Шупашкарти виҫӗ ача пахчи Раҫҫей шайӗнче иртнӗ конкурсра палӑрнӑ. Ака уйӑхӗн 14-16-мӗшӗсенче Мускавра регионсен хушшинче «Эврика – Авангард 2016» конференци иртнӗ. Ӑна «Вӗренӳ, XXI ӗмӗр: проект, аталану» темӑпа йӗркеленӗ.
Конференцире вӗренӳ организацийӗсен хушшинче ҫулсерен иртекен конкурса пӗтӗмлетнӗ.
Конкурсра, Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗп хулари виҫӗ ача пахчине палӑртнӑ. 146-мӗш, 130-мӗш тата 178-мӗш ача пахчисем мала тухнӑ.
Юхма Мишши 80 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ӑна акан 14-мӗшӗнче ЧР Наци вулавӑшӗнче йышпа пӗрле уявланӑ. Уява Альбина Юрату сӑвӑҫ тата ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Геннадий Кириллов ертсе пынӑ.
Малтанах Михаил Николаевича тӗрлӗ ҫӗртен килнӗ саламлӑ ҫырусемпе паллаштарнӑ. Юхма Мишшин юбилейне ҫыравҫӑсем, культура ӗҫченӗсем, журналистсем, ӑсчахсем, шкул ачисем, студентсем пухӑннӑ.
ЧР информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министрӗ Александр Иванов Михаил Никлаевич тӑван халӑхшӑн пысӑк ӗҫ тунине палӑртнӑ. ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Олег Князькин Юхма Мишшине вырӑс писателӗпе Михаил Булгаковпа танлаштарнӑ.
Михаил Николаевич — Шупашкар хулин хисеплӗ ҫынни, ӑна саламлама хула администрацийӗнчен те килнӗ. Уяв, паллах, юрӑ-ташӑсӑр иртмест. Юбиляра чӑваш юрӑҫисем, фольклор ушкӑнӗсем пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ.
Чӑваш Енри пӗр ҫамрӑк автостоп мелӗпе ҫӗршыв курса ҫӳрет. Чипер-йӗркеллӗ ҫӳрекенскер, никама та чӑрмантарманскер йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 22 ҫулти каччӑ ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Ленинград облаҫӗнче пулнӑ. Ҫурҫӗр ҫитеспе йӗрке хуралне шӑнкӑравланӑ вӑл.
Пакунлисене тӗпӗ-йӗрӗпе каласа кӑтартнӑ. Вӑл Тверь облаҫӗнчен килнӗ-мӗн. Унта вӑл ҫула май каякан пӗр урапана чарнӑ. Пӗр заправкӑра каччӑ «нушапа» тухнӑ. Водитель вара меллӗ лару-тӑрупа усӑ курнӑ — вырӑнтан тапраннӑ та кайнӑ. Салонра лешӗн япаласем чикнӗ рюкзакӗ, 10 пин тенкӗ ытла тӑракан телефонӗ юлнӑ.
Халӗ ку тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Куславкка Атӑл ҫыранӗнче вырнаҫнӑ хуласенчен пӗри пулнӑ май ҫулла унти пристане теплоходсем вӗҫӗмех чарӑнаҫҫӗ. Унпа ҫула тухнисем хулапа паллашнӑ май вырӑнти хыснана кӗмӗл хӑвараҫҫӗ. Ҫавӑнпа та туристсене ҫухатасшӑн мар вырӑнтисем. Ун валли вара вӗсене пристань кирлӗ. Ӑна кашни ҫуркунне Шупашкарти юханшыв порчӗ вырнаҫтарать. Тӑкакӑн пӗр пайне порт хӑй ҫине илет, теприне — хула. Пӗлтӗр 2,6 миллионне Куславкка район хыснинчен уйӑрнӑ пулсан, кӑҫал Шупашкар юханшыв порчӗ 4,5 миллион ыйтнӑ. Ку суммӑна карапсене ҫыранпа ҫыхӑнтарни те, дебаркадер (пристане ҫапла калаҫҫӗ) та кӗрет.
Район администрацийӗн экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн, суту-илӗвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ Геннадий Пушков пӗлтернӗ тӑрӑх, район хыснинчен 2,8 миллион тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ. Ку укҫапа Шупашкар юханшыв порчӗ килӗшессипе килӗшмессине куславккасем хальлӗхе пӗлмеҫҫӗ-ха.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ЧР Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумне Алла Салаевӑна должноҫран кӑларса урӑх ӗҫе куҫарасси пирки пӗлтернӗччӗ. Анчах Алла Леонидовнӑна ӑҫта куҫарасси пирки каламанччӗ ун чухне.
Алла Салаева, ЧР Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗнче ҫур ҫул ӗҫленӗскер, хӑйӗн унчченхи ӗҫ вырӑнне таврӑннӑ-мӗн. Малашне вӑл Шупашкар хула администрацийӗнче тӑрӑшӗ.
Администрацире вӑл социаллӑ ыйтусеме ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулнӑ. Халӗ Алла Леонидовна культурӑпа туризм аталанӑвӗн управленине, вӑй-хал культурипе спорт управленине, социаллӑ ыйтусен пайне ертсе пырӗ.
Шупашкар хулинчи ТЭЦ-2 патӗнчи транспорт чарӑнӑвӗн вырӑнӗ ҫуккишӗн асӑннӑ предприятире ӗҫлекенсем чунтан пӑшӑрханаҫҫӗ-мӗн. Кун пирки Ирина Романова ятлӑ ҫын тӗнче тетелӗсенчен пӗринче ҫырса хунӑ.
ТЭЦ-2 тӗлӗнчи чарӑну павильонне сӳтнӗ хыҫҫӑн ҫӗнӗрен вырнаҫтарманнишӗн Шупашкарти энергетиксен кӑмӑлсӑрланӑвӗн вӑйне амперметрпа виҫсе пӗтереймӗн тенӗ ҫав ҫын.
Чарӑнӑва ҫулталӑк каялла сӳтнӗ иккен те паян кун та туса лартман. «Светофор, ҫул урлӑ каҫмалли вырӑн, юр ҫине хунӑ асфальт пирки эпӗ шарламастӑп та», — тарӑхса ҫырать хайхи.
«Паян — ҫапла, хӗвел пӑхать. Ҫак кунсенче кӑна ҫумӑр самай ҫурӗ. Хӗл сасартӑк ҫӑва ҫаврӑннине кӗтмен ҫынсем сунчӑксӑрах тӑратчӗҫ. Вӗсене ҫумӑр витӗр йӗпетрӗ», — ӑнлантарать чарӑну мӗншӗн кирлине Ирина Романова.
Шупашкар пуҫлӑхӗсем патне ку ыйтупа сахал мар ҫырнине ӗнентерет, анчах чарӑнӑва хальлӗхе кӗтсе илеймен иккен-ха.
«Нумай та ыйтмастпӑр вӗт», — тет вӑл унтан. «Ҫав вӑхӑтрах савута агитаци материалне хутаҫӗ-хутаҫӗпе йӑтаҫҫӗ. Сӑнӗсем пӗрин тепринчен чипер. Ман обой илсе те тӑкакланмалла мар — ӗҫ пӳлӗмне ҫыпӑҫтарса тухма ҫитет», — чунтан тарӑхса шӑрҫаланӑ хула ҫынни.
Аслӑ Ҫӗнтерӳ 71 ҫул тултарнӑ ятпа Шупашкарта велочупу йӗркелӗҫ. Унӑн маршручӗ паллӑ ӗнтӗ.
Велочупу ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртӗ. Ҫак кун велосезон официаллӑ мелпе уҫӑлӗ. Велосипедпа ярӑнма кӑмӑллакансем ирхи 10 сехетре Хӗрлӗ лапамра пухӑнӗҫ. Малтанах вӗсене номере палӑртнӑ наклейка парӗҫ.
Мероприяти 11 сехетре савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӑлӗ. Унтан старт парӗҫ. Маршрут ҫапла пулӗ: Хӗрлӗ лапам — Президент бульварӗ — Мускав кӗперӗ — Мускав проспекчӗ — «Рашча» — Мускав проспекчӗ — Президент бульварӗ — Хӗрлӗ лапам.
Финишра вӗсене культура программи кӗтӗ. Ҫаван пекех парнесем выляттарӗҫ. Вӗсен йышӗнче велосипед та пулӗ.
«Раҫҫейри Danone» компани пуҫлӑхӗ Бернар Дюкро «Газета.Ru» хаҫата панӑ интервьюра Томскри тата Шупашкарти савутсене сутма хатӗрри пирки пӗлтернине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.
Аса илтеретпӗр: асӑннӑ компанин Шупашкарти тата Томскри савучӗсене пӗлтӗр ҫулталӑк вӗҫӗнче кризиса пула хупнӑччӗ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 106 ҫын ӗҫсӗр юлас хӑрушлӑх пулнӑ. Халӗ вӗсенчен ҫуррине тӗрлӗ ҫӗре вырнаҫтарнӑ. Ку уйӑхра тата тепӗр 53 ҫыннӑ ӗҫ шырама тивӗ. Ҫав вӑхӑтрах республикӑн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствинче Чӑваш Енӗн правительстви савутра тӑрӑшнисене пулӑшма, вӗсене ытти предприяти-организацие вырнаҫма май туса пама тӑрӑшнине ӗнентереҫҫӗ.
Ҫуркунне ҫитсен тирпейлӳҫӗсем ҫул ҫинчи хӑйӑра, ӑпӑр-тапӑра тасатаҫҫӗ. Атту тусан вӗҫет-ҫке-ха.
Ку хӗлле ҫул ҫине тӑварлӑ-хӑйӑрлӑ хутӑш сапнипе ҫыхӑннӑ. Юр ирӗлсе пӗтет, анчах вӑл юлать. 2016–2017 ҫулсенче, хӗлле, «Дорэкс» ертӳҫи Владимир Филиппов пӗлтернӗ тӑрӑх, «бионорд» регентпа усӑ курма тытӑнӗҫ. Унпа тӗп урамсене сапӗҫ. Ыттисене сапассипе сапмасси паллӑ мар.
Хулара халӗ те хӗллехи хӑйӑрлӑ-тӑварлӑ хутӑша шӑлса пуҫтараҫҫӗ. Ку регент вара пӑра лайӑх ирӗлтерет. Хӑйӑрпа тӑвар хутӑшӗ вара газона сиенлетет. Ӑна пуҫтарасси те — тепӗр ӗҫ-ҫке-ха. Кунран хӑтӑлма вӑхӑт ҫитнӗ тесе калаҫҫӗ чиновниксем.
Шупашкарта 4 тонна апат-ҫимӗҫе тӗп тунӑ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ тӗрӗслев ирттернӗ чухне Раҫҫее кӳрсе килме чарнӑ таварсене сутнине тупса палӑртнӑ.
Саккунпа килӗшӳллӗн, апат-ҫимӗҫ ҫинче маркировка пулмалла. Унта тавар ятне, хӑҫан кӑларнине, срокӗ хӑҫан тухнине, кам туса кӑларнине, ГМО пирки информаци пулмалла.
Шупашкарти «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче улма-ҫырла — 4 тонна яхӑн — маркировкӑсӑр упраннӑ. Усламҫӑ административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн ӗҫ пуҫарнӑ. Миравай судья йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, ӑна 5 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн улма-ҫырлине туртса илнӗ: 300 килограмм ытла иҫӗм ҫырли, 3200 килограмм хӗрлӗ панулми, 384 килограмм сарӑ панулми.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Чӑваш ачисен «Пионер сасси» (халӗ «Тантӑш») хаҫат тухма пуҫланӑ. | ||
Пулӑм хуш... |