчи ларура Арбитраж сучӗн ларӑвӗнче унчченхи тавӑҫҫӑсемшӗн кӗтменлӗх сиксе тухнӑччӗ. Хапрӑк хӑй умӗнче те апатшӑн татӑлса пӗтменнине пӑхмасӑрах Чулхулари «Корма и концентраты» предприяти «Чӑваш бройлерӗн» парӑмне тӳлесе татма, предприятие панкрута кӑларма кирлӗ мар тесе сӗннӗччӗ.

Малалла...

Кураври экспонатсем

Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче вӗренекенсем Патшалӑхӑн истори архивӗ куравне ҫитсе курнӑ. Студентсене пӗтӗмӗшле дисциплинӑсене вӗрентекен Рэвиль Гараев ертсе кайнӑ. Куравӗ те сумлӑскер: архив ӑна Григорий Хирпӳ композитор 105 ҫулхине халалланӑ.

Курав-хӑтлава тӑратнӑ экспозицисем хушшинче кӗвӗ-ҫемӗ пултаруллӑ ӑстин, маларах Шупашкарти музыка шкулӗнче тата техникумӗнче, каярах Ленинградри (халӗ Питӗр) консерваторире вӗреннӗскерӗн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартаканнисем, унӑн юррисем, хаҫат-журнала вӑл тӗрлӗ ҫулта ҫырнӑ статьясем пулнӑ. Нота еткерлӗхӗн оригиналӗсемпе те куравра паллаштарнӑ. Ҫамрӑксене Григорий Хирпӳн хайлавӗсен тӗрлӗ варианчӗсем уйрӑмах кӑсӑклантарнӑ, ҫав шутра «Нарспи» опера валли ҫырнӑ партитура та.

Тӗп суйлав комиссийӗн ларӑвӗнче

Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссине Александр Цветоквах ертсе пырӗ. Ҫӗнӗрен суйланнӑ ушкӑн ӗнер пӗрремӗш ларӑва пуҫтарӑннӑ. ТСКн улттӑмӗш йышӗн ларӑвне ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та хутшӑннӑ.

«Чӑваш Енӗн ТСК лайӑххисен шутӗнче. Эпир ку комиссие тӗслӗх вырӑнне илсе кӑтартатпӑр», — тенӗ Раҫҫей Тӗп суйлав комиссийӗн пайташӗ Антон Лопатин ларура. Вӑл малтанхи 5 ҫул ӗҫленӗ йыша тав тунӑ. Чӑваш Енӗн Администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, Лопатин Михаил Игнатьева та ырӑпа палӑртнӑ. РФ ТСК пайташӗ шучӗпе пирӗн регион ертӳҫи обществӑна «консолидацилессипе, мӗнпур политика партийӗпе тата общественноҫпа ҫыхӑну тытассипе» нумай ӗҫлет.

ЧР ТСКне республика Элтеперӗ тата чӑваш парламенчӗ 12 ҫынтан йӗркеленӗ, вӗсенчен улттӑшӗ — «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей», РФКП, ЛДПР, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей», «Патриоты России» (чӑв. Раҫҫей патриочӗсем), «Народ против коррупции» (чӑв. Халӑх коррупцие хирӗҫ) партисен регионти уйрӑмӗсен пайташӗсем, икӗ ҫынна Раҫҫей ТСК сӗннӗ, тӑваттӑшӗ — общество организацийӗсен пайташӗсемпе вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра тӑрӑшакансем.

Паян ЧР Элтеперӗ патне 7-мӗш класра вӗренекен Глеб Статкевич йышӑнӑва килнӗ. Вӑл Шупашкарти 5-мӗш гимназире вӗренет.

Глеб Михаил Игнатьевпа тӗл пулма ӗмӗтленнӗ. Ӑна Чӑваш Енре кӗҫех уҫӑлакан ача-пӑча технопаркӗ кӑсӑкланатарть-мӗн. Ҫавӑнпа вӑл Михаил Васильевичпа тӗл пулма шухӑшланӑ.

Михаил Игнатьев шкул ачине ачасем валли инноваци вӗренӳ лапамӗ кӑҫалах хута каяссине пӗлтернӗ. Вӑл Шупашкарти ача-пӑча тата ҫамрӑксен керменӗ ҫумӗнче уҫӑлӗ. Унта 5-11-мӗш классене ҫӳрекенсем вӗренӗҫ.

Унти технологисем тата станоксем ӗмӗтсене пурнӑҫлама пулӑшӗҫ. Ҫапла майпа ачасене ӑслӑлӑх тата техника пултарулӑхӗпе ытларах кӑсӑклантарасшӑн.

Чӑваш Енри икӗ районта кашкӑрсене пеме пуҫлӗҫ. Ҫапла майпа вӗсен йышне йӗркене кӗртесшӗн.

Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ял тӑрӑхӗнче тата Йӗпреҫ районӗнчи Киров ял тӑрӑхӗнче пурӑнакансем кашкӑрсем нумайланни пирки ҫӑхавланӑ.

Ҫавна май ЧР Ҫут ҫанталӑк министерстви хушу алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, раштавӑн 5-мӗшӗнчен пуҫласа 2017 ҫулхи ака уйӑхӗччен ҫӳлерех асӑннӑ тӑрӑхсенче кашкӑрсен шутне йӗркелесе тӑчӗҫ. Пӗр сӑмахпа, вӗсене персе вӗлерӗҫ.