Улатӑр хулинче пурӑнакан 26 ҫулти хӗрарӑм суд приставӗсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Хайхискере коллекторсем йӑлӑхтарса ҫитернӗ-мӗн.

Хӗрарӑм микрозаймсем илнӗ, анчах укҫана вӑхӑтра тӳлесе пырайман. Парӑм пухӑнсан ун патне коллекторсем шӑнкӑравлама тытӑннӑ. Агентство ӗҫченӗсем парӑма тавӑрмалли пирки каланӑ, хӑратма, киревсӗр сӑмахсемпе перкелешме те именмен. Ҫитменнине, хӗрарӑмӑн тӑванӗсене те тапӑннӑ.

Коллекторсем тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсене судра явап тыттарнӑ. «Парӑмсене пӗтерекен агенство» тӗлӗшпе приговор вуланӑ, 250 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.

«Сӑрҫи» заповедник ушкӑнӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра сӑвӑссене тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн энцефалит вирусне тупса палӑртнӑ. Тӳрех каламалла: ку вируса Чӑваш Енре сайра-хутра тупаҫҫӗ.

Энцефалит вирусне Ҫӗмӗрле тата Шупашкар районӗсенче тупса палӑртнӑ. Ҫавӑнпа специалистсем ҫине тӑрсах асӑрхаттараҫҫӗ: вӑрмана кайнӑ чухне питӗ тимлӗ пулмалла. Уйра, вӑрманта пулнӑ хыҫҫӑн тумтира лайӑх пӑхмалла: сӑвӑс ҫакланман-и? Асӑннӑ вырӑнсене кайиччен тумтире сӑвӑссемпе кӗрешмелли реппелентсемпе сапмалла.

Энцефалита хирӗҫ прививка тусан тата лайӑхрах. Сӑмах май, унашкал вакцинӑна республикӑна илсе килнине пӗлтернӗччӗ.

Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Элӗк районӗнчи Чартак ялӗнче ачасем чутах ватӑ ҫыннӑн ҫуртне ҫунтарса яман. Юрать, Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пушара хӑвӑртах сӳнтерме май килнӗ.

Кӑнтӑрла иртни 1 сехет тӗлӗнче Чартак ялӗнче пурӑнакан 66 ҫулти хӗрарӑмӑн килӗнче пушар тухнӑ. Пушарнӑйсем вырӑна ҫитсен пушара часах сӳнтернӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑмӑн мӑнукӗ тусӗпе мачча тӑррине хӑпарса кайнӑ та унти пӑчкӑ кӗрпине шӑрпӑкпа чӗртнӗ.

Ҫак кунах Ҫӗнӗ Шупашкарта та пушар пулнӑ. Винокуров урамӗнчи пӗр лавккара ирхи 6 сехетре ҫулӑм тухнӑ. Ҫулӑм морозильнике сиенлетнӗ.

Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче васкавлӑ медпулӑшу бригади Ҫӗнӗ Шупашкара пулӑшма ҫитнӗ. Унччен маларах вӗсем патне шӑнкӑрав килнӗ. Анчах ҫуртсен картишӗнче тухтӑрсене ҫамрӑксем тапӑннӑ.

Ҫак пӑтӑрмаха видео ӳкернӗ. Ӑна тишкерсен акӑ мӗн курӑнать: ҫамрӑк ҫын сулахай алӑпа санитара ҫапать. Унтан санитар хӑйне тӑсса антарать, ун ҫине харӑсах темиҫе ҫын тапӑнать.

Водитель ҫамрӑка тӗксе ярсан ҫеҫ лӑпланаҫҫӗ. Лешӗ вара тарӑхнине ниҫта хураймасӑр машинӑна тапать.

«Сheb.media» пӗлтернӗ тӑрӑх, унччен маларах ҫав вырӑнта ҫамрӑксем ҫапӑҫнӑ. Вӗсенчен пӗрне тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Анчах васкавлӑ медпулӑшу килни тахӑшне килӗшмен пулмалла – санитара тапӑннӑ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун, Шупашкарта Пӗрремӗш телеканал йӗркелекен «Пӗрремӗш пул!» ыр кӑмӑллӑх акцийӗ иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха.

Мероприятисене паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ЧР Правительство ҫуртӗнче ирттернӗ канашлура тишкернӗ. Паллӑ телеертӳҫӗсенчен, эстрада юрӑҫисенчен тӑракан пысӑк ушкӑн (пурӗ 150 ытла ҫын) Шупашкарта пулӗ. Ҫавсен хушшинче «Давай, поженимся» (чӑв. Атя пӗрлешер) кӑларӑмри евчӗ, Роза Сябитова, та пур. Вӑл Шупашкарти ЗАГСра кӑсӑклӑ та асра юлмалла тӗлпулу ирттерӗ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулине вертолетпа вара Леонид Якубовичпа пӗрлех «Мужское/Женское» телекӑларӑм ертӳҫисенчен пӗри Юлия Барановская та анса ларӗ.

Сергей Неяскин

Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин паян, ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, ӗҫрен кайма ыйтса ҫырнӑ. Ку хыпара тӗнче тетелӗнчи «Правда ПФО» хаҫат ҫырчӗ. Ҫавна республикӑри ытти кӑларӑм та хыпарларӗ.

Сергей Неяскин ӗҫрен кайма ыйтса ҫырни пирки паян ведомствӑра видеоконференцҫыхӑну мелӗпе иртнӗ канашлура пӗлтернӗ иккен.

Планеркӑра министр мӗн сӑлтавпа заявлени ҫырнине каламан имӗш. Анчах пурне те пӗлсе тӑракан журналистсем тӗшмӗртнӗ тӑрӑх, Сергей Неяскинӑн Чӑваш Енӗн Юстици министерствинче министр ҫумӗ пулса тӑрӑшакан ывӑлӗ пӑтӑрмаха ҫакланни ҫапла тума хистеме пултарнӑ-мӗн. Министр ывӑлӗ спецназӑн «Гром» (чӑв. Аслати) базинче каннӑ чухне пушар тухнӑ имӗш. Унта вара пули-пулми ҫынсене кӗртме юрамасть иккен.

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Ку сӑмахсене халь ҫапла ҫырса пӗр ӑнлану тӑватпӑр. Ӗлӗк кашни сӑмах (аш та, какай та) хӑйне уйрӑм пӗлтерӗшпе ҫӳренӗ. Сысна пуссан какай пулать тенӗ, ытти чӗрӗ чун пуссан — аш. Пӗтӗмӗшлетсе каламалла чухне те аш-какай темен, аш-пӑш сӑмахпа усӑ курнӑ. Кун пирки В. Г. Егоров профессор хатӗрленӗ «Этимологи словарӗнче» лайӑх ӑнлантарса панӑ.

Хушса калани. Кунта, паллах, хайхи этимологи словарӗнчи статьясене илсе пани кӑна вырӑнлӑ:

АШ «мясо», аш-какай, аш-пӑш в со6ирательном смысле «всякое мясо»; др. тюрк., Замахш., тефс. XII–XIII вв. азук «продовольствие», «провиант», «корм»; чаг. ашлыг «зерно», «зерновой хлеб»; МК, уйг., кирг., ног., тур. (уст.) аш, казах., ног., хак. ас, балк. аш-маш «пища»; туркм., к. калп., ног. азык, якут. ысык «пища», «еда», «кушанье», «продукты»; узб. ош «горячая пища», «плов»; ойр.

Малалла...

Вадим Ефимов

Чӑваш Енӗн Наци телерадиокомпанийӗн ертӳҫине паян официаллӑ майпа ҫирӗплетнӗ. Ку должноҫе Вадим Ефимова шанса панӑ.

Вадим Петрович асӑннӑ вырӑнта тӑрӑшма пуҫлани пирки иртнӗ эрнерех сӑмах сарӑлнӑччӗ. Анчах ку хыпара официаллӑ хутсемпе ниҫта та ҫирӗплетменччӗ. Телерадиокомпанин тытӑмӗнче Вадим Петровича ун чухне ертӳҫӗн ҫумӗ евӗр кӑтартнӑччӗ.

Паян Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин ятарлӑ хушу кӑларнӑ. Ӑна ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталне вырнаҫтарнӑ.

Вадим Ефимов 1973 ҫулта Елчӗк районӗнчи Курнавӑшра ҫуралнӑ. Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ, Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче аспирантурӑра ӑс пухнӑ. Вырӑс тата Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗсен пуҫлӑхӗ пулнӑччӗ. Вадим Ефимов Чӑваш Енӗн культура министрӗнче те тӑрӑшнӑччӗ. Юлашки вӑхӑтра вӑл «Чувашия» (чӑв. Чӑваш Ен) издательствӑпа полиграфи комплексӗн ертӳҫин лавне туртрӗ.

Ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 37 ҫулти хӗрарӑм полицире пулӑшу ыйтма пынӑ. Хайхискер ултавҫӑсен аллине ҫакланнӑ, вӗсене самаях укҫа куҫарса панӑ.

Ун патне палламан арҫын шӑнкӑравланӑ та хӑйӗнпе банкӑн хӑрушсӑрлӑхӗн службин ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Хайхискер хӗрарӑма карточка ҫинчен такам укҫа вӑрлама хӑтланни ҫинчен пӗлтернӗ. Анчах хӗрарӑм ку банк карточки ӗҫлеменни пирки, урӑх ҫӗрте счет пурри ҫинчен каланӑ. Лешӗ «кирлӗ банк» ӗҫченӗпе тӳрех ҫыхӑнтарнӑ. Кун хыҫҫӑн вӑл «банк ӗҫченне» карточка реквизичӗсене, СМС-ҫырупа килекен кодсене пӗлтернӗ. Ҫапла майпа Шупашкар ҫынни 300 пин тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ.

Халӗ полицейскисем ултавҫӑсем камсем пулнине палӑртас тӗллевпе ӗҫлеҫҫӗ.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Шупашкарта Ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче вилнӗ чӑхсем йӑванса выртнине иртен-ҫӳрен асӑрханӑ. Кун пирки вӗсем «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ.

«Вӑй агрегачӗсен савучӗ» чарӑну ҫывӑхӗнче хӗрлӗ сарӑ тӗслӗ чӑхсен виллисем выртнине хула ҫыннисем курнӑ. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, унта 30-40 штук таранах. Хӑшӗ-пӗри ҫул ҫинчех, халӑх ҫӳренӗ вырӑнта, йӑванса выртнӑ. Ахӑртнех, вӗсене килсӗр йытӑсем сӗтӗрме пуҫланӑ. Чӑхсем мӗнле вилни тата хулари чарӑну ҫывӑхӗнче мӗншӗн выртни хальлӗхе паллӑ мар.

Аса илтерер: нумаях пулмасть Чӑваш Енре чӑх-чӗпе кайӑк-кӗшӗк грипӗнчен прививка тума пуҫланӑ.