Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Людмила Соломонова икӗ ачипе, вӗсенчен пӗри — сусӑр, урамра тӑрса юлма пултарнине, вӑл виҫҫӗмӗш ачине кӗтнине хӑй вӑхӑтӗнче Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Аса илтерер, Людмилӑна хӑй вӑхӑтӗнче хула администрацийӗ хваттер панӑ. Анчах вӑл хваттер хӑйӗн балансӗ ҫинче тесе Шупашкарти 3997-мӗш ҫар чаҫӗ суда тавӑҫпа тухнӑ. Малтанхи инстанцири суд йышӑннӑ тӑрӑх, ҫемьен хваттертен тухса каймаллаччӗ. Суд администрацие ҫемьене урӑх ҫӗре куҫарма ыйтнӑ. Анчах Людмила Соломонова юсав ирттерме укҫа хывнӑ тесе турткалашма тытӑннӑ.
Ӗнер Ҫӗнӗ Шупашкар хӗрарӑмӗн хваттер ыйтӑвне Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ пӑхса тухнӑ, сусӑр ача амӑшне кӑларса ямалла мар йышӑну кӑларнӑ.
Шупашкар районӗнчи Лапсарта вырнаҫнӑ «Юрма» предприятие унӑн хуҫи, Владимир Ермолаев усламҫӑ, сутса ярасшӑн. Кун пирки Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев Инвестици климатне лайӑхлатассипе ӗҫлекен канашӑн ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Экспертсем шухӑшланӑ тӑрӑх, кайӑк-кӗшӗк ӗрчетекен предприятие ярӑнтарни вӑл хупӑнассине, ҫынсем ӗҫсӗр тӑрса юлассине пӗлтермест. Владимир Ермолаевӑн аллинче пулнӑ услама Тутарстанри «Агросила» компани илме пултарать-мӗн. Кӳршӗллӗ регионти ҫав предприяти ӑнӑҫлӑ ӗҫлет тесе калаҫҫӗ.
Шупашкар районӗнчи тепӗр чӑх-чӗп хапрӑкӗпе вара уҫӑмлӑх сахалтарах. Аса илтерер, унти «Чӑваш бройлерӗ» обществӑна панкрута кӑларасшӑн. Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ «Корма и концентраты» (чӑв. Выльӑх апачӗ тата концентрат) тулли мар яваплӑ обществӑн тавӑҫне иртнӗ уйӑхра пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн предприятире панкрут умӗнхи сӑнав процедурине кӗртме йышӑннӑччӗ.
Этем правине хӳтӗлекен Европӑри тӳресем суд ларӑвӗ вӑхӑтӗнче ҫынсене тимӗр читлӗхре тытнине ырламан. Уншӑн вӗсене кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен шар курнӑ тесе йышӑннӑ май хыснаран укҫан саплаштармалла тесе палӑртнӑ.
Тимӗр читлӗхе хупса хунипе килӗшмесӗр Европӑри суда Раҫҫейри виҫӗ ҫын ҫитнӗ. Унти тӳресем ҫавсен тавӑҫне тӗплӗн тишкернӗ те пирӗн ҫӗршыври судсем Этем правин Европӑри конвенцийӗн 3-мӗш статйине пӑснине палӑртнӑ.
Хӑйне хӳтӗлеме ыйтнисем хушшинче Шупашкарти Александр Сусарин та пулнӑ. Александр Сусарина кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен шар курнӑшӑн 7,5 пин евро тӳлемелле йышӑннӑ. Вологдӑри Евгений Беляева та хыснаран ҫавӑн чухлӗ тенкӗлӗх саплаштармалла. Красноярскри Роман Воронцова 3 пин евро тӳлӗҫ.
Ку пӑтӑрмах Канаш районӗнчи ялта сиксе тухнӑ. Иртнӗ ҫулхи юпа уйӑхӗнче пӗрисем кил хуҫи вилнӗренпе ҫур ҫул ҫитнине асӑннӑ. Кӳрше 34 ҫулти пускил хӗрарӑмӗ те каҫнӑ.
Леш тӗнчене асӑннӑ ҫынна асра тытнине палӑртса сӗтел хушшине пуҫтарӑннисем киле саланнӑ хыҫҫӑн кил хуҫин 17-ри ывӑлӗпе унран икӗ хут аслӑрах хӗрарӑм тепӗр ҫынсем патне ҫул тытнӑ. РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫавӑн чухне 17-ри каччӑ хӗрарӑма хӗненӗ, кил хушшинче пусса ӳкернӗ те пусмӑрланӑ.
Пуҫтахланнӑ каччӑн ӗҫӗпе нумаях пулмасть суд ларӑвӗ иртнӗ. Пӗрремӗш инстанцири суд ӑна РФ Пуҫиле кодексӗн 131-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑпласа 1,5 ҫуллӑха айӑплама йышӑннӑ. Анчах хупса хуман, условлӑ майпа явап тыттарӗҫ.
Тӑвай районӗнче пурӑнакан 33 ҫулти арҫынна ҫын вӗлернӗшӗн 2,6 ҫуллӑха ирӗкрен хӑтарма йышӑннӑ.
Инкекӗ 2014 ҫултах, ҫурла уйӑхӗнче, пулнӑ. «ВАЗ 21093» рулӗ умне ӳсӗр пуҫпа ларнӑ ҫамрӑк арҫын «Hyundai Solaris» маркӑллӑ машинӑпа ҫапӑннӑ. Хирӗҫ килекен ҫул ҫине кӗрсе кайнӑ ӳсӗр водитель Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне шар кӑтартнӑ: йывӑр сурана пула вӑл пульницӑра куҫ хупнӑ.
Ӳсӗр пуҫпа машина тытса пыраканскер те самай аманнӑ. Икӗ ҫул сипленнӗ вӑл. Айӑпне йышӑнасшӑн пулман, инкек пирки каласа кӑтартма килӗшмен. Анчах та кӗнтелемсем те, экспертиза та ӳсӗр водитель айӑплине ҫирӗплетнӗ.
Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗҫе Вӑрмар район судӗнче пӑхса тухнӑ. Айӑплӑ водителе 2,6 ҫуллӑха ирӗксӗр хӑварма йышӑннӑ. Приговор хальлӗхе вӑя кӗреймен-ха.
Шупашкарта иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ирхи виҫӗ сехет тӗлӗнче пулса иртнӗ ҫак пӑтӑрмах пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, ҫӗр хута киле таврӑнакан 26 ҫулти хӗр подъезд умӗнче ҫамрӑк ҫын ҫывӑрнине асӑрханӑ. Ҫулла мар, шӑнса пӑсӑласси те часах тесе пике арҫынна вӑратнӑ.
Лешӗ хӗре тав тӑвас вырӑнне янахӗнчен туртса панӑ. Пике хӑйӗн подъездне кӗрсе тарнӑ. Анчах лешӗ хӑваласа ҫитсе а куҫӗнчен тӑхӑнтартса панӑ. Унтан арҫын вӗлерессипе хӑратса пусмӑрланӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн пике хӑй хваттерне кӗрсе тарма ӗлкӗрнӗ. Кайран та арҫын лӑпланман. Хӗре шыраса хваттерсенчен пӗрин алӑкне тӳнлеттерме тытӑннӑ. Шар курнӑ пике йӗрке хуралҫисем патне шӑнкӑравланӑ. Алӑк танлаттарса тӑраканскер пакунлисен аллине ҫакланнӑ.
Пусмӑрҫӑ арҫынна суд ҫирӗп режимлӑ колоние 5 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Ҫӗмӗрле хулинче амӑшӗпе ывӑлӗ шаурма сутакан хӗрарӑма тапӑннӑ. Пӑтӑрмахӗ пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче сиксе тухнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑ суту-илӳ точкине кӗрсе кайса сутуҫӑна тытса унӑн пуҫне кирпӗч стена ҫумне ҫапнӑ, кайран питӗнчен алӑпа шӑлса панӑ. Унтан вӑл хӗрарӑма ҫӳҫрен ярса илнӗ. Унтан вӑл хайхи мӑйӗ патне ҫӗҫӗ илсе пырса укҫа тапӑннӑ.
29 ҫулти ывӑлӗпе пулнӑ 61 ҫулти амӑшӗ те хӑйӗн ҫывӑх ҫыннине хӳтӗлеме ӑнтӑлнӑ курӑнать. Вӑл сутуҫӑн сумкине ярса илнӗ те ывӑлӗпе иккӗшӗ тарнӑ. Сумкӑра 3,5 пин тенкӗлӗх пуянлӑх пулнӑ-мӗн.
Усалланнӑ амӑшӗпе ывӑлне суд 7 ҫул та 1 уйӑхлӑха хупмалла тунӑ. Каччӑна ҫирӗп режимлӑ колоние ӑсатнӑ, амӑшне — пӗтӗмӗшле режимлине.
Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Георгий Егоров тӗлӗшпе (ӑна пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче арестленӗ хыҫҫӑн килте тытса усрамалла тунӑччӗ) алӑ пусманшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратури хыпарланӑ тӑрӑх, Георгий Егоров хӑй килӗштермен строительство фирмин пуҫлӑхне ҫурта хута яма ура хунӑ. Кивӗ ҫуртран куҫарма тесе ҫав стройорганизаци муниципалитет саккасӗпе нумай хваттерлӗ ҫурт хӑпартнӑ. Анчах район администрацийӗн пуҫлӑхӗ актсене пусмасӑр тӑнӑ. Хута тытса чарнине пула застройщикӑн хыснаран илмелли 5 миллион тенкӗ ытла укҫана тархаслама тивнӗ.
Тарӑхнипе подряд организацийӗ суда тавӑҫпа ҫитнӗ. Унта тӗп парӑмсӑр пуҫне вӑхӑтра тӳлеменнишӗн район администрацийӗнчен ҫур миллиона яхӑн укҫа шыраса илмелле тунӑ.
Шупашкарти Комбинат урамӗнчи нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринче хваттерлӗ ҫын хӑйӗн хваттерне хӑна ҫуртне ҫавӑрнӑ. Ятарлӑ сӗтел-пукан, кирлӗ ытти хатӗр-хӗтӗр лартса тухнӑ та хостел евӗр усӑ курма тытӑннӑ.
Вӑхӑтлӑх пурӑнма янипе хваттер хуҫи пайталлӑ пулнӑ вӑхӑтрах кӳршӗсене пускилти ҫӗр тӗрлӗ хӑна-вӗрле канлӗ пурӑнма кансӗрленӗ. Унтан та ытларах: ҫемьере ҫул ҫитмен виҫӗ ача пулнӑ, вӗсене те килен-каян савӑнтарман.
Пӗчӗкскерсен правине хӳтӗлесе Шупашкарти Калинин районӗнчи прокуратура суда ҫитнӗ. Тавӑҫра кӳршӗллӗ хваттере хӑна ҫуртне ҫавӑрни ачасен правине пӑснине палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне тата хостеле ҫавӑрас тесен хваттере пурӑнмалли мар ҫурт-йӗр тесе йышӑнмалла. Ун валли ҫуртра пурӑнакансенчен илни кирлӗ.
Саккуна пӑхӑнман ҫынсен тӗлӗшпе суд хваттере хӑна ҫурчӗ евӗр усӑ курма юрамасть тесе йышӑннӑ.
Шупашкарти пӗр пульницӑра ӗҫлекен хирург тата васкавлӑ медпулӑшу тухтӑрӗ хӑйсен ӗҫне тивӗҫлипе пурнӑҫламаншӑн суд сакки ҫине ларӗҫ.
59 ҫулти арҫынна пациент вилӗмӗшӗн айӑпласшӑн. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 2015 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче васкавлӑ медпулӑшупа пациента пульницӑна илсе килнӗ. Тӗрӗс куҫпа хаклас тӑк, ӑна тӳрех пульницӑна вырттармалла пулнӑ. Анчах хирург ҫакна туман, пациента киле янӑ.
Чирлӗскер килте хӑйне тата япӑхрах туйнӑ. Унӑн арӑмӗ васкавлӑ медпулӑшӑва шӑнкӑравланӑ. Анчах арҫынна каллех пульницӑна вырттарма хирӗҫленӗ. Утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче вӑл килтех вилсе кайнӑ.
Ку ӗҫе кӗҫех суд пӑхса тухӗ.
-6.7 °C