Чӑваш Енре пирӗн республикӑмӑрӑн пӗрремӗш Элтеперӗ пулнӑ, унтан Раҫҫей ял хуҫалӑх министрӗнче тӑрӑшнӑ, халӗ Раҫҫейӗн Федераци Пухӑвӗн ертӳҫин пӗрремӗш ҫумӗ Николай Федоров ӗҫлӗ ҫулҫӳревпе пулнӑ.

Тӑван тӑрӑхне килнӗ май Н. Федоров сенатор Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академине ҫитнӗ. Унти тӗлпулура ҫӗршывӑн ял хуҫалӑх министрӗ пулнӑ ҫын тӗрлӗ ыйтӑва хускатнӑ. Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, ял хуҫалӑхӗнчи техника паркне ҫӗнетнинчен тытӑнса хуласен историлле пайне сыхласа хӑварасси таранах асӑнса хӑварнӑ. РФ Федераци Канашӗн вице-спикерӗ вӗренӳри ҫивӗч ыйтусем пирки те сӑмах пуҫарнӑ.

Ял хуҫалӑх академийӗнчи тӗлпулӑва Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов та хутшӑннӑ.

Студентсем зачет илес тесе преподавателе укҫа панӑ. Лешне сӗтев илнӗшӗн тытса чарнӑ.

29 ҫулти вӗрентекен тӗшӗлпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви версийӗ тӑрӑх, вӑл пӗччен ӗҫлемен. Ку ӗҫре ӑна шӑллӗ пулӑшнӑ. Хайхискерсем студентсенчен 25,5 пин тенкӗ сӗтев илнӗ.

Пиччӗшӗпе шӑллӗне тытса чарнӑ. Халӗ вӗсен ирӗк ыйтмасӑр тухса ҫӳреме юрамасть. Суд сакки ҫине ҫав аслӑ шкултах вӗрентекен преподаветель ларӗ. Вӑл студентсенчен 4 пин тенкӗ илнӗ. Ку хӗрарӑм тӗлӗшпе те пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӗҫе Шупашкарти Мускав районӗн судне ярса панӑ.

Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, математика предмечӗпе профиль шайӗнче ППЭ тытнӑ. Ку экзаменран та ҫӑмрӑксене кӑларса янӑ тӗслӗх пулнӑ.

Аслӑ шкула кӗмешкӗн ҫеҫ кирлӗ тӗк яш-хӗр математикӑна профиль шайӗнче тытнӑ. Пӗтӗмпе пӗлӗвне 4,2 пин ҫын тӗрӗсленӗ.

Республикӑра 31 пункт ӗҫленӗ, вӗсенче 1,6 йӗркелӳҫӗ ӗҫленӗ. Экзамен хальхинче те пӑтӑрмахсӑр иртмен. Шпаргалкӑпа тата кӗсье телефонӗпе усӑ курнӑшӑн 5 ҫынна аудиторирен кӑларса янӑ.

Паянхи кун тӗлне Чӑваш Енре экзамен вӑхӑтӗнче 57 ҫынна аудиторирен кӑларса янӑ. 44-шӗ — 9-мӗш класран вӗренсе тухакансем, 13-шӗ — 11-мӗш класс пӗтернисем.

Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа Шупашкарти икӗ шкулти апатланӑшсем кафе пек ӗҫлеме пуҫлӗҫ. Ку проекта хула администрацийӗ ҫирӗплетнӗ, ун валли 2 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.

59-мӗш шкулти тата 4-мӗш лицейри апатланӑшсене ҫӗнетӗҫ. Сӗтелпе пукансене улӑштарӗҫ. Ашшӗ-амӑшӗ тата ачасем сӗннӗ проектра куҫса ҫӳрекен вулавӑш тума та палӑртнӑ. Унта пралуксӑр тӗнче тетелӗ те пулӗ.

Ку проекта мӗншӗн пурнӑҫа кӗртеҫҫӗ? Ачасем пысӑк тӑхтавра кӑритур тӑрӑх ҫапкаланса ҫӳресрен те. Кафере ачасем апатланма ҫеҫ мар, вӑхӑта усӑллӑ ирттерме те пултараҫҫӗ. Унта тӗрӗс апатлану пирки калаҫӗҫ. Тӗлпулӑва тӗрлӗ професси ҫыннисене чӗнӗҫ.

Кӑҫалхи вӗренӳ ҫулӗнче Шупашкарта виҫӗ каҫхи шкул ӗҫленӗ: Шевченко урамӗнчи 1-мӗш шкул, Трактор тӑвакансен проспектӗнчи 1-мӗш вӗренӳ центрӗ, Социализм урамӗнчи 2-мӗш вӗренӳ центрӗ. Малашне каҫхи шкулсене реорганизацилесшӗн. Корпуссем ҫӗнӗ кӑнтӑр тата кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗсенче пулӗҫ. Вӗсем 2-мӗш вӗренӳ центрӗ ятпа ӗҫлӗҫ.

Ку постановление Шупашкар хула администрацийӗ ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче йышӑннӑ. Ведомство ӑнлантарнӑ тӑрӑх, пӗр вӗренӳ центрӗн икӗ корпус пулӗ: Трактор тӑвакансен проспектӗнче тата Социализм урамӗнче. Шевченко урамӗнчи шкулӑн вӗрентекенӗсемпе вӗренекенӗсене пайласа ярӗҫ.

Вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗ Дмитрий Захаров 1-мӗш шкула ҫӳрекен ачасен ашшӗ-амӑшӗпе тӗл пулнӑ. Ашшӗ-амӑшӗн сӗнӗвне шута илнӗ. Занятисене 8-та мар, 8 сехет ҫурӑра пуҫлама йышӑннӑ. Ара, ҫул ҫине вӑхӑт ытларах тухса каять-ҫке-ха.

Ашшӗ-амӑшӗн ачисене хӑш шкула ярас ыйтӑва татса памалла пулӗ. Вӗсене икӗ вӗренӳ центрне те ҫитсе курма сӗннӗ.

И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУра студентсенчен, 5-мӗш курссенчен, ӗҫе вырнаҫни пирки справка ыйтаҫҫӗ-мӗн. Унсӑрӑн диплом памаҫҫӗ. Кун пирки студентсем хӑйсемех пӗлтереҫҫӗ.

«Про Город» редакцине университетри историпе филологи факультетӗнче вӗренекен хӗр килнӗ. Вӑл ку лару-тӑру пирки каласа кӑтартнӑ. Унӑн пӗлӗшӗ урлӑ ача пахчинче ӗҫлетӗп тесе справка тума тивнӗ. Халӗ вӑл патшалӑх экзаменне тытма, диплома хӳтӗлеме хатӗрленет. Ҫав хушӑрах шкулта ӗҫ вырӑнӗ шырать.

Хӑшӗ-пӗри справкӑна укҫалла туяннине пӗлтернӗ вӑл. Кунашкал лару-тӑру пирки вӑл ниҫта та илтмен. Унӑн шухӑшӗпе, ҫакна ЧППУ танлаштарӑмне ӳстерессишӗн тӑваҫҫӗ.

Университетра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна Рособрнадзор ыйтать. Ку вӗренӳ мониторингӗ валли кирлӗ.

Паян, ҫӗртмен 2-мӗшӗнче, математика предмечӗпе патшалӑхан пӗрлӗхле экзаменӗ иртнӗ. Вӑл база шайӗнчи пулнӑ.

Анчах экзамен пӑтӑрмахсӑр иртмен. Икӗ ҫамрӑка шпаргалкӑпа усӑ курнӑшӑн аудиторирен кӑларса янӑ. Кунашкал тӗслӗхсем Шупашкарта тата Елчӗк районӗнче пулнӑ.

Сӑмах май, математика енӗпе 5212 ҫын экзамен тытнӑ. Унӑн пӗтӗмлетӗвне ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗччен пӗлӗҫ. Тепӗр экзамен ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче пулӗ. Ун чухне 11-мӗш класран вӗренсе тухнӑ яш-хӗр математика предмечӗпе профиль шайӗнче экзамен тытӗ.

Ӗпхури чӑвашсен вырсарни шкулӗнче ӑс пухнисенчен пӗри

Ӗпхӳри П.М. Миронов ячӗллӗ чӑвашсен вырсарни шкулӗнче вӗренӳ ҫулӗнчи чи пултаруллӑ ачасене чысланӑ.

Вӗренӳре тата хулапа республикӑн культурӑпа вӗренӳ проекчӗсене хастар хутшӑннисенчен чылайӑшӗ педагогсен коллективӗн тав ҫырӑвне тивӗҫнӗ.

Шкул директорӗ Иван Тарасов «Башинформ» агентствӑна пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал вунӑ ача Ольга Миронован ятарлӑ дипломне тата премине тивӗҫнӗ. Ку премие Пушкӑртстанри чӑвашсен «Канаш» ӗҫтӑвкомӗ Расҫей математикӗн Павел Мироновӑн мӑшӑрӗн Ольга Миронован (Думнован) 140 ҫулхине халалласа ҫирӗплетнӗ.

Вӑл Мариинскинчи хӗрарӑмсен гимназине кӗмӗл медальпе вӗренсе пӗтернӗ. Унтах географи вӗрентекенӗнче тӑрӑшнӑ. Вӑл — «География Уфимской губернии» тата «География Башкирской АССР» кӗнекесен авторӗ. Ӗпхӳри чӑваш педтехникумра та преподавательте вӑй хунӑ. Ӗҫлӗх Хӗрлӗ ялав орденне тивӗҫнӗ.

Ҫак кунсенче 9-мӗш класран вӗренсе тухакан ҫамрӑксем математика предмечӗпе экзамен тытнӑ. Хальхинче йӗркене пӑснӑ тӗслӗх тата нумайланнӑ.

Математикӑпа патшалӑх пӗтӗмлетӳ аттестацийӗ ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче иртнӗ. Ку предмета 11,4 пин шкул ачи тытнӑ, республикӑра 46 пункт ӗҫленӗ. Кашнинех камера вырнаҫтарнӑ.

Экзамен вӑхӑтӗнче техника тӗлӗшӗнчен пӑтӑрмах пулман. Йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсене вара тупса палӑртнӑ. Ҫавна май экзаменран 25 ҫынна кӑларса янӑ. Вӗсем ӑна авӑн уйӑхӗнче ҫеҫ тытма пултарӗҫ.

Сӑмах май, 9-мӗш классем пӗрремӗш экзамен тытнӑ чухне 6 ҫынна кӑларса янӑ.

Нумаях пулмасть 11-мӗш класран вӗренсе тухнӑ ҫамрӑксем вырӑс чӗлхипе патшалӑхӑн пӗрлӗхлӗ экзаменне тытнӑ. Чӑваш Енре 36 пункт ӗҫленӗ. Пур ҫӗрте те видеокамера вырнаҫтарнӑ.

Экзамена федераци инспекторӗсем, общество сӑнавҫисем, Рособрнадзорнӑн специалисчӗсем тимлӗ пӑхнӑ. Кӑҫал аттестат илес тесен сахалтан та 24 балл пухмалла пулнӑ. Экзамен пӗтӗмлетӗвне ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗччен пӗлтерӗҫ.

Вырӑс чӗлхипе экзаменран пилӗк ҫамрӑка кӑларса янӑ. Вӗсем шпаргалкӑран ҫырса илме хӑтланнӑ. Кунашкал тӗслӗхсем Канаш, Патӑрьел, Йӗпреҫ районӗсенче, Шупашкарта пулнӑ. Йӗпреҫ районӗнче харӑсах икӗ ҫынна экзаменран кӑларса янӑ. Экзамена вӗсем ҫитес ҫул ҫеҫ тытайӗҫ.