Укҫа тесен шапа та алӑ тӑсать теҫҫӗ. Чӑваш Енри аслӑ шкулсенчен пӗрин преподавателӗ сӗтев илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе Шупашкарта пурӑнакан 66 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫарнӑ. Вӑл И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчи «Фармакологи, клиника фармакологийӗ тата биохими» кафедрӑн доценчӗ пулса ӗҫлет.
Арҫын сӗтев илнӗ тесе РФ Пуҫиле кодексӗн 290-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, сӗтеве преподаватель 2018 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн ҫуррисенче медфакультетра вӗренекен пӗр студенткӑран ҫын урлӑ илнӗ. 40 пин укҫалла вӑл хайхи хӗре «Фармакологи» дисциплинӑшӑн отметка лартса панӑ. 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче вара парӑмсене каҫарма тепӗр студенткӑран 30 пин ыйтнӑ теҫҫӗ.
Чӑваш Енри полицейскисен Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшра пурӑнакан ӳсӗр водителе тытса чарассишӗн пӑшалпа усӑ курма тивнине эпир ӗнер пӗлтернӗччӗ. Пӑтӑрмах Канаш районӗнче пулса иртнӗ. Ӳсӗр водитель тӗлӗшпе пакунлисем протокол ҫырма пуҫланӑ. Ҫав самантра вырӑна ҫамрӑксемлӗ икӗ машина пырса ларнӑ. Вӗсенчен пӗринче водителӗн ывӑлӗ пулнӑ. Ҫак ушкӑн протокол ҫырнине хирӗҫ пулнӑ. Ӳсӗр водитель вырӑнтан тарас тенӗ, анчах полицейски ҫула пӳлнӗ. Ҫав самантра водителӗн ывӑлӗпе тепӗр ҫамрӑк пакунли ҫине сиксе ӳкнӗ, тапса, ҫапса пӗтернӗ. Инспектора вӗсем ҫӗр ҫине ӳкернӗ. Водитель тата унӑн ывӑлӗ каллех тарма пӑхнӑ. Ҫул-йӗр инспекторӗсенчен пӗри ӗҫри пӑшалпа асӑрхаттармалла малтан сывлӑша пенӗ, унтан машина кустӑрмине персе шӑтарнӑ.
Ҫак пӑтӑрмаха пӗлсен Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хайӗн шухӑшне пӗлтернӗ. Ӳсӗрле руль умне ларнине тата пакунлисемпе хирӗҫнине вӑл ырламан. Пуҫтахсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе епле тишкернине вӑл хӑй сӑнаса тӑма шантарнӑ.
Куславкка районӗнче пурӑнакан пӗр ҫын тӑванне хӗрхеннипе пӑтӑрмаха ҫакланнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Куславкка районӗнче пурӑнакан арҫын йӗркене административлӑ майпа пӑснӑ. Вӑл ӳсӗрле руль умне ларнӑ. Уншӑн хайхине йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Ҫавӑншӑн унӑн тӑванӗ кӑмӑлсӑрланнӑ. Кӑмӑлсӑрланнӑ ҫеҫ те мар, полицейскисем ҫине алӑ ҫӗкленӗ.
Йӗрке хуралҫисемпе «йӗрке» тума хӑтланнӑ ҫынна пуҫтахланма паман. Халӗ 31 ҫулти арҫыннӑн явап тытма тивӗ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем ун тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 318-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. Унӑн тӑванне вара (арҫын ҫавна хӳтӗлесе хирӗҫнӗ те ӗнтӗ) ӳсӗрле руль умне ларнӑшӑн административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ.
Чӑваш Енри полицейскисен Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшри ӳсӗр водителе тытса чарас тесе пӑшалпа пеме тивнӗ. Малтан сывлӑша, унтан — машина урапине.
Хӗрӗнкӗ водитель пакунлисенчен тарас тенӗ. Ӑна хӳтӗлесе унӑн тусӗсем ҫул-йӗр инспекторӗсем ҫине сиксе ӳкнӗ.
Шалти ӗҫсен министерствин Тӑвай районӗнчи пайӗн ӗҫченӗсем тревогӑпа ура ҫине тӑнӑ. Водителе тытса чарма май килнӗ. Ӑна транспорт рулӗ умне ӳсӗр пуҫпа ларнӑшӑн тата полици ӗҫченӗ ыйтнине пӑхӑнмашӑн явап тыттарма йышӑннӑ. Унпа пӗрле пулнӑ икӗ ҫын тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсен влаҫ ҫыннине хирӗҫ тӑнӑшӑн явап тытма тивӗ.
Сӑмах май каласан, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн Чӑваш Енре ӳсӗр 49 водителе тытса чарнӑ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан 31 ҫулти арҫын тӗлӗшпе, РФ Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл пиччӗшне вӗлернӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫав арҫын ӳсӗр пулнӑ, килӗнче амӑшӗпе хирӗҫсе кайнӑ. Амӑшӗ ывӑлӗ ӗҫлеменшӗн кӑмӑлсӑрланнӑ.
Вӗсем вӑрҫӑннине пиччӗшӗ илтнӗ. 37 ҫулти арҫын киле кӗнӗ те амӑшне хӳтӗлеме пуҫланӑ. Пӗртӑвансем вӑрҫӑнса кайнӑ. Кӗҫӗнни ҫӗҫӗ ярса тытнӑ та аслине икӗ хутчен чикнӗ.
Пиччӗшӗ ҫавӑнтах вилсе кайнӑ. Халӗ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатас тӗллевпе тӗрлӗ экспертиза ирттерӗҫ.
Тӗлӗнмелле ҫак пӑтӑрмах пирки Елчӗк тӑрӑхӗнче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Турцинче ӗҫлесе пурӑнакан Надина Джавадова Фейсбукра ҫырса пӗлтернӗ.
Вӑл икӗ ҫул каялла тӑван ене килнӗ. Шупашкарта унӑн аптекӑна кайма тивнӗ. «Чӑвашра пулнипе хӗпӗртесе кайса-ши, сутуҫӑпа чӑвашла калаҫас терӗм.
Анчах та, кӗтмен ҫӗртен шовинистла сӑмахсем илтмелле пулчӗ: «Так прилично выглядите, а говорите по-чувашски», — терӗ куҫӗсене чарса пӑрахса, вырӑсла пӗлнӗ таран...», — ҫырса кӑтартнӑ ентешӗмӗр.
Тӑван республикӑмӑрта наци чӗлхипе калаҫакан чӑваш хӑйне хӳтӗлеме хӑтланни фармацевта ӳкӗте кӗртеймен. Вӑл хыҫран тем каласа вӑрҫса юлнӑ.
Ют ҫӗршывра, Раҫҫей турисчӗсем йышлӑ ҫӳрекен вырӑнсенче, вырӑнтисем вырӑсла пӗлеҫҫӗ-ши тесе вырӑсла хӑюсӑррӑн сӑмах пуҫарнине ӑнланма пулать-ха. Анчах чӑваша килсен Шупашкарта чӑвашла калаҫма шикленни, чӑн та, тӗлӗнтермӗшех.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарти йӗрке хуралҫисенчен 39 ҫулти хӗрарӑм пулӑшу ыйтнӑ. Ултавҫӑсене вӑл 1 миллион та 526 тенюкӗ укҫа куҫарса панӑ. Ун патне палламан арҫын шӑнкӑравланӑ. Хӑйӗнпе банкӑн хӑрушсӑрлӑх енӗпе тӑрӑшакан ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Вӑл хӗрарӑмӑн банкри счечӗ ҫинче такам укҫа вӑрласшӑн тесе ӗнентернӗ. Укҫасӑр юлас мар тесен карттӑ ҫинчи тупрана илсе банкри хӑрушсӑр счет ҫине куҫармалла тенӗ.
Ҫавӑн пекрех тӗслӗх Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 81 ҫулти хӗрарӑмпа та пулса иртнӗ. Пенсионеркӑна та банкран шӑнкӑравлатпӑр тесе тыттарнӑ. Ӑна та пур банкри укҫана илмелле тесе ӗнентернӗ. Преступниксем хӗрарӑм валли такси чӗнсе илнӗ. Унпа хӗрарӑм ҫывӑхри банк уйрӑмне кайнӑ. Кредит учрежденине ҫитсен укҫана илсе ултавҫӑсен счечӗ ҫине куҫарнӑ. Тепӗр кунхине хӗрарӑм банка каллех ҫул тытнӑ. Хальхинче вӑл счет ҫинче юлнӑ 650 пин тенке пӗлмен-туман счет ҫине куҫарнӑ.
Асӑннӑ тӗслӗхсемпе пакунлисем пуҫиле ӗҫсем пуҫарнӑ. Халӗ ултавҫӑсене шыраҫҫӗ.
Усал хыпар утпа ҫӳрет теҫҫӗ те, ҫак кунсенче тӗнче тетелӗнче Шупашкарти шӑл тухтӑрӗсене ирӗксӗр кантараҫҫӗ текен сас-хура сарӑлнӑ. Республикӑн парламенчӗн депутачӗ Константин Степанов, тӗслӗхрен, Шупашкарти Хула стоматологийӗн поликлиникин тытӑмӗнчи 100 ытла ҫынна хӑй ирӗкӗпе канма кайма хистенине пӗлтернӗ. Вӑл прокуратурӑна та ҫыру шӑрҫаланӑ-мӗн.
Надзор органӗ тӗрӗсленӗ те ӗҫ законодательствине пӑснине палӑртман. Поликлиникӑн ертӳҫисем те саккуна пӑхӑнса пурӑннине, ҫынсем хӑйсем канасшӑн пулнине, ҫавӑн пирки ыйтса ҫырнине ӗнентернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев стоматологсемпе ҫыхӑннӑ ыйтӑва хӑй тӗрӗслеме палӑртнӑ. Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствин ревизи службине лару-тӑрӑва тишкерсе ҫывӑх вӑхӑтра пӗлтерме ыйтнӑ.
Чӑваш Енре тара илнӗ ҫуртра 20 ҫулти каччӑна вӗлернӗ. Унӑн пӗлӗшӗ чӗрех юлнӑ.
Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кун тӗлӗшпе ҫынна вӗлернӗшӗн тата икӗ ҫынна вӗлерме тӑнӑшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫак преступление тума пултарнӑ ҫын Шупашкарти Лапсар ҫулӗ ҫинче вырнаҫнӑ мунча комплексӗнче пулнӑ. Унта вӑл 20 ҫулти тата 21-ри каччӑсемпе хирӗҫсе кайнӑ.
Хайхискер ҫӗҫӗпе пӗрне тапӑннӑ, лешӗ сурансене пула больницӑра вилнӗ. Тепри вилӗмрен хӑтӑлнӑ.
Арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл – унччен те айӑпланнӑ 49 ҫулти арҫын. Халӗ экспертизӑсем ирттереҫҫӗ, пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Элӗк районӗнче пӗр хӗрарӑм путса вилнӗ. Вӑл ҫав районта Чулкаҫ ялӗнче пурӑннӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви хыпарланӑ тӑрӑх, ҫав хӗрарӑм шуса кайнӑран пӗвене кӗрсе ӳкме пултарнӑ. Ку инкек Элӗк районӗнчи Анаткас ялӗ ҫывӑхӗнчи пӗвере пулнӑ.
Асӑннӑ ведомство малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, 79 ҫулти хӗрарӑм пӗве хӗрринче шуса кайнӑ та шыва кӗрсе ӳкнӗ, анчах каялла тухайман.
+1.3 °C