Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ автобус туянасшӑн. Э, ҫук-ха, илӗ. Туянма вӗсем унчченех ӗмӗтленнӗ. Автобус илесси пирки Патшалӑх закупкисен порталӗнче пӗлтернӗ. Автобусӑн чи пысӑк хакӗ 3,5 миллион тенкӗрен иртмелле маррине каланӑ.
Ку хыпара курсан театрӑн тӗп режиссерӗнче ӗҫленӗ Иосиф Дмитриев (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр) культура учрежденийӗн ҫӗнӗ сцени ҫинче автобус ыйтӑвне шӳтлесерех пек, анчах чӑнласах хускатни аса килчӗ. Шел те, автобуса хӑй кураймӗ. Анчах театр коллективне республикӑри районсемпе республика тулашне гастрольсене тухса ҫӳреме ал айӗнче транспорт пулӗ.
Аукцион документацийӗнче автобуса 10 ҫынтан кая мар вырнаҫмаллине пӗлтернӗ. Туянмалли куна кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 26-мӗшне палӑртнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Маяк ялӗ ҫывӑхӗнче «Патӑрьел – Канаш – Шупашкар» маршрутпа ҫӳрекен автобус аварие лекнӗ. Ун чухне салонра пулнӑ виҫӗ ҫын – 18 ҫул тултарман ачасем – суранланнӑ. 10-ри ача комӑна кӗрсе ӳкнӗ.
Шел те, ӗнер пульницӑран хурлӑхлӑ хыпар килнӗ: 10 ҫулти арҫын ача тӑна кӗмесӗрех вилнӗ. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 16-ри тата 17-ри арҫын ачасем халӗ те пульницӑра.
Ҫав кун КамАЗ транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та микроавтобуспа ҫапӑннӑ. КамАЗ водителӗ вырӑнтан тарса ҫухалнӑ. Ӑна Канаш районӗн чиккинче тытса чарнӑ. Вӑл ун чухне урӑ пулнӑ.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, ӑна ШӖМ следователӗсем тӗпчеҫҫӗ.
Шупашкарти вокзалҫум автостанцийӗ ӗҫлеме чарӑннӑ. Ҫакӑ Чӑвашавтотранс панкрута тухнипе ҫыхӑннӑ. Кун пирки Чӑваш Енри автовокзалсен сайтӗнче пӗлтернӗ.
Автостанцие пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хупӗҫ. Муниципалитетсен хушшинчи маршрутсене (пӗтӗмпе – 36) Хулаҫум автовокзалӗ хӑйӗн ҫине илӗ. Унта автобуссене йышӑнӗҫ, билет сутӗҫ, пассажирсене лартӗҫ.
Халӗ предприятин пурлӑхне сутма тӑратнӑ. «Ҫӗнӗ сала» тата «Вокзалҫум» автостанцисене 112 миллион тенкӗпе сутасшӑн, автобуссене – 114 миллион тенкӗпе. Палӑртмалла: «Ҫӗнӗ сала» автостанцие сутма тӑратнӑ пулсан та вӑл унчченхи режимпах ӗҫлӗ.
Аса илтерер: унччен сайтра Куславккари вокзал хупӑнма пултарасси пирки пӗлтернӗччӗ.
Паян ҫур ҫӗр иртни 2 сехет те 45 минутра Пӑрачкав районӗнче автобус ҫаврӑнса ӳкнӗ. Мускавран Чӗмпӗре кайма тухнӑ «Сетра» транспорт Мочкас ялӗнче кювета чӑмнӑ.
Салонра ҫав вӑхӑтра 20 пассажир пулнӑ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, 5 ҫын суранланнӑ, вӗсене вырӑнти пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, автобус водителӗ руле итлеттереймен. Халӗ Пӑрачкав районӗнчи полицейскисем ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Аса илтерер: нумаях пулмасть Вӑрнар районӗнчи Нурӑс ялӗнчен Шупашкара кайма тухнӑ маршрутка та ҫаврӑнса ӳкнӗччӗ. Юрать, салонри пассажирсем аманман, вӗсенчен пӗри ҫеҫ кайран тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Чӑваш Ен 2 миллион тенкӗ тӑракан 27 шкул автобусӗ туянасшӑн. Ку тӗллевпе 54 миллион та 621 пин тенкӗ тӑкаклама хатӗр. Аукцион пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче иртӗ. Автобус хакӗсем унта, тен, кӑштах йӳнелӗҫ те.
Документацире палӑртнӑ тӑрӑх, автобуссен кӑҫал туса кӑларнисем пулмалла. Кусӑр пуҫне унта 20 ача вырнаҫтӑр. Транспортра цифра тахографӗ, ГЛОНАСС, маяк, ЭРА-ГЛОНАСС пулччӑр. Документацире автобус калӑпӑшне, мӗнле двигатель пулмаллине палӑртман.
Аукционра ҫӗнтернӗ организаципе килӗшӳ тӑвӗҫ. Кун хыҫҫӑн унӑн 60 кунра автобуссене Шупашкарти оперӑпа балет театрӗ умне килсе лартмалла.
Куславккари автостанцие хупма пултараҫҫӗ. Тӳре-шара шухӑшӗпе, ҫакна тума темиҫе сӑлтав та пур.
Кӑрлач уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче автостанци харпӑрҫи хупӑнасси пирки администрацие пӗлтернӗ. Ӑна нарӑсӑн 1-мӗшӗнче хупма планланӑ. Вокзалӑн тупӑш ҫук-мӗн. Анчах вӑл хупӑнсан ҫынсен ытти ҫӗре мӗнле тухса ҫӳремелле? Ҫак ыйту шухӑшлаттарать тӳре-шарана. Анчах «АвтоВАСа» ку пӑшӑрхантармасть.
Ку ыйтӑва ЧР Транспорт министерствинче пӑхса тухнӑ. «АвтоВАС» малалла икӗ условипе ӗҫлеме килӗшнӗ. Пӗрремӗшӗнчен, перевозчиксен килӗшӳ тумалла тата хӑйсен автобусӗсене автостанцирен Куславкка районӗнче 6 маршрутпа ямалла. Иккӗмӗшӗнчен, пассажирсен вокзал кассинчен билет туянмалла. Тепӗр майлӑ каласан, водительсен хулари ытти чарӑнура чарӑнса ҫынсене лартмалла мар. Анчах ку услови куславккасен пурнӑҫне йывӑрлатӗ: автостанцие ҫитес тесен сахал мар утмалла.
Автостанци чӑнах та хупӑнсан ҫынсем автобуссене «Булат» кафе умӗнче кӗтсе тӑма пуҫлӗҫ, унтах расписани ҫакӗҫ. Кун пек чухне билетсене водительсем хӑйсем сутӗҫ.
Куславккари автостанци мӗнле майпа ҫакӑн пек лару-тӑрӑва кӗрсе ӳкнӗ-ха?
Шӑмат кун, кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче, Шупашкарти 32-мӗш маршрута автобуссем йышӑннӑ. Асӑннӑ маршрутпа ҫӳрекенсене пурӗ 15 МАЗ-206 турттарӗ.
32-мӗш номерлӗ транспорт «Машина тӑвакан техникум — Чантӑр» маршуртпа хутлать.
Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑтам класлӑ транспорта 72 пассажир таран лартма май килет. Унчченхисем 27 пассажир вырӑнӗллӗ пулнӑ.
Автобус «Университет-2» микрорайонти Ф. Лукин урамне ҫитет. Чантӑра каякан автоубссене симӗс таблицӑпа палӑртнӑ. Автобуссем 12-15 минутра пӗрре хутлаҫҫӗ.
Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта Шупашкарти 33, 35, 42, 46, 52-мӗш маршрутсенче те автобуссем ҫӳреме тытӑнмалла.
Блаблакар сарӑм маршуткӑсемпе тата автобуссемпе официаллӑ майпа ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫулҫӳрев списокӗнче автобуссем те пур халӗ: вӗсене ятарлӑ паллӑпа паллӑ тунӑ. BlaBlaCar пӗлтернӗ тӑрӑх, BlaBlaCar Pro ятарлӑ сервис, вӑл профессионал перевозчиксене хӑйсен маршрутне сарӑмра кӑтартма май парать.
Тӗрӗссипе, маршруткӑсем Блаблакарта тахҫанах пулнӑ, анчах вӗсем ҫӑмӑл автомашина пек «пытаннӑ». «Халӗ эсир автобуспа каяссине карпулингран ҫӑмӑллӑнах уйӑрса илме пултаратӑр», - ҫапла ӗнентерет сарӑм.
Сӑмах май, унччен компани 120 ҫухрӑм ытларах каякан пассажирсем валли тӳлевлӗ пулассине пӗлтернӗ.
Нумаях пулмасть Шупашкарти транспорт реформине улшӑнусем кӗртес тӗллевпе сасӑлав ирттересси пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Ҫапла майпа халӑхӑн шухӑшне, сӗнӗвӗсене шута илӗҫ. Аса илтерер: ун чухне сасӑлав раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗччен пынине пӗлтернӗччӗ.
Анчах Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков пӗтӗмлетӳсем тума васкамасть-ха. Ҫынсен паян сасӑлав мӗнле вӗҫленнине пӗлес килнӗ ахӑртнех. Пӗлтерме васкатпӑр: сасӑлав малалла, ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗччен, тӑсӑлӗ.
«Уҫӑ хула» порталта (https://www.og21.ru/poll/470) 7, 12, 20, 22, 26, 41, 42, 46-мӗш автобуссен тата 15, 18, 19, 22-мӗш троллейбуссен маршручӗсене улӑштарассине сӳтсе яваҫҫӗ.
Транспорт реформи... Шупашкар пуҫлӑхӗсен хулари транспортра йӗрке тӑвас шухӑш пурри пирки калаҫӑвӗ нумая тӑсӑлчӗ. Хӑвӑрт туса ирттересшӗн пулчӗҫ те анчах ӗҫ ҫӑмӑл кусмарӗ. Чӑрмантараканни самай тупӑнчӗ пулас: хӑш-пӗр маршрутсемпе килӗшӳ вӑйӗ пӗтменни те, хӑлӑх хирӗҫ пулни те… Ҫавах та кӑҫалхи раштав уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче халӑх ӗҫе ҫӗнӗлле ҫӳреме пуҫларӗ. Хам та ҫак ҫӗнӗлӗхсемпе усӑ курса пӑхрӑм. Темиҫе кун автобуссемпе троллейбуссенче ярӑнса курнӑ хыҫҫӑн ҫуралнӑ шухӑшсене сире те пӗлтерес тетӗп.
Пӗрремӗшӗнчен, ман шухӑш ҫакнашкал: транспорт реформи кирлех пулнӑ пуль. Анчах ӑна мӗнле пурнӑҫлани ман кӑмӑла ҫавах каймасть. Чӑн та ҫынсем валли тӑвас тенӗ пулсан, эпӗ калӑпӑр, автобуссене темиҫе категорине ҫеҫ уйӑрнӑ пулӑттӑм. Троллейбуссене тивмӗпӗр, вӗсен ҫулне тем тесен те хӑвӑрт улӑштарма май ҫук, ҫавӑнпа сӑмах автобуссемпе маршруткӑсем ҫинчен. Пысӑк тата вӑтам автобуссемпе (пӗрремӗш ушкӑн) кашни «шӑтӑка» ярса илмелле пулнӑ, пӗчӗккисене вара (иккӗмӗш ушкӑн) — «комфорт» шайне хӑпартса. Ҫак самай тавлаштаракан иккӗмӗш ушкӑнра хӑвӑрт ҫӳрекен комфортлӑ пӗчӗк автобуссене ҫеҫ хӑварма сӗннӗ пулӑттӑм.
-0.7 °C