Ираида Захарова архивӗнчи сӑнӳкерчӗксем

Аякри Эстонире пурӑнакан хастар чӑвашсем тӑван чӗлхемӗре хисеплеҫҫӗ. Ҫавна палӑртакан пулӑмсенчен пӗри вӑл — «Радио 4» эфирӗнче «Ӑраскал» радиокӑларӑм тӑтӑшах янӑрани. Хальхинче ӑна ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, эстони вӑхӑчӗпе 19 сехет те 35 минутра итлеме май килнӗ.

Кӑларӑма ертсе пыракан Ираида Захарова Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, черетлӗ кӑларӑма инҫетре пурӑнакан ентешсене халалланӑ. «Тӗрӗссипе каласан, ӑҫта кана чӑваш пурӑнмасть–ши?! Эпир тӗнчипех сапаланса кайнӑ, анчах та ку сӑлтав пире хамӑр культурӑпа кӑсӑкланма, йӑла – йӗркене йӗрлеме, чӗлхене упрама пӗрре те чӑрманатакан сӑлтав пулса тӑмалла мар–ҫке… Хамӑрӑн ентешсемпе мухтанмалӑх пур…», — тет Эстонири хастар йӑхташӑмӑр Ираида Захарова.

zhivye-uroki.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паянтанпа, нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнченпе, пирӗн республикӑра Туризма аталантаракан агентство пулӗ. Ҫакӑн ҫинчен калакан йышӑнӑва республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.

«Туризма тата хӑнасене кӗтсе илекен индустрие аталантаракан агентство» (кӗскен каласан, «Туризма аталантаракан агентство») автономи учрежденийӗ пачах ҫӗнӗ орган мар. Ӑна республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствин «Чӑваш Республикинчи туризмпа культура информаци центрӗ» автономи учржденин ятне ылмаштарса йӗркеленӗ.

Агентство туризм индустрине пур енлӗн аталантарассишӗн яваплӑ пулӗ. Ҫав шутра — регионӑн туризм брендне сарассишӗн, туриндустрие цифровизацилессишӗн, туроператор тивӗҫне пурнӑҫлассишӗн.

Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче ҫак кунсенче ҫӗнӗ ӗҫе сцена ҫине кӑларма хатӗрленнӗ май артистсем хӗрсех репетици ирттереҫҫӗ.

Культура учрежденийӗнче «Манӑҫми туйӑмсем» камите куракан патне ҫитересшӗн. Пьеса авторӗ тата спектакле лартаканӗ – Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Вячеслав Оринов.

Сюжета сӑпайлӑ та шанчӑклӑ Спиридон тавра йӗркеленӗ. Ҫуралнӑ кунне хатӗрленнӗ май арҫыннӑн хӗрӗ ашшӗнчен вӑрттӑн йыхрав хучӗсем ӑсатать. Вӑл ӑна савӑнтарасшӑн. Ара, арҫын хӗрне пӗчченех ура ҫине тӑратнӑ-ҫке.

Тӗп роле Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Василий Павлов калӑплӗ. Спектакле шӑпах ӑна халалланӑ. Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче вӑл 70 ҫулхине уявлӗ. Пултаруллӑ сцена ӑстине халӑх питӗ юратать.

Премьерӑна нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче кӑтартма палӑртнӑ.

Нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Лидия Красован (Назарован) юбилей каҫӗ иртӗ. Вӑл 70 ҫул тултарнине уявлӗ.

Лидия Фёдоровна – Чӑваш Республикин халӑх артистки. Вӑл 1951 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Тӑвальушкӑнь Ялтӑра что ялӗнче ҫуралнӑ. 1985 ҫулта И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Юбилей каҫӗнче куракансене «Юрату пурах иккен» юрӑллӑ-кӗвӗллӗ камит кӑтартӗҫ. Юбиляр унта Татьяна ролӗнче вылянӑ. Пьеса авторӗ – Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Николай Сидоров, режиссёрӗ – Дмитрий Петров. юбилей каҫӗ 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.

forum.na-svyazi.ru сайтри сӑн

ЧР Культура министерствинче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрне юсаса ҫӗнетес ыйтӑва сӳтсе явнӑ.

Сӑмах май, ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ЧР Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырура театра юсама, унӑн 2025 ҫулчченхи стратеги аталанӑвне хатӗрлеме хушнӑ. Реконструкци проекчӗн техника заданине хатӗрлеме Хусанти специалистсем хутшӑнаҫҫӗ.

Чи малтан театр сӑнне улӑштарӗҫ. Тӑррине, цоколе ҫӗнетӗҫ, лифтсене улӑштарӗҫ, кондиционер системине вырнаҫтарӗҫ. Костюмсене тата реквизита упрама хушма ҫурт кирлӗ.

Нарӑс уйӑхӗнче театр реконструкцине халӑхпа сӳтсе явӗҫ.

Чӑваш Енре канакансен те кешбэклӑ пулас шанӑҫ пур. Хальлӗхе ҫакна ҫирӗплетсех калаймӑпӑр та, анчах пирӗн республика та федерацин ятарлӑ программине кӗме ӗмӗтленет. Ун валли вӑл заявка панӑ.

Аса илтерер: кӑшӑлвируса пула туризм отраслӗ пӗлтӗр йывӑрлӑха кӗрсе ӳкрӗ. Ҫынсем ют ҫӗршывсене тухса ҫӳреймерӗҫ. Ҫав лару-тӑрура туризм отрасльне аталантарс тӗллевпе Раҫҫейре ятарлӑ программа йышӗ. Ятарлӑ программӑна лекнӗ маршрута тата вырӑнсене суйлакансене канса тӑкакланнин пӗр пайне бюджетран саплаштарчӗҫ. Программӑна икӗ хутчен йышӑнчӗҫ.

Ростуризм кешбэк программин виҫҫӗмӗш тапхӑрне хатӗрленет. Унта Чӑваш Ен те лекесшӗн. Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерстви регионти 16 санаторипе курорт учрежденине списока кӗртме суйласа илнӗ. Вӗсем лекессипе лекмессине Ростуризм каярах пӗлтерӗ.

Муркаш районӗнче регионсен шайӗнчи халӑх юрри шӑрантаракансен виҫҫӗмӗш фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.

«Авалхи юрӑсен сасси» пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ Гаврилов Федоров ячӗпе хисепленет.

Ӑна чӑваш халӑх юррине упраса хӑварас тата аталантарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Конкурса хутшӑнакансен географийӗпе йышӗпе ҫулран ҫул ӳссе пырать. Хальхинче те ҫаплах пулнӑ. Ҫав шутра — Муркаш районӗнчи «Муркаш» ансамбль те (ертӳҫи — Александр Аникин). Ушкӑна ҫӳрекен Людмила Мироваевӑна «Солистсем» номинацире I степеньлӗ дипломпа, Игорь Майкова III степеньлипе чысланӑ.

Нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкарти Чӑваш тӗррин музейӗнче «Авалхи йӑхсен еткерӗ» курав уҫӑлӗ. Ӑна Чӑваш наци музейне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Фондри ӗҫсенчен йӗркеленӗ курав чӑвашсен пуян культурипе паллаштарӗ. Унта сайра тӗл пулакан этнографи экспоначӗсем те пулӗҫ. Вӗсене музей ӗҫченӗсемпе культура ӗҫченӗсем тӗрлӗ ҫулта пухса хатӗрленӗ. Пурнӑҫне музей ӗҫне халалланӑ маттурсемпе те паллаштарӗ курав.

Музей коллекцийӗ пирки каласан, вӑл тӗрлӗ экспедици вӑхӑтӗнче пуянланнӑ. 1926-1928 ҫулсенче Питӗрти (ун чухне Ленинградри) Историпе пурлӑх культурин патшалӑх академийӗн экспедицийӗ иртнӗ, 1949-1952 ҫулсенче — СССР Наукӑсан академийӗн Хусанти филиалӗн профессорӗ Н.И. Воробьев ертсе пынипе йӗркеленӗ экспедицийӗ.

Чӑваш Енре туризмӑн наци бренчӗ пулӗ. Ӑна йӗркелеме республика Элтеперӗ Олег Николаев хушнӑ. Кун пирки вӑл Чӑваш Ен Патшалӑх Канашне Ҫыру янӑ чухне каланӑ.

Регион ертӳҫи шухӑшланӑ тӑрӑх, туризм муниципалитетсене укҫа ӗҫлесе илме май памалла. Вӑл район-хула хӑйсем туса илекен тупӑшӑн самай пайӗ пулайӗ.

Хӑнасене илӗртес енӗпе паян Етӗрне, Сӗнтӗрвӑрри, Куславкка, Улатӑр ӗҫлеҫҫӗ.

Республикӑн экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов та туризм брендне йӗркелемелле тенипе килӗшет. Кунсӑр пуҫне ҫывӑх вӑхӑтра республикӑра туризма аталантаракан институт йӗркелессине палӑртнӑ.

Нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Красноярскри чӑвашсен наципе культура автономийӗн канашӗн ларӑвӗ иртнӗ.

Унта вырӑнти чӑвашсен 4-мӗш съездне хатӗрленсе ирттерес ыйтӑва та кун йӗркине кӗртнӗ. Пуху кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче пулӗ. Съездра иртсе кайнӑ тӑватӑ ҫулхи ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетнипе пӗрлех 2021-2025 ҫулсенче туса ирттермелли палӑртӗҫ. Автономин хастарӗсене саламлӗҫ, ҫӗнӗ канаша, президента, ревизи комиссине суйлӗҫ.

Умри тӗллев шутӗнче — чӑваш автономийӗн 30 ҫулхине халалланӑ концерт та.

Чӑвашсене ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлева халалланӑ куна та ирттерме палӑртнӑ. Мероприятие ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче пухӑнӗҫ.