Кӗҫалхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫутӑ укҫи хакланӗ. Хаксем ҫулла хӑпарние хӑнӑхма ӗлкӗртӗмӗр ӗнтӗ. Ҫутӑ хакӗпе ҫыхӑннӑ ҫӗнӗ тарифсене унчченех, пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнчех, йышӑннӑччӗ. Ӑна Чӑваш Республикин конкурентлӑ политика тата тарифсен патшалӑх служби ҫирӗплетнӗ.
Ялта пурӑнакансен ҫитес уйӑхран пӗр киловат сехетшӗн 2 тенкӗ те 44 пус тӳлеме тивӗ. Хулара пурӑнакансен хакӗ мӗнле ҫуртра пурӑннинчен килет. Ҫутӑ плитисемлӗ (нумай хутлӑ ҫуртсенче ҫавӑн пеккисене час-часах вырнаҫтараҫҫӗ) ҫуртсенче хак 2 тенкӗ те 44 пуспа танлашӗ, ун пек плиталлӑ мар ҫуртсенче пурӑнакансене пӗр киловат сехетшӗн 3 тенкӗ те 48 пус тӳлеттерӗҫ. Чӑвашэнергосбыт компанийӗ ҫутӑ укҫин парӑмне утӑ уйӑхӗччен тӳлеме сӗнет.
Монополипе кӗрешекен службӑна ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинчен вырӑнти производительсен продукцийӗ хакланни пирки хыпар ҫитнӗ. Уйрӑмах — аш-какай консерви.
Ведомство республикӑри прокуратурӑпа пӗрле тӗрӗслев ирттернӗ. Чӑнах та, Вӑрнарти аш-какай комбиначӗ пушӑн 19-мӗшӗнченпе тушенка хакне 16–19 процент ӳстернӗ иккен. Управлени аш-какай комбиначӗн ертӳҫине кун пирки асӑрхаттарнӑ.
Кун хыҫҫӑн кӑна Вӑрнарти аш-какай комбиначӗ продукци хакне ӳстернине пӑрахӑҫланӑ. Ҫакна ҫирӗплетсе предприяти документсем тӑратнӑ.
Чӑвашстат лавккасенчи апат-ҫимӗҫ хакӗсене тӗрӗсленӗ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, юлашки эрнере республикӑра ҫӗр улми, кишӗр хакланнӑ.
Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне ҫӗр улми – 8,8 процент, купӑста – 4,6 процент, сухан 4,3 процент хакланнӑ. Кӗрпе таврашӗн хакӗ те ӳснӗ. Уйрӑмах – хура тулпа вир. Астӑватӑр пулӗ: нумаях пулмасть ҫынсем хура тула черет тӑрсах туянчӗҫ. Хура тул хакӗ – 4,1 процент, вир 3,5 процент хӑпарнӑ.
Чӑвашстат палӑртнӑ тӑрӑх, ҫавӑн пекех сысна ашӗн, ҫӑмарта, сахӑр, тӑвар, ҫӑнӑх, рис, пан улми хакӗ хӑпарнӑ. Ытти ҫимӗҫ хакӗ е 2 процент хакланнӑ, е унчченхи пекех юлнӑ.
Иртнӗ эрнере Чӑваш Енре ҫынсем лавккасенче черет тӑрсах сахӑр, хура тул тата туалет хучӗ туянни пирки илтмен ҫын юлмарӗ пулӗ. Ку мӗнпе ҫыххӑннӑ? Татса калама ҫук.
Кун хыҫҫӑн тӳре-шара лавккасене тӗрӗслеме тухнӑ. Ҫынсем кӗпӗрленсех туяннӑ хыҫҫӑн хаксем хӑпарман-и? ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хушнипе федераци сечӗсем таварсене кашни кун илсе килме тытӑннӑ. Ҫавна май лавккасем халӗ йӗркеллех ӗҫлеме тытӑнмалла, тавар ҫителӗклӗ пулмалла.
Ӗнерхи тӗрӗслев кӑтартнӑ тӑрӑх, халӗ те ҫынсем хура тул кӗрпи нумай туянаҫҫӗ. Эппин, хӑшӗ-пӗри халӗ те саппаслӑх туянать. Тӳре-шара пӑшӑрханмалла маррине пӗлтерет: сентресем туллиех пулӗҫ, тавар ҫителӗклӗ.
Чӑваш Енре ял хуҫалӑхӗнче туса илекен апат ҫимӗҫ ҫителӗклӗ, хаксем ӳссе кайман. Ҫапла ӗнентерет короновирус сарӑлассине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабра йӗркеленӗ ведомствӑсем хушшинчи ӗҫлӗ ушкӑн.
Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерстви пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗ тӗлӗнчи хаксене тишкернӗ. Хаксене кунсерен, ял хуҫалӑх чӗр таварӗпе апат-ҫимӗҫ саппасне эрнесерен тишкернине пӗлтернӗ.
Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнчипе танлаштарсан пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче хӑш-пӗр апат-ҫимӗҫ кӑштах хакланнӑ: сахар хакӗ ӳснӗ, 1,7 процент, турӑх — 1,1%, ҫӗрулми — 1,0%, помидор — 1,4%, виноград — 1,8%. Сысна ашӗ 1,0%, чӑх какайӗ 1,2%, тӗтӗмленӗ пулӑ 1,0%, хӑяр 3,5%, пылак пӑрӑҫ 1,7%, мандарин 1,1% йӳнелнӗ.
Ҫав вӑхӑтрах халӑхра лавккасенче апат-ҫимӗҫ пулмӗ тесе шикленекенсем те пур.
Чӑваш Енӗн Стройминӗ йӑлари хытӑ каяша турттармалли ҫӗнӗ виҫене ҫирӗплетнӗ. Хуласемпе хула йышши поселоксенче пӗр ҫын пуҫне ҫав виҫе 1,97 кубла метрпа танлашӗ, ялсенче — 1,57 кубла метрпа. Маларах вӑл пур ҫулталӑкра 2,02 кубла метрпа танлашнӑ.
Йӑлари хытӑ каяша турттарнӑшӑн кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫӗртен 30-мӗшӗччен Улатӑрта, Канашра, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере, Куславккара, Сӗнтӗрвӑрринче, Ҫӗрпӳре, Етӗрнере, Буинск, Вӑрнарта, Йӗпреҫре, Вӑрмарта, Кӳкеҫре пурӑнакансем кашни ҫын пуҫне уйӑхсерен 63,15 тенкӗ тӳлӗҫ.
Ялсенче пурӑнакансене 47,56 тенкӗшер тӳлеттерӗҫ.
Пӗлтӗр хула ҫыннисем уйӑхсерен кашни ҫын пуҫне 76 тенкӗ те 76 пус тӑкакланнӑ, ял ҫыннисен 61 тенкӗ те 56 пус кӑларса хума тивнӗ.
Юлашки ултӑ ҫулта Раҫҫейӗн чылай хулинче кивӗ (сӑмах иккӗмӗш рынок текенни пирки пырать) ҫуртсенчи хваттер хакӗ палӑрмаллах ӳснине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫынсем хваттер тара илсе пурӑнасси те анлӑ сарӑлнӑ. «Мир квартир» (чӑв. Хваттерсен тӗнчи) портал эксперчӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, тара илекенсем йышӗ юлашки вӑхӑтра йышланнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах тара илме те йӳнӗ мар. Иртнӗ ҫул аренда хакӗ Раҫҫейре вӑтамран 5-7%, ҫав шутра пӗр пӳлӗмлисем 6,7% ӳснӗ.
Пӗр пӳлӗмлӗ хваттерсене тара илме 70 хуларан 65-шӗнче хакланнӑ. Новокузнецк, Череповец, Аҫтӑрхан, Воронеж, Ярославль, Шупашкар, Якутск, Ӗрӗнпур, Омск тата Махачкала хулисенче хаксем уйрӑмах хӑпарнӑ.
Сарту, Сочи, Пенза, Симферополь тата Липецк хулисенче кӑштах йӳнелнӗ.
Пӗр пӳлӗмлӗ хваттере тара илме уйӑхсерен вӑтамран 12,6 пин тенкӗ кӑларса хумалла.
Ҫурт-йӗр йӳнелсе пымасть. «Мир квартир» (чӑв. Хваттерсен тӗнчи) портал эксперчӗсем юлашки ултӑ ҫулта ҫурт-йӗр рынокӗнче пулса иртнӗ улшӑнусене тишкернӗ. Вӗсем пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, Раҫҫейӗн чылай хулинче кивӗ (сӑмах иккӗмӗш рынок текенни пирки пырать) ҫуртсенчи хваттерсем палӑрмаллах хакланнӑ.
Пуринчен ытла Сочи хулинче хваттер хакланнӑ. Хура тинӗсӗн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енче вырнаҫнӑ ҫав хулара хак 120 процент ӳснӗ. Ҫакӑнта хула аталанӑвне Олимпиада умӗн укҫа чылай хывни витӗм кӳнӗ.
Мусквара юлашки 6 ҫулта хаксен ӳсӗмӗ — 54%, Питӗрте — 49%, Хусанта — 45%, Краснодарта — 36%, Калининградра — 24%, Мускав облаҫӗнче — 28%, Тула тата Ставрополь хулисенче — 24%, Пермьпе Томскра, Сартупа Курскра — 22%.
Шупашкарта ҫулсем пӑрлакланнӑ май таксистсем ытларах ӗҫлесе илме тытӑннӑ. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ӗнер кӑна 100 тенкӗпе кайма май пулнӑ тӑк паян куншӑн 300 тенкӗ ыйтаҫҫӗ.
Шуҫлак пулнӑран ҫынсем ӗҫе, вӗренӗве кая юлса ҫитеҫҫӗ. Ҫутҫанталӑк «парни» пирки хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра та сӳтсе явнӑ. Ҫулсем ҫине тӑварпа хӑйӑр хутӑшӗ сапнӑ, кун тӗлӗшпе 25 бригада ӗҫленӗ. Пӗтӗмпе 150 тонна ытла тӑварпа хӑйӑр хутӑшӗ сапнӑ. Анчах ку ытлах пулӑшайман – тӑвар ҫумӑр ҫунӑ май ирӗлсе пынӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен эрех каллех хакланать. РФ Финанс министерстви алкоголӗн чи пӗчӗк хакне кӑтартни пирки калакан хушӑва пичетленӗ.
Ҫитес ҫултан ҫур литр эрехшӗн сахалтан та 230 тенкӗ кӑларса хума тивӗ (халь чи йӳнни – 215 тенкӗ). Чи йӳнӗ коньяк 433 тенкӗ пулӗ (халӗ 388 тенкӗ).
Бренди тата ытти продукцин чи йӳнӗ хакӗ 2020 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен 315 тенкӗпе танлашӗ. Халӗ ку хак – 307 тенкӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Воронцова Галина Михайловна, медицина ӑслӑхӗсен докторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Раман Иринкки, ҫамрӑк чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |