cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Тӑван чӗлхепе тата литературӑпа федераци шайӗнче олимпиада иртет. Чӑваш Енӗн Культура тата ӳнер институчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче одимпиадӑн инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗ пӗрремӗш тапхӑрӗ вӗҫленнӗ.

Чӑваш чӗлхи тата литератури енӗпе Чӑваш Енри, Тутарстанри тата Донецк Халӑх Республикинчи 350 ытла шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсенчен 172-шӗ иккӗмӗш тура лекнӗ.

Иккӗмӗш тапхӑр нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 10 сехетре Чӑваш патшалӑх университетӗнче куҫӑн мелпе иртӗ.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ф.П. Павлов ячӗллӗ Шупашкарти музыка училищинче Светлана Макарова музоковеда асра тытса пухӑнӗҫ. Вӑл пӗлтӗрхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.

Светлана Ильинична тӑватӑ теҫетке ҫул ытла Шупашкарти музыка училищинче тӑрӑшнӑ. Телекуравҫӑсем вара Светлана Макаровӑна «Чувашия музыкальная», «Мастера искусств», «Представляем молодых» телекӑларӑмсене ертсе пыни тӑрӑх аван пӗлнӗ.

«Ее второе имя — вдохновенье» (чӑв. Унӑн тепӗр ячӗ — хавхалану) астӑвӑм каҫӗ нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 18 сехетре пуҫланӗ. Пысӑк концерт залӗнче ҫав каҫ аса илӳсемпе пӗрлех классика хайлавӗсем янӑрӗҫ.

Ҫак кунсенче Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай вулакансене тата тепӗр кӗнеке парнелерӗ. Ку вӑл паллӑ сӑвӑҫӑн, драматургӑн, куҫаруҫӑн тата публицистӑн юлашки 30-35 ҫулта тӗрлӗ хаҫат-журналта пичетленнӗ стайисемпе интервьюсен «Моя бунтарская карма» ятлӑ пуххи.

«Моя бунтарская карма» кӗнеке 2011 ҫулта Шупашкарта пӗрре пичетленнӗччӗ ӗнтӗ (тиражӗ — 1000 экземпляр). Анчах та вӑл кӗске вӑхӑт хушшинчех халӑхра саланса пӗтнӗ, чӑн-чӑн раритет пулса тӑнӑ. Ун чухнех вулакансем ҫак кӗнекере пичетленнӗ Иакинф Бичурин, Геннадий Айхи, Михаил Петров-Тинехпи, И.Я.Яковлев, Петӗр Хусанкай, А.Г.Николаев космонавт ҫинчен ҫырнӑ статьясемпе ытти хайлавсене пысӑка хурса хакланӑччӗ.

Валери Туркайӑн «Моя бунтарская карма» кӗнекине вулакан патне ҫитерме 2011 ҫулта Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ строителӗ, Халӑхсем хушшинчи Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ преми лауреачӗ Валерий Николаевич Гордеев укҫа-тенкӗпе пулӑшнӑ пулнӑ, хальхинче те ҫак пархатарлӑ ӗҫе вӑлах тунӑ.

www.opera21.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артист-вокалистне (солистне) «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» хисеплӗ ят панӑ.

Вӑл Чӑваш патшалӑх культура ӳнер институтӗнчи Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артисткин, Чӑваш Республикин халӑх артисткин, В. Смирнова профессорӑн класӗнче вӗреннӗ.

2011 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче ӗҫлет. Елена Сергеевна – Ҫамрӑк опера юрӑҫисен М.Д. Михайлов ячӗллӗ пӗтӗм тӗнчери II конкурсӗн лауреачӗ.

Алиса Лукина. Алиса Лукина-Кошелеван халӑх тетелӗнчи страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Иртнӗ эрне вӗҫӗнче пирӗн республикӑра тава тивӗҫлӗ ята илнисен йышӗ хушӑннӑ.

Культура отраслӗнче тӑрӑшакансене илсен,«Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗнчи «Нарспи» клубӑн «Сарпике» халӑх ташӑ ансамблӗн балетмейстерне Алиса Лукинана, Ҫӗнӗ Шупашкарти Ю. Гагарин ячӗллӗ тӗп вулавӑшӑн йӗркелӳпе меслетлӗх пайӗн заведующине Ольга Федотовӑна, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи тӗп вулавӑш тытӑмӗн секторӗн заведующине Светлана Филатовӑна панӑ.

www.culture.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Николай Петровский (Теветкел) «Чӑваш Республикин халӑх поэчӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ паян, кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.

Николай Александрович – поэт, прозаик, драматург, критик, публицист, куҫаруҫӑ. 1976 ҫултанпа СССР писателӗсен союзӗн членӗ. Вӑл 1937 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялӗнче ҫуралнӑ. Ялти шкулта, Сӗнтӗрвӑрринчи профессипе техника шкулӗнче, Шупашкарти ӳнер училищинче пӗлӳ илнӗ. Мускавра А.М.Горький ячӗллӗ Литература институчӗ ҫумӗнчи аслӑ курсӗсене пӗтернӗ.

Иртнӗ ӗмӗрти 60-мӗш ҫулӗсенче ҫырма пуҫланӑ. Европа поэзийӗн классикӗсен произведенийӗсене чӑвашла куҫарнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл У. Шекспирӑн пӗтӗм 154 сонетне чӑваш вулаканӗсем патне ҫитернӗ.

Кӑрлач уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президиумӗн ларӑвӗ иртнӗ. Кун пирки академин яваплӑ секретарӗ Елизавета Долгова халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ.

Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, унта пухӑннисем ҫӗнӗ ҫулти ӗҫ планне пӑхса тухса ҫирӗплетнӗ.

Ӗҫлӗ калаҫӑва Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президенчӗ Евгений Ерагин ертсе пынӑ.

Чӑваш наци ӑслӑхпа ӳнер академийӗ — халӑхӗн ӑслӑхне, ӳнерне, таврапӗлӗвне, ӑс-хакӑлне, культурине аталантарас енӗпе ӗҫлекен пултарулӑх пӗрлешӗвӗ. Организацин тӗп тӗллевӗ — тӑван халӑхӑн чун-чӗре хавхине, ӑс-пурлӑхне, кунҫулне, вӗсен аталану ҫул-йӗрне тӗпчесси, тӗрӗс кӑтартасси, ҫак пархатарлӑ юхӑма явӑҫакан пур ҫынна, ушкӑна хавхалантарасси, тӗкӗ парасси.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Шупашкарти вулавӑшсем ҫыравҫӑсемпе тӗлпулусем час-часах ирттереҫҫӗ. Калем ӑстисемпе курнӑҫма ачасене йыхравлаҫҫӗ. Чӑваш Республикин Л.Н. Толстой ячӗллӗ ятарлӑ вулавӑшне нумаях пулмасть Раиса Воробьева поэта чӗннӗ.

Мероприятие хулари 2-мӗш ача-пӑча пахчине ҫӳрекенсем пырса ҫитнӗ. Пӗчӗкскерсем поэтӑн шкул ҫулне ҫитмен ачасем тата кӗҫӗн классенче вӗренекенсем валли ҫырнӑ «Лера теттисем: сӑвӑсем. Игрушки Леры: стихи» кӗнекине аслисем пулӑшнипе тишкернӗ.

Поэт шӑпӑрлансене хӑйӗн ҫинчен те каласа кӑтартнӑ, хӑйӗн «Асамлӑ вӑрманта. В волшебном лесу», «Чарусӑр ҫерҫисем. Шумные воробушки», «Чи лайӑх тетте. Самая лучшая игрушка» сӑввисене вуласа панӑ.

Иртнӗ ҫул пирӗн республикӑра Паллӑ ентешсен ҫулталӑкӗ иртрӗ. Чӑваш кӗнеке издательствинче ҫак кунсенче «Их имена на все времена» вӗренӳ пособийӗ кун ҫути курнӑ.

Ӑна Ю.Н. Исаев, И.В. Ядранская, А.Г. Берман, Е.В. Касимов, Ф.Н. Козлов, А.В. Кузнецов, Л.И. Михайлова (Филиппова) пухса хатӗрленӗ. Кӗнеке 14 пин те 100 экземпляр тиражпа пичетленсе тухнӑ. Вӗренӳ пособийӗ 35 урокран тӑрать.

Улттӑмӗш классенче вӗренекенсем валли вара «История Чувашии и чувашского народа» кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ. Редакторӗ – А.Г. Майорова.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Юхма Мишши ҫыравҫӑн тата тепӗр хайлавӗ тӑрӑх спектакль хатӗрлеме пуҫланӑ. Ҫавна май иртнӗ эрне вӗҫӗнче республикӑна Калмӑк Республикинчи Б. Басангов ячӗллӗ Наци драма театрӗн илемлӗх ертӳҫи, паллӑ режиссёр Борис Манджиев килсе ҫитнӗ. Унччен вӑл чӑваш театрӗнче Юхма Мишшин «Куккук куҫҫулӗ» романӗ тӑрӑх спектакль лартнӑ.

Ҫамрӑксен театрӗнче хальхинче «Шурҫамка» повеҫе суйласа илнӗ. Ӑна куракан патне епле илсе ҫитернине спектакле сцена ҫине кӑларсан пирӗнтен кашниех хаклама пултарӗ.