Тӳре-шара тӳрккеслӗхӗ пирки юлашки вӑхӑтра нумай калаҫаҫҫӗ. Ҫемҫерех пукан йышӑнакансем хӑйсене ыттисенчен, пирӗн пек ахаль-махаль ҫынтан, пысӑкрах тытасси унччен те пулнӑ пуль-ха. Ахальтен-им «Фитиль» йышши сатира кӑларӑмӗсем, «Капкӑн» йышши журналсем вӗсене питленӗ.
Ҫапах та совет саманинче пуянсемпе чухӑнсем хушшинче уйрӑмлӑх питех сисӗнмен пулӗ. Колхозра трактористра ӗҫлекен ҫын та, пускилти тракторист, Чехословакине путёвкӑпа канма кайнине астӑватӑп. Тепӗр кӳршӗ те, колхозра сенӗк-кӗреҫе кунсерен йӑтса ҫӳренӗ, уй-хирте хӗллехи шартламапа ҫуллахи шӑрӑха пӑхмасӑр тар тӑкнӑ хӗрарӑм, кӑнтӑрта пулнине халӗ те аса илет. Ҫук, хӑй туприпе мар. Пӗр енчен, хӑйӗн укҫин пӗр пайӗпе те темелле-ха. Профсоюз организацийӗн пайташӗ пулнӑ май (ун чух заявлени-мӗнсӗрех пурне те йышӑннӑ вӗт) ӗҫ укҫинчен уйӑхсерен тытса юлнӑ-ҫке.
Паян пули-пулми ҫын канма кайма мар, шалуран шалӑва аран ҫитерсе пырать. Ҫемьере кӗмӗл хӗсӗк енне ачасем те пӗчӗкренех ӗҫлесе илме ӑнтӑлаҫҫӗ. Хамӑн ывӑл та иккӗмӗш класра вӗреннӗ чухнех пушӑ кӗленчепе кӑштах укҫа тӑватчӗ: пуҫтарса килнӗ хыҫҫӑн ислетсе лартатчӗ, ҫуса типӗтсе йышӑну пунктне кайса паратчӗ.
Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Ен цифра телекуравӗ ҫине йӑлтах куҫассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Епле приставкӑпа кабель е мӗн йышши телевизор кирлине пӗлменнисем патне нимеҫӗсем ҫитессине хыпарланӑччӗ. Анчах вӗсем кам патне тата мӗнле майпа каясси ун чухне уҫӑмлӑ марччӗ. Халӗ вара Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗ, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви республикӑра «хӗрӳ лини» телефонне уҫассине пӗлтернӗ. Шӑнкӑравсене (8352) 26-11-11 номерпе пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен йышӑнма пуҫлӗҫ.
Ака уйӑхӗн 14-мӗшӗччен шӑнкӑравсене тунти кунпа эрне кун таран ирхи 9-тан пуҫласа 18 сехетчен йышӑнӗҫ. Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче аналог телекурава сӳнтернӗ хыҫҫӑн ака уйӑхӗн 28-мӗшӗччен шӑмат кун та ӗҫлӗ. Унӑн ӗҫ вӑхӑтне те ун чухне тӑсӗҫ: ирхи 8-тан пуҫласа 20-ччен. Ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртмен 2-мӗшӗччен вӑл каллех тунти кунпа эрне кун таран ирхи 9-тан пуҫласа 18 сехетчен ӗҫлӗ.
Чӑваш арҫынни Владимир Васильев Раҫҫей 1 телеканал эфирне тухакан «Сам себе режиссер» кӑларӑма хутшӑннӑ. Вӑл ярса панӑ видеоролик ҫӗнтерме пултарнӑ. Ҫак арҫын телепрограммӑна ӳкернӗ май кӑларӑм ертӳҫипе Александр Гуревичпа калаҫнӑ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, «Сам себе режиссерӑн» черетлӗ кӑларӑмне кӑтартнӑ. Владимир Васильев ярса панӑ видеора вӑл хӑй вырӑнти пӗр юрӑҫа пушмак тӑхӑнмалли хатӗр парнелени ӳкерӗннӗ, артиста ку парне питӗ килӗшнӗ. Ҫав хатӗрпе епле усӑ курмаллине чӑваш арҫынни эфирта хӑй кӑтартнӑ. Кунпа кӑна ҫырлахман вӑл, телеертӳҫе ӑна парнелесе хӑварнӑ. Александр Гуревич: «Вӑл мана кирлӗ пулӗ, унпа усӑ курӑп», — тенӗ.
Оксана Ачкасова текех «Чӑваш Енӗн наци телерадиокомпанийӗн» директорӗ мар. Иван Моторин алӑ пуснӑ 164-р номерлӗ хушу тӑрӑх вӑл ку пукана пушатнӑ. Хушу документне влаҫ органӗн порталӗнче паян вырнаҫтарнӑ.
Ачкасова Оксана Ивановна малашне хӑш вырӑна куҫарасси пирки хут ҫинче пӗр сӑмах та ҫырман. Ку вырӑна кама лартасси те хальлӗхе паллӑ мар. Директор ӗҫне вӑхӑтлӑха кам туса пырассине те палӑртман-ха.
Асаилтеретпӗр, Оксана Ивановнӑна ку вырӑнта 2017 ҫул вӗҫӗнче ӗҫлеме пуҫланӑччӗ — директор ӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫланӑччӗ, пӗлтӗр нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче вара ӑна официаллӑ майпа ҫирӗплетнӗччӗ. Ҫулталӑк иртнӗ хыҫҫӑн контракта тӑсман пулса тухать. Ун умӗн «Чӑваш Енӗн наци телерадиокомпанийӗн» директорӗн вырӑнне Александр Магарин, Алексей Белов тата ыттисем те йышӑннӑччӗ.
Оксана Ачкасова нумай ҫул тӗрлӗ МИХсенче ӗҫленӗ ҫын. 2002 ҫулта вӑл Шупашкарти «Европа Плюс» тата «Русское радио» радиостанцисен директор ҫумӗ пулса тӑнӑ. 2004–2014 ҫулсенче «Местное радио» радиокомпанин директорӗ пулнӑ, 2014 ҫултан — Чӑваш наци телерадиокомпанин креативлӑ продюссерӗн ӗҫне пурнӑҫланӑ.
Иртнӗ шӑмат кун, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Тутарстанри «Сувар» хаҫат хӑйӗн чӗрӗк ӗмӗрхине уявларӗ. Унта Чӑваш Енри делегаци те, ҫав шутра Чӑваш халӑх сайчӗ те, хутшӑнчӗ.
Уяв вӑхӑтӗнчи вулакансен конференцине тӗрлӗ регионтан пухӑннисем ҫивӗч ыйтусене те хускатнӑ. Пушкӑртстанри «Урал сасси» хаҫат редакторӗ Юрий Михайлов, сӑмахран, Чӑваш наци телекуравӗ Чӑваш Енри чӑвашсен кӑна пулмалла маррине палӑртнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, унӑн корреспондент пункчӗсене чӑвашсем йышлӑ регионсенче те йӗркелемеллех. Чӑваш наци телекуравӗн анлӑшӗ сарӑлсан вӑл ҫӗршыв тӑрӑх сапаланнӑ ентешӗмӗрсен пурнӑҫне те ҫутатӗ. Вулакансен конференцийӗнчисем Юрий Михайловӑн шухӑшне ырланӑ. Вӗсем Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ячӗпе ҫавӑн пек чӗнӳпе тухма йышӑннӑ.
Чӑваш Ен кӗҫех цифра телекуравӗ ҫине куҫасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫавна май ҫынсен кирлӗ хатӗр-хӗтӗр илсе телевизора «цифра» ҫине куҫармалла.
Паллах, ватӑрах ҫынсене ҫак ӗҫе тума ҫӑмӑл мар. Ҫапах пӑшӑрханмалла мар – нимеҫӗсем пулӑшӗҫ. Вӗсен йышӗне – студентсем, вӗрентекенсем, почтальонсем, социаллӑ ӗҫченсем. Малтанах вӗсене ятарласа вӗрентӗҫ, цифра телекуравӗн приемӗ пирки каласа парӗҫ, хатӗр-хӗтӗре тӗрӗс мӗнле суйламаллине ӑнлантарӗҫ. Вӗренӳ нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пуҫланнӑ, пушӑн 4-мӗшӗнче вӗҫленет.
Аса илтерер: кӑҫал ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче аналог телекуравне сӳнтерӗҫ. Цифра телекравӗнче ҫынсем 20 канал тӳлевсӗр курма пултарӗҫ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун, Шупашкарта Пӗрремӗш каналӑн «Стань Первым!» ыркӑмӑллӑх акцийӗ иртӗ, унта паллӑ телеертӳҫӗсем, артистсем, мусӑкҫӑсем тата спортсменсем хутшӑнӗҫ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать.
Акцие Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ирттересси пирки республика Элтеперӗ Перремӗш канал директорӗн халӑх проекчӗсемпе ӗҫлекен пулӑшуҫипе Александр Ильинпа тата «Музыка Первого» каналӑн тӗп продюсерӗпе Борис Хлудневпа калаҫнӑ.
Палӑртмалла, «Стань Первым!» акци 20 ҫул ытла ӗнтӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун иртет. Акци вӑхӑтӗнче паллӑ ҫынсем ача ҫурчӗсенче, пульницасенче, нумай ачаллӑ ҫемьесем патӗнче пулаҫҫӗ, ачасене парнепе хавхалантараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне ыркӑмӑллӑх концерчӗсем те иртеҫҫӗ. Тӳлевсӗр гала-концертсем вара уҫӑ лапамра пулаҫҫӗ, вӗсене кирек кам та курма пултарать.
Шупашкарта пурӑнакан Юлия Линберг «Пятница» телеканал эфирне тухакан «Пацанки-4» шоу кастингне хутшӑнать. Унӑн ҫамрӑксен кӑларӑмӗн ҫӑлтӑрӗ пулма майсем пур. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫулла асӑннӑ проектӑн ҫӗнӗ сезонне кӑтартӗҫ. Хальхи вӑхӑтра Мускавра иртекен кастинга ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнче пурӑнакан хӗрсем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Шупашкарта пурӑнакан 29 ҫулти Юлия Линберг. Унӑн чун киленӗҫӗ те хӑйнеевӗрлӗ. Вӑл — ММА боецӗ. Профессипе вара — ӳкерӳ учителӗ. Аслӑ пӗлӗве Мускавра илнӗ.
«Пӗтӗм Раҫҫейри питӗ правур арҫынаппасене пуҫтарнӑ кунта. Телешоура вӗсене ырӑ енне улӑштарма палӑртнӑ. Ҫак хӗрсен наркотиксем, пирус тата эрех-сӑра пирки манма тивӗ», — палӑртнӑ Юлия Линберг.
Республикӑра кӗҫех цифра телекуравӗ ӗҫлесе каяссине, аналог телекуравне пӗтерессине сайтра пӗлтернӗччӗ. Тӳлевсӗр 20 канала курас тесен DVB-T2 цифра приставки, антенна лартмалла. Вӗсене вара укҫалла туянмалла.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене тата сахал тупӑшлӑ ҫемьесене цифра телекуравне куҫмашкӑн компенсаци парӗҫ. Ку проекта ЧР Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви хатӗрленӗ.
Цифра телекуравӗн сигналне йышӑнма пултаракан ялсенче пурӑнкансен компенсацийӗ 1750 тенкӗрен нумайрах пулмӗ. Чӑваш Енре 83 ялта цифра телекуравӗн сигналӗ ҫук. Ҫавна май унта пурӑнакан ветерансемпе сахал тупӑшлӑ ҫемьесен компенсацийӗ 6500 тенкӗрен ытларах пулмӗ. Ку укҫана спутник телевещанин тата конвертерлӗ спутник антеннин сигналне илме пултаракан хатӗр-хӗтӗр туянма парӗҫ.
Пӗр хутчен тивӗҫекен тӳлеве кӑҫал ҫӗртмен 30-мӗшӗччен парӗҫ. Ҫак тӗллевпе республикӑра 9,6 миллион ытла тенкӗ кирлӗ пулӗ.
Чӑваш Енри тата тепӗр шӑпӑрлан «Лучше всех» (чӑв. Пуринчен те лайӑххи) телешоура ӳкерӗннине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, вӑл телекӑларӑма Пӗрремӗш каналпа вырсарникун каҫсерен кӑтартаҫӗ. Ӑна Алексей Галкин шӳт ӑсти ертсе пырать. Раштавӑн 23-мӗшӗнчи телекӑларӑмра 3 ҫулти Мария Александровӑна кӑтартрӗҫ. Вӑл Раҫҫейӗн тӗрлӗ хулинчи паллӑ вырӑнсемпе паллаштарчӗ. Унпа Максим Галкин «тӗнчери чи ҫамрӑк экскурсовод» тесе паллаштарчӗ.
Кӑларӑма ача ашшӗ-амӑшӗпе тата хреснашшӗпе-хреснамӑшӗпе пынӑ. Хӗрачан ҫулталӑкри Глеб шӑллӗне те аслисем пӗрле илнӗ.
Шупашкарта пуринчен ытла мӗн килӗшни пирки телеертӳҫӗ ыйтсан Маша: «Диван», — тесе хуравларӗ. Мускавра ӑна, амӑшӗ Ксения каланӑ тӑрӑх, Василий Блаженный чиркӗвӗ килӗшнӗ.
-1.7 °C