Хабаровскра пулса иртнӗ пӑтӑрмах тӗнче тетелӗнче сарӑлнӑ хыҫҫӑн ӗнер Раҫҫейри чылай хулара кушаксемпе йытӑсене хӳтӗлеме ыйтса митингсем иртнӗ. Ҫав шутра — Шупашкарта та.

В.И. Чапаев скверӗнче пухӑннисем хӑйсен сӑмахӗнче Пуҫиле кодексӑн 245-мӗш статьине вӑйлатма, тӗнче тетелӗнче вырнаҫнӑ петицисенче алӑ пусма ыйтнӑ. Пухӑннисен йышӗнче ытларах ҫамрӑк хӗрсемпе хӗрарӑмсем пулнӑ, вӗсене йытӑсемпе кушаксене хур кӑтартни ытларах пӑшӑрхантарнӑ.

Чӗрчунсене асаплантарни, паллах, ытларах хуласенче тӗл пулать. Тискер тӗслӗхсем ялсенче те пулкалаҫҫӗ-ха, анчах та мӗн пӗчӗкрен килти выльӑх-чӗрлӗхпе пӗрле ӳсекенсем вӗсене ҫав-ҫавах асаплантармаҫҫӗ, ытларах хӑйсен тусӗсем пек йышӑнаҫҫӗ. Ҫакна пулах пулӗ, тав Турра, Шупашкарта Хабаровскри хӗрсем евӗр тӗслӗхсем ҫук.

Шупашкарти управляющи компанийӗсене тата вӗсен ӗҫченӗсене административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн штрафланӑ. ЧР влаҫӗсен порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫаксем йӗркене пӑснӑшӑн штраф тӳленӗ:

• «Сфера» УКн тӗп инженерне 4 пин тенкӗлӗх;

• «Атӑл» УКн техника учасмтокӗн мастерне - асӑрхаттару;

• «Чапаевец» мастерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Чистый город» директорне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Прогресс» текхника участокӗн мастерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Атӑл» пуҫлӑхне 4 000 тенкӗлӗх;

• «Монолитсервис» тӗп инженерне 500 тенкӗлӗх;

• «Мирный 1» тӗп инженерне 4 000 тенкӗлӗх;

• «УКС треста 5» 150 000 тенкӗлӗх.;

• «ЖЭУ» Байконур-Чебоксары» 5 000 тенкӗлӗх;

• «Наш дом» УК 5 000 тенкӗлӗх;

• «Реал-Люкс» 50 000 тенкӗлӗх;

• «Мирный 1» — асӑрхаттару.

Ҫак компанисем ҫуртсене тивӗҫлипе пӑхса тӑманшӑн, юсаманшӑн явап тытнӑ.

Паян Чӑваш Енре пӗрин хыҫҫӑн тепӗр авари пулнӑ. Икӗ тӗслӗхре те пассажир автобусӗсем ҫаврӑнса ӳкнӗ. Аварисенче, телее, вилекен пулман, анчах ҫынсем, ҫав шутра ачасем те, шар курнӑ.

Ирхи 5 сехет те 15 минутра Шупашкар районӗнче «Кисан-Хусан» маршрутпа ҫӳрекен автобус водителӗ пӑрлӑ ҫул ҫинче руле итлеттереймен. Автобус картана пырса тӑрӑннӑ, унтан ҫаврӑнса ӳкнӗ. Салонра водительсӗр пуҫне тепӗр 22 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ — ҫул ҫитмен ачасем. 11 пассажир шар курнӑ, вӗсем (10-ри тата 12-ри ачасем те пур вӗсен йышӗнче) тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.

Тепӗр сехетрен, 6 сехет ҫурӑра, Ҫӗрпӳ районӗнче маршрутка, Канашран Шупашкара каяканскер, ҫаврӑнса ӳкнӗ. 11 ҫын, вӗсен йышӗнче 7 ҫулти арҫын ача пур, тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. 37-ри водитель юлашки ҫулталӑкра, ытларах чухне — ҫул ҫинче хӑвӑртлӑха ӳстернӗшӗн, 16 хутчен явап тытнӑ-мӗн.

Икӗ тӗслӗхре те авари япӑх ҫулшӑн пулнӑ. Вӗсене пӑхса тӑракансен тӗлӗшпе административлӑ материалсем ҫырнӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри тӗпчев управленийӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсене тӗпчекен пӗрремӗш пайӗ «Промтрактор-Промлит» савутӑн ӗҫ тӑвакан директорӗ Игорь Гиске тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна ӗҫченӗсене виҫӗ уйӑх ытла ӗҫ укҫи паманшӑн явап тыттарасшӑн.

Пуҫиле ӗҫ материалӗсенче палӑртнӑ тӑрӑх, 2016 ҫулта предприяти ӗҫченсене виҫӗ уйӑх ытла шалӑва вӑхӑтра е тулли тӳлемен. Организацин тӳлемешкӗн майсем пулнӑ.

Халӗ ҫынсене мӗн чухлӗ ӗҫ укҫи тӳлеменнине палӑртаҫҫӗ. Ҫавна май суд-бухгалтери тӗрӗслевне ирттереҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе Шупашкарти Калинин районӗн прокуратурин материалӗсене тӗпе хурса пуҫарнӑ.

Юлашки вӑхӑтра республикӑра фанфурик сутма чарассипе ҫанӑ тавӑрсах ӗҫлеҫҫӗ. Хӑш-пӗр аптека меморандум алӑ пусса спиртлӑ настойкӑсене сутма пӑрахнӑ. Анчах фанфурикпа сутӑ тӑвакансем ҫук мар-ха.

Шупашкарта «хӗрӳ лини» уҫнӑ. Унта шӑнкӑравласа фанфуриксем сутни пирки пӗлтерме пулать.

Линие Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков хушнипе хута янӑ. Ҫынсен спирт настойкисене сутнине курсанах чиновниксем патне шӑнкӑравласа пӗлтерме май пур.

Саккуна пӑснине пӗлсенех 23-50-57 е 23-50-58 номерсемпе шӑнкӑравламалла. Специалистсем ирхи 8 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен ӗҫлеҫҫӗ. Е электронлӑ почтӑна ҫыру янӑ: torg@gcheb.cap.ru.

Юпа уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенче Германири Эрфуртра кулинарсемпе поварсен олимпиади иртнӗ.

Унта пирӗн республикӑри поварсем те хутшӑннӑ. Раҫҫей тата тӗнче шайӗнче Чӑваш Ен чысне ҫӗкленӗ профессионал кулинарсем ӑмӑртура ӑсталӑхӗпе палӑрнӑ. Чӑваш Енри кулинарсен председателӗ Николай Уездный тата «Планета» тулли мар яваплӑ обществӑн кондитерӗ Надежда Андреева, Шупашкарти апатлану технологийӗпе коммерци техникумӗн вӗрентекенӗ Елена Родина, 3-мӗш курс студентки Татьяна Максимова тӑван тӑрӑха ҫитӗнӳпе таврӑннӑ.

Николай Уездный тата Надежда Андреева наци колоричӗллӗ торт хатӗрленӗ. Елена Родина тата Татьяна Максимова кӗрпесенчен панно пӗҫернӗ. Вӗсем ылтӑн медале тивӗҫнӗ.

Шупашкарти полицейскисем ҫул ҫитмен арҫын ачасене тытса чарнӑ. Хайхискерсем пуйӑс ҫӳрекен рельс ҫине тимӗр укҫасем хунӑ.

Ку ачасемшӗн интереслӗ пулнӑ. Вӗсем ун урлӑ пуйӑс каҫса кайсан мӗн пулассине пӗлесшӗн ҫуннӑ.

Арҫын ачасем 12-ре тата 13 ҫулта. Вӗсем Шупашкарти станцире рельс ҫине тимӗр укҫа хунӑ вӑхӑтра полицейскисем ҫитсе тӑнӑ, шӑпӑрлансене тытса чарнӑ. Ҫул ҫитменскерсем ку «вӑйӑ» мӗн патне илсе ҫитерессине ӑнланман та-мӗн. Вӗсем «сӑнав» ирттерме шухӑшланӑ.

Ачасен ӗҫӗшӗн ашшӗ-амӑшӗн явап тытма тивӗ. Аслисем куншӑн 500 тенкӗ штраф тӳлӗҫ.

Шупашкарта пурӑнакансем ыран хӑйсен ыйтӑвне хулари тӳре-шара пулӑшнипе уҫӑмлатайӗҫ. Вӗсем валли ирхи 10 сехет те 30 минутран пуҫласа 12 сехетчен «тӳрӗ лини» ӗҫлӗ.

Республикӑмӑрӑн тӗп хулинче пурӑнакансене пӑшӑрхантаракан самантсене хулари район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсем телефонпа сӳтсе явма килӗшнӗ.

Ленин район администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Николай Петрович Прокопьевпа 23-44-53 номерпе ҫыхӑнма пулать. Калинин районӗнче пурӑнакансем 23-44-37 номерпе хӑйсен тӑрӑхӗшӗн яваплӑ Юрий Васильевич Афанасьевпа калаҫайӗҫ. Мускав районӗнче пурӑнакансен вара Елена Витальевна Романоваӑпа 23-52-25 номерпе ҫыхӑнмалла.

Хулари тӳре-шараран ҫурт-йӗрпе, сывлӑх сыхлавӗпе, шкулсемпе тата ытти кирек епле ыйтӑва та ыйтса пӗлме май килӗ.

ЧР спорт министрӗн ҫумӗ пулнӑ Борис Атаманов ӗҫри машина рулӗ умне эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн ларнӑ хыҫҫӑн ӗҫсӗр тӑрса юлнӑччӗ. Унӑн арӑмӗ вӗсене такамсем юри сӑтӑр тӑвасшӑн пулнӑ тесе тӗшмӗртнине, айӑплисем Коммунистсен партийӗ е «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» мар-ши тесе аптӑранине Чӑваш халӑх сайчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ.

Ӳсӗрле руль умне ларнӑ ҫын ӗҫне пӑхса тухасси самай тӑсӑлнӑ. Судра пилӗкрен кая мар лару ирттернӗ. Уррипе ӳсӗррине тӗрӗслеттерме килӗшменскере ҫулталӑк ҫурӑлӑха правасӑр хӑварнӑ тата 30 пин тенкӗ штраф тӳлеттермелле тунӑ. Кунпа килӗшмесӗр Борис Атаманов аппеляци ҫӑхавӗ ҫырнӑ. Шупашкарти Мускав районӗн судӗнче ӗнер пӑхса тухнӑ. Ҫитес ларӑва ҫак уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пуҫтарӑнмалла.

Раҫҫейре чи хӑрушсӑр хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Шупашкар унта малти вырӑна лекнине палӑртма кӑмӑллӑ.

Ыйтӑм ирттернӗ чухне респондентсене «Эпӗ хӑрушсӑр районта пурӑнатӑп, каҫхине киле кайма хӑрамастӑп» тенине 1-10 балпа хаклама ыйтнӑ.

Пӗтӗмре Раҫҫейре пурӑнакан 310 пин ытла ҫынран ыйтса пӗлнӗ. Вӗсен хуравӗсене тишкерсе танлаштарӑма хатӗрленӗ.

Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, чи хӑрушсӑр хуласен йышне Грозный, Нижневартовск, Сочи хулисем кӗнӗ. Вӗсем малти вырӑнсене йышӑннӑ. Шупашкар 7,4 балл пухса 7-мӗш вырӑна тухнӑ.

Чи хӑрушӑ хуласем — Волгоград, Шахт, Астрахань, Новокузнецк.