Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх ҫуртне ҫӳрекен ачасем урайӗнче шахматла вылӗҫ. Ку вӑйӑ чылай ачана килӗшет. Сӗтел хушшинче шанк хытса лармалла мартан вӑл пӗчӗккисемшӗн уйрӑмах кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
Урайӗнче вылямалли кӳлепесем — 50-60 сантиметр тӑршшӗ. Айккинчен тем пысӑкӑш курӑннӑран пушшех те илӗртӳллӗн туйӑнаҫҫӗ. Калӑпӑшне кура мар вӗсем ҫӑмӑллӑн куҫаҫҫӗ. Пластикран хатӗрленӗскерсем ҫӑмӑл, пахалӑхӗпе чӑтӑмлӑхӗ аваннине кура вӗсем чылайлӑха пымалла. Шахмат кӳлеписене пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре куҫарас тесен ачасен пӗр ҫӗртен тепӗр ҫӗре хускалма тивет.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх центрне урайӗнчи шахматпа тивӗҫтернишӗн унта ӗҫлекенсем вырӑнти, хула администрацийӗнче тӑрӑшакан, тӳре-шарана тав тӑваҫҫӗ.
Патӑрьелти ача-пӑча вулавӑшӗнче Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунне тата кӑҫалхи Амӑшӗпе ашшӗн ҫулталӑкне халалласа салтак альбомӗсен куравне хатӗрленӗ.
Кураври фотоальбомсенчен Николай Иголкинӑн — чи асли. Вӑл 52 ҫулта. Николай Леонидович 1962—1965 ҫулсенче Туркестанри десант ҫарӗнче хӗсметре пулнӑ. Вячеслав Лукин Германире 1974—1976 ҫулсенче пулнӑ, Сергей Раськин — афганец, Александр Сейфуллин 1984—1986 ҫулсенче Туркестанра разведка батальонӗнче пулнӑ.
Курава тӑратнӑ кашни альбом хуҫипех паллашма кӑсӑклӑ. Ахальтен мар ӗнтӗ вӗсене ачасем те чунтан уҫса пӑхаҫҫӗ, салтак альбомӗнчи кашни ӳкерчӗке тимлӗн тишкереҫҫӗ, пӗр-пӗринпе сӳтсе яваҫҫӗ.
Районти ача-пӑча вулавӑшӗнчи курав ҫак уйӑхӑн вӗҫӗччен ӗҫлӗ.
Иртнӗ эрнере 11 235 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, ытти чухнехипе танлаштарсан, 12 процент нумайрах. Чирлекенсенчен ытларахӑшӗ — ачасем.
Чӑваш Енре чирленине пула 8 пин ытла ача шкула ҫӳремест. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет. Иртнӗ эрнере 305 чирлӗ ҫынна ОРВИ тата грипп диагноз лартса пульницӑна вырттарнӑ. Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта чирлекенсен йышӗ нумай. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 420 ҫыннӑн грипп пулни палӑрнӑ.
Шупашкарта 7 шкул карантина хупӑннӑ. Пӗтӗмпе 6314 ача вӗренмест. Хӑш-пӗр тӑрӑхра класӗпех вӗренме ҫӳремеҫҫӗ. Тӗслӗхрен, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 1 класс, Ҫӗмӗрле хулинче — 3 класс, Шупашкар районӗнче — 11 класс.
Шупашкарта 9 ҫулти арҫын ачапа чутах инкек пулман. Вӑл урамра уҫӑлса ҫӳренӗ чухне уҫӑ люка кӗрсе ӳкнӗ.
Ку нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 14 сехетре Зоя Яковлева урамӗнчи 44-мӗш ҫурт патӗнче пулнӑ. Юрать, ача кӗрсе ӳкнине иртен-ҫӳрен асӑрханӑ, часрах пулӑшма васканӑ.
Арҫын ача кӗрт ӑшӗнчи люк уҫӑ пулнине курман, унта кӗрсе ӳкнӗ. Пӗр хӗрарӑм ҫакна курсан пулӑшу ыйтса кӑшкӑрнӑ. Люк тавра пӗр 15 ҫын пухӑннӑ. Пӗр арҫын вӗрен тупса ачана люкран тухма пулӑшнӑ.
Люк 5 метр тарӑнӑш пулнӑ. Юрать, ача хытах ӳкмен. Вырӑна полици ӗҫченӗсем тата васкавлӑ медпулӑшу килнӗ. Тухтӑр ачана тӗрӗсленӗ те киле янӑ.
Муркаш районӗнчи Турайри вулавӑшра Тимухха Хӗветӗрӗ ҫуралнӑранпа 130 ҫул ҫитнине халалласа «Чӑваш чӗлхин паллӑ тӗпчевҫи» таврапӗлӳ сехечӗ ирттернӗ. Унта вырӑнти шкулта ҫиччӗмӗш класра вӗренекен ачасене йыхравланӑ. Федор Тимофеев ҫуралнӑранпа нарӑсӑн 14-мӗшӗнче 130 ҫул ҫитнӗ.
Тимухха Хӗветӗрӗ 1887 ҫулхи раштавӑн 1 Етӗрне уесӗнчи (халӗ Чӑваш Енӗн Муркаш районӗ) Якаткасси ялӗнче ҫуралнӑ. 1909 ҫулта Чӗмпӗрти чӑваш вӗрентекенсен шкулне, 1930 ҫулта СССР АН ҫумӗнчи Яфет институтне вӗренсе пӗтернӗ. Вӑл 1941 ҫулхи кӑрлачӑн 25 ГУЛАГ лагерӗнче вилнӗ. Орфографипе пунктуаци йӗркисене пӗрремӗш йӗркеленӗ. Вӑлах тӑван чӗлхен вӗренӳ кӗнекисене тата программисене пуҫласа хатӗрленӗ.
Чӑваш Енри ачасен правине Елена Сапаркина хӳтӗлӗ. Пӗчӗккисен омбудсменӗ пулма ӑна ӗнер ҫирӗплетнӗ. Кандидатурӑна Чӑваш Енӗн парламенчӗн ӗнерхи черетлӗ сессийӗнче пӑхса тухнӑ.
2015 ҫулхи раштавранпа Елена Сапаркина республикӑн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗн ҫумӗ пулса ӗҫленӗ, унччен вӑл Раҫҫейӗн Пенси фончӗн Шупашкарти управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче тӑрӑшнӑ.
Тепӗр кандидат та пулнӑ. Вӑл — Шупашкарти электромеханика колледжӗнче математика учителӗнче тӑрӑшакан Сергей Беккер. Ачасен правине хӳтӗлекен уполномоченнӑй пулма ӑна «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти сӗннӗ.
Елена Сапаркина хӑйӗн профессийӗ унччен те ачасемпе ҫыхӑннине пӗлтернӗ. Социаллӑ хӳтлӗх сферинче тӑрӑшнӑскер ачасене социаллӑ пулӑшу кӳрессипе те вӑл тимленӗ.
Тӑвай район администрацийӗ 27 ҫулти хӗрарӑма амӑшӗн правинчен хӑтарассишӗн суда тавӑҫ ҫырнӑ. Вӑл икӗ ҫулти ачине воспитани памасть-мӗн.
Хӗрарӑм ачине йӗркеллӗ пӑхман. Пӗчӗкскер апат лайӑх ҫименнипе дистрофипе аптӑрама пуҫланӑ. Халӗ администраци амӑшӗн правинчен хӑтарса унран алимент шыраса илесшӗн.
Хӗрарӑм ачине пӑхмасӑр ҫапкаланса ҫӳренӗ, эрех ӗҫнӗ. Ку ача пурнӑҫӗшӗн тата сывлӑхӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ. Хӗрарӑма хӑйне йӗркеллӗ тытманшӑн ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен комисси ларӑвне пӗрре мар чӗннӗ.
Палӑртмалла: 2015 ҫулта хӗрарӑм ачине пульницӑра пӗчченех хӑварнӑ, каҫхине ӳсӗр таврӑннӑ. Унтан ачине пульницӑран кӑларма ыйтса кӑшкӑрашма тытӑннӑ. Ача дистрофипе аптӑранӑскер хӑйне япӑх туйни те ӑна татса чарман.
2015 ҫулта хӗрарӑма амӑшӗн правинчен чикӗленӗ, шӑпӑрлана ача ҫуртне янӑ. Амӑшӗ 1,5 ҫул ачипе пачах интересленмен.
Республикӑри пӗр кадет шкулӗнче сахал тупӑшлӑ ачасем малашне апатланнӑ чухне ҫӑмӑллӑхсемпе усӑ курӗҫ. Ҫакна пурнӑҫлама спонсорсем пулӑшӗҫ.
ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫав кадет шкулӗнче 225 ача вӗренет. Вӗсенчен 24-шӗ – ахаль тупӑшлӑ ҫемьесенчен. Хальлӗхе ку ҫӑмӑллӑха спонсорсем пулӑшнипе йӗркеленӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ апатланӑва каялла тавӑрас тесе ведомствӑра саккун проектне хатӗрленӗ. Унпа килӗшӳллӗн, патшалӑх учрежденийӗсенче вӗренекенсем республикӑри хысна пулӑшнипе тӳлевсӗр ҫийӗҫ.
Палӑртмалла: халӗ ҫӑмӑллӑхлӑ апатланупа сусӑрсем, тӑлӑхсем, сахал тупӑшлӑ ҫемьери ачасем усӑ кураҫҫӗ.
Паян ЧР Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сессийӗнче ачасен правине хӳтӗлекен уполномоченнӑя суйланӑ. Депутатсен нумай пуҫ ватма тивмен. Пӗр кандидатура ҫеҫ пулнӑ. Вӑл ЧР ӗҫлев министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Елена Сапаркина.
Хӑшӗ-пӗри каланӑ тӑрӑх, вӑл — Михаил Игнатьевӑн тӑванӗ, арӑмӗн пӗртӑванӗн хӗрӗ. Елена Сапаркина унччен Пенси фончӗн Шупашкарти управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче ӗҫленӗ. 2015 ҫул вӗҫӗнче ЧР Ӗҫлев министерствине куҫнӑ.
Уҫӑ Раҫҫей координаторӗ Дмитрий Семенов каланӑ тӑрӑх, Сапаркинӑсӑр пуҫне тепӗр икӗ кандидата сӗннӗ: Алексей Глухов (Уҫӑ Раҫҫей), Сергей Беккер (Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей). Анчах влаҫ икӗ кандидата та йышӑнман.
Паян сесси умӗн пӗр ҫын, Уҫӑ Раҫҫейрен, пӗр пикет ирттернине пӗлтернӗччӗ. Вӑл ҫапла ҫырнӑ плакат тытнӑ: «Игнатьевсен тӑванӗсен прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑй пулас килет». ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев пикетчика курсан чӗнмесӗр иртмен: «Провокаторсен информацине йышӑнмастӑп, вӑл манӑн тӑван мар».
Мускавра кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнче «Голос. Дети» проект валли клип ӳкернӗ. Унта пирӗн ентеш те хутшӑннӑ.
Шупашкарти 31-мӗш шкулта ӑс пухакан Александр Долинский телепроекта хутшӑнакан Рагда Ханивӑн тата Саша Савиновӑн клипӗнче тӗп роле калӑпланӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, KID LIKES Cinema Production ача-пӑча компанийӗ клипра ӳкерӗнмешкӗн кастинг ирттересси пирки пӗлтернӗ. Унта Шупашкарти шкул ачи лекнӗ, ӑна тӗр роле шаннӑ.
«Летай» юрӑ клипне Мускавра тата Одинцовӑра ӳкернӗ. Нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче унӑн премьери пулнӑ. Сценари ҫапларах: тӗп сӑнар хоккейла вылясшӑн, анчах лару-тӑру пачах урӑхла пулса пырать.
+2.3 °C