«Раҫҫейри Danone» компани пуҫлӑхӗ Бернар Дюкро «Газета.Ru» хаҫата панӑ интервьюра Томскри тата Шупашкарти савутсене сутма хатӗрри пирки пӗлтернӗ.
Аса илтерер: асӑннӑ компанин Шупашкарти тата Томскри савучӗсене пӗлтӗр ҫулталӑк вӗҫӗнче кризиса пула хупнӑ. Ертӳҫи каланӑ тӑрӑх, унта туса кӑларнӑ сӗт-турӑха туянакан сахалланнӑ тата хатӗр-хӗтӗр кивелнӗ. Халӗ Франци компанийӗ Шупашкарти савута сутма кӑларнине пӗлтернӗ.
Дюкро палӑртнӑ тӑрӑх, компани Томски тата Шупашкарти савутсене инвестици хывма май пулман. Вӗсене Danone стандарчӗсемпе тумашкӑн 800 миллион тенкӗ ытла хывнӑ пулнӑ.
Ӗлӗкрех республикӑра Тимур отрячӗсем пурччӗ. Вӗсем ватӑ, пӗччен пурӑнакан ҫынсене кил-хуҫалӑхра пулӑшатчӗҫ. Шел те, ҫулсем иртсен вӗсем ҫухалчӗҫ.
Шупашкарти пӗр ача пахчинчи шӑпӑрлансем вара Тимур отрядне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура кӗнӗ. Халӗ пӗчӗкскерсем хулана хӑтлӑх кӗртессишӗн яваплӑ пулӗҫ.
Ку нарӑсӑн 19-мӗшӗнче пулнӑ. 201-мӗш ача пахчинчи ҫарпа патриот мероприятийӗ иртнӗ. Ачасем патне «Синева» десантсен спорт клубӗн председателӗ Олег Ялугин хӑнана килнӗ. 40-мӗш шкулта ӑс пухакан кадетсем те ҫитнӗ. Вӗсем кӗҫӗннисене Тӑван ҫӗршыва юратмаллине, таса чунлӑ тата хӑюллӑ пулмаллине ӑнлантарнӑ. Унтан шкул ачисем пӗчӗккисене Тимур отрядне йышӑннӑ. Тимур ачисем ырӑ ӗҫ теме ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ — макулатура пухнӑ.
Ытти ҫӗрте ҫимеҫҫӗ тесшӗн мар-ха. Сӑмахӑмӑр — шкулти апатлану пирки.
Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Канаш, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсенчи шкулсенче вӗренекен мӗнпур ачана кӑнтӑрлахи апатпа тивӗҫтернӗ. Красноармейски районӗнче шкулта вӗренекенсен 95,8 проценчӗ, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче 96,9 проценчӗ, Шупашкарта 95,7 проценчӗ, Улатӑрта 95,2 проценчӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарта 94,9 проценчӗ, Ҫӗмӗрлере 94,6 проценчӗ шкулта апатланать.
Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Канашра, Ҫӗмӗрлере, Улатӑрта тата 17 районта ачасене шкулта кунне икӗ хутчен апат ҫитереҫҫӗ.
Чӑваш Енри вӗренӳ учрежденийӗсенче ӑс пухакансен 97 процентне пӗлтӗр вӗри апатпа тивӗҫтернӗ. Кӗҫӗн классенче вӗренекенсенчен 98,9 проценчӗ шкулта апат ҫиет, 5–11-мӗш класра вӗренекенсенчен — 96 проценчӗ.
Шупашкарта йӗрке хуралҫинче ӗҫленӗ арҫын федераци шыравӗнчи урапапа ярӑнса ҫӳренӗ.
РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗн полицин 2-мӗш уйрӑмӗнче оперуполномоченнӑйра ӗҫленӗ арҫын пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнченпе ют урапапа хуҫаланнӑ. Ятарлӑ стоянкӑран Honda Accord урапана вӑл тӗпчев умӗнхи ӗҫсем ирттерме кирлӗ тесе илсе тухнӑ. Урапана Мускав облаҫӗнчи йӗрке хуралҫисем ҫӗршывӗпех шыранӑ. Шупашкарти оперуполномоченнӑй урапан номерне хӑйӗннине вырнаҫтарнӑ та унпа ҫил вӗҫтерсе ҫӳренӗ. Ҫурла уйӑхӗнчен тытӑнса раштавӑн 4-мӗшӗчченех ҫапла хӑтланнӑ вӑл. Анчах пӗррехинче урапана ҫул-йӗр инспекторӗсем тытса чарнӑ. Ҫавӑн чухне автомобиль шыраври урапа пулни ҫиеле тухнӑ. Оперуполномоченнӑя кӗҫех ШӖМ тытӑмӗнчен кӑларса янӑ, ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫапла пӗтӗмлетме май парать «Правда ПФО» интернет-кӑларӑмри черетлӗ статья. Цифрӑсене вӑл республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗ пӗлтерни ҫине таянса хыпарлать.
Вӑл е ку партин иртнӗ ҫулхи тӑваттӑмӗш кварталти укҫа-тенкӗ тӑрӑмне тишкернӗ те, Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн регионти организацийӗн расчет счечӗ ҫинче 16 миллион та 660 пин пулнине асӑрханӑ. Влаҫ партийӗ тесе хаклакан «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» коммунистсемпе танлаштарсан ытла та мӗскӗнӗн курӑнать. Ара, унӑн счечӗ ҫинче 3 миллион та 813 пин тенкӗ кӑна пулнӑ-ха та.
Коммунистсен партин укҫа ҫавӑн чухлӗ ӑҫтан пулнине рескомӑн пӗрремӗш секретарӗ Валентин Шурчанов уҫӑмлатнӑ. Парти валли уйрӑм кантур туянма Мускавран 16 миллион тенкӗ куҫарса панӑ иккен. Унпа вӗсем Шупашкарти Мир проспектӗнчи 82а ҫуртӑн пӗрремӗш хутне туяннӑ. Юсанӑ хыҫҫӑн реском кӑна мар, партин Шупашкар хула комитечӗ те, Шупашкар районӗнчи комитечӗ те, комсомол та вырӑн тупӗ.
Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗ умӗн Шупашкарта чи лайӑх ашшӗне суйланӑ. Кӑҫал унта нумаййӑн хутшӑннӑ.
Конкурса ирттересси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Арҫынсем сцена ҫинче 10-мӗш хут тупӑшнӑ. Унта хутшӑнмашкӑн 20 ытла заявка пулнӑ. Анчах финала 8-ӑн ҫеҫ тухнӑ.
Кашни арҫыннах сцена ҫине кӑлараймӑн. Вӗсем хӑйсен ҫемйи мӗнле пулнине кӑтартаҫҫӗ. Конкурса Шупашкарти Хӗрарӑмсен канашӗ йӗркелет.
Конкурса хутшӑннӑ кашни арҫыннах мухтава тивӗҫ. Чи маттуррине жюри суйланӑ. Кӑҫал «Чи лайӑх ашшӗн» ятне Владимир Платонов ҫӗнсе илнӗ. Вӑл Шупашкарти Агрегат савутӗнче ӗҫлет.
Чӑваш Енӗн Конкурентлӑ политика тата тариф енӗпе ӗҫлекен патшалӑх служби Павлов усламҫа 50 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Тӳре-шара умӗнче предприниматель ҫул укҫине чакарнишӗн айӑпа кӗнӗ. Хӑй утӑмне Павлов ӑна шанса панӑ «Шупашкар-Ҫӗнӗ Шупашкар» маршрутри хак ҫак направленире палӑртнӑ хаксенчен пысӑкрах пулнипе сӑлтавланӑ, ҫавна май конкуренци енчен хӑйне хӗснӗ тесе шутланӑ. Ҫакна шута илсе вӑл ҫул укҫи хакне чакарнӑ та. Анчах хаксене тариф служби ҫирӗплетет, вӑл палӑртнӑ виҫерен йӳнерех турттарма юрамасть имӗш.
Усламҫӑ хӑйне штрафланипе килӗшмесӗр суда тавӑҫпа тухнӑ. Хӑйне штрафланипе килӗшмесӗр чӑнлӑх шыракан усламҫӑна республикӑн Аслӑ сучӗ те майлӑ пулман.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Культура министерствин коллегйиӗнче Культура тата искусство институчӗн аталанӑвӗн ҫурл-йӗрне сӳтсе явнӑ.
2016-2020-мӗш ҫулсенче вӗренӳ заведенине аталантарас плансемпе паллаштарнӑ май Наталья Баскакова ректор институт чӑваш культурине упрассипе кӑна мар, аталантарассипе тата сарассипе малашне те ӗҫлессине палӑртса хӑварнӑ. Ӗҫе ҫӗнетессин тӗп ҫул-йӗрӗ шутӗнче Н. Баскакова вӗрентӳ, тӗпчевпе ӑслӑлӑх тата пултарулӑх ӗҫне раснарах йӗркелессине те, халӑхсем хушшинчи ҫыхӑнӑва аталантарассине те асӑннӑ.
Культура отраслӗ енӗпе пӗлӳ илес текенсем валли паянхи куна институтра виҫӗ факультет ӗҫлет. Ҫав шутра - юрӑ юрлас искусство факультечӗ, культура факультечӗ тата хушма пӗлӳ паракан факультетсем.
Инклюзивлӑ вӗренӳ сывӑ ачасемшӗн те, сусӑррисемшӗн те усӑллӑ. Шупашкарти 164-мӗш ача пахчинче тьютор пур. Ансат сӑмахпа каласан вӑл — пӗрле ҫӳрекен.
Мария Алексеевна тьютор пулса тӑнӑ. Вӑл алӑсӑр ҫуралнӑ Кирилл Александровпа пӗрле ҫӳрет. Хӗрарӑм каланӑ тӑрӑх, Кирилл ача пахчине килнӗ чухне тумланма та, апат ҫиме те пӗлмен. Ҫулталӑк хушшинче вӗсем Кирилпа пӗрле пӑтӑ ҫиме, кашӑк тытма, ӑна ҫӑвар патне илсе пыма хӑнӑхнӑ.
Кирилл йӑлтах урапа тӑвать. Апла пулсан та ашшӗ-амӑшӗ ӑна ача пахчине илсе кайнӑ. Унӑн тантӑшӗсемпе хутшӑнмалла-ҫке-ха. Малтанах унпа амӑшӗ пӗрле ҫӳренӗ. Халӗ тьютор пӗрле.
Кирила ура пӳрнисемпе ӗҫлеме хӑнӑхтараҫҫӗ. Вӑл кӑранташа урапа тытса ӳкерме тӑрӑшать. Воспитательсем ачана шкула каймашкӑн хатӗрлеҫҫӗ. Хальлӗхе Кирюшӑна аслисен пулӑшӑвӗ кирлӗ.
Шупашкарти пасарсенче прокуратура ӗҫченӗсем ятарлӑ комиссипе пӗрле тӗрӗслев ирттернӗ. Халӗ хӑш-пӗр ҫӗршывран вӑл е ку апат-ҫимӗҫе кӳрсе килме юрамасть-ҫке-ха. Шӑпах унашкаллисене тупас тӗллевпе ҫула тухнӑ вӗсем.
Комисси йышне Россельхознадзор, Роспотребнадзор ӗҫченӗсем те кӗнӗ. «Николаевский» пасарта тӗрӗслев ирттернине пӗлсен чылай сутуҫӑ павильона хупса хунӑ. Анчах кунпа тӗрӗслев вӗҫленмен-ха. Ятарлӑ комисси татах килӗ унта, документсене пӑхса тухӗ.
Ку пасарта кӳрсе килмен ҫимӗҫсене асӑрхаман. Анчах тӗлӗнмелле тӑпӑрчӑ куҫ тӗлне лекнӗ. Этикетки специалистсене кӑсӑклантарнӑ. Ӑна принтер витӗр кӑларнӑ, скотчпа ҫыпӑҫтарнӑ. Ахӑртнех, ӑна савутра туса кӑларман.
Тӗп пасарта вара Турцирен илсе килнӗ иҫӗм ҫырли сутнине асӑрханӑ. Ӑна ун чухнех туртса илнӗ, тӗп тума палӑртнӑ. Усламҫӑн куншӑн 3 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.04.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 8 - 10 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Яковлев Иван Яковлевич, чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗ ҫуралнӑ. | ||
| Алентей Григорий Тимофеевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Грибанов Владимир Иванович, сӑвӑҫ, тӑлмач, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Трифонова Валентина Ивановна, чӑваш актриси ҫуралнӑ. | ||
| Лебедева Елена Алексеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ларионов Николай Николаевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Малов Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Чӑваш наци радиовӗ пӗрремеш хут эфира тухнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |