Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн тӗп хулинче обществӑлла транспортпа ҫӳрессин хакне ӳстерме шутлани пирки эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Денис Вадимович Спирин ҫул ҫӳремелли хака ӳстересси пирки 624-мӗш постановлени алӑ пуснӑ. Ҫапла вара ырантан Шупашкар ҫыннисемпе хӑнисен троллейбуссемпе автобуссенче ҫӳренӗшӗн укҫа ытларах кӑларса хума тивӗ.
Троллейбуссенче карточкӑпа тӳлесен хак 25 тенкӗпе (маларах — 22 тенкӗ) танлашӗ, автобуссенче — 26 тенкӗпе (маларах — 23 тенкӗ). Ахаль укҫапа тӳленӗ чухне — 28 тата 29 тенкӗпе (маларах 26 тата 27 тенкӗ тӳленӗ) пулӗ. Проезднойсен хакӗ те ӳсӗ. Студентсемпе шкул ачисем унччен 725 тенкӗ тӳленӗ пулсан, халь 820 тенкӗ кӑларса хума тивӗ, ахаль ҫынсемшӗн вара хакӗ 1135 тенкӗпе (маларах — 1000 тенкӗ) танлашӗ.
Влаҫ ҫул хакне ӳстернине запчаҫ тӑкакӗсем ӳснипе, топливо хакланнипе тата транспорта тытса тӑмалли тӑкаксем хӑпарнипе ӑнлантараҫҫӗ.
Республикӑра сахӑр хакӗ тӑрук хӑпарсан, вӑл лавкка сентрисем ҫинчен ҫухалма тытӑнсан тӳре-шара хаксене, тавар саппасӗсене сӑнаса тӑма пуҫланӑ. Ку тӗллевпе ятарлӑ штаб та йӗркеленӗ.
ЧР Экономика министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗтӗм сахӑра Раҫҫейре туса кӑлараҫҫӗ, ҫавна май вӑл дефицит мар. Юлашки вӑхӑтра сахӑр сентресем ҫине таврӑнма пуҫланӑ.
Апла лавккасенче сахӑр мӗншӗн ҫук? Ҫынсем саппас валли тесе туянма тытӑннӑ. Кӑшӑлвирус сарӑлма тытӑнсан халӑх хура тул илме тытӑнӑччӗ. Ку информаци тапӑнӑвӗн витӗме те. Халӗ ҫакнашкал каларӑш та пур: ӗнер памперс кунӗ пулнӑ, паян сахӑр кунӗ, ыран вара кӗрпе.
Пӗтӗмлетсе каласан: тавар дефицичӗ пулас хӑрушлӑх ҫук. Апла килограмӗ-килограмӗпе кӗрпе, сахӑр туянма кирлӗ мар.
Чулхулара сахӑр катӑкне 1 499 тенкӗпе сутма пуҫланӑ, ҫакнашкал сӗнӗве Авито пӗлтерӳ сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.
Маларах апат-ҫимӗҫ лавккисен сентрисем ҫинче сахӑр ҫухалнӑ, хыпӑнса ӳкнӗ Чулхула ҫыннисем сахӑра сыхлӑха туянма тытӑннӑ.
Чулхула ҫынни сахӑр песокӗ таврашне хыпӑнса туяннипе усӑ курса пӗр сахӑр катӑкӗн хакне ӳстерсе сутма пуҫланӑ.
Ют ҫӗршыв лавккисене хупма пуҫланӑ хыҫҫӑн Чулхула ҫыннисем хут пакетсене сутма тытӑннӑ. IKEA ятлӑ сӗтел-пукан лавккинчи пакета 1,2 млн тенкӗпе туянма сӗннӗ, H&M пакетне вара — ҫур миллион тенкӗпе.
Чӑвашстат нарӑсӑн 26-мӗшӗнчен пуҫласа пушӑн 4-мӗшӗччен апат-ҫимӗҫ тата ытти япала хакӗсем епле улшӑннине тишкернӗ.
Мӗн хакланнӑ-ха? Турцие вӗҫмелли путевка хакӗ палӑрмаллах ӳснӗ - 22,74 процент. Хамӑр патра туса кӑларнӑ машинӑсем те хакланнӑ - 17,07 процент. Ҫавӑн пекех, апат-ҫимӗҫе илес тӗк, пӗҫернӗ кӑлпасси, помидор, сахӑр хакӗсем самай ӳснӗ. Йӑлара усӑ курмалли техника йышӗнче пылесос, телевизор хакланнӑ. Япала ҫумалли порошокпа хуҫалӑх супӑнӗн хакӗсем те хӑпарнӑ. Кунсӑр пуҫне смартфонсем унчченхи пек тӑмаҫҫӗ, халӗ 7 процент ытларах хакланнӑ.
Пирӗн ҫӗршывра сахӑр песукне, кӗрпе-макарона тата ҫӑнӑха виҫсе сутма тытӑнасшӑн. Халӗ ҫавӑн пек тума Роспотребнадзор чарать. Тавар туса кӑларакансем асӑннӑ апат-ҫимӗҫе хутаҫа тултарни хака 10-15 процент ӳстерет тесе калаҫҫӗ-мӗн.
Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра сахӑр песукне, кӗрпе-макарона тата ҫӑнӑха ваккӑн виҫсе сутма ирӗк парас йӗркене сӳтсе яваҫҫӗ. Асӑннӑ ыйтӑва татса парассишӗн Роспотребнадзор яваплӑ. Ҫӗнӗлӗхе йышӑнсан маларах асӑннӑ апат-ҫимӗҫе предприятисем хутаҫа тултарса та, тултармасӑр та лавккасене ӑсатайӗҫ.
Ҫӑкӑр пӗҫерекенсен союзӗ вара ҫӑкӑра хутаҫа чикмесӗр сутмалла туни хака 5 процент йӳнетме май парассине пӗлтернӗ.
Шупашкар хулинче общество транспорчӗпе ҫӳреме хакланӗ. Ку хыпара паян, пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, республикӑн влаҫ органӗсен порталӗнче пӗлтернӗ.
Ҫынсен транспортпа ҫӳренӗшӗн тӳлемелли хак пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен ӳсме пултарӗ.
Троллейбусра ҫул укҫине карттӑпа тӳлесен 25 тенкӗ кӑларса хума тивӗ, аллӑн укҫа тыттарсан – 28 тенкӗ. Автобусра хак 26 тата 29 тенкӗ (мӗнле майпа тӳленине кура) пулӗ. Троллейбусра проезднойпа ҫӳреме кӑмӑллакансен асӑннӑ билета туянма уйӑхсерен 1135 тенкӗ тӳлеме тивӗ, студентсемпе шкул ачисен – 820 тенкӗ.
Эсир асӑрханах пулӗ: лавккасенче сахӑр хакланнӑ тата вӑл пур ҫӗрте те ҫук. Мӗн пулса иртет-ха?
Сахӑр 75 тенке ҫитнӗ. Хаш-пӗр ҫӗрте 120 тенкӗ тӑнине те асӑрханӑ. Чылай ҫӗрте вӑл ҫук. Ӑҫта кайса кӗнӗ? Тӳре-шара пӗлтернӗ тӑрӑх, лавккасенче сахӑр саппасӗ пур. Хак ӳсни тата дефицит мӗнпе ҫыхӑннӑ? Тӳре-шара ҫакна Тӗп банк тӗп ставкӑна ӳстеррипе ҫыхӑнтарать. Ҫавна май производительсен тата суту-илӳ организацийӗсен страхланма тивет. Вӗсен кредит килӗшӗвӗнче "шӑвакан" процентсем пулнине палӑртнӑ. Апла федераци шайӗнче пулӑшу мери йышӑниччен вӗсен саппассене тытса тӑма тивет. Халӑх урса кайса сахӑр туянни те хака витӗм кӳрет.
Влаҫ органӗсем таварсем пуррипе ҫуккине тата хакӗсене тӗрӗслекен штаб йӗркеленӗ.
Тӗнчере юлашки кунсенче пулса иртекен пулӑмсем пирӗн ҫӗршыв экономикине палӑрмаллах пырса ҫапассине тавҫӑрма йывӑр мар. Апла пулсан ҫӗнӗ тапхӑра кӗтсе илме пирӗн хатӗр пулмалла.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев хаксене тытса тӑрасси пирки каланӑ. Теприсем ҫак ансат мар саманапа усӑ курса хаксене хӑпартса ярас хӑрушлӑх пур. Элтепер апла тума юраманнине, лару-тӑрӑва сӑнаса тӑмаллине палӑртса хӑварнӑ.
Иртнӗ эрнере пирӗн республикӑра штаб ӗҫне йӗркеленӗ.
Паян ирхи 8 сехет тӗлӗнче Шупашкарти банксенче ют ҫӗршыв валютисен хакӗ ӳссе кайнӑ. Долларпа евро хакӗ 100 тенкӗрен иртнӗ.
Ҫав вӑхӑта илсен Раҫҫейӗн Тӗп банкӗ долларӑн официаллӑ курсне 80.4194 тенкӗ, евронне 90.8820 тенкӗ тесе палӑртнӑ. Апла пулин те Шупашкарти хӑш-пӗр учрежденире ют ҫӗршыв валютине хаклатса сутма тытӑннӑ. Тӗлӗхрен, РФ Перекет банкӗн Шупашкарти офисӗсенче 1 доллар туянма ирхи 8 сехет те ҫурӑ тӗлӗнче 110 тенкӗ те 86 пус кӑларса хума тивнӗ, 1 еврошӑн — 112,08 тенкӗ.
Валюта хакӗ ӳссе кайнине паян ирпе пирӗн ҫӗршыв Президенчӗ Украинӑра ҫар операцийӗ ирттерме йышӑннипе сӑлтавлаҫҫӗ.
Кашни ҫулах ҫуркунне йывӑр тиевлӗ машинӑсен ҫул ҫӳрес йӗрке ҫирӗпленет. Кӑҫал та ҫаплах пулӗ. Пирӗн республикӑра автомобиле виҫмелли пунктсем вырнаҫтарӗҫ. Вӗсем пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен тытӑнса ака уйӑхӗн 19-мӗшӗччен ӗҫлӗҫ.
Талӑкӗпе ӗҫлекен стационар пунктсене Шупашкара Сӗнтӗрвӑрри, Канаш, Улатӑр, Етӗрне тата Вӑрнар районӗсенчен пырса кӗнӗ ҫӗрте вырнаҫтарӗҫ. Унсӑр пуҫне куҫса ҫӳрекен икӗ пункт пулӗ.
Хулана кӗме ирӗк илес тесен «Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата хӑтлӑх кӗртекен управлени» муниципалитетӑн предприятийӗпе ҫыхӑнмалла. Машина виҫине тӗрӗслекен пунктсем те ку ыйтупа пулӑшӗҫ. Хак 16 пин тенкӗрен пуҫласа 182 000 пин тенкӗ таран.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (04.10.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 766 - 768 мм, 5 - 7 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ашмарин Николай Иванович, паллӑ тюрколог, чӑваш чӗлхи пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ ҫуралнӑ. | ||
| Кривоносов Владимир Михайлович, кӗвӗҫ, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Кривоносов Владимир Михайлович, кӗвӗҫ, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ вилнӗ. | ||
| Сергеева Наталья Алексеевна, чӑваш актриси ҫуралнӑ. | ||
| Нар Урини, чӑваш ҫыравҫи, драматургӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |