Чӑваш патшалӑх флармонийӗнче ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче патриотла юрӑсен концерчӗ иртӗ. Ӑна Олег Лундстремӑн культурӑпа ӳнере пулӑшас енӗпе ӗҫлекен фончӗ тата Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли йӗркелӗҫ. «Великого Отечества сыны» (чӑв. Аслӑ ҫӗршывӑн ывӑлӗсем) концерт 18 сехет те 30 минтура пуҫланӗ.
Сцена ҫине Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин эстрадӑпа джаз оркестрӗ тата пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗсем Андрей Макаров тата Наталья Ильц, Олег Лундстремӑн культурӑпа ӳнере пулӑшас енӗпе ӗҫлекен фончӗн солисчӗсем: Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артисчӗ Андрей Берестенко, пӗтӗм ҫӗршыври тата тӗнчери конкурссен лауреачӗ Елена Цой — тухӗҫ.
Программӑна «Знаете, каким он парнем был», «Я тоскую по Родине», «Все, что было», «Проснись и пой», «Эти глаза напротив», «Карнавал», «Синий лен», «Чёрный кот», «Притяжение земли» тата ытти композицие кӗртнӗ.
Ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче «Чапаев. Вечность за час» премьерӑна кӑтартнӑ.
Пьеса авторӗ — Владислав Николаев, режиссёрӗ — Дмитрий Михайлов. Тӗп сӑнара, Василий Чапаев рольне, моноспектакльте Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артистки Леонид Яргейкин калӑпланӑ.
Пьеса авторӗ Владислав Николаев калашле, пирӗн тӑрӑхран мухтавлӑ ентешсем йышлӑн тухнӑ. Вӗсем — Петр Егоров, Никита Бичурин, Иван Яковлев, Алексей Крылов, Василий Чапаев, Андриян Николаев... Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ легендарлӑ Василий Чапаев ҫинчен спектакль хатӗрлес тенӗ. Моноспектакль валли пьеса ҫырса пама драматургран Дмитрий Михайлов режиссёр ыйтнӑ. Ӗҫе пуҫаниччен Владислав Николаев Василий Иванович ҫинчен нумай кӗнеке вуланӑ, документлӑ фильмсем пӑхнӑ, тӗнче тетелӗнчи тӗрленчӗксемпе паллашнӑ, Фурмановӑн романне те вуласа тухнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Как ходят деревья. Йывӑҫсем мӗнле утаҫҫӗ» кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ — паллӑ ҫыравҫӑ, классик Лев Толстой. Ҫӗнӗ кӑларӑма ача-пӑча валли ҫырнӑ калавсем кӗнӗ.
Чӗрчунсен тата ӳсентӑран пурнӑҫӗпе паллаштаракан кӗнекене икӗ чӗлхепе: вырӑсла тата чӑвашла — пичетлесе кӑларнӑ. Калавсене вырӑсларан чӑвашла Валерий Алексеев куҫарнӑ. Кӑларӑма Светлана Бритвина художникӑн ӳкерчӗкӗсем илемлетнӗ.
Ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институтӗнче «Татары и чуваши – ветви одного древа» кӗнекене хӑтлӗҫ.
Асӑннӑ кӑларӑма 2021 ҫулхи юпа уйӑхӗн 7-8-мӗшӗсенче Шупашкарта иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ тӑрӑх кун ҫути кӑтартнӑ. Кӗнекене пухса хатӗрлеме Ш. Марджани ячӗллӗ Истори институчӗ тата Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институчӗ хутшӑннӑ.
Кӗнеке хӑтлавӗ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институтӗнче 11 сехетре иртӗ.
Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ хӑйӗн черетлӗ, 98-мӗш сезонне, хупма хатӗрленет. Ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче пултарулӑх ушкӑнӗ сцена ҫине «Гордимся Родиной своей» (чӑв. Тӑван ҫӗршывпа мӑнаҫланатпӑр) программӑпа тухӗ. Ӑна Чӑваш Енре пурӑнакан халӑхсен культура эткерлӗхне тата пуян историне халаллӗҫ.
Программӑна «Сурский рубеж. Помни. Знай. Не забывай» (чӑв. Сӑр чикки. Асту. Пӗл. Ан ман) номерпе уҫма шухӑшлаҫҫӗ. Концерта ҫавӑн пекех ансамблӗн классика фондӗнчи вокалпа хореографи композицйӗсене кӗртӗҫ. Ҫӗнӗ ӗҫсенчен Лолита Чекушкина музыкипе хатӗрленӗ «Чуна уҫма юрла тӑван» сюитӑна асӑнса хӑварма пулать.
Чӑваш наци музей халӑх ҫипуҫӗпе «Во всех ты, Душенька, нарядах хороша! Весна» (чӑв. Мӗнпур тумпа эсӗ илемлӗ, ҫуркунне) куравра паллаштарать.
Хальхи вӑхӑтра унта халӑх тумӗпе паллашма май пур. Музей коллекцийӗнче — халӑх ҫипуҫӗн 3 пин ытла япали. Ҫӗнетнӗ куравра хресчен тата хула ҫынни ҫуркунне тӑхӑнакан ҫипуҫа курса хаклама пулать.
Экспозицин пӗрремӗш пайне ял пурнӑҫне, йӑла-йӗркене, уявсене халалланӑ. Ҫуркунне ҫурхи ӗҫсене ирттереҫҫӗ. Ун чухне Мӑнкуна уявлаҫҫӗ. Экспозицин иккӗмӗш пайӗ хула ҫыннисен ҫак вӑхӑтри пурнӑҫӗ ҫинчен каласа кӑтартать.
Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ Ҫӗнтерӳ кунне халалласа уяв программи хатӗрленӗ. Ушкӑнӑн пултарулӑхне хаклакансем концерта Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра тата Вӑрнарта курайӗҫ. Хӗрлӗ лапамра концерт ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 15 сехет те 30 минутра пуҫланӗ, Вӑрнар администрацийӗ ҫумӗнчи лапамра ҫав кунах 20 сехетре пулӗ.
Куракансем валли ушкӑн «Ҫар ҫулӗсенчи юрӑ-кӗвӗ», «Ҫуркунне» вокалпа хореографи сюитисем, «Гвардейская полька», «Яблочко», «Голубы её глаза» номерсем тата ытти те хатӗрленӗ.
Ҫӗршывра пурӑнакан халӑхсен эткерлӗхне тӗрӗ урлӑ сарас тӗллевпе «Вышитая карта России» (чӑв. Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти) проекта хута янӑ. Халӗ унпа тӗнче тетелӗнче паллашма пулать. Пӗрлехи пусман пайӗсене вышитаякартароссии.рф сайта вырнаҫтарнӑ.
Сайта кӗрсен карттӑн тӗрлӗ регионта хатӗрленӗ уйрӑм пайӗсене ҫеҫ мар, кашни композцин техникине тишкерме, ӑстасен ячӗсене пӗлме пулать.
Меллӗ пултӑр тесе карттӑна федераци округӗсемпе пайланӑ.
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, сайта халӗ малалла пуянлатаҫҫӗ. Ҫӗршывӑн тӗрлӗ регонӗнчен материалсем килнӗҫемӗн вӗсене сайта вырнаҫтарса пырӗҫ.
Пушкӑртстанри ӑсчахӑн Лира Афанасьеван «Чувашская свадьба» кӗнеке-альбомӗ чӑвашла, вырӑсла тата акӑлчанла пичетленсе тухнӑ.
Унта чӑваш туйӗнче тӑхӑнмалли ҫипуҫсен сӑнӳкерчӗкӗсене Питӗрти, Ӗпхӳри, Стерлитамакри, Пелепейри, Шупашкарти, Пелепей районӗнчи Слакупҫӗнчи тата ытти хӑш-пӗр музейри экспонатсенчен илнӗ.
Лира Афанасьева Пушкӑртстанри Ишимбай районӗнчи Васильевка ялӗнче 1974 ҫулта ҫуралнӑ. Вӑл — фольклорист, филологи наукисен кандидачӗ. Шупашкарти И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУрн вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн Пушкӑртстанри патшалӑх университечӗн Стерлитамакри флиалӗнче ӗҫлет. Атӑлпа Урал тӑрӑхӗнчи халӑхсен, ҫав шутра чӑвашсен, фольклорне тӗпчет.
Ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче Генрих Сапгирӑн ӗҫӗ тӑрӑх лартнӑ «Лошарик» спектакле кӑтартӗҫ. Ӑна курас тесен культура учрежденине 10 сехет те 30 минута ҫитмелле.
Спектакле классика мелӗпе (пуканесем ширма хыҫӗнче) лартнӑ. Юмахра циркри жонглер ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
«Ку спектакльте эпӗ Лошарик сӑнарне вылятӑп. Вӑл пурне те шанать, ырӑ кӑмӑллӑ. Спектакль ачасене те, аслисене те килӗшмелле. Шанӑр, ӑна пурнӑҫлас тесе тӑрӑшӑр!» — тенӗ юмахра тӗп роле вылякан Надежда Назарова.
+7.3 °C