Чӑваш Енре ҫитес ҫулталӑкӑн утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу хакӗ вӑтамран 4,4 процент хӑпарӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хаксем пирки хушӑва ӗнер алӑ пуснӑ. Маларах эпир ҫитес ҫул пирӗн республикӑра хак 3,9 процент хӑпарма пултарассине пӗлтернӗччӗ-ха.

Кӗсьене пуринчен ытла Шупашкарта ҫӳхетме тивӗ: унта хак хальхинчен чӗрӗк пай таран хӑпарма пултарать. Ҫакӑ ӑшӑ энергийӗпе хутнин хакӗ 24,8-шар процент хакланнипе ҫыхӑннӑ. Канашра хак 10%, Ҫӗнӗ Шупашкарта 12%, Ҫӗмӗрлере 7% ӳсмелле. Яллӑ районсенче хак хӑпараслӑх 4,4 процентран иртмелле мар. Ҫапах та хӑш-пӗр ял тӑрӑхӗсенче ку цифрӑран пысӑкрах пулӗ: Элӗкре — 5,7%, Патӑрьелте — 6%, Вӑрнарта — 4,7%, Йӗпреҫре —12%, Комсомольскинче — 4,9%, Красноармейскинче — 12%, Хӗрлӗ Чутайӗнче — 5,7%, Тӑвайӗнче — 8%, Ҫӗрпӳре — 10%, Етӗрнере — 12%, Куславккара — 12%, Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче — 12%, Вӑрман-Ҫӗктерте — 10%, Ишлейре — 7,5%, Кӳкеҫре — 7%, Ҫӗньялта — 10%.

«Мой город» сайтран

ЧР Министрсен Кабинечӗ кӑҫалхи виҫҫӗмӗш кварталта пурӑнмалли укҫа виҫи мӗн чухлӗ пулнине палӑртнӑ. Иккӗмӗш кварталпа танлаштарсан, ку виҫе 58 тенкӗ чакнӑ.

Хальхинче пурӑнмалли виҫе 8376 тенкӗпе танлашнӑ. Ӗҫлекен ҫыншӑн вӑл — 8888 тенкӗ (34 тенкӗ сахалрах), тивӗҫлӗ канӑва тухнисемшӗн — 6847 тенкӗ (26 тенкӗ сахалрах), ачасемшӗн — 8409 тенкӗ (187 тенкӗ чакнӑ).

Пурӑнмалли укҫа виҫине потребитель хакне тата апат-ҫимӗҫ, ытти япала потребитель хакне, уйӑхсерен тӳлемелли укҫа виҫине тӗпе хурса хатӗрлеҫҫӗ.

Ҫурт-йӗре тытса тӑнишӗн тата коммуналлӑ пулӑшушӑн хаксем ҫулсеренех ӳснине хӑнӑхса ҫитрӗмӗр темелле. Ҫитес ҫул пирӗн республикӑра хак 3,9 процент хӑпарма пултарать. Раҫҫей Правительстви ҫӗршыв шайӗнчи документа ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ. Регионсен тарифа федералсем ҫав документра палӑртнӑ индексран пысӑкрах ҫирӗплетме ирӗк ҫук.

Тариф килес ҫул пуринчен ытла Мускавра хӑпармалла. Унта пурӑнакансен хваттер укҫине хальхинчен 7 процент ытларах тӳлеме тивӗ. Питӗрте, Якутск тата Камчатка тӑрӑхӗсенче 6 процент хаклӑрах пулӗ, Кемӗр облаҫӗнчисен кӗсйи хальхинчен 5,9; Пушкӑртстанрисен 5,8 процент ытларах ҫӳхелӗ. Ҫурҫӗр Осети—Аланире пурӑнакансем тариф енчен чи телейлисем: унта 2,5 процент кӑна хӑпарӗ. Алтай крайӗнче те аптӑрамаллах мар — хваттер укҫи 3,2 процент ҫеҫ ӳсет. Дагестанпа Кабардин-Балкар Республикинче пурӑнакансен хальхинчен 3,3 процент нумайрах тӑкакланма тивӗ.

Чӑвашстат республикӑри апат-ҫимӗҫ хакне тишкернӗ. Пӗр уйӑхра хуратул, вир, рис, тип ҫу, сахӑр, ҫӑнӑх, кӑлпасси, сысна какайӗ, макарон таврашӗ йӳнелнӗ. Ҫӗрулми, панулми, помидор, хӑяр, сӗт юр-варӗ вара хакланнӑ.

Ҫӗрулми – 1, панулми – 1,4, помидор – 34,3, хӑяр 28,8 тенкӗ хӑпарнӑ. Ҫӑмарта хакӗ те уснӗ: 11 тенкӗ хаклӑрах. Сӗт 3,8 тенкӗ, услам ҫу 18 тенкӗ, чӑкӑт 17,8 тенкӗ, тӑпӑрчӑ 13 тенкӗ хӑпарнӑ.

Хуратул самаях йӳнелнӗ – 11 тенкӗ чакнӑ. Рис – 1,4, тип ҫу – 6,9, сахӑр – 2, кӑлпасси 6,2 тенкӗ йӳнӗрех туянма пулать. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, тӑвар, чӑх какайӗ, вермишель самаях хакланнӑ.

ЧР Министрсен Кабинечӗн черетлӗ ларӑвӗнче троллейбуспа, автобуспа, маршруткӑпа ҫӳремелли билет хакне хӑпартасси пирки калаҫнӑ. Общество транспорчӗпе ҫӳренӗшӗн тата багажшӑн тӳлемелли укҫа виҫине пысӑклатас проекта ырланӑ.

Ҫӗнӗ тарифсем 2017 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗҫ. Хулаҫум автовокзалӗнчи автобуссемпе ҫӳремешкӗн те хаклӑрах пулӗ. Юлашки хутчен хаксене 2015 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ӳстернӗ. Хальхинче билет хакӗсем мӗнле пулассине вырӑнти хӑйтытӑмлӑх палӑртӗ.

Ларура йышӑннӑ тӑрӑх, кашни муниципалитет билет тата пӗр уйӑх ҫӳремелли билет хакне палӑртма пултарӗ.

Экспертсем ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, куҫман пурлӑх хальхи пек тахҫанах йӳнӗ пулман. Чӑвашстат хваттерсемпе пӳлӗмсен вӑтам хакне шутласа кӑларнӑ.

Кӑтартусем – 2016 ҫулхи виҫҫӗмӗш кварталтисем. Халӗ ҫӗнӗ ҫуртри пӗр тӑваткал метрӗ 38321 тенкӗ тӑрать. Иккӗмеш рынокра вара пӗр тӑваткал метра 39784 тенкӗпе илме пулать.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗнӗ ҫуртри вӑтам пахалӑхлӑ хваттерте пӗр тӑваткал метршӑн 35159 тенкӗ кӑларса хумалла. Лайӑх пахалӑхлинче вара – 41884 тенкӗ.

Элита ҫуртсенче вара пӗр тӑваткал метр хаклӑрах: 45882 тенкӗ.

Пӳлӗм пулсан та – хӑвӑн

«Мир квартир» (чӑв. Хваттерсен тӗнчи) портал Раҫҫейри ҫурт-йӗр хакне тишкернӗ. Хальхинче вӑл пӳлӗм сутса илме мӗн хака ларнипе кӑсӑкланнӑ.

Шупашкара илсен, Чӑваш Енӗн тӗп хулинче пӳлӗмсен хакӗ кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнчен тытӑнса юпа уйӑхӗччен чакса пынӑ. Пӳлӗмӗн вӑтам хакӗ 679 пин те 559 тенкӗпе танлашнӑ. Пӳлӗмсем уйрӑмах йӳнелнӗ хула — Смоленск. Унта хак тӑхӑр уйӑхра 13,7 процент чакса 743 пине ҫитнӗ. Новосибирскра 12,2 процент йӳнелнӗ, Хабаровскра — 8,9%, Кисанта (Рязаньте) – 8,7%. Ҫапах та хаксем хӑпарнӑ хуласем те пур. Кунта — Воронеж (+7,8%), Сочи (+7,3%), Сургут (+6,9%), Чуллӑ Ҫыр (+6,8%) тата Ӗпхӳ (+6,4%).

Мускаври пӳлӗме вӑтамран 3,1 миллионпа туянма пулать. Унта хак пӗр процента яхӑн кӑна чакнӑ. Сочинче те пӳлем хакӗ Мускаври пекех — 3 миллион тенкӗ. Питӗрти коммуналлӑ пӳлӗмшӗн вӑтамран 1,6 миллион тенкӗ ыйтаҫҫӗ.

Чӑваш Енре апат-ҫимӗҫ мӗн хак тӑнине тишкернӗ, вӑтам хака палӑртнӑ. Пӗтӗмлетӗвӗ ӗненес тӗк, пирӗн республика Атӑлҫи федераци округӗнче апат-ҫимӗҫ йӳнӗ пулнипе палӑрнӑ.

Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре помидор 35,32 тенкӗ тӑнӑ. Тутарстанра вара 1килограмм томатшӑн 51,96 тенкӗ тӳлемелле. Пирӗн патра панулми те йӳнӗ – 60,48 тенкӗ.

Чӑвашстат хӑш-пӗр ҫимӗҫӗн вӑтам хакне палӑртнӑ. Вермишель – 48,33, сухан – 20,17, сахӑр – 51,36, тӑпӑрчӑ – 235,55, рис – 51,53, кӑлпасси 278,78 тенкӗ тӑрать.

Чӑваш Енре, ытти тӑрӑхпа танлаштарсан, ҫӑмарта (47,35 тенкӗ), симӗс хӑяр (42,39 тенкӗ), тӑвар (12,06 тенкӗ) хаклӑ. Ҫӗрулми, хура ҫӑкӑр, сысна ашӗ, тулӑ ҫӑнӑхӗ, купӑста, кишӗр, тип ҫу йӳнӗрех пулнине палӑртнӑ.

Чӑвашстат апат-ҫимӗҫ хакне черетлӗ хут тишкернӗ. Иртнӗ эрнере пахча ҫимӗҫ, сӗт юр-варӗ хакланнӑ. Ҫӗрулми, макарон таврашӗ вара йӳнелнӗ.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗ тӗлне хӑяр хакӗ 5 процент хакланнӑ, сӗт тата ҫӑмарта 3,6 процент ӳснӗ.

Ҫавӑн пекех хӑйма, пулӑ, услам ҫу, тулӑ ҫӑнӑхӗ, тӑпӑрчӑ, маргарин, пӗҫернӗ кӑлпасси, вермишель, сосиска, сарделька, канфет, чей, шурӑ эрех кӑштах хакланнӑ.

Ҫӗрулмине, кишӗре, сахӑра, вир кӗрпине, макарона вара 6 процент чакнӑ. Панулми, консерв, купӑста, сухан, рис, карамель, тип ҫу, тӑвар, печени те кӑштах йӳнӗрех халь.

Псков хулинче вырнаҫнӑ «Псковавиа» авиакомпани Шупашкар ҫыннисене Питӗре турттарма пуҫлӗ. Ҫурҫӗр тӗп хулипе Чӑваш Ен хулине авиакомпани юпа уйӑхӗнчен ҫыхӑнтарӗ.

«Псковавиа» авиакомпание Росавиаци темиҫе рейс валли субсиди пама йышӑннӑ. Укҫана Питӗре Шупашкарпа ҫыхӑнтарнишӗн кӑна мар, асӑннӑ хуларан Курска, Тамбова, Апатиты тата Пскова илсе ҫӳренишӗн те уйӑрӗҫ.

Кунта асӑннӑ хуласенчен Апатитыне тата Пскова «Псковавиа» унччен те ҫулталӑкӗпех турттарнӑ.

Аваиакомпани Шупашкар ҫыннисенчен Питӗре вӗҫес кӑмӑллисем йышлӑ тупӑнасса шанаҫҫӗ. Ҫитменнине, билет хакӗсене Росавиаци хыснинчен субсидиленине кура кӗсьене ытлашши ҫӳхетме тивмӗ тесе ӗнентереҫҫӗ.