Шкулсенче, асла шкулсенче вӗренекенсем валли кӗнекесем тӑтӑшах хатӗрлесе кӑлараҫҫӗ. Нумаях пулмасть 1-4-мӗш классенче ӑс пухакансем валли «Синонимсемпе антонимсен словарӗ» чӑвашла тухнӑ.
Ӑна чылай вӗренӳ кӗнекисемпе словарьсен авторӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Леонид Сергеев профессор хатӗрленӗ.
Кӗнекене пӗр пӗлтерӗшлӗ сӑмахсем — синонимсем — тата час-часах усӑ куракан антонимсем кӗнӗ. Чӗлхере антонимсемпе синонимсем тачӑ ҫыхӑннӑ. Кӗнекери икӗ словарьпе питӗ меллӗ усӑ курма. Вӑл шкулта, гимназире, колледжра вӗрнекенсемшӗн уйрӑмах паха.
Кашни синонимпа антонима ваттисен сӑмахӗпе, цитатӑпа, халӑх пултарулӑхӗнчи предложенипе ӑнлантарнӑ.
Республикӑри шкулсем ҫӗне вӗренӳ ҫулӗ валли хатӗрленеҫҫӗ. Кӑҫал авӑн уйӑхӗ тӗлне республикӑри 26 шкул валли ҫӗнӗ оборудовани туянӗҫ, спорт пӳлӗмӗсене юсӗҫ.
Чӑваш Енри шкулсем кӑҫал «Ача-пӑча спорчӗ» проектпа килӗшӳллӗн спортзалсене юсамашкӑн, ҫӗнӗ хатӗр туянмашкӑн хушма укҫа-тенке тивӗҫнӗ. Ҫак тӗллевпе федераци хыснинчен — 21 миллион, республика хыснинчен 1,1 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Юнашарах вырнаҫнӑ пулин те Ҫӗрпӳ хулин 2-мӗш шкулӑн ҫурчӗсем иккӗ. Хальхи вӑхӑтра шӑп та шай ҫавсене ҫыхӑнтаракан, пӗр ҫуртран теприне каҫма май паракан переход купалаҫҫӗ. Ку ӗҫе тума пурӗ 6 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Ӗҫсем унта епле пынине утӑн 29-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗн администраци пуҫлӑхӗ Сергей Артамонов пырса тӗрӗсленӗ. Хушма ҫурта «Эльбрус» ТМЯП хӑпартать. Ӗҫе вӗсем ҫурлан 15-мӗшӗччен вӗҫлесшӗн. Сергей Артамонов ҫурта вӑхӑтра туса ҫитермелли пирки каланӑ, унсӑр пуҫне вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен ҫумри лаптӑка та хӑт кӗртмелле.
Ҫӗрпӳсем строительсен ӗҫне тӗрӗслеме ятарлӑ организацие те явӑҫтарнӑ — «НН-стройконтроль» ТМЯП ҫурта тӗрӗс хӑпартнине пӑхса тӑрӗ. Вӗсем кӑлтӑксене те тупма ӗлкернӗ имӗш, ҫывӑх вӑхӑтра тӳрлетме хушнӑ.
Паян аслӑ шкулсем хӑйсен сайчӗсенче вӗренме кӗме тивӗҫҫисен списокӗсене пичетлеме тивӗҫ. Списока пӗрлехи патшалӑх экзаменӗн кӑтартӑвӗсем тӑрӑх йӗркелӗҫ. Унта чи малтанах шкул олимпиадисен ҫӗнтерӳҫисене, кайран ҫӑмӑллӑхлӑ категориллисемпе тӗллевлӗ вӗренме кӗрекенсене асӑнмалла.
Утӑн 30-мӗшӗ тӗлне ҫав категорисен тӗрлӗ хутсен оригиналне пырса памалла та 31-мӗшӗнче ҫавсем вӗренме кӗни пирки хушу пичетлӗҫ.
Вӗренме кӗме сӗннисенчен ыттисен оригиналсене ҫурлан 4-мӗшӗччен парса ӗлкӗрмелле. Тепӗр кунне ҫурлан 5-мӗшӗнче кун ҫути кӑтартӗҫ.
Кун хыҫҫӑн та аслӑ шкулсенче пушӑ вырӑнсем юлсан вӗсем иккӗмӗш тапхӑр йӗркелӗҫ. Ҫурлан 8-мӗшӗччен ҫӗнӗ абитуриентсен хучӗсене йышӑнӗҫ те ҫурлан 11-мӗшӗнче вӗренме иккӗмӗш тапхӑрпа кӗнисем пирки хушу кӑларӗҫ.
Сӑмах май каласан, кӑҫал Чӑваш Енри аслӑ шкулсене пурӗ 3 пин ытла абитуриент валли хысна вырӑнӗ пӑхса хӑварнӑ.
Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче Шупашкар районӗнчи Янӑшра ҫӗнӗ шкул тума пуҫланӑччӗ. Ӗҫне строительсем ҫине тӑрса пурнӑҫлаҫҫӗ. 165 ача вӗренмелӗх тата шкул ҫулне ҫитмен 40 ача вырнаҫмалӑх заведение купаласа пӗтернӗ те ӗнтӗ. Чӳречесем лартнӑ, электромонтаж ӗҫӗсене вӗҫленӗ. Хальхи вӑхӑтра шалти ытти ӗҫ пырать.
Паян Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Георгий Егоров ӗҫ-пуҫпа вырӑна тухса паллашнӑ-мӗн. Район администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫлӑх ӗҫ тивӗҫлӗ шайра пынине, объекта вӑхӑтра (анчах вӑхӑчӗ хӑҫанне асӑнман та) хута ярасса шаннине палӑртнӑ.
Ку шкулта хӑй вӑхӑтӗнче Игнатьев Михаил Васильевич пӗлӳ пухнӑ. Унччен вӑл 1 хутлӑ ҫуртра вырнаҫнӑ пулнӑ, хальхи икӗ хутлӑ пулмалла. Тӗрлӗ сас-хура пӗлтернӗ тӑрӑх ку шкула (вӑл тӗп пӗлӳ параканни шутланать) хута янӑ хыҫҫӑн Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкула хупма пултараҫҫӗ имӗш. Янӑш шкулӗнче хальхи вӑхӑтра 60 ытла ача вӗренет.
Сӑнсем (8)
Иван Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗ абитуриентсене меллӗ пултӑр тесе ҫӗнӗ меслет шухӑшласа кӑларнӑ. Вӗренӳ учрежденийӗн тата йышӑну комиссийӗн сайчӗсене тата «Ҫыхӑнура» социаллӑ тетелти ушкӑнӑн «хӗрӳ линине» карас хатӗрӗсем урлӑ кӗме пулать-мӗн. Абитуриентсен QR-кода сканерласа илмелле те суйланнӑ сайтсене контактне упраса хӑвармалла.
Асӑннӑ икӗ виҫеллӗ штрих-код текстлӑ информацие кодлама май парать. Кода сканерла карас хатӗрӗсен камера пулмалла кӑна.
Вырӑс чӗлхипе, литературипе тата Тӑван ҫӗршывӑн историйӗпе пӗрлехи в8рен5 к8некисем пулмалли ҫинчен кӑҫал пирӗн ҫӗршывра саккун йышӑнма пултараҫҫӗ. Кун пирки РФ Патшалӑх Думин Хӑрушсӑрлӑх енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Ирина Яровая каланӑ.
Капла саккуна вӑрах тӑхтамасӑр йышӑнас шухӑша асӑннӑ предметсемпе пӗрлӗхлӗ патшалӑх экзаменӗнче ачасем пӗчӗк балл пухнипе те сӑлтавлаҫҫӗ-мӗн. Вырӑс чӗлхи кӗнекине халӗ 180 вариант таран кӑлараҫҫӗ иккен. Ҫапла хӑтланни чӗлхене тарӑннӑн ӑша илме кансӗрлет кӑна имӗш.
Коррекци пӗлӗвӗ илекен ачасене ҫӗнӗлӗх пырса тивмелле мар. Вӗсем валли ытти чухне те раснарах вӗренӳ кӗнеки кӑларнӑ.
«Известия» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, РФ Вӗренӳ министерстви 60 аслӑ шкула ҫыру янӑ. Унта абитуриентсене пухма чармашкӑн сӗннӗ. Анчах чылайӑшӗ ҫакна шута илмен — абитуриентсенчен документсем йышӑнать-мӗн.
Реорганизаци тума е пӗтерме йышӑннӑ аслӑ шкулсен йышне ытларах техника университечӗсен регионти уйрӑмӗсем кӗнӗ (50%). Ҫырусене РФ вӗренӳ министрӗ Дмитрий Ливанов алӑ пуснӑ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, тухӑҫлӑ мар ӗҫлекен аслӑ шкулсене пӑхса тухнӑ. Хӑшӗ-пӗрне, тен, 2016 ҫулта хупӗҫ те. Ҫавӑнпа ҫак списока лекнисене студентсене пухма чарасшӑн-мӗн.
Чӑваш Енре икӗ аслӑ шкул ҫак списока лекнӗ. Вӗсем — Раҫҫей патшалӑх социаллӑ университечӗн тата Санкт-Петербургри патшалӑх политехника университечӗн Шупашкарти филиалӗсем. Вӗсене 2016 ҫулта хупма пултарӗҫ.
Нумаях пулмасть биологипе, историпе, информатикӑпа иртнӗ ППЭ кӑтартӑвӗсене пӗтӗмлетнӗ. Мухтанмаллиех ҫукки палӑрнӑ. Истрипе экзамен тытнисен 19,5% ҫӗршывӑн иртнӗ саманчӗсене пӗлменни палӑрнӑ.
ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, историпе кӑҫал 1 018 яш-хӗр экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 19,45% чи пӗчӗк балл та пухайман. Пӗлтӗр ку кӑтарту 3,3% танлашнӑ. Пӗтӗмпе 5,3% ҫеҫ 80–100 балл пухма пултарнӑ. Пӗлтӗр — 21,41%.
Биологипе информатикӑна илес тӗк кӑтарту лайӑхрах. Биологипе экзамен тытнӑ 1 297 ҫынран 5,47% «2» илнӗ. Пысӑк балл пухакансен йышӗ, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 3 хут сахалланнӑ. Информатика экзаменӗнче 6,58% 24 балл та пухайман. Пӗтӗмпе 8,33% ҫеҫ 80–100 балл пухнӑ.
Абитуриентсемшӗн хӗрӳ тапхӑр пуҫланчӗ. Йышӑну комиссийӗ утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗччен пулӗ.
Кӑҫал республикӑри аслӑ шкулсенче пӗтӗмпе 3,5 пин ҫамрӑк тӳлевсӗр вӗренме кӗме пултарӗ. Абитуриентсем документсене тӳрех 5 аслӑ шкула, 3 специальноҫпа пама пултараҫҫӗ. Яланхи пекех заявлени тата паспорт кирлӗ. Ҫӑмӑллӑхсем пур тӑк кирлӗ справкӑсене тӑратма тивӗ. ППЭ свидетельстви кирлӗ мар. Экзаменсен кӑтартӑвӗсем йӑлтах федераци базинче пур. Эппин, йышӑну комиссийӗ абитуриент ятне-шывне, унӑн экзамен кӑтартӑвӗсене ҫӑмӑллӑнах шыраса тупма пултарать.
Шкултан вӗренсе тухнӑ хӑш-пӗр яш-хӗр малтанхи пекех ҫӑмӑллӑхпа усӑ курма пултарать. Пӗтӗм Раҫҫей олипиадинче ҫӗнтерӳҫӗ е призер ятне тивӗҫнисене, пӗтӗм тӗнче шайӗнче иртнӗ олипиадӑсене хутшӑнмашкӑн Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине кӗнисене пӗрремӗш курса экзаменсемсӗрех йышӑнаҫҫӗ.
Сусӑрсем, талӑхсем, ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасем те тӳлевсӗр вӗренме кӗме пултараҫҫӗ. Анчах ку ҫӑмӑллӑхпа пӗр аслӑ шкула тата пӗр специальноҫпа кӗнӗ чухне ҫеҫ усӑ курма май пур. Физикӑпа тата математикӑпа 70 балран ытларах пухнисем Чӑваш Енри аслӑ шкула вӗренме кӗреҫҫӗ тӗк пӗрремӗш курсра хушма стипенди илсе тӑрӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (07.06.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 15 - 17 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Айдак Аркадий Павлович, паллӑ ҫӗрйӗркелӳҫӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |