Чӑваш Енре, Росстат пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗрулми, кишӗр хакланнӑ, хӑяр йӳнелнӗ.
Пушӑн 15-мӗшӗ тӗлне услам ҫу, ҫуллӑ тӑпӑрчӑ 3% йӳнелнӗ, пӗҫернӗ кӑлпасси, сӗт хакӗ 2% чакнӑ. Чей, тӑвар, ҫӑнӑх, хура ҫӑкӑр, булка таврашӗ, хура тул хакӗсем ҫав шайрах юлнӑ.
Ҫӗрулми – 13%, кишӗр – 6%, купӑста - 4%, сухан 3% хакланнӑ. Симӗс хӑяр, помидор, панулми вара йӳнӗрех халӗ.
Сысна ашӗн, чӑх какайӗн хакӗ хӑпарнӑ: 6% тата 5%. Сахӑр 2% хакланнӑ, ҫӑмарта та 1,8 тенкӗ ытларах тӑрать, тип ҫу – 2 тенкӗ ытларах.
Вермишель, вир, рис, макарон, хӑйма, ӗне какайӗ кӑштах ҫеҫ – 1 процент – хакланнӑ.
Чӑваш Енри ачасем шкулта апат мӗнле ҫитернипе кӑмӑлсӑр. Ҫакна танлаштарӑм ҫирӗплетнӗ. Ӑна Раҫҫейри шкул ачисен юхӑмӗ «Шкулти шеф» проектпа килӗшӳллӗн хатӗрленӗ.
Шкулти апата 5 баллӑ шкалапа хаклама ыйтнӑ. Ҫак ӗҫе шкул ачисене хайсене тума ыйтнӑ. Вӗсем апатланмӑшри тасалӑха, интерьера, менюна, унти ӗҫченсен кӑмӑлне хакланӑ.
Ыйтӑм Раҫҫейри мӗнпур регионта тӗнче тетелӗнче нарӑсӑн 4-мӗшӗнчен пуҫласа пушӑн 4-мӗшӗччен иртнӗ. Унта 2200 ытла ача хутшӑннӑ. Чӑваш Ен танлаштарӑмра малти йӗркесен йышне кӗреймен.
Чӑваш Ени ял хуҫалӑх предприятийӗсем севок сухан туса илессипе ҫине тӑраҫҫӗ.
Ку культурӑна ӳстерме пулӑхлӑ хура тӑпра кирлӗ. Ҫавӑнпа севок туса илессипе республикӑн кӑнтӑр енче: Елчӗк, Патӑрьел, Комсомольски районӗсенче — тӑрӑшаҫҫӗ. Раҫҫейре туса илекен севокран 68,8 проценчӗ — Чӑваш Ен аграрийӗсен тӳпи. Ҫакӑн пек ӗнентерет республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви.
Ял хуҫалӑх предприятийӗсем хӑйсен продукцине ют регионсене ҫеҫ мар, чикӗ леш енне те ӑсатаҫҫӗ. Чӑваш суханне пӗлтӗр Беларуҫ Республикинче, Казахстанра, Молдавинче туяннӑ. Пурӗ 87,46 пин америка долларӗлӗх.
Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Канаш хулинче пурӑнакан ватӑ хӗрарӑм шар курнӑ. Шел те, пӑтӑрмах вилӗмпе вӗҫленнӗ.
Асӑннӑ хулари Ленин урамӗнчи 52-мӗш ҫуртри хваттерте пурӑнакан 81 ҫулти хӗрарӑм, малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, каҫхи 22 сехет тӗлӗнче апат хатӗрлеме тӑнӑ. Ҫавӑн чухне унӑн ҫипуҫӗ хыпса илнӗ.
Тумтир ҫунма пуҫласан хӗрарӑм те ҫӗтсе кайнӑ, анчах вӑл пиҫсе кайнӑ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа пирӗн республикӑра пушар 82 хутчен тухнӑ. Вут-ҫулӑм 2 миллион тенкӗ ытлалӑх шар кӑтартнӑ. Инкекре 17 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Чӑваш Енре туса илнӗ агропромышленность отраслӗнче туса илнӗ продукцие ют ҫӗршыва иртнӗ ҫул ӑсатни планпа пӑхса хӑварнинчен 30 процент иртнӗ. Пӗтӗмпе 34,8 миллион долларлӑх сутнӑ.
Пӗлтӗр Чӑваш Енри чӑх-чӑх хапрӑкӗсем чӑх урине Китая ӑсатма тытӑннӑ. Пӗлтӗр тата органика йӗтӗнне пуҫласа Европӑна ӑсатнӑ.
Ют ҫӗршыва пылак апат-ҫимӗҫ, ҫу культури, севок-сухан, хӑмла, ҫӗрулми, кофе тата чей, хуратул сутнӑ.
Чӑваш Енри продукцие 37 ҫӗршыва сутнӑ. Тӗп импортерсем: Китай, Беларуҫ, Германи, Украина, Казахстан тата Польша.
Ӗнер Шупашкартан «АККОНД» кондитер хапрӑкӗн пылакапат-ҫимӗҫне тиенӗ пуйӑс Китая тухса кайнӑ. 44 контейнера 1100 тонна ытла канихвет тата вафли тултарнӑ.
Таварӗ пуйӑсӗ малтан Забайкальскри пограничниксен станцине ҫитӗ, унтан — Китайри Шаньдун станцийӗнчи Цзинань хулана.
Шупашкартан ҫакӑн пек тулли составлӑ пуйӑс Китая ӑсанни халиччен пулман.
2021 ҫулта таварлӑ контейнерсене Шупашкартан тӑтӑш турттарма тытӑнасшӑн. Уйӑхне — 1 хутчен.
Пирӗн республикӑра пурӑнакансем юлашки вӑхӑтра хӑш-пӗр апат-ҫимӗҫ хак капашсӑр ӳссе кайнине сисрӗҫех ӗнтӗ. Сӑмахран, сахӑр песукӗ икӗ хут хакланнӑ, хура тул кӗрпи — 1,5 хут. Кӗрпе-макарон, сыр, сысна ашӗ, ҫӑкӑр, панулми хакланнӑ.
Потребитель рынокӗнчи лару-тӑрӑва паян Чӑваш Ен Правительствин ларӑвӗнче тишкернӗ. Республикӑн экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов пӗлтернӗ тӑрӑх, инфляцин кӑҫалхи виҫи 4,5 процента ҫитнӗ. Ку вӑл Раҫҫейри вӑтам шайран пысӑкрах. Апат-ҫимӗҫ хакӗ 6,6 процент пысӑкланнӑ, апат-ҫимӗҫ мар таварсен — 4,8 процент.
Вӑрнар районӗнчи Пӑртасри шкулта вӗренекен ачасен кӑнтӑр апатне килтен чиксе кайма тивет. Мӗншӗн тесен унти шкул столовӑйӗ хальхи вӑхӑтра ӗҫлемест. Хальхи вӑхӑтра кӑна та мар, ӑна 50 талӑклӑха хупса хунӑ.
Столовӑй епле ӗҫленине Роспотребнадзорӑн вырӑнти специалисчӗсем тӗрӗсленӗ. Вӗсем савӑт-сапа катӑккинчен пуҫласа кранри шыв юрӑхсӑрри таранах тупса палӑртнӑ. Столовӑйӗнчи хӑш-пӗр оборудовани пачах ӗҫлемен.
Кӑлтӑк ҫине кӑлтӑк тупса палӑртнине кура столовӑя вӑхӑтлӑха хупса хума йышӑннӑ. Ҫак тавӑҫпа суда тухнӑ. Унтисем тивӗҫлӗ йышӑну кӑларса панӑ.
Чӑваш Енри кафесемпе ресторансем икӗ миллиард тенкӗлӗх шар курнӑ. Ҫакӑн пирки республикӑн экономика аталанӑвӗн министрӗ Дмитрий Краснов кӑшӑлвируспа кӗрешес енӗпе ӗҫлекен оперштабӑн эрнекун иртнӗ ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Министр хӑйӗн сӑмахӗнче Чӑвашстатӑн цифрисемпе усӑ курнӑ. Кӑҫалхи кӑрлач-чӳк уйӑхӗнсенче обществӑлла апатлану предприятийӗсен тавар ҫаврӑнӑшӗ икӗ миллиард тенкӗ ытла чакнӑ. Ҫав вӑхӑтрах вӗсем налук тата ӗҫ укҫи тӳлесси унчченхинчен сахалланман.
Аса илтерер: кафесемпе ресторансем пӗр вӑхӑтра хупӑнчӗҫ, унтан вӗсене хатӗр апат-ҫимӗҫе киле парса сутма ҫеҫ ӗҫлеме ирӗк пачӗҫ. Ҫакӑ йӑлтах кӑшӑлвирус сарӑлнипе ҫыхӑннӑччӗ.
Юпа уйӑхӗнче пирӗн тӑрӑхра «Моя планета» (чӑв. Манӑн планета) телеканал пулнӑ. Вӑл «Магия вкуса» кӑларӑм валли сюжетсем ӳкерме килнӗ. Телекуравра ӗҫлекенсем республикӑн тӗрлӗ районне ҫитнӗ, унта вӗсем чӑваш апат-ҫимӗҫне хатӗрленипе паллашнӑ.
Антон Зайцев ертсе пыракан телекӑларӑм эфира ыран, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, 10 сехетре тухӗ. Тележурналистсем хӑш тӑрӑха ҫитсе мӗн ӳкернине пӗлес тесен ыран телевизор пӑхма манмалла мар. Чӑваш Енпе паллаштаракан кӑларӑма тепӗр хутчен чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче 17 сехет те 10 минутра тата 00 сехет те 30 минутра кӑтартӗҫ.
+2.3 °C