Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 -2.7 °C
Чӑн сӑмахӑн суйи ҫук.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Хыпарсем

Кӑсӑклӑ Чӑваш чӗлхи

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Вырӑссен паллӑ тӗпчевҫин Ключевскин историне вуланӑ чухне час-часах пӗрре «боляр», тепре «бояр» тенине курма пулать. Славянсен тӗн чӗлхин (церковнославянский) палӑкӗ шутланакан упранса юлнӑ хайлавсенче ытларах «боляр» тенине куратпӑр. Балкан ҫинчи пӑлхарсем патӗнчен килнӗ хайлавсенче болер тени тӗл пулать. Енчен те янӑракан хупӑ сасӑ вырӑннӗ янӑраманни каласан... полер пулса тӑрать. Ирӗксӗрех пуҫра шухӑш ҫуралать, авалхи чӑваш-пӑлхарсен чӗлхинче пӳлер пекрех илтӗнмен-ши ҫакӑ? Пӳ тахҫан ҫар, ҫарҫыннине пӗлтерекен сыпӑк пулнӑ пуль. Ӗмпӳ, ҫӗрпӳ — аслӑ ҫарҫынни, ҫӗр ҫарҫыннин пуҫлӑхӗ; ер, ар — арҫын. Пӳлер — ҫарҫынни арҫын, хан ҫумӗнче тӑракан ар. Ку сӑмаха тӑваннисем — кӗрнекер, нукер...

 

Хушса калани. Ман шухӑшпа Пӳлере ҫар ҫынни должноҫӗпе ҫыхӑнтарни тӗрӗсех мар.

Малалла...

 

Культура
surskie-zori.ru сӑнӳкерчӗкӗ
surskie-zori.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш чӗлхин «Хавал» клубӗн ҫуллахи уйлӑхне кӑҫал та йӗркелеме палӑртнӑ. Ӑна 12-мӗш ҫул ӗнтӗ пухаҫҫӗ. Уйлӑх Етӗрне районӗнчи «Сурские зори» кану базинче ӗҫлӗ.

Унта хутшӑнакансен кӑштах тӑкакланма тивӗ: пурӑннишӗн, апат-ҫимӗҫшӗн, чӗлхе урокӗсемшӗн. Шкул ачисене, студентсене тата пенсионерсене 20 процент йӳнӗрех тӳлеттерӗҫ, шкул ҫулне ҫитмен шӑпӑрлансемшӗн тӑкакланма тивмӗ.

Уйлӑх ыйтӑвӗсемпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Алпарух (Александр) Блиновпа (унӑн телефон номерӗ — +79023285051, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/alparuh, телеграмм-канал та пур https://t.me/alparuh), Мускаврисен Павел Нягинпа (телефон номерӗ — +79530158189, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/el4ek) ҫыхӑнма пулать.

 

Чӑваш чӗлхи
«Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи Александр Степановӑн страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк
«Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи Александр Степановӑн страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Чӑваш Енри пачӑшкӑсем республикӑра пурӑнакан титуллӑ нацин чӗлхине вӗренме шухӑш тытнӑ.

«Шупашкар тата Чӑван Ен митрополийӗн пачӑшкисем чӑваш чӗлхине вӗренни ҫинчен пӗлтернӗччӗ сире. Халӗ вӗренӗвӗн 2-мӗш тапхӑрӗ пуҫланчӗ. Ӑнӑҫу сунар», — тесе хыпарланӑ Шупашкарти 40-мӗш шкулта чӑваш чӗлхине вӗрентекен Александр Степанов «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи хӑйӗн страницинче.

Чӑваш Енӗн Наци телерадиокомпанийӗ кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 4 пачӑшкӑ чӑвашла вӗренме шухӑш тытнӑ. Ют регионтан пирӗн республикӑна куҫса килнӗ пачӑшкӑсем чӑваш культурипе, историйӗпе, йӑли-йӗркипе те паллашаҫҫӗ. Икӗ уйӑхлӑх курса хутшӑнакансене Чӑваш Ен тата Шупашкар митрополичӗ Савватий пилленӗ.

 

Ӑслӑлӑх

Ҫӗр ҫумӗпе эрнекун чи пысӑк астероид вӗҫсе иртӗ.

Ҫак эрнере Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫумӗпе икӗ километра яхӑн тӑршшӗллӗ «хӑрушлӑх кӑларма пултаракан» чи пысӑк астероид иртсе кайӗ, ӑсчахсен шучӗпе вӑл пирӗн планета патне питӗ ҫывӑха вӗҫсе пырӗ.

1989 JA ят панӑ астероидӑн тӑршшӗ 1,76 километр, унсӑр пуҫне вӑл Ҫӗр чӑмӑрӗ тавра вӗҫекен пӗр ҫухрӑмран кая мар сарлакӑш 878 астероид шутне кӗрет.

Ҫакӑн пысӑкӑш астероид Ҫӗр ҫинче катастрофа кӑларма пултарать, анчах пӑшӑрханма кирлӗ мар. 1989 JA Ҫӗр чӑмӑрӗ патне эрнекун ҫывхарӗ пулин те, Ҫӗрпе чи ҫывӑх вӑхӑтра вӑл пирӗн планетӑран 4 миллион ҫухрӑмра пулӗ, ку вара Уйӑхпа Ҫӗр чӑмӑрӗ хушшинчи инҫӗшрен 10 хут нумайрах. Унӑн хӑвӑртлӑхӗ вара сехетре 48 000 ҫухрӑмпа танлашать, ҫакӑ сывлӑшра пуля хӑвӑртлӑхӗнчен 17 хут пысӑкрах.

«Хӑрушлӑх кӑларма пултараканнисен» йышне ӑна Аполлон астероичӗ пулнӑран кӗртнӗ, урӑхла каласан, унӑн вӗҫев ҫулӗ Ҫӗр орбити урлӑ иртет.

НАСА пӗлтернӗ тӑрӑх, иртнӗ 172 ҫула илсен ҫак эрнере астероид, Ҫӗр чӑмӑрӗнчен чи ҫывӑхран иртӗ.

Хыпар ҫӑлкуҫӗ: https://t.me/kosmo_off/4411
 

Чӑвашлӑх
"Тӑван ен" хаҫат сайтӗнчи сӑн
"Тӑван ен" хаҫат сайтӗнчи сӑн

Пӗлтӗр Чӑваш тӗррин шкулӗ ӗҫлеме пуҫланӑ. Нумаях пулмасть унтан иккӗмӗш ӑстрӑм вӗренсе тухнӑ.

Ҫак шкула тӗрлеме вӗренес тесе ҫӳренӗ ӑстасем 3 уйӑхра ӑсталӑх класӗсене хутшӑннӑ, лекцисем итленӗ, килти ӗҫсене пурнӑҫланӑ. Нина Михеева ку шкулта хӑйӗн ӗмӗтне пурнӑҫланӑ. Унӑн хӗр ӳсет, ӑна часах качча памалла. Ҫавӑнпа Нина Михеева тупра - ал шӑлли - хатӗрлеме ӗмӗтленнӗ. Ав ӑна халӗ хӑйех тӗрленӗ.

Шкулта тӗрлӗ професси ҫыннисем ӑсталӑхне туптанӑ: музей ӗҫченӗ, вӗрентекен, дизайнер... Хальхинче вӗренсе тухакансене сертификат кӑна мар, хушма пӗлӳ пулнине кӑтартакан удостоверени те панӑ. Ку таранччен шкултан 30 ытла ӑста вӗренсе тухнӑ.

 

Хулара
Яндекс.дзен сайтри сӑн
Яндекс.дзен сайтри сӑн

Кӑҫал кӑрлач уйӑхӗнче Шупашкарта пурӑнакан арҫын, тивӗҫлӗ канӑва тухнӑскер, ҫӗршыва лайӑхлатма пулӑшни пирки калакан рекламӑна асӑрханӑ. Вӑл ҫакна ӗненнӗ.

"Аналитик" пилӗк уйӑха яхӑн ватӑ арҫынна суйса пурӑннӑ. Унӑн счечӗ ҫинче укҫа пухӑнать имӗш. Арҫын хӑй 10 пин доллар ӗҫлесе илнине ӗненнӗ.

Анчах укҫана илме тӑрсан ӑна счет уҫма, унта пысӑк укҫа хума ыйтнӑ. Хӑй иккӗленсен те арҫын унта 465 пин тенкӗ куҫарнӑ. Анчах кайран хӑйех полицие пырса ултавҫӑ аллине лекни пирки заявлени ҫырнӑ.

Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

 

Культура
Сергей Журавлев сӑнӳкерчӗкӗ
Сергей Журавлев сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ, Чӑваш Енӗн композиторсен ассоциацийӗн ертӳҫинче чылай ҫул ӗҫленӗ Николай Зимин ҫуралнӑ кун, асӑну хӑми уҫнӑ. Ӑна композитор пурӑннӑ Шупашкарти Хевеш урамӗнчи 33-мӗш ҫурт ҫине вырнаҫтарнӑ.

Пурӑннӑ пулсан Николай Зимин ҫак кунсенче 80 ҫул тултармаллаччӗ. Унӑн чӗри 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче тапма чарӑннӑ.

Паллӑ музыковеда тӑван тӑрӑхра манмаҫҫӗ, асра тытаҫҫӗ, сума сӑваҫҫӗ.

 

Культура
culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ
culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче Галина Изратован «Недопетая песня» (чӑв. «Юрласа пӗтереймен юрӑ) куравӗ уҫӑлӗ.

Автор хӑйӗн ӗҫӗсене тӗрлӗ материалтан хатӗрленӗ. Вӗсем чӑваш аваллӑхне тӗпе хурса тунӑ нумай фигурӑллӑ композицисем пулса тухнӑ.

Экспозицире чӑваш халӑхӗн теми тӗп вырӑн йышӑнӗ. Тӑмран, пир-авӑртан хатӗрленӗ наци пуканисем, ҫӑмран йӑваласа тунӑ килти выльӑх-чӗрлӗх, чӑваш ялӗн пурнӑҫне сӑнлани — пурте пулӗҫ унта. Масмаксемпе сурпансем таранах.

Курава художник ҫуралнӑранпа 65 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Ӳнерҫӗ, шел те, ҫав куна пурӑнса ҫитеймен.

Курав 16 сехетре уҫӑлӗ.

 

Хулара

Шупашкарта асар-писер ҫулпа та ҫӳреме пултаракан грузовик кӑларма пуҫланӑ. Пӗрремӗш транспорта Казахстана карьерта ӗҫлеме ӑсатнӑ ӗнтӗ.

«Силант» ятлӑскер 3-8 тонна тиев ҫӗклеме пултарать. Ял хуҫалӑхӗнче кунашкал транспорт пӗр фургона, самосвала тата пӗчӗк трактора улӑштарайрать.

Ку транспортпа коммуналлӑ хуҫалӑхра та усӑ курма май пур. Шупашкарти машиностроени предприятийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, «Силантӑн» ют ҫӗршывсенче аналогсем пур: Германире, Италире.

 

Ҫутҫанталӑк
zen.yandex.ru сайтри сӑн
zen.yandex.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре хир сыснисен йышӗ 10 хут чакнӑ. Кун пирки ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви пӗлтерет. Ҫавна май кӑҫал хир сыснисене пеме юрамӗ.

2021-2022 ҫулсенче Африка мурӗ сарӑлас хӑрушлӑх пуррипе ҫак чӗрчуна персех тӑнӑ. Хир сыснисен йышӗ ҫакна пула чакнӑ.

Хир сыснисен хисепӗ ытти сӑлтава пула та сахалланнӑ. Тӗслӗхрен, вӗсене ҫул ҫинче ҫапса кайнӑ.

 

Страницӑсем: 1 ... 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, [769], 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, ... 3808
Orphus

Баннерсем

Шутлавҫӑсем

0 Хурал кӗтесӗ (чат)

Ҫанталӑк

Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (17.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, юр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, -4 - -6 градус сивӗ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.

Гороскоп

СурӑхВӑкӑрЙӗкӗрешРакАрӑсланХӗрТарасаСкорпионУхӑҫӑТу качакиШывтӑканПулӑсем
Сурӑх: Ку эрне финанс операцийӗсене пурнӑҫлама ӑнӑҫлӑ. Мӗнле те пулин ӗҫе укҫа хывас тетӗр пулсан шӑпах ҫакна пурнаҫламалли вӑхӑт. Кил-терӗшри ӗҫсемпе аппаланӑр - халӗ вӗсем ывӑнтармӗҫ. Фитотерапи усӑллӑ пулӗ. Эрне вӗҫӗнче кӗтмен хыпарсем илетӗр.

Кӑрлач, 17

1902
123
Петров Антон Петрович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ ҫуралнӑ.
1931
94
Краснов Николай Семенович, чӑваш архитекторӗ ҫуралнӑ.
1937
88
Романов Вилорик Федорович, чӑваш историкӗ, композиторӗ, истори ӑслӑлӑхӗсен докторӗ ҫуралнӑ.
1937
88
Энтип Ваççи, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ.
1967
58
Афанасьев Валерий Семёнович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тренерӗ ҫуралнӑ.
2001
24
Юрьев Элли Михайлович, чӑваш халӑх художникӗ вӑхӑтсӑр ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.
2016
9
Чумакова Тамара Ивановна, паллӑ чӑваш юрӑҫи вилнӗ.
Пулӑм хуш...Пулӑм хуш...