Чӑваш Енри студентсем те Хура тинӗсри мазута пуҫтарма пулӑшаҫҫӗ.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн студенчӗсем Хура тинӗс хӗррине тӗрӗслесе мазутлӑ вырӑнсене тупса тасатаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне ҫак инкекре шар курнӑ кайӑксене, чӗрчунсене пулӑшаҫҫӗ. Ку кӑна мар, вӗсем шар курнисен ӑшӑнмалли тата апатланмалли пунктсенчи ӗҫе те хутшӑнаҫҫӗ
Пӗр сӑмахпа, вӗсем – паттӑрсем!
Гарвардри ӑсчахсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, XV ӗмӗр варринче викингсем Гренландирен тинӗс шайӗ вӑйлӑ хӑпарнипе тата пӗрмай шыв илнине пула пӑрахса кайнӑ. Naked Science ҫырса кӑтартнӑ тӑрӑх, шыв ялсем патне питӗ ҫывӑха ҫитнӗ, кӗтӳ ҫӳретмелли улӑхсене ярса илнӗ, ҫавна пула ҫӗр тӑварланса кайнӑ та тыр-пул ӳсме пӑрахнӑ.
Ҫурҫӗр Америкӑна — Гренландин кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енне — Европа ҫыннисенчен чи малтан викингсем ҫитнӗ. X ӗмӗр вӗҫӗнче скандинавинчен тухнисем виҫӗ пысӑк ял никӗсленӗ, унта вӗсем 500 ҫула яхӑн пурӑннӑ.
Викингсене утрава пӑрахса кайма мӗн хистени пирки ӑсчахсем паянхи кун та тавлашаҫҫӗ. Чи анлӑ сарӑлнӑ версисем хушшинче: политика тӗлӗшӗнчи йывӑрлӑх, социаллӑ хумхану тата ҫутҫанталӑк улшӑнни.
Гарвард ӑсчахӗсем шутланӑ тӑрӑх, вӑрттӑнлӑх кӑларса тӑратакан миграцин тӗп сӑлтавӗ тинӗс пулса тӑнӑ — ун чухне вӑл вырӑнти экономикӑшӑн питӗ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
Тӗпчевҫӗсем ҫав вӑхӑтри климата уҫса паракан даннӑйсене тӗпченӗ, Гренланди пӑрлӑхӗ мӗн таран ӳснине модельлесе пӑхнӑ. Викингсем утрава пӑрахса кайни вара шӑп та шай пысӑках мар пӑрлӑх тапхӑрӗ пуҫламӑшӗпе пӗр килни палӑрнӑ.
Норвегин ҫӑлав ушкӑнӗ Eemslift Hendrika карап экипажне ҫӗр ҫине илсе ҫитернӗ. Ҫынсене ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнчех ҫӑлма пуҫланӑ. Инкеке лекнӗ моряксем SOS сигнала Норвегин Олесунн хули ҫывӑхӗнче, ҫыранран 130 ҫухрӑмра пама тытӑннӑ.
Карапӑн моторӗ ӗҫлеме чарӑннӑ, таварӗсем вырӑнтан хускалнӑ, ун хыҫҫӑн вӑл самаях тайӑлнӑ. Ҫанталӑк алхаснине кура карапӑн тӳнсе йӑванас хӑрушлӑх сиксе тухнӑ.
Судно ҫинче пурӗ вуникӗ ҫын пулнӑ. Ытларах пайӗ вертолет вӗҫсе килнӗ хыҫҫӑн ҫӑлӑнма пултарнӑ. Экипажри тӑватӑ ҫыннӑн шыва сикме тивнӗ, пӗр матросӗ суранланнӑ. Ҫыранри хуралҫӑсенчен килнӗ информаци ҫине таянса Euronews хыпарланӑ тӑрӑх хальхи вӑхӑтра пур ҫынна та ҫӑлнӑ, вӗсен пурнӑҫӗ хӑрушлӑхра мар.
Дизтопливӑпа, нефьтпе тата вӑтам калӑплӑ катерсемпе тиенӗ карап унӑн экипажне ҫӑлнӑ хыҫҫӑн кӑнтӑралла куҫса пырать. Хальхи вӑхӑтра ӑна буксирсемпе туртса кӑларасси пирки пуҫ ватаҫҫӗ, мӗншӗн тесен унӑн тиевне кура карап путса ансан экологи тӗлӗшпе пысӑк пӑтӑрмах сиксе тухма пултарать.
Утӑн 27-мӗшӗнче Раҫҫей ҫарпа тинӗс флочӗн кунне паллӑ тӑвӗ. Ҫак кун валли Калининградри тинӗс каналӗнче ятарласа Балти флочӗн карапӗсен парадне хатӗрлеме тытӑннӑ.
Ҫарпа тинӗс парадне флотӑн 9 карапӗ хутшӑнӗ. Вӗсем — «Настойчивый» миноносец, «Бойкий» корвет, «Королев» десантсен пысӑк карапӗ, «Калмыкия» карап, «Гейзер» пӗчӗк ракета карапӗ, «Алексей Лебедев» тральщик, «Кузнецк» ракета катерӗ, «Василий Татищев» ҫыхӑну карапӗ тата «Чебоксары» хурал карапӗ.
Унччен «Про-город» хаҫат «Чебоксары» карапа Чӑваш Енӗн тӗп хулине куҫарасси пирки пӗлтернӗччӗ. Анчах ку кӑткӑс ӗҫ-мӗн.
— Карапӑн хӑй тӗллӗн Питӗре ҫитмелле, унтан ӑна буксира илӗҫ. Шутланӑ тӑрӑх, 80 000 литр топливо кирлӗ пулать. «Чебоксары» карап 1 сехетре кӑна 3 тонна топливо пӗтерет, — тенӗ командир.
-1.7 °C