Пирӗн республикӑра купсасен пурнӑҫӗпе паллаштаракан кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Вӑл «История купечества Чувашии» ятлӑ.
Юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, 14 сехетре, ҫав кӑларӑма Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче хӑтлама пуҫтарӑнӗҫ. Унта ӑслӑлӑх, вӗрентӳ, культура тата ӳнер ӗҫченӗсем пырса ҫитмелле.
Чӑваш Енри купсасен паллӑ династийӗсен йышӗнче Астраханцевсем, Ефремовсем, Волчковсем, Забродинсем, Таланцевсем тата ыттисем пур. Вӗсем культурӑпа экономика аталанӑвне нумай тӳпе хывнӑ. Апла пулин те купсасен историне хальччен тарӑннӑн та тӗплӗн тӗпчемен иккен.
Паян, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Канаш районӗнчи Аслӑ Пикшикре культура ҫурчӗ уҫнӑ. Ҫӗнӗрен мар-ха. Пуррине тӗпрен юсаса ҫӗнетнӗ, капӑрлатнӑ, хитрелетнӗ, пуянлатнӑ хыҫҫӑн.
Юсав ӗҫне ирттерме пурӗ 25 миллион тенкӗ ытла тухса кайнӑ. Ҫуртӑн ҫивиттине пӗтӗмпех ылмаштарнӑ, хальхи вӑхӑтри алӑксемпе чӳречесем вырнаҫтарнӑ, маччасемпе урая ылмаштарнӑ. Акт залне ҫӗнӗ йышши оборудованипе сӗтел-пукан хӑтлӑх кӳреҫҫӗ.
Юсаса ҫӗнетнӗ культура ҫуртне уҫнӑ ятпа ирттернӗ уява тавралли культура ҫурчӗсенчи тата шкулсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем пырса ҫитнӗ. Тата, паллах, тӳре-шара саламланӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ пӗлтӗр чӑннипех те сумлӑ фестиваль пуҫарса ячӗ. Ӑна СССР халӑх артистне Вера Кузьминана халалланӑ. Аса илтерер: унӑн ячӗ — «Чӗкеҫ».
Асӑннӑ ятпа театрта хӑй вӑхӑтӗнче Борис Чиндыков пьеси тӑрӑх ҫавӑн ятлӑ моноспектакль лартнӑччӗ. Ӑна драматург ятарласа Вера Кузьмина валли тесе ҫырнӑ.
Кӑҫал, чӳк уйӑхӗнче, Наци театрӗсен халӑхсем хушшинчи «Чӗкеҫ» фестиваль иккӗмӗш хут иртӗ. Чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче сцена ҫине Калмӑк Республикинчи Б. Басангов ячӗллӗ наци драма театрӗ тухӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗ Евгений Урдюков театр ӳнерне аталантарас ӗҫе курӑмлӑ тӳпе хывнӑшӑн тата пултарулӑх ӗҫӗнче тухӑҫлӑ тӑрӑшнӑшӑн Чӑваш Республикин Элтеперӗн Тав хутне тивӗҫнӗ.
Ҫак маттур артист Шӑмӑршӑ районӗнчи Ҫӗнӗ Чӗпкас ялӗнче 1989 ҫулта ҫуралнӑ. 2011 ҫулта вӑл Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер инстиутутӗнчен вӗренсе тухнӑ та эпир маларах асӑннӑ театрта ӗҫлеме пуҫланӑ.
Паян Иван Мучи актер, писатель-сатирик ҫуралнӑранпа 130 ҫул ҫитнӗ. Кун пирки Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче аса илтерет.
«Иван Мучи – Иван Илларионов ҫыравҫӑн хушма ячӗ. Пурнӑҫ ҫулӗ вӑрӑмах пулман унӑн. Апла пулин те ячӗ-сумӗ халӑхра, республика пичетӗнче лайӑх ҫирӗпленсе юлнӑ.
Граждан вӑрҫи хыҫҫӑн вӑл Хусанти пӗрремӗш чӑваш театрӗнче артист пулса ӗҫленӗ. 1922 ҫулта театрпа пӗрле Шупашкара куҫса килнӗ. Пӗр вӑхӑт «Канаш» хаҫат редакцийӗнче вӑй хунӑ. И.Мучи чӑвашсен сатира журналне, «Капкӑна», пуҫласа яраканӗ», — аса илтернӗ хыпарта.
Пирӗн алӑ ӑстисем Махачкалара иртекен «Уҫӑ Дагестан» Пӗтӗм Раҫҫейри туризм форумне хутшӑнаҫҫӗ.
Ҫав хушӑрах унта халӑх промыслисен «Йӑла-йӗрке управҫисем» халӑхсен хушшинчи фестиваль иртет. Унпа килӗшӳллӗн Раҫҫейри, Беларуҫри тата Кӑркӑсстанри ӑстасен хӑйсен отраслӗн пуласлӑхне сӳтсе яваҫҫӗ, Кавказ регионӗсенчи майсемпе паллашаҫҫӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫавӑн пек ятлӑ спектакль хатӗрлеме тытӑннӑ.
«Сире каламалли кӑмӑллӑ хыпар тата та пур пирӗн: театрта тепӗр ҫӗнӗ спектакль пиҫсе пырать!» — хыпарланӑ культура учрежденийӗн халӑх тетелӗнчи страницинче.
Камит авторӗ — Флорид Буляков иккен.
Авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче «Карчӑксем качча каяҫҫӗ» камитне лартма хатӗрлесе ҫитернӗ эскизсемпе театрӑн художество канашне Алексей Ложкин режиссёр тата Валентин Федоров художник паллаштарнӑ.
Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗсем Калмӑк Республикине кайма хатӗрленеҫҫӗ. Унта вӗсем курма мар, фестивале тухса кайӗҫ.
Б. Басангов ячӗллӗ Калмӑк наци драма театрӗнче «Манджиев ФЕСТ» регионсем хушшинчи фестиваль иртӗ. Вӑл юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен пуҫласа 7-мӗшӗччен пырӗ.
Чӑваш театрӗ сцена ҫине юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче «Аманнӑ шӑпа» спектакльпе тухӗ.
Юпа уйӑхӗн 19 тата 21-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Владимир Соллогубӑн пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ах, кама-ши савмалла?» водевиле кӑтартӗҫ. Ӑна Василий Иванов режиссёр лартнӑ.
«Укҫaллӑ ҫaмрӑк каччӑн юнӗ вӗрет, ӑcӗ вылять. Черчен чӗреллӗcкер, юбка курсанах ирӗлсе каяканскер, вӑл умлӑн-хыҫлӑн виҫӗ хӗре юратса пӑрахать. Пӗрне качча илме шантарать, теприне…
Лешсенчен иккӗшне унӑн укҫи кӑна илӗртет. Сисмест ҫaкна айван каччӑ. Пикесен илемӗпе суккӑрланнӑ ывӑлӗн куҫне ашшӗ yҫaть», — тесе хыпарлана театрӑн пресс-служби.
Ҫӗмӗрле хулинче модельлӗ вулавӑш уҫӑлнӑ. Унӑн дизайнне вырӑнти ӳнерҫӗ Сергей Разгудаев хатӗрленӗ.
Унта хӑтлӑ та хӑйне евӗр стильлӗ. Вуламалли зона, интернета тухмалли май туса панӑ ӗҫ вырӑнӗсем, ача-пӑча кӗтесӗ тата мероприятисем ирттермелли вырӑн пур.
Фасада росписьпе илемлетни, интерьерлӑ панносем, стенасем ҫинчи живопиҫ – ҫаксене йӑлтах Сергей Разгудаев хатӗрленӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.10.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Яковлев Иван Яковлевич, чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗ вилнӗ. | ||
| Осокина Софья Павловна, пир ҫинче ӳкерекен ӳнерҫӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |