Ку статьяна каярах ҫырасшӑнччӗ, анчах та Анатолий Кипечӗн ҫырӑвӗ хыҫҫӑн халех калӑплас терӗм. «2018 ҫулхи пуш уйӑхӗнче кам суйланӗ?» тесен пурте тенӗ пекех пӗр харӑс пӗр ята кӑна асӑнма пултарӗҫ. Ав, пирӗн шурсухал Анатолий Кипеч те (комментари ҫыракан пӗр сайтҫӑ ӑна вырӑс тесе каларӗ пулин те пирӗн ку тӗлӗшпе пысӑк иккеленӳ пур — эпир пӗлнӗ тӑрӑх Анатолий Ильич Канаш тӑрӑхӗнче чӑваш кил-йышӗнче ҫуралнӑ), ав, Владимир Путин пирки ҫырать. «Ваше желание еще раз стать Президентом страны одобряю. Надо быть смелым и решительным человеком, чтобы взвалить на себя эту тяжелую ношу», — тет вӑл хӑйӗн ҫырӑвӗнче. Вырӑсла пӗлменнисем валли ятарласа хамӑрла куҫарса та парӑп: «Ҫӗршыв Президенчӗ пулма тепӗр хут шут тытнӑ Сирӗн шухӑша ырлатӑп. Ҫак йывӑр ҫӗклеме хӑйӗн ҫине илес текенӗн хӑюллӑ та ҫирӗп кӑмӑллӑ пулмалла». Иккӗмӗш пуплевӗшӗпе (предложенипе) килӗшетӗп-ха та, анчах пӗрремӗшне тем тесен те ырлас килмест.
Ашшӗ-амӑшне кирлӗ пулман, вӗсем пирки ним те паллӑ маррисен пепкисене малашне пенси тӳлеме пуҫлӗҫ.
Пӑрахнӑ ачасем иртнӗ ӗмӗрӗн ҫурринчен пуҫласа, 1956 ҫултанпах, социаллӑ тӳлевсӗр пурӑннӑ. Ырӑ ҫынсем е патшалӑх вӗсене пӑхнӑ-ха, ашшӗ-амӑшӗ ӑҫти тата кам пулни паллӑ мартан хайхи тӗпренчӗксем тӑлӑх шутланман, социаллӑ пенси те ҫавна май тивӗҫмен.
Раҫҫей шайӗнче саккун кӑларакансем иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ку ыйтӑва татса пачӗҫ-пачӗҫех. Малашне ҫав ачасем хӑр тӑлӑхсемпе танах пенси илме пуҫлӗҫ. Саккун кӑҫалхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗнӗ. РФ Пенси фондӗнче ун валли укҫа пӑхса хӑварнӑ.
Уйӑхри социаллӑ пенси виҫи 10068 тенкӗ те 53 пуспа танлашӗ. Ӑна ача 18 ҫул тултариччен, куҫӑн уйрӑмра вӗренекен студент пулсан 23 ҫула ҫитичченех тӳлӗҫ.
Ашшӗ-амӑшӗ кам пулни паллӑ маррисем пирӗн республикӑра хальхи вӑхӑтра — 12-ӗн.
Иртнӗ ҫулӑн юлашки кунӗсенче Мускавра Раҫҫейри халӑхсен ача-пӑча литературин антологийӗ кун ҫути курнӑ. Сумлӑ кӗнекере чӑваш ҫыравҫисемпе сӑвӑҫисен хайлавӗсем те вырӑн тупнӑ. Кун пирки Информполитика министерстви паян хыпарланӑ.
Антологие Раҫҫейре пурӑнакан халӑхсен ятлӑ-сумлӑ писателӗсен ачасем валли ҫырнӑ хайлавӗсене вырӑсла куҫарса кӗртнӗ. Кашнинех ӳкерчӗкпе илемлетнӗ, унсӑр пуҫне наци эрешӗсене кӑтартнӑ, хушма информаци вырнаҫтарнӑ.
Антологи валли чӑваш ҫыравҫисемпе сӑвӑҫисенчен Николай Ытарайӑн, Анатолий Тимофеев-Ыхран, Ева Лисинан, Раиса Сарпин, Николай Ишентейӗн хайлавӗсене суйласа илнӗ.
Палӑртса хӑвармалла, Раҫҫейри халӑхсен хальхи ача-пӑча литературин антологине 201 авторӑн 870 хайлавӗ кӗнӗ. Вӗсене тӑлмачӑсем 55 чӗлхерен куҫарнӑ.
Кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче суйлава хӑй тӗллӗн тухакансене йышӑнас тапхӑр вӗҫленнӗ. Тӗп суйлав комисси пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫей Федерацийӗн президенчӗ пулма хӑй тӗллӗн тӑратнӑ 46 ҫынна йышӑннӑ. Саккӑр ҫынна регистрацилеме килӗшмен. Пӗри ют патшалӑх гражданӗ пулни паллӑ пулнӑ, теприн — судпа айӑпланнин вӑхӑчӗ тухманни. Ҫавӑн пекех тӗрлӗ партисенчен тепӗр 21 ҫынна тӑратнӑ.
Халь хӑй тӗллӗн тухнӑ кандидатсен 300 пин алӑ пусни пухмалла. Ҫав вӑхӑтрах пӗр тӑрӑхран 7500 ытла пухма юрамасть. Партисенчен тӑратнӑ ҫынсен суйлава хутшӑнма 100 пин пухмалла. Патшалӑх Думине лекнисене ку ӗҫрен хӑтӑрнӑ. Саккун тӑрӑх алӑ пуснисене суйлав комиссине кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗччен пырса памалла. Нарӑсӑн 10-мӗшӗнче вара пур хутсене те тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн суйлава хутшӑнма кама-кама ирӗк пани паллӑ пулӗ.
Владимир Путиншӑн алӑ пуснисене пирӗн хулара пухма пуҫланӑ. Тӗслӗхрен, Чӑваш халах сайчӗ унашкал кӗтессене МТВ-Центрта асӑрхарӗ.
Статистикӑна пӑхсан кӑҫалхи суйлава кандидатсене иртнӗ ҫулсенчисенчен ытларах тӑратнӑ. 2000 ҫулта 34 ҫын пулнӑ, 2004-мӗшӗнче — 11, 2008-мӗшӗнче — 13, 2012-мӗшӗнче — 14. Кӑҫалхинчен ытларах 1996 ҫулта ҫеҫ пулнӑ — ун чухне президент пулма 78 ҫын шухӑш тытнӑ.
РФ Президенчӗ Владимир Путин ҪҪХПИ ӗҫченӗсен штатне кӗскетесси пирки хушу кӑларнӑ. «Газета.Ру» пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫейре тӳрех 10 пин ӗҫчене ӗҫрен кӑларнӑ.
ШӖМӗн 983-мӗш шалти хушӑвӗпе килӗшӳллӗн, ҪҪХПИ ӗҫченӗсен штатне ҫеҫ кӗскетнӗ. Ку кашни пиллӗкмӗш ӗҫчене пырса тивет, мӗншӗн тесен иртнӗ ҫулхи кӗркунне вӗсен йышӗ 55 пин ҫынна ҫитнӗ.
Кашни регионтах штата кӗскетӗҫ. Анчах ку машинӑсене регистрацилекен, водитель правине илессишӗн экзамен паракансемпе ӗҫлекенсене пырса тивмӗ. Штат расписанине пӑхса тухса пӳлӗмре ларакансене ҫул-йӗр ҫине ӗҫлеме яма пултарӗҫ.
Ӗҫрен кайнисен ШӖМӗн ытти подразделенине ӗҫе вырнаҫма май пулӗ.
Телекуравпа пыракан «Мужское\Женское» кӑларама каллех пирӗн ентеш лекнӗ. Шупашкарта пурӑнакан Анна Бабинян унта унччен те пулнӑ-ха. Раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче эфирта каллех ӑна курма май пулнӑ. Кӑларӑм иртсе каякан ҫула пӗтӗмлетнӗ, ҫулталӑк тӑршшӗпе шӑв-шав ҫӗкленӗ кӑларӑмсен сӑнарӗсене эфира чӗнсе вӗсен пурнӑҫӗ мӗнле улшӑнни пирки каласа кӑтартнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Анна Бабинян кӑларӑмра амӑшӗ унпа тискеррӗн хутшӑннине каласа кӑтартнӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, ҫывӑх ҫынни ӑна хӗненӗ, хӗрӗ валли суя диагноз – олигофрени – тума хӑтланнӑ. Халӗ Анна урӑх ҫемьере пурӑнать, анчах амӑшӗ ӑна каялла тавӑрасшӑн-мӗн. Хӗрӗн пӗр куҫӗ пачах курма пӑрахнӑ, вӑл кӑларӑм ертӳҫисене операци енӗпе пулӑшма ыйтнӑ.
Раштавӑн 29-мӗшӗнче Анна кӑларамра амӑшӗ, аппӑшӗ тата пиччӗшӗ унран хӑпманни пирки куҫҫульленсех каланӑ. Нумаях пулмасть унӑн куҫне операци тунӑ. Ҫапах, тухтӑр каланӑ тӑрӑх, унӑн куҫӗ курма пуҫлас шанчӑк сахал.
Кӑларӑмпа Александр Амелин адвокат Аннӑна пулӑшма шантарнӑ.
Шупашкара вӗҫнӗ самолетӑн Чулхулара анса ларма тивнӗ. Кун пирки www.vgoroden.ru портал пӗлтерет.
Паян, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Чулхулари Стригино аэропортра тӑватӑ самолет анса ларнӑ: «Мускав – Хусан», «Баку – Хусан», «Ҫӗнӗ Уренгой – Хусан», «Мускав – Шупашкар» рейссемпе вӗҫекенсем. Самолетсем мӗншӗн унта ӑнсӑртран аннин сӑлтавне хальлӗхе каламан.
Кӑшт маларах асӑннӑ аоэропортра «Надым – Мускав» рейспа вӗҫекен «тимӗр кайӑк» та анса ларнӑ. Халӗ вӑл унтан вӗҫсе хӑпарнӑ ӗнтӗ. Пресс-служба пӗлтернӗ тӑрӑх, аэропорт штатлӑ режимла ӗҫлет.
Юлашки вӑхӑтра Чӑваш Енре икӗ шкул автобусӗ ҫул ҫинче аварие ҫакланни пирки пӗлтернӗччӗ. Улатӑр районӗнче тата Шупашкар хулинче ачасене илсе ҫӳрекен транспорт пӑтӑрмаха ҫакланнӑ. Телее, вӑйлах суранланнисем пулман. Малашне шкул автобусӗсен тӗлӗшпе ушӑну пулӗ.
Улшӑнусем ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗҫ. Шкул автобусӗсен водителӗсен мӗнле ҫӗнӗлӗхсене шута илмелле пулӗ-ха?
Ачасене илсе ҫӳрекен автобусӑн тӑрринче сарӑ е хӗрлӗ сарӑ тӗслӗ маяк пулмалла. Водительсен тӗлӗшпе саккун ҫирӗп пулӗ. Малашне «D» категориллӗ транспортра ҫулталӑкран кая мар стаж пухнӑ водительсем ӗҫлейӗҫ.
Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти икӗ ача пахчи Раҫҫейри чи лайӑх организацисен йышне кӗнӗ.
Ача пахчисем «Раҫҫейри чи лайӑх 100 предприятипе организаци» конкурсра палӑрнӑ. Экспертсен канашӗ Шупашкарти 19-мӗш тата 128-мӗш ача пахчисене «Шкул умӗнхи пӗлӳ паракан чи лайӑх учреждени» номинацире ҫӗнтерӳҫӗсене йышне кӗртнӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене Мускавра раштав уйӑхӗн 21-мӗшӗнче чысланӑ. Унта патшалӑх тата общество деятелӗсем, общество организацийӗсен, Раҫҫейри субъектсен администрацийӗсен элчисем тата журналистсем хутшӑннӑ.
Шупашкар чухӑн тата хӑй тӗллӗн пурӑнайман хуласен йышне кӗнӗ. Кун пирки «Стрелка» кансалтинг бюровӗ пӗлтерет.
Танлаштарӑма ҫын пуҫне мӗн чухлӗ тупӑш пулнине шута илсе хатӗрленӗ. Хыснана тавӑрса памалла мар укҫа килнине, республика тупӑшне те пӑхма манман.
Шупашкарсӑр пуҫне чухӑн хуласен йышне Брянск, Владикавказ, Владимир, Волгоград, Ижевск, Йошкар-Ола, Курск, Липецк, Орел, Саранск, Сарӑту, Тверь, Чӗмпӗр, Черкесск, Элиста, Курган кӗнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫын пуҫне 16,5 пин тенкӗ лекет.
+19.3 °C