Хулара паян пысӑк пушар сиксе тухнӑ. Ӑна пула Алькешра вырнаҫнӑ 63-мӗш шкул ачисен вӗренме май килмен, вӗсене шкултан кӑларнӑ.
Пушар ҫывӑхри складра тухнӑ. Вӑл хӑвӑрт кӑна юнашар вырнаҫнӑ сӗтел-пукан цехӗ ҫине куҫнӑ, таврара ҫӑра тӗтӗм йӑраланма пуҫланӑ. Ҫулӑм пӗтӗмпе 200 тӑваткал метра сарӑлнӑ.
Пушарпа 300 ытла ҫын кӗрешнӗ, сахал мар техникӑпа усӑ курнӑ. 12 сехет тӗлне ҫулӑма ҫӗнтернӗ.
63-мӗш шкулти ачасемпе аслисене вара ҫуртран кӑларнӑ, вӗренӗве чарса лартнӑ. Ачасем ыран та шкула каймӗҫ, вӗренӳ юпан 28-мӗшӗнче кӑна пуҫланӗ.
Шупашкарти 43-мӗш шкулта харӑсах темиҫе ача наркӑмӑшланнӑ.
— Ҫиччӗмӗш тата пӗрремӗш классенче вӗренекенсенчен паян чылайӑшӗ шкула килмен. Пӗтӗмпе 50-а яхӑн ача. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, вӗсем шкулти столовӑйра апатланнӑ хыҫҫӑн аптӑраса ӳкнӗ, — пӗлтернӗ «PRO Город» портала ача амӑшӗсенчен пӗри.
Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствинче шкулти пӑтӑрмаха эпидемиологсем, ачасен сывлӑхне тухтӑрсем тӗрӗсленине пӗлтернӗ. Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ те ку фактпа тӗрӗслев пуҫарнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти 40-мӗш ача пахчинче шӑпӑрлансем наркӑмӑшланни, учреждение юсамашкӑн хупни, ача пахчинче 140 шӑпӑрлан пулни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Тухтӑрсенчен ун чух 58 ачапа 27 ҫын пулӑшу ыйтнӑччӗ.
Шупашкарти Гладков урамӗнче ҫӗнӗ шкул хута кайни пирки эпир те пӗлтернӗччӗ. Хула администрацийӗ шкул директорӗн вакансине кам йышӑнассине палӑртмашкӑн конкурс ирттернӗ.
Конкурса ирттересси пирки ҫурла уйӑхӗн варринче пӗлтернӗ. Директор пуканне кам йышӑнассине авӑн уйӑхӗн варринче палӑртма шухӑшланӑ. Анчах конкурс тӑсӑлса кайнӑ.
Конкурса иккӗмӗш хут ирттернӗ. Хальхинче директора палӑртнӑ. Ку тивӗҫе Татьяна Львовна Николаева пурнӑҫлӗ. Вӑл халӗ Шупашкарти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан 1-мӗш шкула ертсе пырать.
Аса илтерер: шкулта 1100 ача валли вырӑн пулӗ. Ӑна ҫулталӑк вӗҫлениччен туса пӗтерме палӑртнӑ.
Шупашкар районӗнчи Янӑш шкулӗнче вӗрентекенсене ӗҫе илсе ҫитерес ыйтӑва татса панӑ. Унччен икӗ учителе кунсерен илсе килес тесе шкул автобусӗн 2,5 ҫухрӑм парӑнтарма тивнӗ. Халӗ вӗсене автобус водителӗ хӑйӗн машинипе илсе ҫитерет.
Пӗтӗмпе 7 ӗҫченӗн шкула ҫитме чӑрмавлӑ. Вӗсен йышӗнче — 4 техслужащи.
Шкулта спорт инфратытӑмӗ тӗлӗшпе нумай ӗҫлеҫҫӗ. Анчах ӗҫченсем пирки те манмаҫҫӗ. Шкулӑн автобус тата микроавтобус пур. Вӗрентекенсене ӗҫе автобуспа илсе ҫитерни — йӗркене пӑсни. Ҫавӑнпа харпӑр водительсемпе калаҫса татӑлма тӑрӑшаҫҫӗ.
Автобуспа илсе ҫӳрес ыйтӑва янӑшсем РФ вӗренӳ министрӗ Ольга Васильева килсен те ҫӗкленӗ. Аса илтерер: вӑл унта авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ҫитнӗ.
Чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкарти шкулсенче ӗҫлекен чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен тата шкулсенчи директорсен вӗренӳпе воспитани енӗпе ӗҫлекен ҫумӗсен ушкӑнӗ Чӑваш Республикипе юнашар вырнаҫнӑ кӳршӗ Мари Эл Республикин тӗп хулине — Йошкар-Олана — ҫул тытнӑ. Унта вӗсем хулари пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан 14-мӗш гимназире «Вӗренекенсен этнокултьтура аталанӑвӗ» ятлӑ семинарта пулнӑ. Мари Эл Республикинче пурӑнакан ӗҫтешсем пирӗн делегацие уроксемпе класс тулашӗнчи ӗҫсен тӗсӗсене кӑтартнӑ.
Ҫавӑн пекех вӗрентекенсем хула центрӗнче ҫӗкленекен ҫӗнӗ архитектура микрорайонне ҫитсе курнӑ, тӗрлӗ паллӑ вырӑнсенче экскурире пулнӑ. Вӗрентекенсене уйрӑмах ҫармӑссем хӑйсен тӗп хулин историне, унпа ҫыхӑннӑ паллӑ ҫынсен ячӗ-шывне ҫӗклеме тӑрӑшни кӑмӑла кайнӑ тата Европа шайӗнче тӑракан архитектура ҫурчӗсемпе парксем, урамсемпе лапамсем ҫӗклеме вӑй-хал ҫитерни тӗлӗнтернӗ.
РФ Генпрокурорӗн ҫумӗ Сергей Зайцев хушнипе ЧР прокуратури тӗнче тетелӗнче Шупашкарти 19, 28 тата 54-мӗш шкулсенче ачасене 10-мӗш класа йышӑнма пӑрахни пирки пичетеленӗ хыпара тӗрӗсленӗ.
Прокуратура палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӳлерех асӑннӑ шкулсенче ачасене чӑнах та 10-мӗш класа йышӑнман-мӗн. Прокуратура ҫул ҫитмен ачасен прависене хӳтӗлес тӗллевпе Шупашкар хула администрацин пуҫлӑхӗ тата шкулсен ертӳҫисем тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ, йӗркене пӑснине пӗтерме хушнӑ.
Кунсӑр пуҫне 9 вӗренӳ учрежденийӗ тӗлӗшпе административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи шкулсенчен пӗрин тӗп бухгалтерӗ вӗренӳ заведенийӗ тата шалу валли куҫарнӑ укҫана хӑйӗн расчет счечӗ ҫине куҫарни паллӑ. Пӑтӑрмаха асӑннӑ районти прокуратура палӑртнӑ.
2015 ҫулта тӗп бухгалтер пӗтӗмпе 200 пин тенкӗ ытла укҫа вӑрланӑ. Ҫӗртме уйӑхӗнче унӑн ӗҫрен пӑрахнӑ икӗ ҫынна усӑ курман отпускшӑн 7 пин тенкӗ ытларах куҫарса памалла пулнӑ. Шкулта йӗркелесе ҫырса пынӑ хутсене ӗненсен, куҫарнӑ пек курӑннӑ-ха. Анчах бухгалтер «кӗмӗле» хӑйӗн расчет счечӗ ҫине куҫарса янӑ.
Вӗренӳ учрежденине шалу тӳлеме тесе хыснаран 197 пин тенкӗ субсиди ҫитернине те бухгалтер никама та паман, хӑйне валли куҫарнӑ.
Ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса улталаса пурӑннӑ шут ӗҫченне кӗҫех суд тенкелӗ ҫине лартӗҫ.
Пукрава юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче уявланине пирӗнтен пурте пӗлет ӗнтӗ. «Кӗрхи пысӑк уявсенчен пӗрин историйӗ 910 ҫулпа ҫыхӑннӑ. Иерусалимри чиркӳре кӗлӗ пынӑ чухне Андрей ятлӑ ҫул ҫӳревҫӗ, килсӗр чухӑнскер тата ун вӗренекенӗ Епифаний тӳпере Турӑ Амӑшне курнӑ. Вӑл Турра чунтан ӗненсе кӗл тӑвакансене шурӑ пысӑк чатӑрпа витнӗ, хӳтте илнӗ. Ҫавӑнтанпа ӗненекенсем Турӑ Амӑшне хӳтлӗхе илме йӑлӑнса кӗлӗ тума тытӑннӑ», — ҫапла ӑнлантарса панӑ Патӑрьел районӗнчи Ыхра Ҫырми ялӗнчи шкул ачисене.
Уява чӑваш хисепленӗ, тулли кӗрекере паллӑ тунӑ. Кукӑль пӗҫернӗ чухне: «Пукрав ӑшши хупатӑп» , — каласа кӑтартнӑ 5-мӗш класс ачисене урокра. С.П. Кулакова вӗрентекен уяв ҫинчен тӗплӗн каласа панӑ, пукрав юррине итлеттернӗ.
Ҫак кунсенче, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫӗнӗ хушӑва алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Ӑна ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пичетлесе кӑларнӑ.
Хушупа килӗшӳллӗн, Пӗтӗм Раҫҫейри танлаштарӑмсене кӗнӗ е вӗрентӳ ӗҫӗнче пысӑк кӑтартусемпе палӑрнӑ шкулсене 1 миллион тенкӗ преми парса хавхалантарӗҫ.
Преми пама тытӑнассине директорсемпе вӗрентекенсем ыйтнипе алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. ЧР вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев ҫапла палӑртнӑ: укҫан хавхалантарни шкулсене ташлаштарӑмсене кӗме хӗтӗртӗ.
Аса илтерер: республикӑри темиҫе шкул нумаях пулмасть ТОП-500 тата Топ-200 танлаштарӑмсене кӗнӗ.
Чӑваш ҫыннисене, ял мухтарӗсене, ЧНК, ЧТП, хӗрарӑмсен, пенсионерсен, ҫамрӑксен тата ытти пӗрлешӳсен районсенчи пайташӗсене, Патшалӑхӑн республикӑри тата вырӑнти ертӳҫисене, Вӗрентӳ шаралӑхне, шкул директорӗсене янӑ ҪЫРУ.
Тӑван чӗлхемӗр кӑвайт ҫинчи хӗртнӗ хурҫӑ пек тӗлкӗшсе тӑрать. Таптаса килекен пӗрпеклетӳ тискерлӗхне ӑнланмасӑр, лайӑх шалуллӑ вырӑнти хӑшпӗр чӗлхеҫӗсемпе аслӑ тӳресем тӑван чӗлхене пӑтратма пӑрахаймаҫҫӗ. Хӑватлӑ халӑхсем хӑйсен чӗлхисене хӑюллӑн хӳтӗлеҫҫӗ. Юлашки вӑхӑтра чӑвашсем тӑван сӑмаха упрассишӗн ҫине тӑма пуҫларӗҫ. «Хыпар», «Ҫамрӑксен хаҫачӗ», «Чӑваш тӗнчи» хаҫатсенче, Чӑваш халӑх сайтӗнче, «Идель.Реалии» сайтра ҫивӗч статьясем тухрӗҫ. Тӑван чӗлхене хӳтӗлесе ҫынсем судсене ҫитрӗҫ. Ыйтӑва Патшалӑх Канашӗн шайӗнче ятарласа сӳтсе явнӑ пулин те, Чӗлхе комиссийӗ каллех унталла-кунталла турткаланнипе шкул ӗҫне пӑтратса тӑрать. Татах капла хӑтлансан чӗлхемӗре тепӗр ӑру ӗмӗрӗнче сӳнтерсе лартатпӑр.
Пирӗн пӗрремӗш сӑмах — ачасемпе тӑван чӗлхепе калаҫасси ҫинчен.
+25.3 °C